Οι κινητοποιήσεις των Ευρωπαίων αγροτών, σε τουλάχιστον 10 χώρες της Ευρώπης, που έφθασαν μέχρι το κέντρο των Βρυξελλών, είχαν ως αποτέλεσμα την απόσυρση του νόμου που αποσκοπούσε στη μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η απόφαση για απόσυρση του νόμου για τα φυτοφάρμακα, που ανακοίνωσε η πρόεδρος της Κομισιόν, έχει ευρύτερη σημασία, αφού σηματοδοτεί ουσιαστικά την πρώτη ήττα της Πράσινης Συμφωνίας, ενώ θέτει επί τάπητος το ζήτημα, που αφορά την επίτευξη ισορροπίας μεταξύ αποτελεσματικής προστασίας της υγείας και του περιβάλλοντος και της οικονομικής βιωσιμότητας, με την Κομισιόν να καλείται να λύσει την εξίσωση.
Μιλώντας στο philenews για το ζήτημα, ο Καθηγητής Περιβαλλοντικής Υγείας του ΤΕΠΑΚ, δρ Κωνσταντίνος Μακρής, εξέφρασε θλίψη για την εν λόγω απόφαση, την οποία χαρακτήρισε ως βεβιασμένη, αφού συνιστά πλήγμα στο ζήτημα της προστασίας της υγείας των πολιτών της ΕΕ.
«Οι αγρότες ξεσηκώθηκαν για τον γενικότερο εξευτελισμό της δουλειάς τους και της οικονομικής αξίας των προϊόντών τους. Η Κομισιόν, βρισκόμενη υπό πίεση, συνέδεσε τα φυτοφάρμακα με τις εξεγέρσεις των αγροτών, λαμβάνοντας μια ελάσσονος σημασίας γι’ αυτούς απόφαση, που δεν θα σταματήσει τους αγρότες. Ευνόησαν έτσι τα μεγάλα οικονομικά λόμπι εταιρειών φυτοφαρμάκων, με αφορμή τις εξεγέρσεις αγροτών», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Aξίζει να σημειωθεί ότι ο δρ Κωνσταντίνος Μακρής, μέσω του ερευνητικού του έργου, έχει ασχοληθεί επισταμένα με το ζήτημα της πρόκλησης επιβλαβών συνεπειών στην υγεία από τη χρήση βλαβερών φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα.
Αποδόμηση της πολιτικής για το σύστημα τροφίμων
Σημειώνεται ότι ο εν λόγω κανονισμός για τη βιώσιμη χρήση των φυτοφαρμάκων κατατέθηκε για πρώτη φορά τον Ιούνιο του 2022 και αποσκοπούσε να μειωθεί η χρήση φυτοφαρμάκων στο μισό μέχρι το 2030. Είχε ακόμη ως υψηλό στόχο την πλήρη απαγόρευση των προϊόντων αυτών σε ευαίσθητες περιοχές, όπως οι περιοχές Natura 2000, ενώ προωθούσε την υιοθέτηση εναλλακτικών λύσεων χαμηλού κινδύνου.
Χθες η Πρόεδρος της Κομισιόν, υπό το φως των αντιδράσεων κατά της ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και των διαμαρτυριών αγροτών, ανακοίνωσε ότι θα προτείνει την απόσυρσή του.
Υποστήριξε ότι χρειάζεται περισσότερος διάλογος και διαφορετική προσέγγιση και τόνισε ότι σε αυτή τη βάση, η Επιτροπή θα μπορούσε να υποβάλει μια νέα πρόταση κατόπιν διαλόγου με τους ενδιαφερόμενους, μεταθέτοντας ουσιαστικά το ζήτημα για μετά τις Ευρωεκλογές.
Ο νομοθετικός ενταφιασμός του κανονισμού για τη βιώσιμη χρήση των φυτοφαρμάκων δίνει ουσιαστικά τη χαριστική βολή στη στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο», που παρουσιάστηκε τον Μάιο του 2020, ως μία από τις βασικές δράσεις στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
Υπό τη πίεση των διαφόρων συμφερόντων, η εν λόγω στρατηγική σταδιακά αποδυναμώθηκε, με την Κομισιόν, σε μια προσπάθεια μείωσης της αυξανόμενης έντασης, να οδηγείται τον Ιανουάριο του 2024 στα εγκαίνια του στρατηγικού διαλόγου για τη γεωργία, ενός νέου φόρουμ με εντολή να διαμορφώσει ένα κοινό όραμα για το μέλλον του συστήματος γεωργίας και τροφίμων της ΕΕ.
Γιατί αντιδρούν οι αγρότες
Η εν λόγω απόφαση ήρθε σε μια περίοδο, όπου από τη Γαλλία μέχρι την Πολωνία οι αγρότες διαδηλώνουν σε όλη την Ευρώπη, ενώ το εν λόγω κύμα αντιδράσεων ακολουθούν και οι Κύπριοι αγρότες, που οργανώνουν μεγάλη διαμαρτυρία έξω από το Σπίτι της Ευρώπης αύριο. Γιατί όμως αντιδρούν οι Ευρωπαίοι αγρότες;
Η μεγάλη αύξηση του κόστους παραγωγής, ο μόνιμος στραγγαλισμός από τους ισχυρότερους κρίκους της αλυσίδας της αγοράς, τα χρέη προς τους πανίσχυρους προμηθευτές αγροχημικών εταιρειών, οι φθηνές εισαγωγές από τρίτες χώρες και παράλληλα τα έντονα καιρικά φαινόμενα που αυξάνονται, έχουν δημιουργήσει σωρεία προβλημάτων για τους αγρότες. Την ίδια ώρα το σύστημα επιδοτήσεων ευνοεί τους μεγαλύτερους παίκτες της αγοράς.
Παρόλο, που η ιεράρχηση των προβλημάτων διαφοροποιείται από χώρα σε χώρα, κοινός παρονομαστής των αντιδράσεων, όπως αναφέρει το Politico, είναι το δυσβάσταχτο κόστος της ενέργειας και των εισροών, σε συνδυασμό με την μείωση των πραγματικών τιμών που λαμβάνουν οι αγρότες για τα προϊόντα τους στις περισσότερες χώρες.
Οι Κύπριοι αγρότες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, υποστηρίζοντας ότι η Κύπρος δεν μπορεί να εφαρμόσει τα μέτρα που επιθυμεί η Ευρωπαϊκή Ένωση, στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης, προειδοποιώντας ότι αν αυτές οι αποφάσεις υλοποιηθούν στην Κύπρο, ο πρωτογενής τομέας θα καταρρεύσει.
Σημειώνουν ακόμη ότι έχει αυξηθεί σημαντικά και το κόστος καλλιέργειας, πράγμα που επηρεάζει και τους καταναλωτές, ενώ θέτουν επί τάπητος και τις ιδιαιτερότητες του νησιού μας, όπως οι κλιματολογικές συνθήκες και οι μεγάλες επιπτώσεις που υφίστανται οι αγρότες λόγω της κλιματικής κρίσης και της ελάχιστης καλλιεργήσιμης γης.
