Τριάντα συνολικά χρόνια πέρασαν από την εισαγωγή του θεσμού του Επιτρόπου Διοικήσεως από το κυπριακό κράτος. Ο πρώτος Επίτροπος Διοικήσεως, Νίκος Χαραλάμπους, μιλά στον «Φ» για το θεσμό, την πάλη του κατά του ρουσφετιού, των πελατειακών σχέσεων, την κακοδιοίκηση, την αλλαγή συμπεριφοράς κρατικών λειτουργών έναντι των πολιτών.
-Πρώτος Επίτροπος Διοικήσεως, 30 χρόνια από την εισαγωγή του, πώς αξιολογείτε τον θεσμό και ποιες δυσκολίες χρειάστηκε να ξεπεραστούν ;
-Η εισαγωγή του θεσμού του Επιτρόπου Διοικήσεως ή του Όμπουτσμαν, όπως είναι διεθνώς γνωστός, πραγματοποιήθηκε με την ψήφιση του περί Επιτρόπου Διοικήσεως Νόμου του 1991 (Νόμου 3 του 1991), που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 18 Ιανουαρίου 1991.
Βασική αρμοδιότητα του Επιτρόπου Διοικήσεως είναι να ελέγχει μια ενέργεια της διοίκησης για να διαπιστώσει αν αυτή παραβίασε τα ατομικά δικαιώματα ή είναι αντίθετη προς το νόμο ή τους κανόνες της χρηστής διοίκησης και της ορθής συμπεριφοράς προς τους διοικούμενους. Ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο ρόλος του Επιτρόπου σε θέματα «κακοδιοίκησης» (maladministration).
Η εισαγωγή του θεσμού ήταν για την Κύπρο μια αναγκαιότητα, την οποία επέβαλε η αλλοίωση των σχέσεων κράτους και πολίτη από τις εκτεταμένες δραστηριότητες της δημόσιας διοίκησης. Αυτή η νέα μορφή των σχέσεων κράτους και πολίτη κατέστησε αναγκαία τη συμπλήρωση των παραδοσιακών τρόπων ελέγχου της δημόσιας διοίκησης. Η εισαγωγή του θεσμού στην Κύπρο, μπορεί να χαρακτηριστεί ως μια τολμηρή πολιτική και πολιτειακή πράξη. Δεν ήταν εύκολο πράγμα η καθιέρωση ενός τέτοιου θεσμού στην ημικατεχόμενη πατρίδα μας, που δεν έζησε, κατά τη διάρκεια του ελεύθερου βίου της, ομαλή πολιτειακή ζωή και που δεν είχε τη δημοκρατική παράδοση και τις πολιτειακές δομές των χωρών στις οποίες ο θεσμός αυτός λειτουργούσε. Ο θεσμός θα έπρεπε να αντιπαλέψει με νοσηρές και επικίνδυνες νοοτροπίες και πρακτικές που δεν ήταν εύκολο να ξεριζωθούν από τη μια μέρα στην άλλη. Ήλθε αντιμέτωπος με την πρακτική του ρουσφετιού που αποτελεί έναν ευρέως διαδεδομένο τρόπο συναλλαγής και διεκπεραίωσης των υποθέσεων των πολιτών με το κράτος και μέθοδο, κατά κανόνα, προώθησης των πελατειακών σχέσεων, πάνω στις οποίες βασίζεται η διεξαγωγή του πολιτικού παιγνιδιού.
-Προφανώς και διαδραματίζει ρόλο καθοριστικό η επιλογή του προσώπου για το αξίωμα του Επιτρόπου…
Στο άρθρο 3 του Νόμου προβλέπεται ο διορισμός Επιτρόπου Διοικήσεως, με εξαετή θητεία, από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ύστερα από εισήγηση του Υπουργικού Συμβουλίου και σύμφωνη γνώμη της Βουλής των Αντιπροσώπων. Ο Επίτροπος Διοικήσεως είναι ο μόνος αξιωματούχος της Κυπριακής Πολιτείας στου οποίου τον διορισμό συμπράττει η Βουλή των Αντιπροσώπων.
Βασική προϋπόθεση για να λειτουργήσει σωστά ο θεσμός του Όμπουτσμαν σε μια χώρα είναι η επιλογή του κατάλληλου προσώπου. Το αξίωμα του Όμπουτσμαν θεωρείται, σύμφωνα με τη σχετική διεθνή βιβλιογραφίας, «ένα πολύ προσωπικό αξίωμα» (it is a very personal office). Η επιτυχία του θεσμού σε μια δεδομένη χώρα εξαρτάται τα μέγιστα από το ήθος, την ακεραιότητα, την ισχυρή προσωπικότητα, την κατάρτιση και την πείρα του προσώπου που θα επιλεγεί. Οι αρετές αυτές θα προσδώσουν στον κάτοχο του αξιώματος το απαιτούμενο κύρος ώστε οι εισηγήσεις που περιέχονται στις εκθέσεις του και που είναι συμβουλευτικής φύσης να γίνονται σεβαστές από τη διοίκηση.
-Ο διορισμός σας έτυχε ευμενών σχολίων…
-Στις 15 Μαρτίου 1991 δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας ο διορισμός μου, τότε Ανώτερος Δικηγόρος της Δημοκρατίας, ως του πρώτου Επιτρόπου Διοικήσεως. Η απόφαση για διορισμό μου στο αξίωμα του Επιτρόπου Διοικήσεως έγινε ευμενώς αποδεκτή όχι μόνο από όλα τα κόμματα που εκπροσωπούνταν στη Βουλή, που την ενέκριναν ομόφωνα, αλλά και από όλη τη μερίδα των ΜΜΕ. Η «Αλήθεια» σε άρθρο της στις 23.2.1991 αναφέρει: « Πρέπει να εκφράσουμε τη χαρά μας για τη σωστή επιλογή που έκανε το Υπουργικό Συμβούλιο και ο Πρόεδρος Βασιλείου να διορίσουν στη νεοδημιουργηθείσα θέση του Επιτρόπου Διοικήσεως τον ανώτερο δικηγόρο της Δημοκρατίας κ. Νίκο Χαραλάμπους». Εξάλλου ο «Κήρυκας», που αντιπολιτευόταν την κυβέρνηση, σε σχετικό σχόλιο του αναφέρει: « …. Επικροτούμε την επιλογή. Ο κ. Χαραλάμπους είναι διαπρεπής νομικός, άριστος γνώστης των κανόνων διοίκησης, προικισμένος με ήθος, εντιμότητα και αξιοπρέπεια». Ο «Φιλελεύθερος» σε άρθρο του στις 12.31991 αναφέρει ότι «…. ο νέος θεσμός θ’ αποβεί καθοριστικός για την εύρυθμη λειτουργία της κρατικής μηχανής. Και ασφαλώς η επιλογή του Νίκου Χαραλάμπους στην καίρια θέση, αποτελεί εχέγγυο, πράγμα που επικυρώνεται από το γεγονός της συναίνεσης της Βουλής των αντιπροσώπων, όσον αφορά το πρόσωπο του». Επίσης, οι οργανώσεις των κρατικών υπαλλήλων ΠΑΣΥΔΥ, ΟΕΛΜΕΚ, ΟΛΤΕΚ, ΟΕΔΕ και Σύνδεσμοι Αστυνομίας σε ανακοίνωση τους στις 27.2.1991 εκφράζουν την ικανοποίηση τους για το διορισμό.
-Ο θεσμός είχε αποτελεσματικότητα λαμβανομένου υπόψη του πεδίου με το οποίο καταπιάνεται;
-Ο θεσμός, ουσιαστικά, άρχισε να λειτουργεί και να δέχεται παράπονα από την 1/7/991, όταν εξοπλίστηκε κατάλληλα το Γραφείο και στελεχώθηκε από το πρώτο πολύ ολιγομελές προσωρινό προσωπικό. Το προσωρινό προσωπικό απαρτιζόταν από αποσπασμένους δημόσιους λειτουργούς και προσληφθέντες, πάνω σε έκτακτη βάση, νομικούς. Όλοι επιλέγηκαν μετά από γραπτές και προφορικές εξετάσεις. Ήταν η πρώτη φορά που τούτο συνέβαινε για απόσπαση δημόσιου λειτουργού. Οι, με αξιοκρατική επιλογή πρώτοι συνεργάτες μου, με βοήθησαν τα μέγιστα στην προσπάθειά μου να λειτουργήσει σωστά, από τα πρώτα του βήματα, ο θεσμός. Θα ήταν παράλειψή μου, αν δεν έκανα μνεία τριών από τους πρώτους συνεργάτες μου: Του μ. Τάκη Αθανασίου, της κ. Μαρίας Μικελλίδου και της κ. Ελίζας Σαββίδου.
Από τους πρώτους μήνες της λειτουργίας του θεσμού του Επιτρόπου Διοικήσεως διαπιστώθηκε ότι αυτός άρχισε να εδραιώνεται στην συνείδηση του λαού. Επίσης, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που η ύπαρξη και μόνο του θεσμού επενέργησε αποτρεπτικά. Kαι μόνο η απειλή ή η προειδοποίηση των πολιτών ότι θα προσέφευγαν στον Επίτροπο Διοικήσεως ανάγκαζε κρατικούς υπαλλήλους να ενεργήσουν σωστά.
Στην πρώτη ετήσια έκθεση του προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ο Επίτροπος Διοικήσεως κατέληγε με το μήνυμα ότι «ο θεσμός πρέπει να καταξιωθεί και θα καταξιωθεί». Αυτό το μήνυμα υιοθετήθηκε από την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Θεσμών, Αξιών και Επιτρόπου Διοικήσεως στη σχετική έκθεση της προς την ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων. Στην εν λόγω έκθεση, η Επιτροπή, μεταξύ άλλων, διαπιστώνει με ικανοποίηση ότι ο θεσμός του Επιτρόπου Διοικήσεως «άρχισε να εδραιώνεται στη συνείδηση του λαού» και εξαίρει «το ζήλο με τον οποίο ο Επίτροπος, παρά το ότι το προσωπικό της υπηρεσίας του είναι προσωρινό και ολιγάριθμο, ανέλαβε πλήρως τα καθήκοντά του αμέσως μετά το διορισμό του». Επίσης, η Επιτροπή επισημαίνει με ικανοποίηση ότι άρχισε να διαφαίνεται η αποτρεπτική και καταλυτική επίδραση του στη δράση και συμπεριφορά της δημόσιας διοίκησης».
-Υπήρξαν και αντιδράσεις…
-Θα πρέπει να αναφερθεί ότι ο θεσμός ήλθε, από τα πρώτα του βήματα, αντιμέτωπος με τις αντιδράσεις μερικών Υπουργών και στελεχών της δημόσιας διοίκησης που φοβήθηκαν ότι, με τον θεσμό, κινδύνευε να διαταραχθεί το ανέλεγκτο της εξουσίας τους ή που ήθελαν τον θεσμό να είναι απλή βιτρίνα για το θεαθήναι. Τούτο, ήταν φυσικό και αναμενόταν. Κάθε ένας που ασκεί εξουσία δεν δέχεται εύκολα τον έλεγχο. Όμως, υπήρξε η άκαμπτη αποφασιστικότητα για να στηθεί ο θεσμός και να επιτελέσει την αποστολή του. Τη συμπεριφορά αυτή ο Επίτροπος κατάγγειλε δημόσια. Στην προσπάθειά του να αντιμετωπίσει τις απόπειρες υπόσκαψης του θεσμού, ο Επίτροπος Διοικήσεως είχε την απόλυτη συμπαράσταση από τον Πρόεδρο Γ. Βασιλείου αλλά και από τον Πρόεδρο Γλ. Κληρίδη, που τον διαδέχθηκε και από τις πολιτικές δυνάμεις του τόπου, καθώς και από όλα τα κόμματα στη Βουλή. Παράλληλα, ο Επίτροπος στις επαφές του με τους κρατικούς και διοικητικούς αξιωματούχους προσπάθησε να τους πείσει ότι δεν ήταν ο από καθέδρας κριτής τους αλλά ο συνεργάτης τους στην κοινή προσπάθεια για εδραίωση κράτους δικαίου και χρηστής διοίκησης.
-Η ανεξαρτησία του θεσμού είναι βασικό στοιχείο, πώς έγινε αποδεχτή;
-Μια από τις πρώτες προσπάθειες του Επιτρόπου Διοικήσεως ήταν να διασφαλίσει την ανεξαρτησία του θεσμού, βασικό στοιχείο της οποίας ήταν η στελέχωση του Γραφείου του με μόνιμο προσωπικό. Η προσπάθεια για επίτευξη του στόχου αυτού πέρασε από περιπέτειες. Τελικά, τούτο έγινε κατορθωτό. Στον Προϋπολογισμό για το έτος 1992 υπήρχε πρόνοια για μόνιμες θέσεις στο Γραφείο του Επιτρόπου.
Ο Επίτροπος Διοικήσεως, από τα πρώτα χρόνια της θητείας του, διαπίστωσε ότι πολλές παρατυπίες αλλά και παραβάσεις των αρχών της χρηστής διοίκησης οφείλονταν στην άγνοια βασικών νομικών αρχών που πρέπει να διέπουν τη δράση της δημόσιας διοίκησης. Την ανάγκη κωδικοποίησης των γενικών αρχών του διοικητικού δικαίου τόνισε ο Επίτροπος Διοικήσεως, στην πρώτη του Ετήσια Έκθεση για το έτος 1991 προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και την επαναλάμβανε στις επόμενες, ώστε οι αρχές αυτές να καταστούν κτήμα όλων αυτών που μετέχουν στην παραγωγή των διοικητικών αποφάσεων. Ύστερα από σχετικό Σημείωμα του Επιτρόπου στο Υπουργικό Συμβούλιο του 1991, η κυβέρνηση αποφάσισε την επιμόρφωση των ανώτερων δημόσιων υπαλλήλων πάνω στις βασικές αρχές του διοικητικού δικαίου με σεμινάρια που έγιναν στην Ακαδημία Δημόσιας Διοίκησης. Τελικά, οι αρχές του διοικητικού δικαίου κωδικοποιήθηκαν με τη ψήφιση το 1989 του περί Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1989. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι με τη διατύπωση των βασικών αρχών του διοικητικού δικαίου στις σαφείς διατάξεις του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 θα υπάρξει βεβαιότητα δικαίου. Οι πιο πάνω αρχές που ήταν διεσπαρμένες σε μια πληθώρα αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου και σε διάφορα συγγράμματα, θα παύσουν να είναι κτήμα μόνο των Δικαστών και των λίγων νομικών που είναι μελετητές του διοικητικού δικαίου, αλλά θα καταστούν γνωστές τόσο σ’ όλους όσους μετέχουν στη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης όσο και στους διοικούμενους.
Βέβαια, βασική προϋπόθεση για να επιτευχθούν οι πιο πάνω στόχοι, είναι η ενημέρωση των μετεχόντων στη δράση της δημόσιας διοίκησης με το περιεχόμενο του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999. Βασιζόμενος στον αριθμό των κατά καιρούς εκδιδομένων, για λόγους καθαρά τυπικούς, ακυρωτικών αποφάσεων από το Διοικητικό Δικαστήριο και το Ανώτατο Δικαστήριο, διαπιστώνω ότι δεν έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στο σημείο αυτό. Τούτο, κατά τη γνώμη μου, θα πρέπει να προβληματίσει την αρμόδια αρχή που είναι επιφορτισμένη με την επιμόρφωση των στελεχών της δημόσιας διοίκησης.
-Αξιολογώντας την πορεία του θεσμού τι αλλαγές σημαντικές επέφερε;
– Ανεπιφύλακτα, μπορεί ένας, να υποστηρίξει ότι ο θεσμός καταξιώθηκε και εδραιώθηκε στη συνείδηση του λαού. Δεν αποτέλεσε και ούτε αναμενόταν να αποτελέσει την πανάκεια των πολλαπλών προβλημάτων της δημόσιας διοίκησης. Όμως, αναμφισβήτητα, άλλαξε το ηθικό πρόσωπο του κράτους και το έκανε πιο ανθρώπινο. Αναβάθμισε το ρόλο και την υπόσταση του κύπριου πολίτη και του μετέδωσε αισθήματα ασφάλειας και αξιοπρέπειας.
– Σε τούτο, ποια ήταν η συμβολή των άλλων κρατικών θεσμών;
Σημαντική ήταν η βοήθεια που μου παρέσχε η κοινοβουλευτική Επιτροπή Θεσμών, Αξιών και Επιτρόπου Διοικήσεως. Καθ’ όλο τον χρόνο, που υπηρέτησα ως Επίτροπος Διοικήσεως, μου στάθηκε πάντοτε αρωγός. Αν ο θεσμός του Επιτρόπου Διοικήσεως καταξιώθηκε, τούτο οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό, στην Επιτροπή αυτή. Θα ήθελα, με την ευκαιρία αυτή, να εκφράσω τις ευχαριστίες μου σε δυο πρόσωπα, που διετέλεσαν Πρόεδροι της Επιτροπής: Τον κ. Γιαννάκη Μάτση και τον κ. Ανδρέα Χρίστου. Ουδόλως, όμως, παραβλέπω και τη στήριξη που έτυχα, με πρακτικά και αποτελεσματικά μέτρα, -και τούτο το τονίζω – από τους δυο Προέδρους της Δημοκρατίας, τον κ. Γιώργο Βασιλείου και τον μ. Γλαύκο Κληρίδη. Αρκούμαι να αναφέρω τις προσωπικές παρεμβάσεις του κ. Βασιλείου προς τους διαφόρους που μου παρεμβάλανε προσκόμματα στη λειτουργία και στελέχωση του Γραφείου μου, κατά τους πρώτους μήνες της λειτουργίας του. Επίσης, αξίζει να αναφερθεί η απόφαση της κυβέρνησης Κληρίδη που όριζε όπως οι διάφορες υπηρεσίες, που υπάγονταν στον έλεγχο του Επιτρόπου Διοικήσεως, δίνουν αναφορά κάθε μήνα για τις ενέργειες στις οποίες έχουν προβεί προς συμμόρφωση με εισηγήσεις μου.
Αξιοσημείωτη, επίσης, ήταν η συμβολή των δύο τότε Γενικών Εισαγγελέων, του μ. Μιχαλάκη Τριανταφυλλίδη και του μ. Αλέκου Μαρκίδη, με τους οποίους είχα μια άψογη και υποδειγματική συνεργασία. Σε σοβαρά νομικά θέματα που υπεισέρχονταν στις έρευνες, που διεξήγαγε το Γραφείο και για τα οποία γινόταν αναφορά στις Εκθέσεις μας, προηγείτο συνεννόηση μαζί τους. Σε όλες, σχεδόν, τις περιπτώσεις υπήρχε η σύμφωνη γνώμη τους, η οποία κατεγράφετο στην Έκθεση. Μάλιστα, σε μερικές περιπτώσεις, που η εμπλεκόμενη υπηρεσία απευθυνόταν στον Γενικό Εισαγγελέα, ο τελευταίος υποδείκνυε σ’ αυτήν ότι οι εισηγήσεις του Επιτρόπου Διοικήσεως, παρά το ότι είναι συμβουλευτικής φύσης, θα πρέπει να ακολουθούνται. Παράλειψη συμμόρφωσης, παραβιάζει τις αρχές της χρηστής διοίκησης και, δυνατό, να συνιστά διάπραξη πειθαρχικού αδικήματος. Οπωσδήποτε, αυτή η αγαστή συνεργασία ενίσχυσε το κύρος αυτών των δυο ανεξάρτητων θεσμών. Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η σύμφωνη γνώμη του Γενικού Εισαγγελέα στις περιπτώσεις εκείνες των επεμβάσεων του Επιτρόπου που απέβλεπαν στην απονομή ουσιαστικής δικαιοσύνης στον παραπονούμενο, παρά τα όποια νομικά κωλύματα που υπήρχαν και των οποίων η τήρηση θα συνιστούσε νομικίστικο φαρισαϊσμό.
-Όπως;
-Τέτοια ήταν η ακόλουθη περίπτωση: Ο παραπονούμενος είχε υποβάλει παράπονο για άρνηση του Υπουργείου Οικονομικών να ικανοποιήσει το αίτημά του για άρση όρων στην άδειά του για την ετοιμασία λογαριασμών οι οποίοι, στην περίπτωση άλλου προσώπου, που προσέφυγε στο Ανώτατο Δικαστήριο, κρίθηκαν παράνομοι. Το Υπουργείο αρνήθηκε να ικανοποιήσει το αίτημα του παραπονουμένου ισχυριζόμενο ότι η δικαστική απόφαση δεν μπορούσε να τύχει εφαρμογής στην περίπτωσή του. Αφού ο Επίτροπος εξασφάλισε τη σύμφωνη γνώμη του Γενικού Εισαγγελέα, κατάληξε στην Έκθεσή του ότι, παρά το ότι δεν υπήρχε δέσμευση από το δεδικασμένο της απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου, διότι δεν υπάρχει ταυτότητα διαδίκων, η απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών να απορρίψει το αίτημα του παραπονουμένου χωρίς αποχρώντα λόγο δημοσίου συμφέροντος και με επίκληση το γεγονός ότι αυτός δεν προσέφυγε στο Ανώτατο Δικαστήριο εντός της προθεσμίας που αναφέρει το Σύνταγμα, αντιβαίνει προς τις αρχές της χρηστής διοίκησης και της ίσης μεταχείρισης των πολιτών που τελούν κάτω από τις ίδιες ή παρόμοιες συνθήκες.
Ο θεσμός, με τις κατά καιρούς διάφορες τροποποιήσεις του βασικού Νόμου του 1991, έχει τώρα «ανδρωθεί» σημαντικά. Σε τούτο, συνέβαλε σημαντικά η δράση των τριών κυριών που με διαδέχθηκαν. Της κας Ηλιάνας Νικολάου, της κας Ελίζας Σαββίδου και της κας Μαρίας Στυλιανού-Λοττίδου. Οι αρμοδιότητες του Επιτρόπου Διοικήσεως έχουν επεκταθεί ώστε αυτός να μπορεί να ενεργεί και αυτεπάγγελτα. Επίσης, θεσπίστηκαν διατάξεις που καθιστούν αποτελεσματικότερη την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων των πολιτών.
Οπωσδήποτε, υπάρχουν περιθώρια για περαιτέρω ανέλιξη του θεσμού. Βέβαια, για να φθάσει ο θεσμός στην πλήρη ολοκλήρωσή του, θα πρέπει αυτός να λάβει συνταγματική υπόσταση. Θα πρέπει να υπάρξουν συνταγματικές διατάξεις που να παρέχουν αρμοδιότητα του Επιτρόπου Διοικήσεως να ελέγχει όλες τις κρατικές Αρχές και τα διοικητικά όργανα.
-Και αργότερα είχαμε τον καταρτισμό του «Χάρτη του Πολίτη»…
-Συναφής με την εισήγηση για κωδικοποίηση των αρχών του διοικητικού δικαίου ήταν και η εισήγηση, που επίσης υιοθετήθηκε, για καταρτισμό «Χάρτη του Πολίτη» από εκείνες τις κρατικές υπηρεσίες που έχουν στενή επαφή με τους πολίτες. Ο Χάρτης του Πολίτη θα καθορίζει σε γενικές γραμμές τις υποχρεώσει της συγκεκριμένης υπηρεσίας έναντι του πολίτη, θα καθιερώσει πρότυπα συμπεριφοράς των κρατικών λειτουργών και θα καθοδηγεί τον πολίτη ως προς τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθήσει για διεκδίκηση των εκπηγαζομένων από το νόμο δικαιωμάτων του. Έτσι, θα υπάρξει διαφάνεια και περιορισμός της γραφειοκρατίας. Μια παρέμβαση του Επιτρόπου που είχε διεθνή απήχηση ήταν στην περιβόητη υπόθεση Εϊμές. Ο Τουρκοκύπριος Ερκάν Εϊμές είχε συλληφθεί από μέλη της Αστυνομίας σε περιοχή μεταξύ Κόσιης-Αθηαίνου, στο έδαφος Λουρουτζίνας, για κατοχή και εμπορία ναρκωτικών. Αφού μεταφέρθηκε στις ελεγχόμενες από το κράτος περιοχές, κακοποιήθηκε βάναυσα. Ο Εϊμές υπέβαλε παράπονο στον Επίτροπο ο οποίος σε έκθεση του στις 28/4/1996 αποφάνθηκε ότι αστυνομικά όργανα, ενώ αυτός ήταν κρατούμενός τους, άσκησαν απαράδεκτη βία σε βάρος του «με πρωτοφανή αγριότητα και παντελή έλλειψη σεβασμού στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και ζωή». Οι δράστες δεν διώχθηκαν και ο εν λόγω Τουρκοκύπριος προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) το οποίο τον δικαίωσε. Στην απόφασή του το ΕΔΑΔ σημειώνει με ευαρέσκεια τον αντικειμενικό και αμερόληπτο τρόπο με τον οποίο ενήργησε ο Όμπουτσμαν της Κύπρου. Μια άλλη περίπτωση αφορούσε παράπονο πατέρα παιδιού που έπασχε από λευχαιμία και έχασε τη ζωή του ενώ νοσηλευόταν στους γενικούς θαλάμους του Μακάρειου Νοσοκομείου. Ο Επίτροπος σε έκθεση του ημερ. 9/3/1993 διαπίστωσε αμέλεια των Αρχών και εισηγήθηκε την άμεση λειτουργία ξεχωριστού θαλάμου στον οποίο να νοσηλεύονται τα παιδιά με λευχαιμία και άλλα αιματολογικά-ογκολογικά προβλήματα. Η εισήγηση έγινε αποδεκτή. Ο χώρος δεν επιτρέπει την παράθεση και άλλων περιπτώσεων καταλυτικής παρέμβασης του Επιτρόπου.
