Το ρεπορτάζ αποτυπώνει προφανώς για τελευταία φορά το δυστοπικό, εφιαλτικό περιβάλλον του  συγκροτήματος διαμερισμάτων «Άγιος Νικόλαος» στη Χλώρακα Πάφου, όπως διαμορφώθηκε τον τελευταίο ενάμισι χρόνο, με τους εκατοντάδες Σύρους και Αφρικανούς ενοίκους του να περιφέρονται απεγνωσμένοι, χωρίς νερό και ηλεκτρικό ρεύμα, πνιγμένοι κυριολεκτικά μέσα σε σωρούς σκουπιδιών, αφού η κοινοτική αρχή σταμάτησε από καιρό την αποκομιδή τους.

Η επίσκεψη μας στον χώρο, έγινε το Σάββατο 19 Αυγούστου 2023, δύο μέρες προτού αποφασισθεί στη γνωστή σύσκεψη στο Προεδρικό Μέγαρο, τη Δευτέρα 21 τρέχοντος, «η άμεση εκτέλεση και εφαρμογή του διατάγματος της Επάρχου Πάφου ημερομηνίας 17 Νοεμβρίου 2021 για απαγόρευση χρήσης και κατοίκησης του συγκροτήματος, για λόγους ασφάλειας και υγείας», όπως ανακοίνωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.

Είναι γνωστό ότι την περασμένη Τρίτη 22 τρέχοντος, άρχισε με συμμετοχή δεκάδων αστυνομικών που απέκλεισαν και φρουρούν τον χώρο, επιχείρηση καταγραφής των ενοίκων από την Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της Αστυνομίας και την Υπηρεσία Ασύλου του υπουργείου Εσωτερικών, στην παρουσία λειτουργών του υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας, με στόχο τη μεταφορά τους στο κέντρο φιλοξενίας στην Κοφίνου «για άμεση εξέταση των αιτήσεων τους», ή «την εξεύρεση νόμιμης εναλλακτικής στέγης», ή «την άμεση σύλληψη και απέλασή τους», ανάλογα με την περίπτωση. Η εξέλιξη αυτή σημαδεύει την προσπάθεια αντιμετώπισης μιας έκρυθμης κατάστασης που επηρεάζει αρνητικά την καθημερινή ζωή τόσο των κατοίκων της Χλώρακας, όσο και των διαμενόντων στο συγκρότημα, αλλοδαπών. Πρόκειται για μια προσπάθεια που έτυχε διαφορετικής υποδοχής από τον κοινοτάρχη Χλώρακας Νικόλα Λιασίδη και τον γενικό διευθυντή της ιδιοκτήτριας εταιρίας Alpha Panareti Public Ltd Ανδρέα Ιωάννου, τους δύο βασικούς πρωταγωνιστές μιας μακράς και πολύχρονης διαμάχης που συνεχίζεται  δικαστικώς. Τους συναντήσαμε και τους δύο στη Χλώρακα και στην πόλη της Πάφου αντίστοιχα, στη διάρκεια αυτής της δημοσιογραφικής αποστολής.

Μιλώντας στον «Φ» ο Ν.  Λιασίδης χαιρέτισε προκαταβολικά την πρωτοβουλία του Προέδρου της Δημοκρατίας να συγκαλέσει τη σύσκεψη της Δευτέρας στο Προεδρικό, όπως χαιρέτισε και τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν μετά από αυτή.

Με σκεπτικισμό  αντιμετώπισε τις κυβερνητικές αποφάσεις και μέτρα ο Ανδρέας Ιωάννου. Όπως μας είπε χαρακτηριστικά, «δεν ευθύνεται η εταιρία για την κατάσταση του συγκροτήματος, που είναι υπό την ευθύνη του κράτους από τον Νοέμβρη 2021 με το διάταγμα για απαγόρευση άδειας χρήσης. Το κράτος με όλους τους προηγούμενους λανθασμένους χειρισμούς και αποφάσεις του, έχει δημιουργήσει την κατάσταση που υπάρχει τώρα, θυματοποιώντας την εταιρία μας. Πρέπει τώρα να πληρώσει τον λογαριασμό για την καταστροφή του έργου, που ήταν ένα στολίδι για ολόκληρη την περιοχή και είχε βραβευθεί από ξένους οίκους για την αρχιτεκτονική και τις διευκολύνσεις που παρείχε».

Μικρό ιστορικό και το δικαίωμα της στέγης

Όπως μας πληροφόρησε ο Ανδρέας Ιωάννου, η εταιρία του «ανήγειρε το συγκρότημα Άγιος Νικόλαος Χλώρακας και κατέχει τους τίτλους ιδιοκτησίας για τα 193 από τα 257 συνολικά διαμερίσματα και κατοικίες που το συναποτελούν».

Πρόσθεσε ότι «λόγω διαφορών με την τράπεζα Alpha Bank Cyprus Ltd η οποία χρηματοδότησε το έργο, αμφισβητείται το ιδιοκτησιακό καθεστώς των εν λόγω διαμερισμάτων για το οποίο εκκρεμούν εκατέρωθεν αγωγές ενώπιον Επαρχιακών Δικαστηρίων. Οι τίτλοι ιδιοκτησίας – συνέχισε – είναι στο όνομα της εταιρίας, που είχε την κατοχή και διαχείριση των διαμερισμάτων τα οποία ενοικίαζε, με χαμηλά ενοίκια, σε αιτητές ασύλου και μετανάστες, σε συνεννόηση αρχικά και με τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας. Δηλαδή αυτό  που εμείς ως οικογένεια και εταιρία κάναμε πρωταρχικά, είναι να εξυπηρετήσουμε τα συμφέροντα της Κυπριακής Δημοκρατίας με το να τηρήσουμε στάση αρχής και να προσφέρουμε διαμονή και τις ίδιες υπηρεσίες σε όλους τους ανθρώπους, σεβόμενοι το δικαίωμα του καθενός, ανεξαρτήτως χρώματος και εθνικότητας, να απολαμβάνει αυτές τις υπηρεσίες, όπως εξάλλου προνοείται και στον νόμο που απαγορεύει διακρίσεις, ιδίως σε σχέση με ένα από τα πιο βασικά κοινωνικά δικαιώματα, αυτό της στέγης».

Η δίωξη των διευθυντών και το διάταγμα Νουρή

Σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή της Alpha Panareti Public Ltd, «το πρόβλημα ξεκίνησε με την αποκοπή της υδροδότησης στο συγκρότημα από το Κοινοτικό Συμβούλιο Χλώρακας, λόγω διαφορών αναφορικά με κατ’ ισχυρισμόν του Συμβουλίου οφειλόμενα ποσά από την εταιρία, οι οποίες επίσης εκκρεμούν ενώπιον Δικαστηρίου, με αποτέλεσμα η εταιρία να αναγκαστεί να υδροδοτήσει το συγκρότημα με εναλλακτικούς τρόπους, με κατάλληλο πάντοτε πόσιμο νερό το οποίο ελεγχόταν από χημείο και σε γνώση των Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Υγείας του υπουργείου Υγείας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Έφυγαν από τη Χλώρακα και πήγαν σε γειτονικές κοινότητες

Υπό την πίεση του κοινοτάρχη Χλώρακας, οι υπηρεσίες αποφάσισαν να απαγορεύσουν την παροχή νερού με εναλλακτικό τρόπο, λόγω ισχυριζόμενης ακαταλληλότητας του. Εναντίον της απόφασης έχουμε ασκήσει προσφυγή και το Διοικητικό Δικαστήριο ακύρωσε την απαγόρευση. Το κράτος άσκησε έφεση κατά της ακύρωσης της απαγόρευσης, η οποία εκκρεμεί».

Σημειώνουμε ότι η σύγκρουση μεταξύ των δύο πλευρών, φαίνεται να επιδεινώθηκε από το διάταγμα του τέως υπουργού Εσωτερικών Νίκου Νουρή τον Δεκέμβρη 2020 που απαγόρευε τη διαμονή άλλων αιτητών ασύλου στη Χλώρακα, από τους ήδη διαμένοντες. Όπως αναφέρεται και σε επιστολή της εταιρίας στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ημερομηνίας 18 Αυγούστου 2023, «η Αστυνομική Διεύθυνση Πάφου ξεκίνησε μία άνευ προηγουμένου δίωξη των διευθυντών της εταιρίας, εκδίδοντας κατ’ επανάληψη εντάλματα σύλληψης λόγω παραβίασης του διατάγματος ή άλλων παρεμφερών αδικημάτων ή/και καταχώρησης ποινικών διώξεων λόγω παραβίασης του εν λόγω διατάγματος. Όλα τα εντάλματα σύλληψης εναντίον των διευθυντών της εταιρίας ακυρώθηκαν από το Ανώτατο Δικαστήριο ως παράνομα με την έκδοση διαταγμάτων Certiorari, ενώ οι ποινικές υποθέσεις που είχαν καταχωριστεί εναντίον τους, αποσύρθηκαν τελικά από τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας. Είναι η θέση μας ότι τα πιο πάνω δεν συνάδουν με ένα κράτος δικαίου».

Οι προσφυγές στο Διοικητικό Δικαστήριο

Ο  Ανδρέας Ιωάννου ανέφερε στον «Φ» ότι η εταιρία προσέφυγε στο Διοικητικό Δικαστήριο κατά της απόφασης της Επάρχου Πάφου του Νοέμβρη 2021 για απαγόρευση άδειας χρήσης του συγκροτήματος «λόγω ισχυριζόμενης ακαταλληλότητας του νερού», αλλά το Δικαστήριο στις 23 Μαρτίου 2023 επικύρωσε την απόφαση της Επάρχου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Στους 228 οι μετανάστες που διαμένουν στο συγκρότημα διαμερισμάτων στη Χλώρακα

Η εταιρία άσκησε έφεση, η εκδίκαση της οποίας εκκρεμεί. Στο πλαίσιο της προσφυγής, το Διοικητικό Δικαστήριο αναγνώρισε τους τίτλους ιδιοκτησίας και το έννομο συμφέρον της εταιρίας, η οποία από τις 17 Νοεμβρίου 2021 δεν ασκεί κανένα έλεγχο στο συγκρότημα που έχει περιέλθει υπό την ευθύνη της Επάρχου Πάφου και κατ’ επέκταση του κράτους, λόγω του διατάγματος απαγόρευσης χρήσης που βρίσκεται σε ισχύ μέχρι και σήμερα. Η εταιρία δεν έχει καμιά σχέση με παράνομες συνδέσεις ηλεκτρικού ρεύματος ή παράνομη παροχή νερού, αλλά αντίθετα έχει υποστεί ανεπανόρθωτες ζημιές από την αδυναμία του κράτους να ελέγξει την περιουσία μας, την οποία με διάταγμα έθεσε υπό τον έλεγχό του, ενώ έχει καταστραφεί ή/και κλαπεί κινητή και ακίνητη περιουσία του συγκροτήματος».

Ο αντίλογος από τον Κοινοτάρχη
«Κατάληψη»,κλοπές νερού και ρεύματος, «τζιχαντιστές» και ανασφάλεια

Βέβαια ο κοινοτάρχης Χλώρακας – από το 2017 – Νικόλας Λιασίδης, αλλιώς περιγράφει τα γεγονότα στον «Φ».  Μας είπε μεταξύ άλλων ότι «τον Γενάρη 2020 η εταιρία άρχισε να βάζει στο συγκρότημα μετανάστες από το «Πουρνάρα», κυρίως Σύρους. Τον Μάρτη 2020 ήταν γύρω στους 600, οπότε άρχισαν οι πρώτες μεγάλες αντιδράσεις από τους κατοίκους, διότι στην κοινότητα υπήρχαν ήδη 800 Σύροι. Δημιουργήθηκαν στο συγκρότημα συνθήκες γκέτο, αυξήθηκε η εγκληματικότητα, το εμπόριο ναρκωτικών, οι καυγάδες μεταξύ τους, η οδήγηση αυτοκινήτων  χωρίς άδειες οδήγησης. Η στάση τους ήταν γενικά προκλητική, με αποκορύφωμα τη δολοφονία νεαρού Σύρου από συμπατριώτη του τον Απρίλη 2020 στην παραλία της Χλώρακας, για λόγους τιμής. Αποφασίσαμε τότε ως Συμβούλιο να βγάλουμε το θέμα προς τα έξω, ενώ μέχρι τότε προσπαθούσαμε διακριτικά να λύσουμε προβλήματα. Στείλαμε επιστολές διαμαρτυρίας στον τότε υπουργό Εσωτερικών και στον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Τον Δεκέμβρη 2020 ο Νουρής εξέδωσε το διάταγμα για απαγόρευση διαμονής άλλων αιτητών ασύλου στη Χλώρακα, ενώ η εταιρία συνέχιζε να φέρνει αλλοδαπούς και μέχρι το καλοκαίρι 2021 ξαναγέμισε το συγκρότημα. Τον Νοέμβρη 2021 εκδόθηκε το διάταγμα της Επάρχου ότι το συγκρότημα είναι ακατάλληλο για ανθρώπινη διαβίωση, λόγω του ότι το νερό ήταν μολυσμένο, οπότε και η ΑΗΚ αποσύνδεσε όλες τις παροχές ηλεκτρικού ρεύματος. Τον Φεβρουάριο 2022 έφυγαν  όλοι οι ένοικοι και μεταφέρθηκαν σε ένα άλλο μεγάλο συγκρότημα της εταιρίας, στα όρια Τρεμιθούσας και Έμπας.

Τον  Μάρτη-Απρίλη 2022 άρχισαν κάποιοι μετανάστες να μπαίνουν μέσα στο άδειο συγκρότημα της Χλώρακας, ενώ δεν είχε ούτε ρεύμα ούτε νερό. Ουσιαστικά έκαναν κατάληψη και είναι εκεί μέχρι τώρα. Εδώ να ξεκαθαρίσω για να είμαι και δίκαιος με την εταιρία, ότι τους τελευταίους 16 μήνες δεν παίρνει ενοίκια, αφού ο χώρος είναι υπό κατάληψη. Οι καταληψίες αρχικά ήταν γύρω στους 300 – 250 Αφρικανοί και 50 Σύροι. Έκλεβαν συνεχώς ρεύμα από τον υποσταθμό εντός του κτιρίου και το καλοκαίρι 2022 η ΑΗΚ το απέκοψε μόνιμα. Επίσης άρχισαν να κάνουν πλιάτσικο, αφαιρώντας αλουμίνια, κλιματιστικά και ντεπόζιτα από τις οροφές διαμερισμάτων του συγκροτήματος, τα οποία πουλούσαν.

Φτάσαμε στον Μάιο 2023 όταν έγινε μια μετοίκηση νεαρών Σύρων μέσα στο συγκρότημα – κυρίως τζιχαντιστών βάσει των πληροφοριών που έχουμε – και έτσι ο αριθμός τους τώρα το καλοκαίρι 2023, είναι 300 Σύροι και 300 Αφρικανοί (κυρίως από τη Νιγηρία, το Κονγκό και τη Σομαλία). Εξεγέρθηκαν γιατί ενώ η ΑΗΚ και η Αστυνομία τους απέκοπτε το ρεύμα και εμείς το νερό, έβρισκαν τρόπους και ξανάκλεβαν,  οπότε αποφασίστηκε να φρουρούνται οι σταθμοί της ΑΗΚ επί μονίμου βάσεως. Στα μέσα Αυγούστου 2023 ξεσηκώθηκαν κάνοντας διαδήλωση περίπου 70 Σύροι και μαζί τους 5 Αφρικανοί. Πριν τη διαδήλωση δοκίμασαν 2-3 φορές να καταλάβουν  τον υποσταθμό της ΑΗΚ, ρίχνοντας πέτρες και ξύλα, οπότε η Αστυνομία έκανε χρήση   δακρυγόνων, χωρίς να προβεί σε καμιά σύλληψη».

Κληθείς να σχολιάσει αναφορές εναντίον του, που του αποδίδουν «ρατσιστικό και ξενοφοβικό» χειρισμό της υπόθεσης, ο Νικόλας Λιασίδης μας μίλησε για «προσπάθεια κομματικοποίησης και πολιτικοποίησης του προβλήματος από κάποιους που επιδιώκουν πολιτικά ή και οικονομικά οφέλη. Εμείς – πρόσθεσε – θεωρούμε ότι στη Χλώρακα των 6.500 κατοίκων, μπορούμε να διαχειριστούμε μια κατάσταση με 500-600 μετανάστες και δεν έχουμε πρόβλημα με αυτούς, όμως δεν μπορούμε να έχουμε ένα μεγάλο γκέτο σε μια συγκεκριμένη περιοχή, που είναι πηγή παρανομιών και παραβατικότητας».

Με τα λεγόμενα του κοινοτάρχη συμφωνούν και συγχωριανοί του, όπως ο Πάμπος Αντωνιάδης, το σπίτι του οποίου είναι δίπλα στο επίμαχο συγκρότημα,  στην ανατολική είσοδο της κοινότητας. «Το κακό – μας είπε – είναι ότι στη συντριπτική πλειοψηφία τους οι ένοικοι είναι άντρες μονήρεις 20-30 χρόνων που γυρίζουν όλη νύχτα και είναι επικίνδυνοι, μπαίνουν τη νύχτα στις αυλές μας και κλέβουν νερό… Όχι, δεν είμαι ρατσιστής, αντιθέτως… Να σου πω κάτι που δεν το ξέρει ούτε η γυναίκα μου… Μια μέρα περνούσε ένας μαυρής και μου ζήτησε λεφτά, γιατί όπως μου είπε, ήταν νηστικός για δύο μέρες. Του έδωσα 20 ευρώ… αυτός είναι ρατσισμός; Τους λυπάμαι, αλλά δεν πάει άλλο, νιώθουμε μεγάλη ανασφάλεια».