Καλοκαίρι, ήλιος, παραλία, χαρούμενες στιγμές, χαλάρωση πάνω στο κύμα, παιγνίδια στην άμμο. Βουνό, ήλιος, καθαρός αέρας, δέντρα, φύση. Ήλιος, παραλία, παιγνίδια στην άμμο, φύση, βουνό, δέντρα, έντομα, ηλίαση, μύκητες, λοιμώξεις, τραυματισμοί, τσιμπήματα, αφυδάτωση.

Ένα νόμισμα, δύο όψεις και σίγουρα η κακή πλευρά μπορεί να αποφευχθεί εάν λάβουμε τα μέτρα μας. Μικρές απλές κινήσεις που θα μας επιτρέψουν με ασφάλεια να χαρούμε όλα όσα το καλοκαίρι και η θάλασσα μας επιφυλάσσουν.

Πράγματα που ξέρουμε ή πιο σωστά θα έπρεπε να ξέραμε και λεπτομέρειες τις οποίες οι πολλοί δεν γνωρίζουμε, απαριθμεί στον «Φ» η γυναικολόγος – μαιευτήρας, Αφροδίτη Ελισσαίου – Ξενοφώντος.

«Το καλοκαίρι προσφέρει την ευκαιρία σε μικρούς και μεγάλους να απολαύσουν το βουνό και την θάλασσα και να χαλαρώσουν. Κάποιοι κίνδυνοι, όμως, καραδοκούν και γι’ αυτό πρέπει να πάρουμε τις απαραίτητες προφυλάξεις για να απολαύσουμε τον ήλιο και την θάλασσα όσο το δυνατό πιο ευχάριστα και ακίνδυνα».

Ξεκινώντας από τα απλά και αυτονόητα, η γιατρός εξηγεί: «Ο ήλιος είναι πηγή ζωής, όμως μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα επικίνδυνος αν δεν λάβουμε κάποια προφυλακτικά μέτρα. Η υπερβολική έκθεση στον ήλιο πρέπει να αποφεύγεται». Αυτό επειδή, «εκτός από τις ανεπιθύμητες και ευτυχώς παροδικές επιπτώσεις μιας ηλίασης ή ενός εγκαύματος πρώτου βαθμού, δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του δέρματος, που σε μέρη με υψηλή ηλιοφάνεια όπως είναι η Κύπρος, είναι αρκετά συχνός». Αν θα εκτεθούμε, λοιπόν, στον ήλιο, «πρέπει να το κάνουμε χρησιμοποιώντας αντιηλιακά σκευάσματα, με υψηλό δείκτη προστασίας στα σημεία που εκτίθενται. Το καπέλο είναι ένα άλλο μέτρο προστασίας ή και η ομπρέλα».

Προσοχή: «Αν παρατηρήσουμε μια αλλαγή στο χρώμα ή στο μέγεθος ενός σπίλου (ελιάς) που είχαμε ή αν προστεθεί κάποιος καινούριος σπίλος που δεν υπήρχε πριν, τότε πρέπει σίγουρα να ζητήσουμε την συμβουλή του γιατρού μας το συντομότερο δυνατό».

Για τον γυναικείο πληθυσμό, τα πράγματα είναι κάπως πιο ευαίσθητα. Η παραλία και η μη λήψη των απαραίτητων προστασίας συχνά οδηγεί τις γυναίκες σε περιπέτειες που σε κάποιες περιπτώσεις επηρεάζουν στη συνέχεια και τον σύντροφο τους.

«Η υπερβολική εφίδρωση στην περιοχή των γεννητικών οργάνων και η υγρασία που δημιουργείται κάνουν τις διάφορες φλεγμονές του κόλπου και του τραχήλου να βρίσκονται σε έξαρση τώρα το καλοκαίρι». Η κολπίτιδα, δηλαδή η φλεγμονή του κόλπου, μπορεί να οφείλεται σε διάφορα αίτια. «Ένα από τα πιο κοινά αίτια είναι οι μύκητες. H μυκητιασική κολπίτιδα εκδηλώνεται αρχικά με κνησμό στα έξω γεννητικά όργανα. Στη συνέχεια, προστίθενται αίσθημα καύσους, ειδικά κατά την ούρηση, πόνος στην επαφή και λευκωπή έκκριση από τον κόλπο. Η θεραπεία περιλαμβάνει τη χορήγηση αντιμηκυτιασικών φαρμάκων τοπικά με την μορφή αλοιφής ενδοκολπικά ή υποθέτων ή την συστηματική χορήγηση χαπιών από το στόμα για μερικές μέρες. Αν η γυναίκα έχει ενεργό σεξουαλική ζωή, είναι σημαντικό να δοθεί παρόμοια θεραπεία και στον σύντροφο της».

Η πρόληψη της μυκητιασικής κολπίτιδας ειδικά τώρα το καλοκαίρι, «περιλαμβάνει τη χρήση άνετων και κατά προτίμηση βαμβακερών, εσωρούχων και το ντους μετά το μπάνιο στην πισίνα ή την θάλασσα καθώς και την αποφυγή της απευθείας έκθεσης των  ευαίσθητων περιοχών με την άμμο». 

Άλλα αίτια κολπίτιδων είναι οι τριχομονάδες, ο αιμόφιλος του κόλπου, ο γονόκοκκος, διάφοροι ιοί κ.ά. «Η θεραπεία είναι ανάλογη με το αίτιο, αλλά η πρόληψη περιλαμβάνει τη σχολαστική καθαριότητα των γεννητικών οργάνων, την αποφυγή χρήσης δημοσίων τουαλετών και την χρήση προφυλακτικού σε περιπτώσεις σεξουαλικής επαφής με καινούριο ερωτικό σύντροφο».

Οι ουρολοιμώξεις, επίσης, περιλαμβάνονται στο μενού. «Η πιο συνηθισμένη μορφή ουρολοίμωξης είναι η κυστίτιδα, δηλαδή η φλεγμονή της ουροδόχου κύστης που προκαλείται από βακτήρια. Η κυστίτιδα εκδηλώνεται με πόνο κατά την ούρηση συχνά με τη μορφή έντονου καύσους, συχνουρίας αλλά και ούρησης μικρών ποσοτήτων ούρων, έντονου αισθήματος επείγουσας ούρησης και αιματουρίας σε ορισμένες περιπτώσεις. Αν η φλεγμονή επεκταθεί προς τα πάνω, προς τον νεφρό, τότε προστίθενται πυρετός και πόνος στη μέση».

Η πρόληψη της κυστίτιδας «γίνεται με το τακτικό άδειασμα της ουροδόχου κύστης, δηλαδή κάθε γυναίκα πρέπει να προσπαθεί να πηγαίνει στην τουαλέτα τουλάχιστον κάθε τέσσερεις ώρες και να πίνει πολλά υγρά (1,5-2 λίτρα την ημέρα) για να διατηρηθούν τα ούρα αραιά». Επίσης, «πρέπει να αποφεύγονται τα στενά παντελόνια και τα νάιλον εσώρουχα καθώς επίσης και τα διάφορα αρωματισμένα σαπούνια και παρατεταμένα αφρόλουτρα. Τα πρώτα μέτρα αντιμετώπισης της κυστίτιδας μέχρι να γίνει η επίσκεψη στον γιατρό περιλαμβάνουν την λήψη μεγάλων ποσοτήτων υγρών (νερού, τσαγιού, χυμού φρούτων), τη λήψη κάποιου παυσίπονου και τη λήψη ενός κουταλιού σόδας διαλυμένου σε νερό σε μια προσπάθεια να γίνουν τα ούρα λιγότερο όξινα. Επίσης ο χυμός από γκράνπερι φαίνεται να βοηθά. Φυσικά, η επίσκεψη στον γιατρό θα πρέπει να γίνει όσο το δυνατό συντομότερα και θα δοθεί το κατάλληλα αντιβιοτικό μετά την λήψη καλλιέργειας ούρων».

Όπλο στα χέρια μας, το ρούχα μας

Στην υπερβολική έκθεση στον ήλιο και στις υψηλές θερμοκρασίας είναι «σίγουρα πιο ευαίσθητα τα μικρά παιδιά, οι έγκυες και τα ηλικιωμένα άτομα. Τα υγρά που χάνονται με τον ιδρώτα και τον αυξημένο μεταβολισμό πρέπει να αναπληρώνονται. Για να αποφευχθεί η αφυδάτωση είναι απαραίτητη η λήψη αρκετών ποσοτήτων υγρών (τουλάχιστον οκτώ με δέκα ποτήρια), η κατανάλωση ελαφρών τροφών και η λήψη επαρκούς ποσότητας άλατος με την τροφή».

Όπλο στα χέρια μας και εργαλείο προστασίας από τον ήλιο και τις υψηλές θερμοκρασίες, είναι τα ρούχα μας. «Η ενδυμασία μας το καλοκαίρι πρέπει να είναι ελαφριά και άνετη και αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις έγκυες. Ρούχα που πιέζουν το σώμα και δεν παρέχουν άνεση θα πρέπει να αποφεύγονται». Επίσης, «ρούχα με υπερβολικά έντονα χρώματα πρέπει να αποφεύγονται γιατί αποτελούν πόλο έλξης εντόμων και ειδικά μελισσών, το τσίμπημα των οποίων μπορεί να αποβεί ακόμα και μοιραίο για ένα αλλεργικό άτομο».

Στην παραλία, «καραδοκούν κίνδυνοι. Οι πιο συνηθισμένοι εχθροί του κολυμβητή είναι οι τσούχτρες και οι αχινοί. Πρέπει λοιπόν να είμαστε προσεκτικοί σε ποια νερά κολυμπάμε, ειδικά αν έχουμε μαζί μας μικρά παιδιά». 

Η άμμος, επίσης, «μπορεί να κρύβει κινδύνους, όπως διάφορα μικρόβια και μύκητες. Γι’ αυτό και ποτέ δεν πρέπει να αφήνουμε τα μικρά παιδιά να κάθονται τελείως γυμνά στην άμμο. Πάντα πρέπει να χρησιμοποιούμε μια ψάθα ή μια πετσέτα πριν καθίσουμε πάνω στην άμμο ή, τουλάχιστον, να επιμένουμε πάντα τα παιδιά να φοράνε μαγιό».