Τρεις αιτήσεις για σύνδεση στο ηλεκτρικό δίκτυο ιδιωτικών ηλεκτροπαραγωγών σταθμών βρίσκονται σε διαδικασία έγκρισης από τον Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς, που προβλέπεται να παράγουν πρόσθετα 565 μεγαβάτ, ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται και αιτήσεις για σύνδεση πάρκων ανανεώσιμων πηγών 125 μεγαβάτ. Αφορούν ηλιοθερμικό πάρκο των 50 μεγαβάτ, αιολικά πάρκα των 30 μεγαβάτ και φωτοβολταϊκά των 45 μεγαβάτ συνολικά.

Σε διαδικασίες έγκρισης της αίτησης διασύνδεσης με το ηλεκτρικό δίκτυο της Κύπρου βρίσκεται και ο Euroasia Interconnector, με 1.000 μεγαβάτ (δύο συνδέσεις των 500 μεγαβάτ), που θα κάνουν τη διαφορά στην ενεργειακή ασφάλεια της Κύπρου.

Τα στοιχεία αυτά αποκαλύπτονται στο σχέδιο του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς (ΔΣΜΚ) για το δεκαετές σχέδιο ανάπτυξης του δικτύου ηλεκτρισμού της Κύπρου για την περίοδο 2020 – 2030. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του για το έτος 2021, η αναμενόμενη αιχμική ζήτηση για ακραίες καιρικές συνθήκες θα ανέλθει στο επίπεδο των 1205 μεγαβάτ (MW). Δεν υπάρχει ανησυχία για την επάρκεια, αφού θα έχουμε 1415 MW από ηλεκτροπαραγωγούς σταθμούς, δηλαδή 827 MW από το Βασιλικό, 460 MW από τη Δεκέλεια και 128 MW από τη Μονή, συν την παραγωγή από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Έξι νέα Φωτοβολταϊκά πάρκα συνολικής ισχύος 17,82MW

Για το 2025, η αναμενόμενη αιχμηρή ζήτηση για ακραίες καιρικές συνθήκες θα ανέλθει γύρω στα 1320 MW, δηλαδή θα αυξηθεί κατά 115 MW σε σχέση με το 2021. Ούτε για το 2025 αναμένονται προβλήματα επάρκειας, αφού θα έχουμε συμβατική παραγωγή 1455 MW, που θα προέρχονται από το Βασιλικό τα 977 MW (150 περισσότερα από το 2021), τη Δεκέλεια 100 MW (αφού θα απενεργοποιηθούν από το 2023 οι έξι μονάδες ατμοστροβίλων που παράγουν 360 MW) και 128 MW από τη Μονή. Το 2025, θα προσφέρονται ήδη στο σύστημα ηλεκτρισμού και 250 MW από τον ιδιωτικό ηλεκτροπαραγωγό σταθμό στο Βασιλικό.

Η αιχμική ζήτηση για ακραίες καιρικές συνθήκες για το έτος 2030 αναμένεται ότι θα ανέλθει γύρω στα 1380 MW, δηλαδή θα αυξηθεί μόλις κατά 60 MW σε σχέση με το 2025 και κατά 175 MW σε σχέση με το 2021.

Όπως διευκρινίζεται από τον Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς, οι αεριοστρόβιλοι της Μονής δεν χρησιμοποιούνται, καθώς θεωρούνται μονάδες αιχμής και εφεδρεία αντικατάστασης. Πέραν τούτου έχουν περιορισμό στις επιτρεπόμενες ώρες λειτουργίας λόγω ρύπων, που ανέρχεται στις 500 ώρες ετήσια για κάθε αεριοστρόβιλο. 

Η προβλεπόμενη εγκατεστημένη ισχύς 2021 σε φωτοβολταϊκά, θα είναι 350 MW το 2021, θα αυξηθεί στα 483 MW μέχρι το 2025 και θα φτάσει στα 650 MW το 2030. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Με φωτοβολταϊκά στις στέγες 16.546 νοικοκυριά

Υποσταθμοί με εξοπλισμό του 1975

Σημαντικά στοιχεία για προβλήματα του δικτύου που αποτελούν ευπάθειες στην πρόκληση διακοπών ηλεκτρισμού σε συγκεκριμένες περιοχές, αποκαλύπτονται -λόγω των προτεινόμενων βελτιώσεων που απαιτούνται- στο σχέδιο του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς (ΔΣΜΚ) για το δεκαετές σχέδιο ανάπτυξης του δικτύου ηλεκτρισμού της Κύπρου για την περίοδο 2020 – 2030.

Σε συνθήκες απώλειας της γραμμής «Βασιλικός – Μονή» για παράδειγμα, θα προκύψει υπερφόρτωση(133%) της γραμμής «Βασιλικός – Πολεμίδια». Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια της ευρύτερης περιοχής Λεμεσού και Πάφου.

Επίσης, ενδιαφέρον προκαλούν αναφορές για την ανάγκη αντικατάστασης παλιού εξοπλισμού, από τον οποίο εξαρτάται η ηλεκτροδότηση ολόκληρων περιοχών. Το πόσο παλιός είναι ο εξοπλισμός κάποιων υποσταθμών του δικτύου ηλεκτρισμού, δύσκολα μπορεί να το πιστέψει κανείς. Για παράδειγμα, προβλέπεται αντικατάσταση του εξοπλισμού διακοπής στον υποσταθμό «Πρωταράς», που είναι κατασκευής 1987, έχει συμπληρώσει 33 χρόνια ωφέλιμης ζωής και ήδη παρουσιάζει αρκετά προβλήματα. Μεταξύ άλλων, αναφέρεται για εξοπλισμό του υποσταθμού, ότι «παρουσιάζει προβλήματα (διαρροή λαδιού) ενώ έχει κριθεί ότι η συντήρησή του είναι ασύμφορη μετά από τις επανειλημμένες προσπάθειες επιδιόρθωσης και συντήρησης. 

Αν φαίνεται παλιός ο εξοπλισμός στον Πρωταρά, πώς θα ακουστεί το γεγονός ότι στον υποσταθμό «Λανίτειο» στη Λεμεσό, από τον οποίο εξαρτάται η ασφάλεια του ηλεκτρικού δικτύου στο κέντρο της Λεμεσού, ορισμένοι διακόπτες θα αντικατασταθούν, επειδή είναι του 1975;

Κόμβος σύνδεσης με τον έξω κόσμο η Κοφίνου

Μέχρι το έτος 2024 θα αναβαθμιστεί ο υποσταθμός «Κοφίνου» από υπαίθριου τύπου σε υποστεγασμένου τύπου για να ανταποκριθεί στη σύνδεση «Βασιλικός – Μαρί – Κοφίνου» και «Κοφίνου – Αλάμπρα» αλλά και επειδή ο υποσταθμός «Κοφίνου» έχει καθοριστεί ως σημείο σύνδεσης του δικτύου ηλεκτρισμού της Κύπρου με τον «Euroasia Interconnector» που θα διασυνδέσει το Ισραήλ, την Κύπρο και την Κρήτη.

Ο φορέας υλοποίησης του «Euroasia Interconnector» υπέβαλε ήδη αίτηση σύνδεσης στο σύστημα ηλεκτρισμού της Κύπρου και ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς έχει εκδώσει τους προκαταρκτικούς όρους σύνδεσης. Σε εξέλιξη βρίσκονται επίσης οι διαδικασίες για έγκριση της διασύνδεσης του Euroafrica Interconnector.