Το περασμένο καλοκαίρι η Δημόσια Εκπαίδευση μονοπώλησε το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης καθώς αντιμετώπισε τη μεγαλύτερη κρίση στη σύγχρονη ιστορία της. Από τις αρχές Ιουλίου ξεχώρισαν τα «στρατόπεδα», τα οποία παρέθεταν θέσεις και διασταύρωναν ξίφη. Υπουργείο Παιδείας και κυβερνητική πλευρά γενικότερα από τη μια, Εκπαιδευτικές Οργανώσεις και εκπαιδευτικοί από την άλλη.
Το τι συνέβη τότε, το πώς εξελίχθηκε η κατάσταση και πώς έληξε -εάν έληξε φυσικά- η κρίση, λίγο πολύ είναι γνωστά. Μετά από τρεις μήνες έντονων αντιπαραθέσεων και απανωτών αποφάσεων Υπουργικού Συμβουλίου, οι δύο πλευρές συμφώνησαν να αφήσουν τα τύμπανα του πολέμου στην άκρη, με την προϋπόθεση να προσέλθουν στο τραπέζι του διαλόγου. Ενός διαλόγου που ονομάστηκε τότε «θεσμικός» σε επίπεδο ΜΕΠΕΥ και στο πλαίσιο του οποίου θα ανοίγονταν όλα τα επίμαχα ζητήματα, που είχαν και την πτυχή του εργασιακού καθεστώτος του εκπαιδευτικού. Ο θεσμικός διάλογος καθυστέρησε στην έναρξή του και καθυστερεί και στην ολοκλήρωσή του, δίνοντας πλέον την αίσθηση σε όλους, της πολυπλοκότητας των θεμάτων που δίχασαν Υπουργείο και εκπαιδευτικούς.
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Έσπασαν τον πάγο στην παιδεία
Κι ενώ τα χρονοδιαγράμματα του διαλόγου αυτού -σε επίπεδο ΜΕΠΕΥ- εξέπνευσαν όχι μία, αλλά δύο φορές, στο ενδιάμεσο μεσολάβησαν κι άλλα καίρια ζητήματα, για τα οποία «εγκαινιάστηκαν» και πάλι διάλογοι. Τα θέματα αυτά είναι ανοικτά, ενώπιον υπουργείου Παιδείας και εμπλεκόμενων φορέων και αναζητούν λύσεις άμεσα καθώς, όπως θα δούμε και στη συνέχεια, το ένα φαίνεται να συναντά το άλλο, θυμίζοντας ένα ντόμινο, το οποίο μάλιστα έχει έντονο παρασκήνιο και συνεχείς διαβουλεύσεις. Τα ανοικτά θέματα της Εκπαίδευσης αυτή την περίοδο, τα οποία και θα αναπτύξουμε πιο κάτω, είναι:
- Σχέδιο αξιολόγησης μαθητή
- Σχέδιο αξιολόγησης εκπαιδευτικού και εκπαιδευτικού έργου
- Ζητήματα ενώπιον της ΜΕΠΕΥ
- Ειδική και Ενιαία Εκπαίδευση
- Προγράμματα αγοράς υπηρεσιών
- Ασφάλεια και υγεία/βία και παραβατικότητα στις σχολικές μονάδες
Σχέδιο αξιολόγησης μαθητή: Η πρόταση της αρμόδιας Επιτροπής υπό την προεδρία της ακαδημαϊκού Μαίρης Κουτσελίνη για την αξιολόγηση του μαθητή παραδόθηκε στον υπουργό Παιδείας Κώστα Χαμπιαούρη στις 18 Δεκεμβρίου 2018. Αμέσως δόθηκε στους εταίρους για μελέτη με χρονικό ορίζοντα τις 18 Ιανουαρίου για κατάθεση εισηγήσεων. Παρά το χρονοδιάγραμμα που τέθηκε, το θέμα είναι ακόμη ανοικτό. Κι αυτό διότι, τον διάλογο επί του σχεδίου επισκίασαν οι εξετάσεις τετραμήνων καθώς ΟΕΛΜΕΚ και ΠΣΕΜ διαφώνησαν από την πρώτη στιγμή. Στο πλαίσιο του διαλόγου καταβλήθηκαν αρκετές προσπάθειες για να βρεθεί η κοινή συνισταμένη από τους εμπλεκόμενους φορείς, οι οποίοι έχουν διαφορετικές θεωρήσεις και σε επιμέρους ζητήματα. Αυτή την περίοδο αναμένεται η τοποθέτηση του υπουργείου Παιδείας για να διαφανεί πώς προχωρεί το θέμα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Υπ. Παιδείας – Εκπαιδευτικοί: Διάλογο σε τακτά χρονικά διαστήματα
Με καινοτομίες το σχέδιο αξιολόγησης εκπαιδευτικού και έργου: Στις 30 Ιανουαρίου ο πρόεδρος της Επιτροπής που συνέταξε την πρόταση για την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού και εκπαιδευτικού έργου, ακαδημαϊκός Κωνσταντίνος Χρίστου, την παρέδωσε στον Υπουργό. Η ογκωδέστατη πρόταση -εάν εφαρμοστεί- με τις βασικές της αρχές, εισάγει καινοτομίες που αφορούν στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών σε όλες τις φάσεις της καριέρας τους, αλλά και στο έργο που παράγει κάθε σχολική μονάδα. Το θέμα παραμένει ακόμα στο υπουργείο Παιδείας και αναμένεται σύντομα να αρχίσει διάλογος επ’ αυτού.
«Ανοικτή πληγή» η ΜΕΠΕΥ: Η Μικτή Επιτροπή Προσωπικού Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, η γνωστή μας ΜΕΠΕΥ, είναι αναμφίβολα η πρωταγωνίστρια των τελευταίων μηνών. Κι αυτό διότι, τα θέματα που δίχασαν εκπαιδευτικό κόσμο και κυβερνητική πλευρά το περασμένο καλοκαίρι, υποβλήθηκαν ενώπιόν της όντας εργασιακά ζητήματα, με στόχο ο θεσμικός διάλογος να φέρει και τις ανάλογες λύσεις. Ο διάλογος εξαρχής προγραμματίστηκε ότι θα ολοκληρωθεί στις 31 Δεκεμβρίου 2018. Μετά από αρκετή καθυστέρηση άρχισε στις 15 Νοεμβρίου, με επακόλουθο οι λίγες βδομάδες που απέμεναν μέχρι την τελευταία μέρα του χρόνου να μην ήταν αρκετές για τη φύση των θεμάτων. Το πρώτο χρονοδιάγραμμα δεν τηρήθηκε και ορίστηκε νέο: 31 Ιανουαρίου 2019.
Αν και διάγουμε τις πρώτες μέρες του Μάρτη, δεν έχει ακόμα φανεί άσπρος καπνός, με τον κλοιό να σφίγγει γύρω από την Παιδεία. Πέραν από τις άτυπες επαφές που προηγήθηκαν ούτως ώστε να βρεθούν συγκλίσεις για να κλείσουν σημαντικά ζητήματα, ο στόχος δεν έγινε κατορθωτός, τουλάχιστον μέχρι στιγμής. Όσον αφορά στα ζητήματα που εκκρεμούν ενώπιον ΜΕΠΕΥ είναι, μεταξύ άλλων, ο θεσμός του υπεύθυνου Τμήματος, η στελέχωση και τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα εκπαιδευτικών.
Πλαίσιο για την Ενιαία Εκπαίδευση
Ευρωπαίοι εμπειρογνώμονες βρέθηκαν προ μηνών στην Κύπρο, μελέτησαν τις δομές που υπάρχουν στη Δημόσια Εκπαίδευση όσον αφορά στην Ειδική Εκπαίδευση (ειδικές μονάδες, πρόσβαση παιδιών με αναπηρίες και εκπαιδευτικές ανάγκες στην ενιαία εκπαίδευση κ.λπ.), κατέγραψαν την υφιστάμενη κατάσταση στο ευαίσθητο αυτό θέμα και προχώρησαν σε κατάθεση εισηγήσεων. Στόχος είναι μέσα από τις εισηγήσεις αυτές να προκύψει νέα νομοθεσία που αφορά στην Ενιαία Εκπαίδευση, η οποία να αντανακλά τη φιλοσοφία σχετικών Συμβάσεων των Ηνωμένων Εθνών και συγκεκριμένα να δίνει το δικαίωμα σε όλα τα παιδιά (ανεξαρτήτως αναγκών) της ίσης πρόσβασης σε ποιοτική εκπαίδευση.
Παρά το γεγονός ότι οργανωμένα σύνολα που εκπροσωπούν γονείς παιδιών με αναπηρίες και εκπαιδευτικές ανάγκες χαιρέτισαν τις εισηγήσεις των εμπειρογνωμόνων, ωστόσο εξέφρασαν δυσαρέσκεια για το κείμενο που τέθηκε ενώπιόν τους και αφορά στο πλαίσιο που θα πρέπει να διαμορφωθεί για τη δημιουργία της νέας νομοθεσίας.
Σύμφωνα με εκπροσώπους των πιο πάνω οργανωμένων συνόλων, δεν περιλήφθηκαν οι εισηγήσεις των εμπειρογνωμόνων σε αρκετά καίρια ζητήματα της πρότασης. Από πλευράς του το υπουργείο Παιδείας, το οποίο ανακοίνωσε ότι πρόκειται απλώς για ένα πλαίσιο το οποίο έχει τεθεί για διαβούλευση, έδωσε περιθώριο μέχρι τις 20 Μαρτίου για να υποβληθούν εισηγήσεις με στόχο τη διαμόρφωση της τελικής πρότασης.
Ο πονοκέφαλος της ασφάλειας και της παραβατικότητας
Μετά την απαγωγή των δύο μαθητών από Δημοτικό Σχολείο της Λάρνακας τον περασμένο Σεπτέμβρη, άνοιξε ένας τεράστιος κύκλος διαβουλεύσεων σχετικά με τα θέματα ασφάλειας στις σχολικές μονάδες. Το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε άμεσα την έγκριση και διάθεση ποσού ύψους δέκα εκατομμυρίων ευρώ για τη θωράκιση των σχολείων Δημοτικής Εκπαίδευσης.
Συγκεκριμένα, αποφασίστηκαν τα ακόλουθα μέτρα στα σχολεία:
- Κάρτα εισόδου/εξόδου
- Περιφράξεις
- Τοποθέτηση θυροτηλεφώνων
- Τοποθέτηση φρουρών ασφαλείας
Έπειτα από έντονες διαβουλεύσεις με την ΠΟΕΔ, το υπουργείο Παιδείας θεσμοθέτησε συγκεκριμένη διαδικασία με κάρτες επισκέπτη. Και μέσα σε όλα αυτά, τα κρίσιμα ζητήματα της ασφάλειας, η βία και παραβατική συμπεριφορά μέσα στις σχολικές μονάδες έλαβε κι άλλες, μεγάλες διαστάσεις. Μόνο τις τελευταίες τρεις εβδομάδες έγιναν γνωστά τέσσερα περιστατικά εντός σχολικών χώρων, με τους εμπλεκόμενους φορείς να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου στο αρμόδιο υπουργείο.
Αποκορύφωμα αυτής της κατάστασης ήταν το περιστατικό που έλαβε χώρα σε Τεχνική Σχολή της Λάρνακας την περασμένη Τρίτη, κατά το οποίο 17χρονος μαθητής φέρεται να ξυλοκόπησε συμμαθητή του και δύο εκπαιδευτικούς. Το ανησυχητικό αυτό συμβάν οδήγησε την ΟΕΛΜΕΚ και την ΟΛΤΕΚ σε στάση από τα μαθήματα την επόμενη μέρα, ως ένδειξη διαμαρτυρίας για τα θέματα παραβατικότητας και βίας στα σχολεία. Ένα ακόμα καυτό θέμα-πρόκληση που έχει ενώπιόν του το υπουργείο Παιδείας.
