Μετέωρη είναι η προσπάθεια απόδοσης ευθυνών για το τραγικό δυστύχημα τον Μάιο του 2022 στον Κόρνο που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο της 27χρονης συμβασιούχου οπλίτη, Νάταλυς Νεοφύτου.
Χθες το Στρατιωτικό Δικαστήριο Λευκωσίας με ετυμηγορία που ήδη συζητείται αθώωσε τον επιλοχία (ΣΥΠ) της Εθνικής Φρουράς, Λ.Ι., ο οποίος ήταν ο μοναδικός κατηγορούμενος για την υπόθεση ως υπεύθυνος της μοιραίας εκπαιδευτικής μηχανοδήγησης.
Το Στρατιωτικό Δικαστήριο Λευκωσίας ανακοινώνοντας την -έκτασης 136 σελίδων– απόφασή του, έκρινε πως οι μαρτυρίες δεν ήταν επαρκείς ώστε να καταδικαστεί ο υπαξιωματικός για τις δυο κατηγορίες με τις οποίες ήταν αντιμέτωπος.
Για την ακρίβεια, ο πρόεδρος του δικαστικού σώματος, Ξενοφών Ευσταθίου, έκρινε αναξιόπιστους και τους 12 στρατιωτικούς που κατέθεσαν για λογαριασμό της κατηγορούσας Αρχής, κάτι το οποίο προκάλεσε αίσθηση. Αρκεί να σημειωθεί ότι στις 9 Φεβρουαρίου, είχε κρίνει ότι υπάρχει εκ πρώτης όψεως υπόθεση ενοχής. Με άλλα λόγια, η απόφασή του στις αρχές του περασμένου μήνα δεν προϊδέαζε για τη χθεσινή εξέλιξη.
Οι μάρτυρες κατηγορίας ήταν συνολικά 14, αφού στην ακροαματική διαδικασία κατέθεσαν και δυο μέλη της Αστυνομίας που είχαν ρόλο εξεταστή στην υπόθεση. Τα όσα κατέθεσαν ενόρκως οι τελευταίοι έγιναν αποδεκτά από την έδρα.
Οι 12 μάρτυρες
Σε ό,τι αφορά τους 12 μάρτυρες που υπηρετούσαν στο στράτευμα, πρόκειται για μόνιμα στελέχη της Εθνικής Φρουράς, κληρωτούς και συμβασιούχους. Ανάμεσά τους και ο διοικητής της ίλης, στην οποία υπάγεται το γραφείο κινήσεων.
Γι΄ αυτούς, λοιπόν, ο Δικαστής ήταν ισοπεδωτικός, σημειώνοντας ότι ήταν αναξιόπιστοι και ότι πήγαν στο Δικαστήριο για να αποκρύψουν την αλήθεια. Στην ετυμηγορία, δεν προσδιορίζεται το ακριβές κίνητρο που είχαν γι΄ αυτή τους τη στάση οι πλείστοι εξ αυτών. Ο Δικαστής φαίνεται να καταλογίζει τέτοιο κίνητρο μόνο στον οδηγό και συνοδηγό του οχήματος (δόκιμος αξιωματικός) με αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή της η Νεοφύτου (βρισκόταν στο πήγμα του οχήματος όταν ανατράπηκε). Αμφότεροι ήταν στη λίστα των μαρτύρων κατηγορίας.
Ειδικότερα σε ότι αφορά τις ένορκες καταθέσεις ο Ξενοφών Ευσταθίου κάνει διάφορες επισημάνσεις. Είναι χαρακτηριστική η αναφορά του στον διοικητή της ίλης, για τον οποίο σημειώνει πως κατά την αντεξέτασή του δεν θυμόταν κατά πόσον ένας στρατιώτης ήταν παρών στη μονάδα για μια συγκεκριμένη περίοδο ημερών.
Για τον δεύτερο μάρτυρα κατηγορίας, ο οποίος ήταν συμβασιούχος οπλίτης κι ένας εκ των βοηθών εκπαιδευτών στο γραφείο κίνησης της μονάδας, αναφέρεται στη δικαστική απόφαση πως είχε σαφή πρόθεση να αποκρύψει την αλήθεια και ότι είχε επιλεκτική μνήμη. Στην ετυμηγορία προστίθεται, ότι ο τελευταίος δεν θυμόταν επ’ ακριβώς τις οδηγίες που δοθήκαν σε όλους τους παρευρισκόμενους για την εκπαιδευτική μηχανοδήγηση την επίδικη ημέρα που σημειώθηκε το δυστύχημα.
Για τον τέταρτο μάρτυρα ο Δικαστής τονίζει ότι «δεν ήταν μάρτυρας αλήθειας», πως ήταν αντιφατικός και με επιλεκτική μνήμη. Αιτιολογώντας την απόφαση του ο Δικαστής, σημειώνει ότι δεν ήταν σίγουρος ότι ο δόκιμος που ήταν συνοδηγός στο μοιραίο όχημα, ήταν παρών στην εκπαίδευση των δυο ημερών που προηγήθηκαν της μοιραίας 12ης Μαΐου του 2022 («έχω την εντύπωση ότι ήταν παρών ως εκπαιδευόμενος»). Ο Δικαστής σημειώνει πως ο τέταρτος μάρτυρας έπρεπε να το γνωρίζει αυτό.
Στην απόφαση ο Δικαστής επισημαίνει ότι ο πρώτος μάρτυρας έπρεπε να θυμόταν ποιος του είπε να εκδώσει το δελτίο κινήσεως για το επίδικο όχημα, το οποίο συμφώνα με τη θέση της κατηγορούσας Αρχής ήταν ακατάλληλο για εκπαιδευτική μηχανοδήγηση. Επίσης, επισημαίνει ότι ο οδηγός θα έπρεπε να είχε δίπλα του έμπειρο συνοδηγό.
Η γραμμή
Η γραμμή της κατηγορούσας Αρχής στην δίκη ήταν ότι ο κατηγορούμενος συμβασιούχος επιλοχίας είχε οριστεί επικεφαλής της εκπαίδευσης και πως ήταν αυτός που έδωσε σαφείς οδηγίες στην θανούσα Νάταλυ Νεοφύτου και στον εκπαιδευόμενο στρατιώτη, να επιβιβαστούν σε ακατάλληλο όχημα με συνοδηγό τον δόκιμο αξιωματικό, χωρίς να τους υποδείξει το ασφαλές προκαθορισμένο δρομολόγιο.
Ο στρατιωτικός εισαγγελέας Σάββας Δημητριάδης, μάλιστα, μέσω της μαρτυρίας που παρουσίασε εξέθεσε το γεγονός ότι ούτε ο οδηγός του οχήματος, ούτε ο δόκιμος αξιωματικός που ήταν συνοδηγός, αλλά ούτε και η Νάταλυ Νεοφύτου που βρισκόταν στο πήγμα, είχαν άδεια οδήγησης στρατιωτικού οχήματος.
Ο Δικαστής στις 9 Φεβρουαρίου κι αφού είχε ολοκληρωθεί η μαρτυρία από πλευράς της κατηγορούσας Αρχής κατέληξε ότι η τελευταία είχε αποδείξει εκ πρώτης όψεως υπόθεση ενοχής. Ο δικηγόρος του κατηγορούμενου μετά από διακοπή και συνεννόηση με τον πελάτη του, είχε αναφέρει πως ο τελευταίος θα ασκήσει το δικαίωμα της σιωπής και δεν θα κλητευθούν μάρτυρες υπεράσπισης. Τον επιλοχία εκπροσώπησαν οι δικηγόροι Γιάννης Μερακλής και Ολύμπιος Χριστοφή, καθώς και η ασκούμενη νομικός Νικόλ Διονυσίου (Χριστοφή, Μερακλής και συνεργάτες ΔΕΠΕ).
Η βασική κατηγορία που αντιμετώπιζε ο υπαξιωματικός ήταν η πρόκληση θανάτου λόγω αλόγιστης, απερίσκεπτης ή επικίνδυνης πράξης, στη βάση του άρθρου 210 του ποινικού κώδικα. Αδίκημα το οποίο σε περίπτωση καταδίκης θα επέσυρε ποινή φυλάκισης μέχρι και τέσσερα έτη. Η έτερη κατηγορία αφορούσε σε παραμέληση υπηρεσιακού καθήκοντος.
Η Νάταλυ Νεοφύτου έχασε τη ζωή της στις 12/5/2022 μετά από δυστύχημα σε στρατόπεδο, κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής μηχανοδήγησης. Το μοιραίο συμβάν είχε σημειωθεί γύρω στις 11:00 το πρωί της συγκεκριμένης ημερομηνίας κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης στο στρατόπεδο «Σταύρου Στυλιανίδη» στον Κόρνο ανετράπη το όχημα τύπου τζιπ, στο οποίο επέβαινε η ΣΥΟΠ μαζί με δόκιμο έφεδρο αξιωματικό και κληρωτό οπλίτη. Η 27χρονη φέρεται να καταπλακώθηκε από το όχημα και να κατέληξε στην άσφαλτο.
΄
Περιορισμένη κυκλοφορία
Η ετυμηγορία δεν πρόκειται να δοθεί στη δημοσιότητα. Ο Δικαστής Ξενοφών Ευσταθίου στην 136η σελίδα, σημειώνει ότι «το κείμενο της παρούσης απόφασης υπόκειται σε περιορισμένη κυκλοφορία», εξηγώντας ότι σ΄ αυτή «θίγονται θέματα ασφαλείας και άμυνας της Κυπριακής Δημοκρατίας».
Η Νομική Υπηρεσία μελετά ήδη την απόφαση και εξετάζει ενδεχόμενο καταχώρισης έφεσης.
Σαφείς αιχμές από τη μάνα της θανούσας στον «Φ»
- Η Σαλώμη Καδή παρακολούθησε τη διαδικασία με τον γιο της
Μέλη της οικογένειας της θανούσας μετά την ανακοίνωση της απόφασης δεν έκρυψαν την απογοήτευσή τους. Τη χθεσινή διαδικασία παρακολούθησαν η Σαλώμη Καδή, μητέρα της Νάταλυς Νεοφύτου και ο αδερφός της αδικοχαμένης, Θεόδωρος Νεοφύτου, ο οποίος είναι συμβασιούχος οπλίτης.
Η κ. Καδή μιλώντας στον «Φ» εξέφρασε την απαρέσκειά της για την απόφαση, λέγοντας πως ο Δικαστής έκρινε αναξιόπιστους τους μάρτυρες για επουσιώδη γεγονότα, τα οποία δεν είχαν καμία σχέση με την ημέρα του επίδικου δυστυχήματος. «Ούτε αιτιολόγησε με την απόφασή του τι κίνητρα είχαν για να αποκρύψουν την αλήθεια οι μάρτυρες, όπως σημειώνει στην ετυμηγορία του» είπε η μητέρα της θανούσας.
Δεν έμεινε εκεί, αφού σχολίασε και το γεγονός ότι για την υπόθεση κατηγορήθηκε μόνο ένας συμβασιούχος υπαξιωματικός και όχι ανώτερα στελέχη της μονάδας. «Πώς γίνεται οι ευθύνες να φτάνουν τόσο χαμηλά;» διερωτήθηκε η χαροκαμένη μάνα.
Τα παράπονά της, όμως, δεν περιορίστηκαν μόνο στο ζήτημα απονομής δικαιοσύνης: «Ο θάνατος της κόρης μου ήταν ακαριαίος. Παρ΄ όλα αυτά, στο νοσοκομείο μας απέκρυβαν την αλήθεια. Για τρεις ώρες δεν μας έλεγαν τίποτα. Μας είχαν πει ότι θα κάνουν αξονική τομογραφία, ότι θα την υποβάλουν σε εγχείρηση. Δεν ήταν αλήθεια. Το λογιστήριο του στρατεύματος, ανέλαβε τα έξοδα για την ταφή, αλλά με βάζει στην διαδικασία να πάρω τρεις προσφορές για την ολοκλήρωση των εργασιών στον τάφο της Νάταλυς».
Η κ. Καδή κατέληξε: «Με όλα αυτά δεν μπορούμε να μιλούμε για αίσθημα δικαίωσης, ενώ ούτε νιώθουμε ότι η Πολιτεία εκπλήρωσε το χρέος της απέναντι στη Νάταλυ».
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Ποιος φταίει;
Το μήνυμα που στέλνεται στην κοινωνία μετά και την χθεσινή δικαστική απόφαση είναι ότι… κανείς δεν φταίει για τον χαμό της Νάταλυς Νεοφύτου. Ή τουλάχιστον το όλο σύστημα αδυνατεί να αποδώσει ευθύνες για την εμφανή αμέλεια που οδήγησε μια νεαρή γυναίκα στον θάνατο. Οι ευθύνες δεν έφτασαν ψηλά (κάποιοι επικαλούνται νομοτεχνικά ζητήματα), ενώ ούτε κι αυτές που επιχειρήθηκαν να αποδοθούν συνοδεύτηκαν από αίσθημα δικαίωσης. Μένει να δούμε αν η χθεσινή απόφαση θα εφεσιβληθεί κι αν το στράτευμα έχει διάθεση να αποδώσει έστω πειθαρχικές ευθύνες.
Φ.Μ.
