Παραλείψεις και αδυναμίες αναφέρει ο Γενικός Ελεγκτής, Οδυσσέας Μιχαηλίδης, σε έκθεσή του για το υπουργείο Παιδείας, εστιάζοντας στην παραχώρηση κρατικών χορηγιών, στην ανάκτηση εισπρακτέων ποσών και στην έγκαιρη πληρωμή εργολάβων.
Ειδικότερα αναφέρεται, ότι με βάση τα ευρήματα του οικονομικού ελέγχου και του ελέγχου συμμόρφωσης για το 2021, καταλήγουμε στα πιο κάτω γενικά συμπεράσματα:
α. Ελλιπής συμμόρφωση με τις πρόνοιες των σχετικών Νόμων και εγκυκλίων του Γενικού Λογιστηρίου και του Υπουργείου Οικονομικών, που διέπουν την παραχώρηση κρατικών χορηγιών.
β. Αδυναμίες και παραλείψεις ως προς την παρακολούθηση ανάκτησης εισπρακτέων ποσών.
γ. Αδυναμίες και παραλείψεις ως προς την παρακολούθηση και έγκαιρη τακτοποίηση ποσών κρατήσεων από πληρωμές σε εργολάβους κατασκευαστικών έργων.
δ. Μη συμμόρφωση του ΥΠΑΝ και Πανεπιστημίου Κύπρου με υποδείξεις και γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα για αναθεώρηση Κανονισμών και αντίστοιχων Κανόνων του Πανεπιστημίου Κύπρου ώστε να καταστούν σύννομοι.
Τα σημαντικότερα ευρήματα του ελέγχου αναφέρονται συνοπτικά ως εξής:
>> Διαπιστώσαμε παραχώρηση χορηγιών σε Σχολικές Εφορείες (ΣΕ) και άλλα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ), χωρίς να τηρηθεί το καθορισμένο διαδικαστικό πλαίσιο, τόσο αναφορικά με την αξιολόγηση των στοιχείων που υποβάλλονται στο ΥΠΑΝ, όσο και με την παραχώρηση χορηγιών που δίδονται σε οργανισμούς που διαθέτουν αποθεματικό, περιλαμβανομένων τραπεζικών υπολοίπων.
Συστήσαμε όπως, το ΥΠΑΝ εφαρμόζει τις πρόνοιες των εγκυκλίων του Γενικού Λογιστηρίου (ΓΛ) για σκοπούς παραχώρησης κρατικών χορηγιών, καθώς και της σχετικής εγκυκλίου του Υπουργείου Οικονομικών (ΥΟ), ημερ. 8.2.2012, αναφορικά με τη διαχείριση των χορηγιών.
>> Διαπιστώσαμε ότι το ΥΠΑΝ δεν προέβαινε σε οποιεσδήποτε ενέργειες, ώστε να διασφαλίζει ότι οι Σχολικές Εφορίες εφαρμόζουν ένα αποδοτικό και αποτελεσματικό σύστημα εσωτερικού ελέγχου, σύμφωνα με τον περί της Λογιστικής και Δημοσιονομικής Διαχείρισης και Χρηματοοικονομικού Ελέγχου της Δημοκρατίας Νόμου.
Συστήσαμε όπως, το ΥΠΑΝ προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες για συμμόρφωση με τις πρόνοιες του Νόμου, αναφορικά με την εφαρμογή αποτελεσματικών συστημάτων εσωτερικού ελέγχου στις Σχολικές Εφορίες.
>> Παρατηρήσαμε ότι το ΥΠΑΝ, σε συγκεκριμένη περίπτωση, δεν ακολούθησε τη συνήθη πρακτική που εφαρμόζεται για τα συμβόλαια των κατασκευαστικών έργων, αναφορικά με τη προβλεπόμενη διάρκεια ισχύος των Εγγυήσεων Προκαταβολής και Πιστής Εκτέλεσης και δεν προχώρησε με την ανανέωση των σχετικών εγγυητικών.
Συστήσαμε όπως, το ΥΠΑΝ μεριμνά για την έγκαιρη ανανέωση των εγγυητικών επιστολών, σύμφωνα με τους όρους των συμβολαίων.
Θεωρήσαμε σημαντικό να αναδείξουμε τη διαφορετική προσέγγιση της Κυβέρνησης ως προς τον σεβασμό στις γνωματεύσεις του Γενικού Εισαγγελέα. Στην περίπτωση των εισακτέων στα δημόσια πανεπιστήμια, η Κυβέρνηση έχει στα χέρια της γνωμάτευση που λέει ότι οι Κανονισμοί είναι αντισυνταγματικοί και θα πρέπει να προωθήσει τροποποίησή τους, αλλά επιλέγει να αγνοήσει τον Γενικό Εισαγγελέα.
Υπενθυμίζουμε ότι σε αντιδιαστολή το Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας, παρά τη ρητή πρόνοια της νομοθεσίας που επιβάλλει την αναστολή συντάξεων όταν ένας πρώην Υπουργός ή Βουλευτής αναλάβει άλλο αξίωμα στη Δημοκρατία, διενεργεί πληρωμές σε συνταξιούχους Υπουργούς που υπηρετούν σε άλλα αξιώματα, επικαλούμενο γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα ότι ο νόμος είναι αντισυνταγματικός και ότι δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται.
Συστήσαμε όπως, το Πανεπιστήμιο Κύπρου και το ΥΠΑΝ προβούν στις απαραίτητες τροποποιήσεις των σχετικών Κανόνων και Κανονισμών, αντίστοιχα, ως οι σχετικές υποδείξεις του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας.
Γενικές συστάσεις
Εφαρμογή ενός αποτελεσματικού και αξιόπιστου συστήματος εσωτερικού ελέγχου, το οποίο να διασφαλίζει την τήρηση των προνοιών της νομοθεσίας, κανονισμών και εγκυκλίων.
Συναφώς αναφέρει ότι «κάθε οικονομικός φορέας προβαίνει στις απαραίτητες διευθετήσεις για εφαρμογή και λειτουργία συστήματος εσωτερικού ελέγχου για τις δραστηριότητες που είναι υπό την ευθύνη του. Επίσης, πιστή εφαρμογή των Κανονισμών που διέπουν τη λειτουργία των δημόσιων σχολείων καθώς και συμμόρφωση με γνωματεύσεις και υποδείξεις Νομικής Υπηρεσίας».
