«Θέλω τα παιδιά να έρχονται το πρωί στο σχολείο χαρούμενα και να φεύγουν το μεσημέρι χαρούμενα, όντας βέβαια συνεπή στις υποχρεώσεις τους και πιστεύω ότι επιτυγχάνουμε αυτό το στόχο με τη συνεργασία των μελών της διευθυντικής ομάδας, του εκπαιδευτικού προσωπικού και των γονέων και κηδεμόνων τους», ανέφερε στον «Φ» ο διευθυντής του Γυμνασίου Αγλαντζιάς Πέτρος Μιχαήλ, σε δύο επισκέψεις μας την Παρασκευή και τη Δευτέρα 20 και 23 Οκτωβρίου 2023 – «στο μοναδικό σχολείο της Λευκωσίας που βρίσκεται μέσα στο δάσος»,όπως επεσήμανε. Τα λόγια του επιβεβαιώνουν όλοι όσους συναντήσαμε εκεί.
«Ως παιδί της πρωτεύουσας – έγραψε για τον «Φ» η μαθήτρια της Γ΄ τάξης Ευανθία (Εύα) Πέτεβη – νιώθω πάρα πολύ τυχερή που έχω την ευκαιρία κάθε μέρα να περπατώ μέσα από το δεντρόφυτο πάρκο της Παιδαγωγικής Ακαδημίας για να πάω στο σχολείο μου, μακριά από την ηχορύπανση και τα καυσαέρια, ακούγοντας τα κελαηδήματα των πουλιών, αντί τις κόρνες των αυτοκινήτων. Νιώθω τυχερή επίσης γιατί η μικρή κοινωνία του σχολείου είναι σε πολύ καλή ισορροπία, αφού οι σχέσεις των μαθητών μεταξύ τους, αλλά και με τους καθηγητές, είναι πάρα πολύ καλές και χαρακτηρίζονται από πνεύμα αλληλοεκτίμησης και σεβασμού».
Μαζί της συμφωνεί και ο πρόεδρος του Κεντρικού Μαθητικού Συμβουλίου μαθητής Γ’ τάξης Παναγιώτης Ανδρέου που χαρακτήρισε «εξαιρετικούς» όλους τους καθηγητές/τριες και τόνισε ότι «οι μαθητές/τριες είναι όλοι αγαπημένοι μεταξύ τους, με λιγοστούς έως και καθόλου τσακωμούς και αναστατώσεις». Για τη φιλόλογο Κάκια Δημητρίου υπεύθυνη επικοινωνίας του σχολείου, «το χαρούμενο περιβάλλον για τα παιδιά, είναι θέμα καλών συγκυριών, με κυριότερη το ότι «ο διευθυντής μας με τον καλό του χαρακτήρα, την πείρα και τις γνώσεις του, δίνει κίνητρο σε όλους μας προς αυτή την κατεύθυνση».
Στο ίδιο πνεύμα και η τοποθέτηση της επίσης φιλολόγου Μαρίας Πολυχρονά ότι «ο διευθυντής μας έχει το χάρισμα να διοικεί το σχολείο αποτελεσματικά και ταυτόχρονα να σε κάνει να νιώθεις άνετα και να θέλεις να δώσεις το κάτι παραπάνω και όχι απλώς να κάνεις το απαραίτητο». Χαρακτηριστικές οι αναφορές του προέδρου του Συνδέσμου Γονέων και Κηδεμόνων του σχολείου Γιώργου Πιερίδη, ότι «προσπαθούμε όλοι οι εμπλεκόμενοι για ένα σχολικό περιβάλλον όπου τα παιδιά μας να ξυπνούν το πρωί και να θέλουν να πάνε στο σχολείο», όπως και της βοηθού διευθύντριας Α΄ φιλολόγου Χριστίνας Κελεπέσιη, ότι «εδώ υπάρχει αγάπη και νιώθεις το σχολείο, σπίτι σου».
Σημειώνουμε επίσης τις αναφορές της βοηθού διευθύντριας Β΄ καθηγήτριας Βιολογίας Χριστίνας Σιδερά που μαζί με τη Μαρία Πολυχρονά είναι υπεύθυνες εφαρμογής του αντιρατσιστικού κώδικα, ότι «μπορεί κάποτε ν’ ανακύψουν θέματα π. χ. σεξισμού ή ομοφοβίας, αλλά προσπαθούμε ώστε όλα τα παιδιά να νιώθουν ασφαλή μέσα στο σχολείο, να νιώθουν ότι ανήκουν σε αυτό».
Η μαθηματικός Ζωή Ολυμπίου Κωνσταντίνου, μέλος του συμβουλίου διεύθυνσης, υπογράμμισε ότι «μέσα στις σημερινές κοινωνικές συνθήκες, η προτεραιότητα του σχολείου είναι και πρέπει να είναι παιδαγωγική»…και όπως σχολίασε η φιλόλογος Μαρία Μολέσκη, «πρέπει να παλεύουμε συνεχώς ενάντια στη ματαίωση…». Όλα τα πιο πάνω συνόψισε η δήλωση της υπουργού Παιδείας Αθηνάς Μιχαηλίδου κατά την επίσκεψη της στο Γυμνάσιο Αγλαντζιάς στις 27 Απριλίου 2023 ότι «εδώ υπάρχουν καινοτόμα προγράμματα, αποτελεσματική διοίκηση και όμορφο μαθησιακό περιβάλλον – αυτά τα σχολεία θέλουμε και γι’ αυτά εργαζόμαστε».
Να ακούς, να δίνεις χρόνο και να σέβεσαι
Σημειώνουμε ότι ο διευθυντής του Γυμνασίου Αγλαντζιάς μαθηματικός Πέτρος Μιχαήλ ο οποίος κατάγεται από τον κατεχόμενο Καραβά, συμπληρώνει φέτος 32 χρόνια στην εκπαίδευση, με τα 6 τελευταία χρόνια να διευθύνει το σχολείο αυτό. Μας είπε ότι μεταξύ των πολλών σχολείων όπου εργάστηκε, περιλαμβάνεται το λύκειο στο κατεχόμενο Ριζοκάρπασο, τις σχολικές χρονιές 2012-2013 και 2013-2014. Μας ενημέρωσε ότι στο Γυμνάσιο Αγλαντζιάς εργάζονται φέτος 62 καθηγητές/τριες και φοιτούν 374 μαθητές/τριες και ότι ο ένας ή και οι δύο γονείς των 163 από αυτούς, είναι μη Κύπριοι. Μας είπε ακόμα ότι 63 μαθητές/τριες έχουν μαθησιακές δυσκολίες και ότι λαμβάνουν στήριξη στα εξεταζόμενα μαθήματα, που αριθμητικά αγγίζουν τις 134 ώρες την εβδομάδα.
Ο κ. Μιχαήλ ένιωσε την ανάγκη να ευχαριστήσει δημόσια τον Επαρχιακό Επιθεωρητή Λευκωσίας στο υπουργείο Παιδείας Μάριο Μιλτιάδους, «που είναι πάντα δίπλα μας σε ό,τι χρειαστούμε», όπως μας ανέφερε. Απάντησε ως εξής, όταν του ζητήσαμε να μας περιγράψει επιγραμματικά την εκπαιδευτική του εμπειρία: «Ως καθηγητής δίδαξα μαθηματικά σε λύκεια. Αυτό που μου μένει, είναι ότι ο εκπαιδευτικός παίρνει από τους έφηβους μαθητές/τριες περισσότερα από όσα δίνει. Και μιλώντας για τα δημόσια σχολεία, πιστεύω ότι η πλειοψηφία των εκπαιδευτικών δίνουν τον εαυτό τους στην εργασία τους, δίνουν έξτρα χρόνο στο σχολείο κι αυτό δυστυχώς δεν βγαίνει προς τα έξω, δεν γίνεται γνωστό. Το δημόσιο σχολείο και ειδικά το γυμνάσιο, είναι για όλα τα παιδιά, αλλά κάποια παιδιά… δεν θέλουν να έρχονται στο σχολείο, βάζουν μπροστά τους ένα τοίχο…
Όμως δεν διώχνεις τον δύσκολο ή τον παραβατικό μαθητή, πρέπει να βρεις τρόπο να τον κρατήσεις. Το πιο σημαντικό για μένα ως διευθυντής, είναι να μπορείς ν’ ακούσεις, να δίνεις χρόνο στα παιδιά να πουν την άποψη τους. Να νιώσουν ότι τα σέβεσαι. Το ίδιο ισχύει και για τους εκπαιδευτικούς και για όλο το προσωπικό του σχολείου. Ακούω και δεν προσπερνώ ό,τι έχουν να μου πουν καθηγητές/τριες, μαθητές/τριες, γονείς. Βλέπω τον καθένα στα μάτια, τον ακούω και του δίνω μια απάντηση. Όταν υπάρχει κάποιο πρόβλημα συμπεριφοράς, το λύνουμε αμέσως εντός ημερών, δεν το αφήνουμε να διαιωνίζεται.
Είναι σημαντικό ότι η διευθυντική ομάδα που αποτελείται από τη βοηθό διευθύντρια Α΄ την κυρία Κελεπέσιη (που είναι… το δεξί μου χέρι) και τους 7 βοηθούς διευθυντές/τριες Β΄, είναι πολύ καλή και αποτελεσματική… δεν χρειάζεται να τους τρέχω ξοπίσω, κι αυτό μου δίνει χρόνο και ευχέρεια κινήσεων για πιο αποτελεσματική δουλειά. Σημαντική είναι και η προσφορά των δύο κοπέλων μελών της Γραμματείας του σχολείου. Όταν ήρθα εδώ πριν 6 χρόνια, βρήκα ένα πολύ καλό περιβάλλον με ένα πολύ καλό πρόεδρο του Συνδέσμου Γονέων. Στη συνέχεια, πριν 4 χρόνια, πρόεδρος έγινε ο Γιώργος Πιερίδης και μαζί συνεχίζουμε την πολύ καλή συνεργασία μας».
Ο υποστηρικτικός ρόλος των γονέων
«Η συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκομένων, δίνει και το καλό αποτέλεσμα και το καλό όνομα του σχολείου μας, που είναι ένα κόσμημα μέσα στο δάσος», μας είπε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Γονέων και Κηδεμόνων Γιώργος Πιερίδης.
«Αρκεί να σας πω – πρόσθεσε – ότι ακόμα και τους καλοκαιρινούς μήνες των διακοπών, υπάρχουν εδώ καθηγητές/τριες που καθοδηγούν δράσεις με τη συμμετοχή μαθητών! Δεν υπάρχει εδώ η τυπική σχέση καθηγητή-μαθητή, υπάρχει η ομάδα, η φιλική σχέση όπου οι μαθητές νιώθουν κοντά τους, τους καθηγητές τους. Υπάρχει λοιπόν ένα ωραίο κλίμα εδώ, χωρίς σοβαρά περιστατικά παραβατικότητας… και πιστεύω ότι ο ρόλος μας ως Σύνδεσμος Γονέων και Κηδεμόνων, πρέπει να είναι βοηθητικός για το σχολείο.
Δεν πρέπει να ανακατευόμαστε σε εκπαιδευτικά θέματα, αλλά να αναγνωρίζουμε ότι οι εκπαιδευτικοί ξέρουν τη δουλειά τους καλύτερα από εμάς. Ώστε τα παιδιά μας, να ξυπνούν το πρωί και να θέλουν να πάνε στο σχολείο, ένα σχολείο ελκυστικό όπως το Γυμνάσιο Αγλαντζιάς, όπου έχουν φιλικούς εκπαιδευτικούς, αλλά και ωραίους χώρους για να παίξουν και να περάσουν δημιουργικά την ώρα τους, όπως είναι το γήπεδο futsal στρωμένο με πλαστικό γρασίδι και ο βιολογικός μας λαχανόκηπος. Εννοείται ότι για την πολλή και καλή δουλειά που γίνεται, έχουμε τη στήριξη του υπουργείου Παιδείας και της σχολικής εφορείας, αλλά και τη βοήθεια ιδιωτών όπως ο γνωστός Κύπριος επιχειρηματίας Τζον Χριστοδούλου που δραστηριοποιείται κυρίως στη Βρετανία».
Το ήρεμο περιβάλλον μάθησης
«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως η φυσική ομορφιά γύρω από το σχολείο μας, σχετίζεται άμεσα και με το ήρεμο περιβάλλον μάθησης για τα παιδιά που τη λαμβάνουν και για τους εκπαιδευτικούς που την προσφέρουν» αναφέρει μεταξύ άλλων η μαθήτρια Γ΄ τάξης Ευανθία Πέτεβη σε κείμενο της στο πλαίσιο του παρόντος ρεπορτάζ.
«Επιπλέον – προσθέτει – καθότι η είσοδος του σχολείου απέχει από τους δρόμους κύριας κυκλοφορίας, είναι φυσικά πιο ασφαλής και αποφεύγονται ατυχήματα. Πέραν των φυσικών χαρισμάτων του σχολείου, επίσης σημαντικό ρόλο έχει η καλή οργάνωση από τη διεύθυνση και τους υπεύθυνους. Έτσι το διατηρούν καθαρό και σε καλή κατάσταση και βελτιώνουν τα θέματα ασφάλειας, αλλά και αποδοχής-εκπαίδευσης μαθητών με ειδικές ανάγκες. Εξίσου σημαντικό είναι ότι οι καθηγητές/τριες και η διεύθυνση του σχολείου, δίνουν πολύ μεγάλη έμφαση στη διαπαιδαγώγηση ενάντια στο κοινωνικό φαινόμενο του ρατσισμού και της περιθωριοποίησης. Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα πιο πάνω, μπορώ να πω ότι το Γυμνάσιο Αγλαντζιάς είναι από τα καλύτερα της Λευκωσίας και άνετα μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένα ιδανικό σχολείο!».
Παρόμοιες σκέψεις διατυπώνει στο δικό του κείμενο για την εφημερίδα μας ο πρόεδρος του Κεντρικού Μαθητικού Συμβουλίου μαθητής της Γ΄ τάξης Παναγιώτης Ανδρέου. «Κατά τη γνώμη μου το Γυμνάσιο Αγλαντζιάς είναι ένα από τα καλύτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Λευκωσίας», γράφει μεταξύ άλλων. Αφού αναφερθεί σε «εξαιρετικούς» καθηγητές/τριες και σε ένα γενικότερο φιλικό κλίμα στο σχολείο, προσθέτει: «Αρχικά το γεγονός πως το σχολείο μας βρίσκεται μέσα στο δάσος, το κάνει να ξεχωρίζει, αφού δημιουργεί ένα κλίμα ηρεμίας για τους μαθητές.
Επίσης η καλή κατάσταση και η καθαριότητα που υπάρχει, κάνουν την εικόνα του σχολείου μας ακόμα καλύτερη. Αξίζει να σημειωθεί πως οι μαθητές/τριες μπορούν να αξιοποιήσουν ευχάριστα τα διαλείμματα, παίζοντας αρκετά επιτραπέζια και άλλα παιχνίδια όπως πινγκ-πονγκ, ποδοσφαιράκια, μπάσκετ, βόλεϊ και futsal. Για όλους αυτούς τους παράγοντες, το Γυμνάσιο Αγλαντζιάς μπορεί να θεωρηθεί ως ένα πρότυπο σχολείο».
Ο βιολογικός λαχανόκηπος και… οι καρποί του
Την ευκαιρία να φυτέψουν εποχιακά είδη, αλλά και δέντρα, να τα ποτίζουν και γενικά να τα φροντίζουν, να τα βλέπουν να μεγαλώνουν και να μαζεύουν τους καρπούς τους, έχουν τα παιδιά του Γυμνασίου Αγλαντζιάς, με τη δημιουργία του δικού τους μεγάλου βιολογικού λαχανόκηπου από κοκκινόχωμα, μήκους 80 μέτρων, στην αυλή του σχολείου τους.
Ο κήπος περιλαμβάνει 4 θερμοκήπια και ένα μικρό μετεωρολογικό σταθμό. Με τη βοήθεια του καθηγητή Θρησκευτικών Γιώργου Διάκου και του καθηγητή Γεωγραφίας Γιώργου Σεκκέ, τα παιδιά φυτεύουν «ό,τι εποχιακό υπάρχει», όπως μας πληροφόρησε ο κ. Διάκος. «Αυτή την εποχή – πρόσθεσε – φυτέψαμε κρεμμυδάκια, μπρόκολα, κραμπί, κουνουπίδι, σέλινο, κόλιαντρο και μαϊντανό. Επίσης φυτέψαμε αρωματικά φυτά που μας έδωσε το Τμήμα Δασών.
Όλα αυτά φυτεύονται από μαθητές/τριες, με τη δική μας βοήθεια και επίβλεψη. Κάποια παιδιά, μας λένε ότι αυτή είναι η πρώτη φορά στη ζωή τους που φύτεψαν κάτι, ή που ξεχόρτισαν, ή που ασχολήθηκαν με το μάζεμα των καρπών και γενικά με τη γη.
Στον κήπο μας παράγουμε μαρούλια, ρίγανη, κουκιά, λουβί, πεπόνια και καρπούζια, ενώ έχουμε φυτέψει και δέντρα όπως λεμονιές, μανταρινιές, πορτοκαλιές, καβάφες και ελιές. Πέρσι μαζέψαμε τις ελιές μαζί με τους μαθητές μας και είχαμε πολύ καλή συγκομιδή 170 κιλών. Κάποιες ποσότητες ελιών, τις πουλήσαμε σε συναδέλφους, άλλες πήγαν στον μύλο και βγάλαμε 23 λίτρα λάδι που τοποθετήθηκε σε μπουκαλάκια, που επίσης πουλήθηκε σε συναδέλφους»…
Ένα στούντιο στη ροή του σχολείου
Βρέθηκα για λίγα λεπτά στο στούντιο ηχογραφήσεων του Γυμνασίου Αγλαντζιάς μαζί με τους φιλόλογους Γιώργο Κολοκοτρώνη και Μαρία Μολέσκη που είναι υπεύθυνοι για τη λειτουργία αυτού του «καινοτόμου εκπαιδευτικού εργαλείου», όπως το χαρακτηρίζουν. « Έχουμε το κανάλι «The Studio Aglantzia Gymnasium» στο YouTube και ανεβάζουμε όλες τις παραγωγές του Γυμνασίου Αγλαντζιάς που γίνονται εδώ στο στούντιο», μου είπαν. Οι παραγωγές αφορούν ντοκιμαντέρ, δύο από τα οποία μάλιστα βραβεύτηκαν σε διεθνείς διαγωνισμούς και φεστιβάλ. (Το ένα με τίτλο «Κλάτσες δκυολοήτιτζιες» και το άλλο «Το νυφικό της Αργυρώς» με θέματα της τουρκικής εισβολής). Και βέβαια στο στούντιο παράγονται και συνεντεύξεις τύπου podcast που πήραν μαθήτριες και μαθητές του σχολείου, μεταξύ άλλων από την υπουργό Παιδείας Αθηνά Μιχαηλίδου, από τον πρόεδρο της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παιδείας Παύλο Μυλωνά και τον δήμαρχο Αγλαντζιάς Ανδρέα Κωνσταντίνου. «Το στούντιο βοηθά τόσο τους μαθητές, όσο και τους καθηγητές», σχολίασε η Μαρία Μολέσκη. «Είναι ένας χώρος όπου όλοι έχουμε την ευκαιρία να ξεφύγουμε από τη ρουτίνα ή τα αυστηρά προκαθορισμένα πλαίσια της δουλειάς μας και να γίνουμε λίγο πιο δημιουργικοί, να μάθουμε εξίσου σημαντικά, αν όχι πιο σημαντικά πράγματα από όσα μαθαίνουμε στην τάξη. Όταν δοθεί χώρος, ευθύνη κι εμπιστοσύνη σε αυτά τα παιδιά των 13 και 14 χρόνων, μπορούν να κάνουν σπουδαία πράγματα.
Σε θέματα τεχνολογίας, προγράμματα μοντάζ και ήχου, οι μαθητές ξέρουν περισσότερα από εμάς κι εμείς μαθαίνουμε από αυτούς. Είναι μια αμφίδρομη σχέση. Εμείς τους προσφέραμε τις γνώσεις μας για τη διαδικασία και μεθοδολογία της έρευνας κι εκείνοι προσφέρουν τη δική τους φρέσκια ματιά και τις τεχνολογικές γνώσεις τους». Ο Γιώργος Κολοκοτρώνης ανέφερε ένα προσωπικό παράδειγμα. «Εγώ έμαθα να κάνω μοντάζ και αυτό το οφείλω στους μαθητές μου, που ήταν κανονικά οι δάσκαλοι μου. Ενώ αγχωνόμουν πώς θα κάνω το μοντάζ, μου λέει ο μαθητής μου, «μην αγχώνεσαι κύριε, σε 4 ώρες θα τα ξέρεις όλα». Έδειξα εμπιστοσύνη στον 14χρονο μαθητή μου και μου έμαθε να κάνω μοντάζ και νιώθω πολύ ωραία που έχω αυτή τη δεξιότητα, που δεν θα την αποκτούσα αν δεν ήταν αυτό το στούντιο.
Και όσο κερδίζουν οι μαθητές, κερδίζουμε κι εμείς». Λίγη ώρα μετά την επίσκεψη στο στούντιο, μίλησα με τη βοηθό διευθύντρια Β΄ καθηγήτρια Βιολογίας Χριστίνα Σιδερά: «Το σχολείο – μου είπε – δεν είναι στάσιμα νερά, είναι ποτάμι που ρέει συνέχεια. Και ενώ ρέει το ποτάμι, μπορεί απ’ έξω να μπουν πέτρες, μπορεί να μπουν λάσπες…Το θέμα είναι να μην αφήσεις τις δυσκολίες, τα προβλήματα, τις λανθασμένες συμπεριφορές, να αλλάξουν τη ροή που έχει το ποτάμι. Εμείς κουμαντάρουμε τη συνθήκη μέσα στο σχολείο μας και προσπαθούμε να φτιάξουμε ένα περιβάλλον ασφάλειας, δημιουργικότητας και χαράς». Σκέφτηκα ότι μέσα σε αυτό το περιβάλλον, ταιριάζει τόσο αρμονικά το στούντιο του Γυμνασίου Αγλαντζιάς! Και ότι απ’ έξω, μπορεί να μπουν στο ποτάμι, όχι μόνο προβλήματα και δυσκολίες, αλλά και κάτι ωραίο, όπως αυτό το στούντιο, που τόσο όμορφα κυλά μέσα στην καθημερινή ροή του σχολείου…
