Αριθμοί ρεκόρ κρατουμένων καταγράφονται τις τελευταίες ημέρες στις Κεντρικές Φυλακές, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται πολλαπλά προβλήματα στην ομαλή διαβίωση τους και να χειροτερεύει το ζήτημα του υπερπληθυσμού.
Η Διεύθυνση των Φυλακών αναζητεί λύσεις που θα ανακουφίζουν το πρόβλημα, ωστόσο, το σύστημα επιβαρύνεται με τη συνεχιζόμενη παραπομπή σε φυλάκιση ατόμων που βρίσκονται παράνομα στην Κύπρο και εμπλέκονται και σε παρεμφερή αδικήματα. Ήδη συζητούνται κάποιες λύσεις ωστόσο το πρόβλημα διογκούται και οι συνέπειες άρχισαν να φαίνονται στους κατάδικους, αφού χώροι που προορίζονται για άλλες λύσεις, χρησιμοποιούνται για τη διαμονή των καταδικασθέντων.
Σύμφωνα με στοιχεία από τις Φυλακές, προχθές βρίσκονταν έγκλειστα στο σωφρονιστικό μας ίδρυμα 805 άτομα, αριθμός πρωτόγνωρος, ιδιαίτερα για μια φυλακή χωρητικότητας 424 ατόμων. Όπως προκύπτει, το να διαμένει διπλάσιος αριθμός προσώπων σε ένα χώρο, δημιουργούνται πολλαπλά προβλήματα και παράλληλα, δεν μπορούν να εφαρμοστούν σωστά προγράμματα επανένταξης. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, από τον Ιούλιο του 2021 μέχρι σήμερα, έχουν καταδικαστεί σε ποινές μέχρι 12μηνης φυλάκισης γύρω στα 300 άτομα για διάφορα αδικήματα. Από αυτούς, πάνω από 200 άτομα, δηλαδή το 67%, είναι παράνομοι αλλοδαποί που συνελήφθησαν από τις Αρχές γιατί επιχείρησαν να εγκαταλείψουν την Κύπρο με πλαστά ή γνήσια ταξιδιωτικά έγγραφα τα οποία όμως ανήκαν σε άλλα πρόσωπα. Όπως μας αναφέρθηκε από τις Φυλακές, μπορεί η σύλληψή τους να σχετίζεται με τα ταξιδιωτικά τους έγγραφα, αλλά αυτό το αδίκημα είναι συναφές με το θέμα της παραμονής τους.
Επίσης, από τους αλλοδαπούς που κρατούνται σήμερα στις φυλακές, το 85,6% αφορούν παράνομη παραμονή και άλλα σχετικά αδικήματα. Με αυτό τον τρόπο επιβαρύνεται το σύστημα των φυλακών με άτομα που κανονικά δεν θα έπρεπε να βρίσκονται έγκλειστοι αφού σε άλλες χώρες αυτά τα αδικήματα αντιμετωπίζονται με διοικητικές ποινές.
Η διευθύντρια των Κεντρικών Φυλακών Άννα Αριστοτέλους είναι της θέσης ότι πρόσωπα που εντοπίζονται με πλαστά έγγραφα ή για πλαστοπροσωπία κατά την ώρα που επιχειρούν να αναχωρήσουν από την Κύπρο, να συλλαμβάνονται και ταυτόχρονα να κινούνται οι διαδικασίες για απέλασή τους και όχι να καταλήγουν στη φυλακή και μετά που θα συμπληρωθεί η ποινή τους να απελαύνονται. Όπως εξήγησε η κ. Αριστοτέλους, στις φυλακές δεν υπάρχουν προγράμματα σωφρονισμού γι’ αυτά τα άτομα, γιατί φυλακίζονται για λίγο χρονικό διάστημα (από δύο μήνες μέχρι 10 μήνες) και έτσι δεν μπορεί να εφαρμοστεί κάποιο πρόγραμμα που θα τα βοηθήσει.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
- Στις Κεντρικές Φυλακές για πρώτη φορά η Επ.Νομικών (εικόνες)
- Στο μικροσκόπιο της Επ. Νομικών το ηλεκτρονικό βραχιολάκι σε υπόδικους
Οι πλείστοι αλλοδαποί που φυλακίζονται για κάποιους μήνες προέρχονται από το Κονγκό αφού φαίνεται πως υπάρχει μια τάση να έρχονται ροές τέτοιων προσώπων από την Τουρκία με τελικό προορισμό κυρίως τη Γαλλία ή άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Λόγω της αύξησης του πληθυσμού των φυλακών, η διεύθυνση αναγκάστηκε να κλείσει κοινόχρηστους χώρους σε πτέρυγες όπως χώροι ψυχαγωγίας και υγιεινής για να γίνουν χώροι διαμονής. Το επόμενο στάδιο είναι να κλείσει και ο χώρος του θεάτρου, κάτι που θα στερήσει από τους κρατούμενους μια σοβαρή ψυχαγωγία. Όπως αναφέρεται, αν τα άτομα αυτά υπέβαλλαν αίτημα ασύλου και απορριπτόταν, τότε η κατάληξη θα ήταν η ίδια, δηλαδή θα απελαύνονταν στη χώρα τους.
Οικονομική επιβάρυνση
Εκτός από τα προβλήματα με τον υπερπληθυσμό, δημιουργούνται και άλλα ζητήματα που αφορούν στο οικονομικό κομμάτι, καθ’ ότι οι άτυποι μετανάστες που φυλακίζονται χρειάζονται ρουχισμό και είδη πρώτης ανάγκης. Οι Φυλακές είναι υποχρεωμένες να τους παρέχουν τα απαραίτητα, ενώ ο κάθε κρατούμενος στοιχίζει στο κράτος γύρω στα 100 ευρώ την ημέρα για έξοδα σίτισης και φύλαξης. Επειδή τους τελευταίους μήνες αυξήθηκαν οι αριθμοί ατόμων που καταλήγουν στις Κεντρικές σε σχέση με αδικήματα για παράνομη παραμονή, έχει εξαντληθεί το κονδύλι για θέματα διατροφής, με αποτέλεσμα οι Φυλακές να ζητήσουν πρόσθετες πιστώσεις ύψους 170.000 ευρώ για να καλυφθούν οι ανάγκες από την αύξηση του πληθυσμού.
Κατ’ επείγον σύσταση της Ad Hoc Επιτροπής
Λόγω της κατάστασης αυτής η Ad Hoc Επιτροπή που συστάθηκε για την υποβολή εισηγήσεων για απάμβλυνση του προβλήματος του υπερπληθυσμού, με κατ’ επείγον σημείωμά της προς το Υπουργείο Δικαιοσύνης υποβάλλει συγκεκριμένη εισήγηση, ώστε να αντιμετωπιστεί η προσωρινή κρίση που δημιουργείται.
Με ενδιάμεση έκθεση η Επιτροπή εισηγείται όπως τροποποιηθεί η νομοθεσία ώστε να δίνεται η εξουσία στα Δικαστήρια, εκτός από τις άλλες ποινές που προβλέπονται στη νομοθεσία, να διατάσσει άμεσα την απέλαση κάποιου προσώπου αντί της φυλάκισης, όταν τα αδικήματα τα οποία διαπράττει, αφορούν στην παράνομη παραμονή. Εκτιμάται ότι η θεσμοθέτηση εξουσίας στα Δικαστήρια να διατάσσουν την απέλαση κάποιου, αντί να τον στέλλουν για κάποιους μήνες στη φυλακή και μετά να απελαύνεται, νοουμένου ότι δεν συντρέχουν άλλοι λόγοι νόμιμης παραμονής του εδώ, θα βοηθήσει στην επίλυση του προβλήματος του υπερπληθυσμού.
Επίσης, η Επιτροπή εισηγείται όπως συνεχιστεί η ρύθμιση που ίσχυε μέχρι πρόσφατα, για αναστολή της ποινής ατόμων που καταδικάζονται για θέματα που αφορούν την παραμονή τους στην Κύπρο, μέχρι να γίνει η νομοθετική ρύθμιση που θα δίνει την ευχέρεια στα Δικαστήρια να διατάσσουν την απέλαση αλλοδαπών αντί της άμεσης φυλάκισης.
Όπως εκτιμά η Επιτροπή, με αυτά τα δύο μέτρα θα αποφορτωθεί το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης και παράλληλα θα αναπνεύσουν οι Φυλακές, μέχρι να βρεθούν άλλοι τρόποι εναλλακτικής ποινής αντί της φυλάκισης. Μεταξύ άλλων, προωθείται η επέκταση του θεσμού της ηλεκτρονικής επιτήρησης στο σπίτι και για τους υπόδικους, παρά τις αντιδράσεις που εκφράζονται. Αυτή τη στιγμή κρατούνται περί τα 100 πρόσωπα αναμένοντας τη δίκη τους, ενώ θα μπορούσε για κάποιους από αυτούς να τους δοθεί η ευχέρεια να περιορίζονται στο σπίτι τους ή την εργασία τους με στόχο να αποσυμφορηθούν οι Φυλακές.
