Η πιο μαζική άφιξη Σύρων μεταναστών για φέτος, που προωθήθηκαν με δύο υπερφορτωμένα πλοιάρια στις ακτές της Κύπρου, έχει σημάνει καμπανάκι κινδύνου στην Κυβέρνηση, που αποφάσισε τη λήψη μέτρων για περιορισμό των ροών διά θαλάσσης.
Ήδη από τις αρχές του χρόνου έφτασαν με 35 σκάφη, περίπου 840 μετανάστες, αριθμός ρεκόρ σε σχέση με τις δύο προηγούμενες χρονιές.
Ένα πραγματικό θρίλερ εκτυλίχθηκε από το απόγευμα της Τρίτης, για τη διάσωση αλλά και τον τρόπο χειρισμού των συνολικά 113 επιβαινόντων στα δύο σκάφη, που εντοπίστηκαν από τα ραντάρ ανοικτά του Κάβο Γκρέκο.
Σε μια βάρκα μήκους δέκα μέτρων, στοιβάχθηκαν 95 άτομα και υπήρχε κίνδυνος να βουλιάξει. Αμέσως το Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης, έστησε μεγάλη επιχείρηση ενεργοποιώντας το Σχέδιο Νέαρχος. Στην περιοχή έσπευσαν άκατοι της λιμενικής, πλοίο του πολεμικού ναυτικού, ιδιωτικά σκάφη και ελικόπτερο, ενώ έγινε και ανάκληση προσωπικού.
Οι μετανάστες, ανάμεσά τους 9 γυναίκες και 26 παιδιά, οδηγήθηκαν στο λιμάνι Λάρνακας, όπου παρέμειναν για ώρες αφού υπήρχαν πληροφορίες πως τα σκάφη τους ξεκίνησαν από το Λίβανο, με τον οποίο υπάρχει συμφωνία επαναπροώθησης. Ακολούθησαν ενέργειες σε διπλωματικό και πολιτικό επίπεδο και τελικά αποφασίστηκε όπως γίνει αποβίβαση των μεταναστών, αφού δήλωσαν πως ξεκίνησαν από το Ταρτούς της Συρίας, πληρώνοντας $2,500-3,500 ο καθένας. Η Αστυνομία φόρεσε χειροπέδες σε 4 άτομα, που ήταν οι πλοηγοί των σκαφών.
Πληροφορίες του «Φ» από αρμόδιες πηγές, αναφέρουν πάντως πως πυκνώνουν τον τελευταίο καιρό οι πληροφορίες ότι κάποια από τα πλοιάρια που φτάνουν στην Κύπρο, δεν έχουν ως χώρα προέλευσης τη Συρία, αλλά περιοχές του Λιβάνου. Γι’ αυτό διερευνάται κατά πόσον οι διακινητές προτρέπουν τους μετανάστες ν’ αναφέρουν πως ξεκίνησαν από τη Συρία, χώρα με την οποία δεν έχει διμερή συμφωνία η Κύπρος.
Για αλλαγές στον τρόπο δράσης των διακινητών, που μετατοπίζουν το ισοζύγιο αφίξεων μεταναστών διά μέσου της θαλάσσιας οδού, κάνει λόγο το υπουργείο Εσωτερικών, που αναφέρει σε ανακοίνωση πως οι Αρχές της Δημοκρατίας καταβάλλουν προσπάθειες, τόσο σε πολιτικό και διπλωματικό, όσο και σε τεχνοκρατικό και επιχειρησιακό επίπεδο, για διαχείριση των αυξημένων ροών Σύρων μεταναστών.
Σε τεχνοκρατικό επίπεδο, όπως ανακοινώθηκε, το θέμα παρακολουθείται από ομάδα εργασίας, που έχει συσταθεί με οδηγίες του υπουργού Εσωτερικών και εξετάζει την πιθανότητα αναθεώρησης της πολιτικής που αφορά στους Σύρους υπηκόους, με στόχο τη διαχείριση όσων βρίσκονται ήδη στην Κύπρο και την αποτροπή περαιτέρω ροών. Σε επιχειρησιακό επίπεδο, σύμφωνα με το ΥΠΕΣ, λαμβάνονται μέτρα για εντοπισμό των διακινητών και γίνονται ενέργειες για ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ ευρωπαϊκών υπηρεσιών, όπως είναι η Europol.
Το ΥΠΕΣ αποφάσισε επιπρόσθετα όπως οι αιτούντες διεθνούς προστασίας, οι οποίοι έχουν αφιχθεί στην Κυπριακή Δημοκρατία από την 1/1/ 2023, δεν θα περιλαμβάνονται στους καταλόγους δικαιούχων υποψήφιων για το πρόγραμμα εθελούσιας μετεγκατάστασης. Στόχος της εν λόγω πολιτικής, όπως αναφέρεται «είναι το πρόγραμμα μετέγκαταστασης να μην αποτελεί παράγοντα έλξης για υπηκόους συγκεκριμένων τρίτων χωρών, οι οποίοι, πιθανόν, καταχραζόμενοι το πρόγραμμα να χρησιμοποιούν την Κύπρο ως διαμετακομιστικό σταθμό σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη μέλη».
Σημειώνεται ακόμη πως παρά τις αυξήσεις στις θαλάσσιες ροές, οι αιτήσεις ασύλου παραμένουν αισθητά χαμηλότερες σε σχέση με πέρσι, «ως αποτέλεσμα των συντονισμένων ενεργειών και των μέτρων που λαμβάνονται το τελευταίο διάστημα».
Σύμφωνα με το ΥΠΕΣ έχουν μειωθεί οι αιτήσεις ασύλου από μετανάστες που προέρχονται από χώρες της Υποσαχάριας Αφρικής. «Για παράδειγμα οι αιτήσεις ασύλου για τον Ιούνιο του 2023 είναι στις 735, ενώ οι αιτήσεις Ιουνίου 2022 ήταν 2.401. Αναφέρεται ότι τον Ιούλιο του 2022 οι αιτήσεις ασύλου ήταν 1.770, ενώ μέχρι τα μέσα του Ιουλίου 2023 οι αιτήσεις ασύλου παραμένουν πάλι σε χαμηλότερα επίπεδα (περίπου στα 550 άτομα)».
