Μεσούσης της αντιπαράθεσης στο εσωτερικό για την πρόταση Αναστασιάδη περί επιστροφής στο ’60, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έστειλε στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών επιστολή στην οποία ωστόσο απέφυγε να κάνει οποιαδήποτε αναφορά στη επίμαχή του εισήγηση. Δηλώνει έτοιμος για μια τριμερή συνάντηση με τον Ερσίν Τατάρ στη Νέα Υόρκη. Η τουρκοκυπριακή πλευρά έχει ωστόσο διαμηνύσει προς τα Ηνωμένα Έθνη πως δεν έχει καμιά πρόθεση για διάλογο στο Κυπριακό αυτή την περίοδο. 

Η επιστολή Αναστασιάδη προς Γκουτέρες (την οποία ο «Φ» έχει δει) είναι ημερομηνίας 30 Αυγούστου, δύο ημέρες πριν από τη σύνοδο του Εθνικού Συμβουλίου, στη διάρκεια της οποία ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επέμενε πως τα όσα είχε αναφέρει για το ’60 απαντώντας στον Ερσίν Τατάρ αποτελούν πρόταση και δεν ήταν απλώς μια εκφορά λόγου. Ενώ ταυτόχρονα από τον Λόφο υποστήριζαν πως γι’ αυτή την πρόταση θα ενημερωθεί και ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών. Ωστόσο, τουλάχιστον σ’ αυτή τη φάση, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης απέφυγε να καταθέσει γραπτώς (μέσω της επιστολής του) την εν λόγω πρόταση. 

Η επιστολή Αναστασιάδη

Σε μια σχετικά σύντομη επιστολή του, μόλις τρεις παραγράφους, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης εκφράζει την ετοιμότητά του για συνάντηση με τον Ερσίν Τατάρ παρουσία του ΓΓ του ΟΗΕ, σημειώνει το θετικό αποτέλεσμα που είχαν ανάλογες συναντήσεις το 2017 και το 2019 και επαναλαμβάνει τη θετική –από μέρους της ελληνοκυπριακής πλευράς– απάντηση στην πρόθεση του ΓΓ του ΟΗΕ να διορίσει ειδικό αντιπρόσωπο με στόχο την επανάληψη των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό στη βάση των συμφωνηθέντων στο Βερολίνο το 2019. 

Συγκεκριμένα ο Πρόεδρος Αναστασιάδης αναφέρει στον Αντόνιο Γκουτέρες πως:

«Μετά την πρόσφατή μας συνάντηση στις Βρυξέλλες στις 25 Ιουνίου και ενόψει τις επικείμενης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, θα ήθελα για άλλη μια φορά να εκφράσω την ετοιμότητά μου για συνάντηση με την Αυτού Εξοχότητά σας και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη μετά το πέρας των επισήμων συναντήσεων της Συνέλευσης». 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Κυπριακό: Mόνο οι βρετανικές ιδέες στο τραπέζι

Συνεχίζοντας ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρει στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών:

«Λαμβάνοντας υπόψη το παρόν αδιέξοδο στο κυπριακό πρόβλημα, πιστεύω πως μια τέτοια συνάντηση θα μας προσφέρει την ευκαιρία για να προχωρήσει η διαδικασία προς τα εμπρός, όπως για παράδειγμα τις δύο κοινές συναντήσεις στη Νέα Υόρκη και το Βερολίνο το 2017 και το 2019 που οδήγησαν στην επανάληψη των συνομιλιών». 

«Θα ήθελα επίσης να επαναβεβαιώσω τη θετική μας ανταπόκριση στην εισήγησή σας για διορισμό Ειδικού Απεσταλμένου ο οποίος θα μπορεί να συμβάλει στις προσπάθειες για επανάληψη πλήρους διαπραγμάτευσης, σύμφωνα με τη συμφωνία του Βερολίνου της 25ης Νοεμβρίου 2019, η οποία επαναβεβαίωνε τη δέσμευση και των δύο πλευρών για επίτευξη μιας λύσης που να βασίζεται στη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, στη βάση της Κοινής Διακήρυξης της 11ης Φεβρουαρίου 2014, τις έως τώρα συγκλίσεις και το πλαίσιο έξι σημείων που η Εξοχότητά σας παρουσίασε στο Κραν Μοντανά». 

Είναι εμφανές από το περιεχόμενο της επιστολής Αναστασιάδη πως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θέλει να ρίξει το βάρος των προσπαθειών του στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό στη βάση συγκεκριμένων παραμέτρων. Παράλληλα εμφανώς, τουλάχιστον σ’ αυτό το κείμενο, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης αποφεύγει να είναι καταγγελτικός ως προς τις ενέργειες της τουρκικής πλευράς, που είχαν μεσολαβήσει των συναντήσεων που είχε ο Γενικός Γραμματέας με τους δύο ηγέτες στις Βρυξέλλες τον περασμένο Ιούνιο. 

Θα τα πει στη ΓΣ ΟΗΕ 

Απ’ εκεί και πέρα τα όσα έχουν διαδραματισθεί στο μεσοδιάστημα –ενέργειες της Τουρκίας στην Αμμόχωστο και αντίδραση της Κυπριακής Δημοκρατίας– αναμένεται να   αποτελέσουν σημείο αναφοράς τόσο κατά την ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών όσο και κατά τις κατ’ ιδίαν επαφές που θα έχει ο Νίκος Αναστασιάδης. Πρόθεσή του, τουλάχιστον σύμφωνα με τις πληροφορίες από τον Λόφο, είναι να κάνει αναφορά στα θέματα αυτά κατά τη συνάντηση με τον ΓΓ του ΟΗΕ όσο και με ξένους ηγέτες και αξιωματούχους που θα έχει κατά την παραμονή του στην αμερικανική μεγαλούπολη. Στις συναντήσεις αυτές θα τονίσει τις αρνητικές επιπτώσεις που έχουν για το Κυπριακό οι ενέργειες της Τουρκίας σε βάρος της Κύπρου, υπογραμμίζοντας παράλληλα το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να λάβει μέτρα έναντι των τουρκικών πράξεων στην Αμμόχωστο. 

Απ’ εκεί και πέρα τα όσα έχουν διαδραματισθεί στο μεσοδιάστημα –ενέργειες της Τουρκίας στην Αμμόχωστο και αντίδραση της Κυπριακής Δημοκρατίας– αναμένεται πως θα αποτελέσουν σημείο αναφοράς τόσο κατά την ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών όσο και κατά τις κατ’ ιδίαν επαφές που θα έχει ο Νίκος Αναστασιάδης. Πρόθεσή του, τουλάχιστον σύμφωνα με τις πληροφορίες από τον Λόφο, είναι να κάνει αναφορά στα θέματα αυτά κατά τη συνάντηση με τον ΓΓ του ΟΗΕ όσο και με ξένους ηγέτες και αξιωματούχους που θα έχει κατά την παραμονή του στην αμερικανική μεγαλούπολη. Στις συναντήσεις αυτές θα τονίσει τις αρνητικές επιπτώσεις που έχουν για το Κυπριακό οι ενέργειες της Τουρκίας σε βάρος της Κύπρου, υπογραμμίζοντας παράλληλα το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να λάβει μέτρα έναντι των τουρκικών πράξεων στην Αμμόχωστο. 

Δύο (ηγέτες από την Κύπρο) ξένοι στην ίδια πόλη 

Την περασμένη εβδομάδα κατέβαλαν (ενδεχομένως) μια ύστατη προσπάθεια για να προχωρήσει έστω και κατά το ελάχιστο η προσπάθειά τους στο Κυπριακό, κάτι πέρα από τους παράλληλους μονόλογους που ακούγονται έως σήμερα. Ωστόσο η βολιδοσκόπηση των αξιωματούχων του διεθνούς οργανισμού έπεσε στο κενό καθώς η τουρκική πλευρά εμφανίζεται ανέτοιμη για διάλογο αυτή την περίοδο. Αυτό σημαίνει πως Αναστασιάδης και Τατάρ θα βρεθούν ταυτόχρονα στη Νέα Υόρκη αλλά φαίνεται πολύ δύσκολο να συναντηθούν οι δρόμοι τους. 

Λαμβανομένης υπόψη της παρούσας κατάστασης πραγμάτων και το ότι θα είναι απίθανη μια συνάντηση σε επίπεδο ηγετών, τα Ηνωμένα Έθνη ήλθαν σε επαφή με τις δύο πλευρές προκειμένου να επιτύχουν μια συνάντηση τουλάχιστον σε επίπεδο διαπραγματευτών. Δηλαδή να βρεθούν μαζί η Τζέιν Χολ Λουτ με τους Ανδρέα Μαυρογιάννη και Εργκιούν Ολγκούν. Σκοπός, όπως όλοι αντιλαμβάνονται, είναι μια τέτοια συνάντηση να υποβοηθήσει την όλη προσπάθεια στο Κυπριακό και ενδεχομένως να δώσει μια ώθηση για να προχωρήσουν σε συνάντηση ηγετών. 

Ωστόσο τα Ηνωμένα Έθνη επιβεβαίωσαν αυτό που ήταν κοινό μυστικό, την άρνηση της τουρκικής πλευράς να παρακαθήσει σε συναντήσεις οι οποίες θα άφηναν να φανεί ότι διεξάγεται διάλογος. Η τουρκική πλευρά αρνήθηκε την πραγματοποίηση κοινής συνάντησης διαμηνύοντας πως δεν είναι έτοιμη για τον όποιο διάλογο. 

Ουσιαστικά η τουρκική πλευρά ακολουθεί και πάλι την πάγιά της τακτική, δηλαδή εάν δεν γίνει αποδεκτό εκείνο που ζητά –εκ των προτέρων αναγνώριση κυριαρχικής ισότητας– δεν προχωρά ο διάλογος στο Κυπριακό. Μια τακτική που είχαν εφαρμόσει και στο παρελθόν, εκτιμώντας ότι κατ’ αυτό τον τρόπο η ελληνοκυπριακή πλευρά αργά ή γρήγορα θα κάνει ένα βήμα προς τα πίσω για να ικανοποιηθεί το αίτημα της τουρκικής πλευράς. 

Με βάση τα υφιστάμενα δεδομένα τόσο ο Νίκος Αναστασιάδης όσο και ο Ερσίν Τατάρ θα έχουν χωριστές συναντήσεις με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών. Σ’ ό,τι αφορά τους διαπραγματευτές Μαυρογιάννη και Ολγκούν, αυτοί ενδέχεται να έχουν τις δικές τους χωριστές επαφές με την Τζέιν Χολ Λουτ για να συζητήσουν την τρέχουσα κατάσταση στο Κυπριακό. 

Στις 20 Σεπτεμβρίου 

Τόσο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας όσο και ο ηγέτης των Τουρκοκυπρίων, βάσει του προγράμματός τους, θα βρίσκονται στη Νέα Υόρκη την εβδομάδα που ξεκινά 20 Σεπτεμβρίου. Όταν δηλαδή θα πραγματοποιείται και η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών. Ο μεν Πρόεδρος Αναστασιάδης θα συναντήσει τον ΓΓ του ΟΗΕ στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης, ενώ ο Ερσίν Τατάρ με το πέρας των εργασιών της συνόδου, όπως ήταν και η πρακτική που ακολουθείτο τα προηγούμενα χρόνια. 

Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, στις δηλώσεις του μετά τη συνάντηση με τον Φουάτ Οκτάι στην Άγκυρα, ανέφερε πως στις 18 Σεπτεμβρίου θα πάει στη Νέα Υόρκη και επί μία εβδομάδα θα έχει συναντήσεις, συμπεριλαμβανομένου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες. «Καταβάλλουμε μεγάλη προσπάθεια ώστε να διασφαλίσουμε ότι θα γίνει αποδεκτή η αντίληψη των δύο χωριστών κυρίαρχων ίσων κρατών που συνυπάρχουν εκεί το ένα στο άλλο», ανέφερε.