Οι μεγαλύτερες εκρήξεις με νιτρική αμμωνία στην Ιστορία

Την ώρα που ο Λίβανος πενθεί και η υφήλιος παρακουλουθεί συγκλονισμένη τα όσα συνέβησαν την Τρίτη το απόγευμα στη Βηρυτό από τις φονικές εκρήξεις που συντάραξαν τη λιβανική πρωτεύουσα, πλήθος άρθρων και αναλύσεων κατακλίζουν τα μέσα ενημέρωσης αλλά και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με τις μεγαλύτερες και φονικότερες εκρήξεις που συνέβησαν. Και δεν είναι λίγες. Μια ματιά να ρίξει κανείς στο διαδίκτυο ανακαλύπτει πολλά τέτοια άρθρα.

Το philenews παρουσιάζει μερικές από τις ισχυρότερες και φονικότερες τεχνιτές εκρήξεις με νιτρική αμμωνία στην Ιστορία είτε από ατυχήματα είτε είναι αποτέλεσμα τρομοκρατικών ενεργειών. 

Εκρηκτικοί μηχανισμοί με δυνατότητα να ισοπεδώσουν ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα μπορούν να κατασκευαστούν από νιτρική αμμωνία, με απαιτούμενη προϋπόθεση να έχει γίνει απαιτούμενη πρόσμιξη με άλλα υλικά. 

Χημικοί και πυροτεχνουργοί με τους οποίους επικοινώνησε ο «Φ» εξήγησαν ότι η νιτρική αμμωνία ως μεμονωμένο υλικό είναι εντελώς ακίνδυνο. Συνηθίζεται η χρήση της σε πολύ μικρές ποσότητες, για γεωργικούς σκοπούς. Θεωρείται ένα πολύ καλό υλικό για λίπασμα και για το σκοπό αυτό χρησιμοποιείται από τους γεωργούς.

Οι ειδικοί ωστόσο, εξήγησαν ότι η πρόσμιξη της νιτρικής αμμωνίας με εύφλεκτα υλικά προκαλεί εκρήξεις. Χαρακτηριστικά επεσήμαναν ότι, ακόμη η πρόσμιξη με πετρέλαιο, δυνατόν να μετατρέψει το μείγμα σε αυτοσχέδια βόμβα. Το εκρηκτικό αυτό μείγμα έχει διαδοθεί με τα αρχικά ANFO (Ammonium Nitrate Fuel Oil). Η εκρηκτική ύλη ANFO έγινε ευρέως γνωστή στην κοινή γνώμη τον Απρίλιο του 1995, όταν όλος ο κόσμος συγκλονίστηκε από την τρομοκρατική ενέργεια στην Οκλαχόμα των ΗΠΑ, όπου ο Τίμοθι ΜακΒέι τίναξε στον αέρα το κυβερνητικό μέγαρο, σκοτώνοντας συνολικά 168 ανθρώπους. Γι’ αυτήν την ενέργεια χρησιμοποίησε συνολικά δύο τόνους ANFO, που είχε μέσα σε κλεμμένο φορτηγό.

Ωστόσο, η συγκεκριμένη εκρηκτική ύλη έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως από πολύ πιο παλιά, από διάφορες οργανώσεις και κυρίως απελευθερωτικά κινήματα, όπως ο IRA στην Ιρλανδία, η βασκική ΕΤΑ και πολλές οργανώσεις στον Λίβανο αλλά και στη Λατινική Αμερική. Λόγω της ευρείας χρήσης το ANFO στον Λίβανο, το αποκαλούν και «γλυκό της Βηρυτού». Χρησιμοποιήθηκε στη φοβερή βομβιστική επίθεση εναντίον του στρατοπέδου πεζοναυτών στη Βηρυτό το 1983.

Επισήμως σε βίαιες ενέργειες φέρεται ότι χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1970, κατά τη διάρκεια της φοιτητικής εξέγερσης στο Πανεπιστήμιο Ουισκόνσιν – Μάντισον των ΗΠΑ.

Ωστόσο, η επίθεση με ANFO που σημάδεψε την παγκόσμια ιστορία έγινε 1995 στην Οκλαχόμα. Η βομβιστική επίθεση είχε στόχο το Ομοσπονδιακό κτίριο Alfred P. Murrah στο κέντρο της Οκλαχόμα Σίτι.

Ήταν η πιο καταστροφική τρομοκρατική ενέργεια σε αμερικανικό έδαφος μέχρι τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001. Η έκρηξη στην Οκλαχόμα Σίτι κόστισε 168 ανθρώπινες ζωές, συμπεριλαμβανομένων 19 παιδιών ηλικίας κάτω των 6 ετών και τον τραυματισμό πάνω από 680 ατόμων. Η έκρηξη κατέστρεψε μερικώς ή ολοσχερώς 324 κτήρια σε ακτίνα 16 οικοδομικών τετραγώνων, καταστράφηκαν (από το ωστικό κύμα ή από την φωτιά) 86 αυτοκίνητα και θρυμματίστηκαν υαλοπίνακες σε 258 κτίρια της γύρω περιοχής. Η βόμβα εκτιμάται ότι προκάλεσε ζημιές ύψους τουλάχιστον 652 εκατομμυρίων δολαρίων. Ο δράστης γι’ αυτήν την ενέργεια χρησιμοποίησε συνολικά δύο τόνους ANFO, που είχε μέσα σε κλεμμένο φορτηγό.

Τραγωδία με νιτρική αμμωνία έγινε στο Τέξας των ΗΠΑ τον Απρίλιο του 2013. Σε βιομηχανική μονάδα λιπασμάτων, έγινε έκρηξη προκαλώντας τον θάνατο 15 ανθρώπων και τον τραυματισμό άλλων 160. Από την έκρηξη περισσότερα από 150 σπίτια καταστράφηκαν ή υπέστησαν ζημιές. Στο εν λόγω εργοστάσιο βρίσκονταν αποθηκευμένες μεγάλες ποσότητες νιτρικής αμμωνίας και κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες προκλήθηκε πυρκαγιά προκαλώντας την ισχυρή έκρηξη.

Από τις έρευνες πάντως διαπιστώθηκε ότι η ιδιοκτήτρια εταιρεία του εργοστασίου δεν ενημέρωσε τις αρμόδιες υπηρεσίες για τα δυνητικώς επικίνδυνα, εκρηκτικά, υλικά, όπως υποχρεούται διά νόμου να κάνει, αφήνοντας τη ρυθμιστική Αρχή για τη νιτρική αμμωνία -ουσία που μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί στην κατασκευή βομβών- να αγνοεί παντελώς τον κίνδυνο που ελλόχευε στο εργοστάσιο. Τα εργοστάσια λιπασμάτων και οι αποθήκες τους υποχρεούνται να το δηλώνουν στο Υπουργείο Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ όταν φυλάσσουν στις εγκαταστάσεις τους ποσότητες άνω των 180 κιλών από μία τέτοια επικίνδυνη ουσία. Στο εργοστάσιο διαπιστώθηκε ότι υπήρχαν 270 τόνοι νιτρικής αμμωνίας.

Το 1947 και πάλι στο Τέξας σημειώθηκε η μεγαλύτερη έκρηξη με νιτρική αμμωνία. Πρόκειται για την «καταστροφή στο Τέξας Σίτι» η οποία χαρακτηρίζεται βιομηχανικό ατύχημα και συνέβη στο λιμάνι του Τέξας Σίτι στις 16 Απριλίου του 1947. Ήταν το πλέον πολύνεκρο ατύχημα στη βιομηχανία των Ηνωμένων Πολιτειών, ενώ η έκρηξη που δημιούργησε την καταστροφή ήταν μια από τις μεγαλύτερες μη πυρηνικές εκρήξεις στην ιστορία.

Στο φορτηγό πλοίο «SS Grandcamp» που ήταν αγκυροβολημένο στο λιμάνι της πόλης ξέσπασε από άγνωστη αιτία φωτιά. Στα αμπάρια του πλοίου υπήρχαν 2.300 τόνοι νιτρικής αμμωνίας. Από την πυρκαγία προκλήθηκε έκρηξη με τραγικά αποτελέσματα καθώς ισοπέδωσε σχεδόν το 1/3 της πόλης. Η έκρηξη ήταν τόσο σφοδρή, ώστε ακούστηκε σε απόσταση 240 χιλιομέτρων, ένα τεράστιο μανιτάρι καπνού υψώθηκε 600 μ. πάνω από το λιμάνι, ενώ δύο μικρά αεροσκάφη που περνούσαν πάνω από το λιμάνι τη στιγμή της έκρηξης καταστράφηκαν, λόγω αλλοιώσεων στις πτέρυγές τους. Περίπου 1.000 κατοικίες ισοπεδώθηκαν, μαζί με το διυλιστήριο της Μονσάντο, την καταστροφή του οποίου ακολούθησε η ανάφλεξη των δεξαμενών πετρελαίου που βρίσκονταν κατά μήκος της ακτής.

Το τραγικό στην υπόθεση είναι ότι στο λιμάνι βρισκόταν άλλο ένα πλοίο, το «High Flyer», που μετέφερε 1.000 τόνους νιτρικών και με 2.000 τόνους θείου. Από την έκρηξη και τη φωτιά που ξέσπασε στο «SS Grandcamp», κάηκαν οι κάβοι του «High Flyer» με αποτέλεσμα αυτό να γλυστράει προς το φλεγόμενο «SS Grandcamp». Αναπόφευκτα σημειώθηκε και δεύτερη ισχυρότατη έκρηξη. Η τραγωδία ολοκληρώθηκε με την επέκταση της πυρκαγιάς και σε εργοστάσια που βρίσκονταν πέρυξ του λιμανιού.

Ο τελικός απολογισμός ήταν 405 ταυτοποιημένοι κα 63 μη ταυτοποιημένοι νεκροί. Επιπλέον 100 άτομα χαρακτηρίστηκαν ως «πιθανόν αγνοούμενα», καθώς ποτέ δεν βρέθηκε κάποιο ίχνος τους. Ο αριθμός των τραυματιών, έφτασε τις 3.500.

Η εν λόγω τραγωδία οδήγησε σε σημαντικές αλλαγές στους κανονισμούς αποθήκευσης της νιτρικής αμμωνίας.

Στις 12 Αυγούστου του 2015 στην πόλη Τιαντζίν της βορειανατολικής Κίνας σημειώθηκαν δύο τεράστιες εκρήξεις που ισοπέδωσαν τη βιομηχανική ζώνη της πόλης. Αιτία η νιτροκυτταρίνη που αποθηκεύτηκε σε αποθήκη επικίνδυνων εμπορευμάτων όπου, λόγω υπερβολικής ζέστης και ξηρασίας στην ατμόσφαιρα, ξέσπασε πυρκαγιά που πυροδότησε την έκρηξη περίπου 800 τόνων νιτρικού αμμωνίου που βρίσκοταν αποθηκευμένοι κοντά. 118 άτομα μέλη των πυροσβεστικών δυνάμεων και των σωστικών συνεργείων και 55 κάτοικοι και υπάλληλοι σκοτώθηκαν, ενώ 798 άτομα τραυματίστηκαν.

Σημειώθηκαν εκτεταμένες ζημιές σε κατασκευές και εμπορεύματα στο λιμάνι, ζημιές σε γύρω πολυκατοικίες και σοβαρές ζημιές σε σιδηροδρομικό σταθμό.

Πηγή: philenews