Στην ασυδοσία που επικρατούσε γενικότερα με τις άδειες οπλοφορίας, αποδίδεται η έντονη δυσαρέσκεια που εξέφρασαν αστυνομικοί, όταν πρόσφατα κλήθηκαν να επιστρέψουν τον προσωπικό οπλισμό που είχαν μαζί τους επί 24ωρου βάσεως για αυτοπροστασία.

Σε κάποιες περιπτώσεις Κύπριοι επιχειρηματίες και άλλοι παράγοντες, τουλάχιστον με τα όσα ίσχυαν μέχρι πρότινος, κυκλοφορούσαν με πιστόλια σε κοινωνικές εκδηλώσεις για σκοπούς επίδειξης. Κι αυτό γινόταν με τις ευλογίες της Κυπριακής Δημοκρατίας. Την ίδια στιγμή που μέλη του αστυνομικού σώματος καλούνται τώρα να παραδώσουν τα όπλα, τα οποία τους χρεώθηκαν επειδή κινδυνεύει η ζωή τους, λόγω της υπηρεσίας σε νευραλγικά πόστα της Αστυνομίας.

Τα όσα καταγράφουμε, επιβεβαιώνονται από απόρρητα έγγραφα. Το περιεχόμενο των εν λόγω ντοκουμέντων φανερώνει ότι σε κάποιες περιπτώσεις κατά τα προηγούμενα χρόνια, πολίτες λάμβαναν άδειες οπλοφορίας με σχετική ευκολία, χάρη στην οικονομική επιφάνεια και στις διασυνδέσεις τους.

Είναι ενδεικτική η περίπτωση Κύπριου επιχειρηματία, ο οποίος δραστηριοποιείται στον κατασκευαστικό κλάδο. Χρησιμοποίησε χωρίς εύλογη αιτία το πιστόλι CZ 75 που του παραχωρήθηκε από τη Δημοκρατία και βρέθηκε να είναι υπόλογος για ποινικό αδίκημα. Ωστόσο, η σε βάρος του δίωξη αναστάληκε από τον Γενικό Εισαγγελέα. Η συγκεκριμένη υπόθεση έχει ιστορικό 15 χρόνων. Η Αστυνομία τότε θεώρησε ότι έγινε εγκληματική ενέργεια σε βάρος του εν λόγω προσώπου. Κατόπιν τούτου του παραχωρήθηκε άδεια οπλοφορίας, με τις Αρχές να του δίνουν το τσεχικής προέλευσης πιστόλι.

Χρόνια αργότερα η Αστυνομία έκανε έρευνα στην οικία του, στο πλαίσιο σοβαρής ποινικής υπόθεσης. Είχε προηγηθεί η σύλληψή του για υπό διερεύνηση κακουργήματα, για τα οποία τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή ήταν ύποπτος. Τα στελέχη της Αστυνομίας διαπίστωσαν ότι από τα 25 φυσίγγια, έλειπαν δυο. Τα τέσσερα από τα υπόλοιπα 23 είχαν χρησιμοποιηθεί για σκοπούς δοκιμής.

Η Αστυνομία υπό αυτά τα δεδομένα σχημάτισε ποινικό φάκελο σε βάρος του για το αδίκημα της χρησιμοποίησης εκρηκτικών υλών, χωρίς την έγκριση του επιθεωρητή εκρηκτικών υλών (Ο Περί Πυροβόλων και Μη Πυροβόλων Όπλων Νόμος του 2004). Η υπόθεση, μάλιστα, καταχωρίσθηκε στο Δικαστήριο. Περίπου έναν χρόνο μετά τα ευρήματα της Αστυνομίας, ο Γενικός Εισαγγελέας, Κώστας Κληρίδης, αποφάσισε  να αναστείλει τη δίωξη του επιχειρηματία.

Κατόπιν τούτου τα μέλη της Επιτροπής Ασφαλείας της Αστυνομίας, του αρμοδίου σώματος για να εξετάζει σχετικά αιτήματα για οπλοφορία, εισηγήθηκαν την ανάκληση της άδειας του. Όπερ και εγένετο.

Σε άλλη περίπτωση, γνωστός επιχειρηματίας βρέθηκε να έχει στην κατοχή του νόμιμα πιστόλι, τη χρήση του οποίου βλέπουμε σε ταινίες δράσης. Είχε στην κατοχή του ένα από τα πιο αποτελεσματικά ατομικά όπλα, το desert eagle, το οποίο συνήθως χρησιμοποιείται από άτομα με στρατιωτική εκπαίδευση. Ήταν ιδιωτικό, που σημαίνει ότι με βάση την σχετική νομοθεσία, έλαβε ειδική άδεια για να το προμηθευτεί.

Το παράδοξο είναι ότι αδειοδοτήθηκε προκειμένου να έχει και 160 φυσίγγια. Αριθμός, ο οποίος -ακόμη κι αν ληφθούν οι επιδόσεις του πιστολιού- κρίνεται υπερβολικά μεγάλος. Στις πλείστες περιπτώσεις, όταν δοθεί άδεια οπλοφορίας, ο αριθμός φυσιγγίων είναι καθορισμένος στα 25. Στην προκειμένη ο κάτοχος του desert eagle είχε πέραν του εξαπλάσιου αριθμού σφαιρών. Επιπλέον, η αυτοπροστασία ήταν η μοναδική αιτιολογία που δόθηκε για να του παραχωρηθεί η άδεια οπλοφορίας.

Σε μια άλλη περίπτωση πολιτικό πρόσωπο επενέβη με έμμεσο τρόπο για να λάβει όπλο και φυσίγγια άτομο με ενδιαφέρον… βιογραφικό. Ο λόγος για μέτοχο και υψηλόβαθμο στέλεχος εταιρείας που σχετίζεται με ευαίσθητη δομή της Δημοκρατίας.

Πληροφορίες τον έφεραν να είχε αναπτύξει παράνομες δραστηριότητες. Όταν στέλεχος της ΚΥΠ είχε ρωτηθεί για το ποιόν του συγκεκριμένου επιχειρηματία, είχε αναφέρει ότι ο τελευταίος συνεργαζόταν με γνωστό έμπορο όπλων για τον οποίο παλιότερα είχε εκδοθεί διεθνές ένταλμα σύλληψης. Το μέλος της υπηρεσίας ασφαλείας της Δημοκρατίας, είχε πει ακόμη πως «οι δραστηριότητές του θεωρούνται ύποπτες» και ότι συνεργάζεται με άτομα ξένης πρεσβείας. Επιπλέον, υπήρχαν υποψίες ότι η εταιρεία του έκανε παράνομη εξαγωγή συναλλάγματος.

Ο επιχειρηματίας στο παρελθόν είχε απασχολήσει την Αστυνομία με παράνομη εισαγωγή αντικειμένων και κυβεία, ενώ σε κάποιο στάδιο παρακολουθείτο από την Υπηρεσία Καταπολέμησης Ναρκωτικών.

Τελικά, όπως σημειώσαμε, κι αυτό το πρόσωπο βρέθηκε να οπλοφορεί νόμιμα, καθώς όταν η Επιτροπή Ασφαλείας της Αστυνομίας αποφάσισε να απορρίψει το αίτημά του, υπήρξε πολιτική παρέμβαση.

Η χωρίς φειδώ παραχώρηση αδειών οπλοφορίας ίσχυσε και σε περιπτώσεις ξένων επενδυτών που πολιτογραφήθηκαν Κύπριοι. Ρώσος πολυεκατομμυριούχος αιτήθηκε άδεια οπλοφορίας για τον εαυτό του και τρεις Ελληνοκύπριους οι οποίοι εργοδοτήθηκαν από τον επιχειρηματία για να τον προστατεύουν.

Άλλος Ρώσος επιχειρηματίας που διανύει την τέταρτη δεκαετία της ηλικίας του έλαβε τρεις άδειες οπλοφορίας το 2017. Μια για τον ίδιο και δυο για τους Ελληνοκύπριους που εκτελούν χρέη ιδιωτών φυλακών.

Στις περιπτώσεις των δυο Ρώσων πολιτογραφηθέντων τίθεται και νομικό ζήτημα. Βάσει του Περί Ιδιωτικών Γραφείων Παροχής Υπηρεσιών Ασφάλειας Νόµου του 2007, για να εκτελεί κάποιος καθήκοντα «ιδιώτη φύλακα» χρειάζεται άδεια από τον αρχηγό Αστυνομίας. Κι αν την αποκτήσει, τότε δεν έχει δικαίωμα να οπλοφορεί. Στην περίπτωση του προσωπικού ασφαλείας του πρώτου επιχειρηματία, οι τρεις άνδρες ασφαλείας του εκτελούσαν χρέη ιδιωτών φυλάκων παρανόμως, αφού δεν είχαν λάβει άδεια από τον αρχηγό Αστυνομίας (τα ονόματά τους δεν περιλαμβάνονται στο σχετικό μητρώο). Και πάλι, όμως, δεν δικαιολογείται η έκδοση άδειας οπλοφορίας για άτομο που εκτελεί τέτοια χρέη χωρίς άδεια. Η επίμαχη διάταξη του νόμου, αναφέρει χαρακτηριστικά: «Ανεξάρτητα από τις διατάξεις οποιουδήποτε νόµου, απαγορεύεται η έκδοση άδειας για κατοχή, χρήση, απόκτηση ή µεταφορά εκρηκτικών υλών ή πυροµαχικών ή επιθετικού όπλου ή πυροβόλου όπλου σε:

 (α) ιδιώτη φύλακα ή φύλακα ή σε µέλος του προσωπικού, ή

(β) πρόσωπο στο οποίο χορηγήθηκε άδεια ίδρυσης και λειτουργίας ιδιωτικού γραφείου παροχής υπηρεσιών ασφάλειας…».

Ακόμα μια αξιοπρόσεκτη περίπτωση πολιτογραφηθέντα με άδεια οπλοφορίας αφορά μέλος της Βασιλικής Οικογένειας της Σαουδικής Αραβίας. Για το εν λόγω πρόσωπο δεν εντοπίσαμε διαθέσιμα στοιχεία σε σχέση με τις δραστηριότητές του, παρά μόνο ότι διαμένει στη Λεμεσό.

Σύμφωνα με απόρρητο έγγραφο της Αστυνομίας Κύπρου, στο συγκεκριμένο πρόσωπο παραχωρήθηκε κυβερνητικό πιστόλι τύπου USP και 25 φυσίγγια. Έχει δηλώσει ως μόνιμο τόπο διαμονής διαμέρισμα σε πολυτελές κτηριακό συγκρότημα στον παραλιακό δρόμο της Λεμεσού.

Ακυρώθηκαν οι άδειες οπλοφορίας περίπου 70 αστυνομικών

Το θέμα με τις άδειες οπλοφορίας πήρε διαστάσεις την προπερασμένη εβδομάδα. Αιτία ήταν η απόφαση του αρχηγού Αστυνομίας για ακύρωση της άδειας οπλοφορίας αστυνομικών, οι οποίοι είχαν χρεωμένο ατομικό οπλισμό επί 24ωρου βάσεως, κατόπιν ειδικού αιτήματός τους. Επρόκειτο για μέλη της Δύναμης που είχαν συμμετοχή στη διερεύνηση σημαντικών ποινικών υποθέσεων, οι οποίες σχετίζονταν με οργανωμένο έγκλημα. Οι εν λόγω αστυνομικοί είχαν, με άλλα λόγια, λόγους να θέλουν οπλισμό για σκοπούς αυτοπροστασίας.

Όπως, μάλιστα, πληροφορούμαστε, ο αριθμός των μελών του αστυνομικού Σώματος που επηρεάστηκε από αυτή την απόφαση ανέρχεται στους 70. Κάποιοι μετά που ειδοποιήθηκαν και προσωπικά μέσω τηλεφώνου έχουν ήδη ανταποκριθεί και έχουν παραδώσει τον οπλισμό τους, ενώ σε άλλους που δεν ανταποκρίθηκαν στάλθηκε επιστολή.

Πάντως, το μυστήριο παραμένει, καθώς δεν έχουν αναφερθεί επισήμως από την ηγεσία του σώματος τι κρύβεται πίσω από την επίμαχη απόφαση. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο εκπρόσωπος Τύπου της Αστυνομίας, Χρίστος Ανδρέου, σε δημόσιες τοποθετήσεις του επικαλέστηκε «λόγους ασφαλείας» και δεν θέλησε να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.

Το όλο θέμα πήρε διαστάσεις τη Δευτέρα 4 Ιουλίου, όταν δημοσιοποιήθηκε επιστολή του επικεφαλής του κλάδου αστυνομικού σώματος της συντεχνίας «Ισότητα», Νίκου Λοϊζίδη. Ο τελευταίος είχε αποταθεί (3/7) στον αρχηγό Αστυνομίας, Στέλιο Παπαθεοδώρου, αιτούμενος την επανεξέταση του ζητήματος. Θεωρούσε ότι τιθόταν θέμα ασφάλειας των επηρεαζόμενων αστυνομικών.

Στην εν λόγω επιστολή, ανέγραφε τα ακόλουθα: «Αξιότιμε κε Αρχηγέ,  Τις τελευταίες μέρες γίναμε δέκτες παραπόνων από μέλη της Αστυνομίας, για την ακύρωση εκ μέρους σας χωρίς αιτιολόγηση, των αδειών οπλοφορίας που ανήκουν στην κατηγορία προσωπικής ασφαλείας, σύμφωνα με την Α.Δ. 5/26. Χωρίς να επεμβαίνουμε στις εξουσίες σας, παρακαλώ όπως επανέλθετε και ξαναεξετάσετε προσεκτικά τα ατομικά αιτήματα των Αστυνομικών για 24ωρη ατομική οπλοφορία. Εξάλλου, γνωρίζετε και ο ίδιος ότι εγκρίνατε σε μεγάλο αριθμό πολιτών, άδεια οπλοφορίας. Άρα η έγκριση  σε δεκάδες συναδέλφους μας, που σας ανάφεραν ότι απειλείται η ζωή και η ασφάλεια τους λόγω συγκεκριμένων γεγονότων θα έπρεπε να ήταν δεδομένη».

Σε δηλώσεις του τα επόμενα 24ωρα, ο Λοϊζίδης έκανε λόγο για τρεις κατηγορίες μελών της Αστυνομίας που φέρουν οπλισμό. Μίλησε για περιπτώσεις αστυνομικών που χρεώνονται οπλισμό με την ανάληψη των καθηκόντων τους καθημερινά, για έτερη κατηγορία μελών της Αστυνομίας που έχουν χρεωμένο οπλισμό λόγω της φύσης των καθηκόντων τους (ΤΑΕ κλπ) και τέλος για τους επηρεαζόμενους. Οι τελευταίοι, όπως εξήγησε, φέρουν οπλισμό επί 24ωρης βάσης για προσωπική ασφάλεια. Εξήγησε πως «είναι αστυνομικοί οι οποίοι παλιά υπηρέτησαν σε τμήματα και εξιχνίασαν σοβαρές υποθέσεις. Ο καθένας τεκμηριωμένα και επιχειρηματολογώντας γραπτώς έλαβε άδεια, καθώς κινδύνευσε η ζωή τους».

Στο πλαίσιο τοποθετήσεών του είπε πως ακυρώθηκαν οι άδειες οπλοφορίας για το 95% των αστυνομικών που εντάσσονται σ΄ αυτή την κατηγορία. Έκανε λόγο και για αντιδράσεις: «Έχω συναδέλφους που με παίρνουν τηλέφωνο. Πρόκειται για δεκάδες. Τους έχει αφαιρεθεί η προσωπική τους ασφάλεια και το όπλο. Στην επιστολή (σ.σ. εννοεί του αρχηγού Αστυνομίας) δεν αναγραφόταν ούτε καν ο λόγος που τους έχει αφαιρεθεί ο οπλισμός». Πρόσθεσε ότι αυτοί οι αστυνομικοί «εκτέλεσαν το καθήκον τους στο 100%, έχοντας να αντιμετωπίσουν τον υπόκοσμο, χειριζόμενοι υποθέσεις με δεκάδες κιλά ναρκωτικά», ενώ κατέληξε ότι «κάποιοι έπαιρναν αστέρες στην πλάτη αυτών των συναδέλφων μας».

Χρίστος Ανδρέου: «Στη βάση αστυνομικής διάταξης»

Η ηγεσία της Αστυνομίας, πάντως, αντιμετωπίζει πολύ διαφορετικά το ζήτημα. Ο εκπρόσωπος Τύπου της Αστυνομίας, Χρίστος Ανδρέου, ανέφερε σε ενημερωτική εκπομπή: «Η χρέωση ατομικού οπλισμού σε οποιοδήποτε μέλος της Αστυνομίας διέπεται από αστυνομική διάταξη. Οπόταν στη βάση αυτής της αστυνομικής διάταξης έχουν γίνει και γίνονται όλες οι διαδικασίες για συγκεκριμένα πρόσωπα-μέλη της Αστυνομίας που κατέχουν ατομικό οπλισμό. Επαναλαμβάνω, δεν πρέπει να αφήνονται κενά και εντυπώσεις {…} Αν οποιοδήποτε άλλο μέλος της Αστυνομίας {…} το οποίο είναι χρεωμένο με ατομικό οπλισμό και στο τέλος γίνει χρήση αυτού του οπλισμού και δεν διέπεται από την αστυνομική διάταξη, αντιλαμβάνεστε τι έχει να γίνει. Εμείς καθηκόντως προχωρούμε στη βάση της αστυνομικής διάταξης, γιατί αντιλαμβάνεστε ότι η Αστυνομία είναι ένα οργανωμένο, πειθαρχημένο σύνολο {…}».

Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΑΔΕΙΑΣ

Η αίτηση για εξασφάλιση άδειας οπλοφορίας υποβάλλεται στον εκάστοτε αρχηγό της Αστυνομίας. Αυτός με τη σειρά του ειδοποιεί την Επιτροπή Ασφαλείας του αρχηγείου Αστυνομίας, η οποία και θα κληθεί να αποφασίσει. Η Επιτροπή Ασφαλείας αποτελείται από τον εκάστοτε υπαρχηγό Αστυνομίας, τους τέσσερις βοηθούς αρχηγούς Αστυνομίας, καθώς και δυο προϊστάμενους υπηρεσιών πληροφοριών. Πρόκειται για επτά πρόσωπα που έχουν δικαίωμα ψήφου.

 Στην επιτροπή συμμετέχουν και έχουν συμβουλευτικό ρόλο ο διοικητής της ΥΚΑΝ και οι αστυνομικοί διευθυντές των επαρχιών όπου διαμένουν οι αιτητές. Αφού πρώτα ο υποψήφιος για να λάβει άδεια οπλοφορίας αξιολογείται και αναφέρονται όλες οι σχετικές πληροφορίες για το ποιόν του, τα μέλη της επιτροπής τοποθετούνται θετικά ή αρνητικά στο αίτημα για παραχώρηση άδειας οπλοφορίας.

Η άδεια εγκρίνεται ή απορρίπτεται με απλή πλειοψηφία. Εν συνεχεία ο αρχηγός, ανάλογα και με την απόφαση της Επιτροπής Ασφαλείας, διαβιβάζει την τελική του εισήγηση στο Υπουργικό Συμβούλιο, το οποίο εγκρίνει ή απορρίπτει. Εδώ να σημειωθεί ότι το 2005, το τότε Υπουργικό Συμβούλιο είχε εκχωρήσει την εξουσία έγκρισης των αδειών στον υπουργό Δικαιοσύνης (σημ. είχε προηγηθεί εισήγηση από τον τότε αρχηγό Αστυνομίας. Το 2021, η εξουσία εκχωρήθηκε πάλι στο Υπουργικό Συμβούλιο.

 ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Το θέμα με τις άδειες οπλοφορίας είχε απασχολήσει ξανά το καλοκαίρι του 2021 το Υπουργικό Συμβούλιο, με αφορμή αποκαλύψεις μας για άδειες οπλοφορίας. Η κατάσταση είχε αξιολογηθεί και από την τότε υπουργό Δικαιοσύνης Στέφη Δράκου εξετάζοντας και το νομικό πλαίσιο.

Μετά από απόφαση που έλαβαν τα μέλη της κυβέρνησης σε συνεδρίαση στις 23 Αυγούστου του 2021, άρχισε αμέσως να αναθεωρείται ο κατάλογος με τα πρόσωπα, τα οποία κατείχαν άδειες οπλοφορίας. Είχε αναγνωριστεί το ζήτημα.

Τελικά, η νομοθεσία δεν διαφοροποιήθηκε, ωστόσο, την περίοδο που ακολούθησε υπήρχε ελαφρά μείωση στις άδειες οπλοφορίας που εκδίδονταν, αφού κάποιες περιπτώσεις επαναξιολογήθηκαν.

 ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΩΝ ΚΑΤΟΧΩΝ

Να σημειωθεί ότι το θέμα είχε τεθεί στη σφαίρα της δημόσιας συζήτησης και τον χειμώνα του 2020. Τότε είχε έρθει στο φως της δημοσιότητας επίσημο έγγραφο του Υπουργείου Δικαιοσύνης (ημερομηνίας 29/01/2020), στο οποίο σημειωνόταν ξεκάθαρα πως από τις 55 άδειες οπλοφορίας που ήταν σε ισχύ μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου του 2020 οι επτά έχουν δοθεί σε πρώην ή νυν πολιτικά πρόσωπα. Επρόκειτο για απάντηση του Υπουργείου σε ερώτημα του πρώην βουλευτή Γιώργου Περδίκη.

Σ΄ αυτό σημειωνόταν ανάμεσα σ΄ άλλα: «Τα τελευταία πέντε χρόνια έχουν εκδοθεί 47 νέες άδειες οπλοφορίας. Από το σύνολο των 55 αδειών που είναι σε ισχύ, οι επτά αφορούν πρώην ή νυν πολιτικά πρόσωπα. Σημειώνεται ότι οι πιο πάνω αριθμοί μεταβάλλονται, λόγω μη ανανέωσης άδειας κατοχής για κάποια πρόσωπα ή παραχώρησης σε νέα πρόσωπα, ανάλογα με την έγκριση που δίδεται».

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του ο «Φ» μεγάλος αριθμός αδειών οπλοφορίας (9-10) είχε παραχωρηθεί σε πρώην στελέχη της Αστυνομίας Κύπρου. Ως επί το πλείστον πρόκειται για πρώην ανώτερους αξιωματικούς του σώματος, που έχουν φτάσει μέχρι και τις ανώτατες βαθμίδες.

Οκτώ με δέκα ήταν οι άδειες που δόθηκαν σε Ελληνοκύπριους και ξένους επιχειρηματίες, ενώ στις λίστες περιλαμβάνονταν -μεταξύ άλλων προσώπων- δικηγόροι, δημοσιογράφοι και πρώην στρατιωτικοί.