Νέα καθυστέρηση παρατηρείται στην λειτουργία της ελεύθερης αγοράς ηλεκτρισμού με το χρονοδιάγραμμα αρχικά από τον Οκτώβριο του 2021 να μεταφέρεται στον Φεβρουάριο του 2022, με την ΡΑΕΚ να δηλώνει ότι δεν έχει εμπιστοσύνη ούτε στην τήρηση του νέου χρονοδιαγράμματος.
Το θέμα συζητήθηκε εκ νέου ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας, με τις επικρίσεις των μελών της Επιτροπής να εστιάζονται κυρίως στη νέα καθυστέρηση στην εφαρμογή από τον Διαχειριστή του Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου (ΔΣΜΚ) για την λειτουργία του λογισμικού διαχείρισης της αγοράς, αλλά και στην καθυστέρηση της Νομικής Υπηρεσίας για νομοτεχνικό έλεγχο του νομοσχεδίου για την ανεξαρτητοποίηση του ΔΣΚΜ, που εκκρεμεί από τον Ιούλιο του 2019.
Ο Πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) Ανδρέας Πουλλικκάς υπενθύμισε ότι η αρχική ημερομηνία ολοκλήρωσης του λογισμικού για τη διαχείρισης της αγοράς (Market Management System), που είναι απαραίτητο για τη λειτουργία της αγοράς, ήταν ο Ιούλιος του 2019, ενώ «μετά τις γνωστές περιπέτειες» που αφορούσαν την αποτυχία του πρώτου διαγωνισμού για τη λειτουργία του λογισμικού, είχε δοθεί νέα ημερομηνία ολοκλήρωσης των διαδικασιών, τον Οκτώβριο του 2021.
Ο ΔΣΚΜ ολοκλήρωσε τον διαγωνισμό για την δημιουργία του λογισμικού επιλέγοντας την Grid Solutions της General Electric.
«Σε πρόσφατη ενημέρωση με τον ΔΣΚΜ για τη δοκιμαστική λειτουργία του λογισμικού (Dry Run) μας έχει δηλώσει ότι υπάρχει καθυστέρηση επιπλέον 4 μήνες, δηλαδή τον Φεβρουάριο του 2022. Η ΡΑΕΚ ανησυχεί αρκετά για την έκβαση του λογισμού», είπε ο κ. Πουλλικάς και πρόσθεσε ότι η ΡΑΕΚ δεν έχει εμπιστοσύνη στον ΔΣΚΜ για την τήρηση των νέων χρονοδιαγραμμάτων.
Αναφορικά με το λογισμικό του Διαχειριστή του Συστήματος Διανομής (το δίκτυο που καταλήγει στα σπίτια των καταναλωτών), ο κ. Πουλλικκάς είπε πως το λογισμικό Meter Data Management System, ολοκληρώνεται τέλος Νοεμβρίου του 2020.
Πάντως, ο Χρίστος Τρίαρος, Διευθυντής του ΔΣΜΚ είπε πως ο οργανισμός θα επιδιώξει να τιμήσει το χρονοδιάγραμμα του Οκτωβρίου του 2021.
Εξήγησε πως μετά την αποτυχία του πρώτου διαγωνισμού, ο οποίος προσέλκυσε μια μόνο οικονομική προσφορά που ήταν 300% υψηλότερη από το εκτιμώμενο κόστος του έργου (€15,5 εκατ έναντι €5 με €5,5 εκατ), προέβη περί τα τέλη του 2018 σε νέο διαγωνισμό που προνοούσε δύο στάδια. Πρώτα προσέλκυσε μία μικρή λίστα με τέσσερις ενδιαφερόμενους φορείς για διαβουλεύσεις στη συνέχεια προκήρυξε το διαγωνισμό για υποβολής οικονομικής προσφοράς, η οποία κατέληξε στην Grid Solutions έναντι ποσού €5,5 εκατ.
Εξήγησε σε αυτό το σημείο πως η πρώτη προσφορά δεν προσέλκυσε ενδιαφέρον λόγω ρήτρας στους όρους της προσφοράς που αφορούσε την απεριόριστη ευθύνη του οικονομικού φορέα.
Όπως είπε το συμβόλαιο με την Grid Solutions υπεγράφη τον Απρίλιο του 2020. Σημείωσε δε πως το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης ήταν 18 μήνες μετά την υπογραφή, δηλαδή τον Οκτώβριο του 2021, για να προσθέσει ωστόσο ότι «αυτή τη στιγμή είμαστε στο στάδιο του λεπτομερούς σχεδιασμού με την ανάδοχο εταιρεία και υπάρχουν θέματα, η εταιρεία μας είπε ότι πιθανόν να πάει μέχρι και 4 μήνες καθυστέρηση». Σε αυτό το σημείο εξήγησε ότι στην καθυστέρηση έπαιξε ρόλο και η πανδημία του κορωνοϊού η οποία οδήγησε σε μείωση απόδοσης της αναδόχου εταιρείας κατά 25%.
Χαρακτηρίζοντας το έργο ως «πιθανόν το πιο πολύπλοκο έργο που έγινε στην Κυπριακή Δημοκρατία», ο κ. Τρίαρος πρόσθεσε, πως «θέλουμε να καταλήξει το έργο να λειτουργήσει ορθά και όχι απλά να γίνει παράδοση του έργου, όπως το αντιλαμβάνεται η ίδια».
Η αναφορά αυτή προκάλεσε την αντίδραση του Προέδρου της Επιτροπής, Ανδρέα Κυπριανού, ο οποίος παρατήρησε πως «κάναμε 2 χρόνια διαπραγματεύσεις και ακόμη δεν καταλήξαμε τι θέλουμε».
Νομοτεχνική επεξεργασία από το καλοκαίρι του 2019
Εξάλλου, αναφορικά με το νομοσχέδιο για την ανεξαρτητοποίηση του ΔΣΜΚ, άλλο ένα προαπαιτούμενο για την ελευθεροποίηση της αγοράς, η Χριστίνα Καράπιττα, εκπρόσωπος του Υπουργείου Ενέργειας ανέφερε πως το σχετικό νομοσχέδιο ετοιμάστηκε και βρίσκεται από τον Ιούλιο του 2019 ενώπιον της Νομικής Υπηρεσίας για νομοτεχνικό έλεγχο και ότι άλλα εναρμονιστικά νομοσχέδια βρίσκονται σε δημόσια διαβούλευση.
Άλλο θέμα στον ΔΣΜΚ προέκυψε και για την εργοδότηση συμβούλων για εκπαίδευση του προσωπικού του Διαχειριστή, με ποσό €0,5 εκατ το χρόνο, κάτι που, όπως αναφέρθηκε, η ΡΑΕΚ δεν ενέκρινε για την επόμενο χρόνο.
Ο κ. Πουλλικάς εξήγησε πως το θέμα προέκυψε όταν προσωπικό από τον ΔΣΜΚ έφυγε και επέστρεψε στην ΑΗΚ με την Ρυθμιστική Αρχή να εγκρίνει ποσά για πρόσληψη συμβούλων με ορίζοντα 24 μηνών και όχι 12 όπως ήταν αρχικά. Εξέφρασε ανησυχία για το ότι «με βάση τα όσα δήλωσε ο Διαχειριστής, μέχρι σήμερα το μόνιμο προσωπικό δεν έχει εκπαιδευτεί ικανοποιητικά».
Απαντώντας, ο κ. Τρίαρος είπε πως ο ΔΣΜΚ, ενώ ο προϋπολογισμός του προβλέπει 78 άτομα από την ΑΗΚ, εντούτοις αποφασίστηκε να μεταφερθούν 51 άτομα και να προσληφθούν 4 σύμβουλοι προκειμένου να συγκρατηθεί το κόστος. Σημείωσε πως το κόστος των 4 συμβούλων είναι λιγότερο από 4 υπαλλήλους της ΑΗΚ ανάλογου επιπέδου.
Ο Γιώργος Γεωργίου, Πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, τόνισε πως έχει επενδυθεί μισό δισεκατομμύριο ευρώ σε υποδομές και πρόσθεσε ότι οι τράπεζες που προχώρησαν σε δανειοδοτήσεις θα χάσουν την εμπιστοσύνη τους. Εξέφρασε προβληματισμό για την πίεση που εξασκείται στον Διαχειριστή, προσθέτοντας πως πρέπει να δοθεί χρόνος για αντιμετώπιση των πολλών τεχνικών προβλημάτων διότι αν ανοίξει αγορά λανθασμένα «θα είναι αιφνίδιος θάνατος για τους προμηθευτές».
Και άλλοι εκπρόσωποι συνδέσμων προειδοποίησαν ότι οι καθυστερήσεις θα διώξουν επενδυτές από την κυπριακή αγορά.
Εκπρόσωπος του ΕΤΕΚ υπενθύμισε πως υπήρχε η λύση που πρότεινε το Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου για τη διαχείριση του συστήματος, αλλά απορρίφθηκε. «Νοιώθαμε ότι μπορούμε να τα κάνουμε μόνοι μας. Ιδού τα αποτελέσματα», είπε.
Σε δηλώσεις μετά το πέρας της συνεδρίας, ο Ανδρέας Κυπριανού ανέφερε πως όλα τα παράπονα επικεντρώθηκαν στον ΔΣΜΚ.
«Μετά από πολλές αναβολές, πολλά χρονοδιαγράμματα είχαμε καταλήξει στον δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα του Οκτωβρίου του 2021. Σήμερα για ακόμη μια φορά ο Διαχειριστής μας είπε ότι πιθανότατα δεν θα είναι έτοιμος και μπορεί να χρειαστεί ακόμη μία παράταση για να πάμε μέσα στο 2022».
Η Επιτροπή, πρόσθεσε, «θεωρεί απαράδεκτο όπως και όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς το να μην μπορούμε να τηρήσουμε ένα χρονοδιάγραμμα και δεν πρόκειται να επιτρέψει άλλη καθυστέρηση σε αυτό το θέμα».
Αποκάλεσε επίσης σοβαρότατο θέμα την καθυστέρηση στην νομοτεχνική επεξεργασία των απαραίτητων νομοσχεδίων, προσθέτοντας πως η Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει επιστολή στον νέο Γενικό Εισαγγελέα με την οποία να του υποδεικνύεται η ανάγκη να εξετάζονται αυτά τα νομοσχέδια όσο το δυνατό συντομότερα.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Κώστας Κώστα είπε πως οι φόβοι του κόμματος για τις καθυστερήσεις στην ελευθεροποίηση της αγοράς που θα οδηγούσαν σε φθηνότερο ηλεκτρικό ρεύμα έχουν επιβεβαιωθεί και υπενθύμισε τις διαβεβαιώσεις του τέως και της νυν Υπουργού ότι η ελευθεροποίηση θα επιτευχθεί μέσα στο 2021.
Ανέδειξε επίσης και το θέμα των δαπανών €1,5 εκατ σε τρία χρόνια για την εργοδότηση συμβούλων για εκπαίδευση του προσωπικού του ΔΣΜΚ. «Πόσα χρόνια χρειάζεται για να εκπαιδευτούν 21 άτομα; Πληρώνουμε κάθε χρόνο μισό εκατομμύριο ευρώ σε συμβούλους για εκπαίδευση που ακόμη δεν έχει καν ξεκινήσει», είπε.
Ο ανεξάρτητος Βουλευτής, Άγγελος Βότσης, χαρακτήρισε ως αυτοκράτορα τον Διαχειριστή. «Δυστυχώς κάθε φορά ερχόμαστε εδώ για να πούμε για μια νέα παράταση στην εφαρμογή αυτή της νέας κατάστασης πραγμάτων», πρόσθεσε
«Πρέπει να παρέμβει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι άλλο. Ζήτησα την παρέμβαση του Προέδρου της Δημοκρατίας για να ληφθούν οι ριζικές αποφάσεις», κατέληξε.
Philenews/ΚΥΠΕ
