Η φωνή και οι αυθεντικές εμπειρίες δεκάδων γυναικών υπηκόων τρίτων χωρών θυμάτων εμπορίας προσώπων για σεξουαλική εκμετάλλευση και κακοποίηση, καταγράφηκαν στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα COALESCE που παρουσιάστηκε στις 14 Νοεμβρίου σε συζήτηση στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, με οργανωτές το Μεσογειακό Ινστιτούτο Μελετών Κοινωνικού Φύλου (MIGS) που συντονίζει το πρόγραμμα, το Κυπριακό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (Cyprus Refugee Council) και το CARITAS Κύπρου. Οι τρεις οργανισμοί είναι εταίροι του προγράμματος από την Κύπρο, ενώ οι υπόλοιποι εταίροι από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι οι οργανώσεις IROKO Onlus (Ιταλία), Marta Centre (Λετονία), European Network of Migrant Women (Βέλγιο), Immigrant Council Ireland (Ιρλανδία), Solwodi (Γερμανία) και KSPSC (Λιθουανία). Μετά από σύντομη προσφώνηση της διευθύντριας του MIGS, Σουσάνας Παύλου, τον λόγο πήρε η δρ. Χριστίνα Καϊλή ανώτερη ερευνήτρια του οργανισμού και συντονίστρια του COALESCE που αναφέρθηκε στη συμβολή και τα κυριότερα αποτελέσματα του, ενώ στη συζήτηση έκανε παρέμβαση και η Anna Zobnina διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Δικτύου Μεταναστριών που ήρθε για τον σκοπό αυτό από τις Βρυξέλλες. Στην εκδήλωση προσκλήθηκαν και συμμετείχαν με εκπροσώπους τους φορείς χάραξης πολιτικής, μη κυβερνητικές οργανώσεις, το Γραφείο Καταπολέμησης της Εμπορίας Προσώπων της Αστυνομίας και μέλη της κοινωνίας των πολιτών.

Όπως ανέφερε η δρ. Χριστίνα Καϊλή, «κυριότερα σημεία της προσέγγισης μας που είναι βασισμένη στην ειδική προς το φύλο στήριξη, είναι ότι τα θύματα σεξουαλικής βίας πρέπει να έχουν πρόσβαση σε μακροπρόθεσμα προγράμματα στήριξης και διεθνούς προστασίας και εξειδικευμένη και ολιστική νομική αρωγή. Επίσης, η υλική στήριξη των γυναικών αυτών, πρέπει να λαμβάνει υπόψη την ευαλωτότητα και ρίσκο επαναθυματοποίησης – άρα πρέπει να υπάρχει συνεχής στήριξη για την αντιμετώπιση των συναισθημάτων ντροπής και στιγματισμού για την πορνεία που έχουν αντίκτυπο στα παιδιά τους. Ακόμα οι γυναίκες θύματα εμπορίας πρέπει να στεγάζονται σε ειδική στέγαση που να είναι σχεδιασμένη για ευάλωτες ομάδες γυναικών και να έχουν ψυχολογική στήριξη που να λαμβάνει υπόψη τα επιπλέον χαρακτηριστικά αντικτύπου από τη σεξουαλική κακοποίηση που είναι πιο κρυμμένα από τα γενικά χαρακτηριστικά των θυμάτων εμπορίας. Πρέπει να λαμβάνουν εξειδικευμένη ιατρική περίθαλψη που να καλύπτει τις ειδικές ανάγκες γυναικών θυμάτων μακροχρόνιας σεξουαλικής βίας, βιασμού και που να ενημερώνει τις γυναίκες για σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, menstrual hygine, sex education, μεθόδους αντισύλληψης και να λαμβάνει υπόψη τις δυσκολίες στη γλώσσα (τραύμα και στίγμα). Είναι σημαντική η συμμετοχή σε εκπαιδευτική κατάρτιση, όπως και η πρόσβαση σε δωρεάν υπηρεσίες φύλαξης παιδιών που επιτρέπει στις γυναίκες να συμμετέχουν σε μαθήματα γλώσσας και άλλου είδους επαγγελματική κατάρτιση. Σημαντικές είναι, επίσης, οι καλές πρακτικές από φεμινιστικά καταφύγια και εξειδικευμένες υπηρεσίες γυναικών οι οποίες να λαμβάνουν συνεχή οικονομική και πολιτική στήριξη. Η αλληλοδιδακτική προσέγγιση και προγράμματα με μέντορες (mentoring, peer to peer) σε ομάδες, αποδείχθηκε ενδυναμωτική μέθοδος ανάκαμψης των γυναικών».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 8 χρόνια στο κελί 52χρονος για εμπορία προσώπων 

Το μοντέλο έμφυλης ενσωμάτωσης

Από το Κυπριακό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες η Τόνια Λοϊζίδου και από το CARITAS Κύπρου η Ελίζαμπεθ Κασσίνη και η Γκόσια Χρυσάνθου παρουσίασαν το μοντέλο έμφυλης κοινωνικής ενσωμάτωσης γυναικών θυμάτων εμπορίας προσώπων με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση (Gender-specific Integration Model – GeSIM) που δημιουργήθηκε από το COALESCE και που περιλαμβάνει καλές πρακτικές στον τομέα αυτό από τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες περιλαμβανομένης της Κύπρου, με 116 γυναίκες να έχουν επωφεληθεί – 47 γυναίκες στην Κύπρο, 32 στη Γερμανία, 19 στην Ιταλία και 18 στην Ιρλανδία. Εξήγησαν ότι «το μοντέλο αυτό εφαρμόστηκε μέσω ψυχο-κοινωνικής εκπαίδευσης, νομικής συμβουλευτικής/ αρωγής και μέσω εργαστηρίων οικονομικής ενδυνάμωσης» και πρόσθεσαν μεταξύ άλλων τα εξής: «Οι 47 γυναίκες, όλες προερχόμενες από χώρες της Αφρικής, συμμετείχαν σε διαδικτυακές ή διά ζώσης δραστηριότητες σε 20 συνεδρίες, σε ομάδες ευεξίας και ενσωμάτωσης και ψυχοεκπαίδευσης. Οι πρώτες ομάδες συμπεριλάμβαναν θεματικές όπως μέθοδοι αντισύλληψης και διαχείρισης ύπνου, δικαιώματα υγειονομικής περίθαλψης, δικαιώματα και ευκαιρίες στην εκπαίδευση και στόχοι για το μέλλον. Οι δεύτερες ομάδες συμπεριλάμβαναν θεματικές όπως η εισαγωγή στη ψυχική υγεία, διαχείριση άγχους, ψυχολογικό τραύμα, έμφυλη βία και διαχείριση ψυχικών δυσκολιών. Αφού ολοκληρώθηκαν οι συνεδρίες, υπήρξε μια συνεδρία για ανατροφοδότηση.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Trafficking: Ενώνουν δυνάμεις πάνω από το συρματόπλεγμα

Οι ομάδες διά ζώσης πραγματοποιήθηκαν με τη συμμετοχή διερμηνέα σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο, όπου υπήρχε παροχή υπηρεσιών φροντίδας από παιδαγωγό για τα παιδιά των συμμετεχόντων. Οι συμμετέχουσες έλαβαν οικονομική βοήθεια για την κάλυψη οδοιπορικών καθώς και rapid test. Παράλληλα, διοργανώθηκε ένα εργαστήρι “οικονομικής ενδυνάμωσης” με 18 συμμετέχουσες που ενημερώθηκαν για εργασιακά δικαιώματα, βασικές αρχές για τη συνέντευξη, συγγραφή βιογραφικού σημειώματος και εκπαίδευση από δικηγόρο (γυναίκα) ως προς την αναφορά/ καταγγελία περιστατικών σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας».