Η ακύρωση της αποζημίωσης προς κυπριακές αεροπορικές εταιρείες για το επιπλέον κόστος σε πτήσεις λόγω της απαγόρευσης υπερπτήσεων πάνω από την περιοχή ελέγχου πτήσεων της Τουρκίας, καταδικάζει τις κυπριακές αεροπορικές εταιρείες σε περιορισμένη ανάπτυξη αλλά και την Κύπρο λόγω του ότι της στερεί δυνατότητες προσθήκης πηγών τουρισμού.
Η κυβέρνηση, σε μια προφανώς άτσαλη προσπάθεια να δικαιολογήσει την άρνησή της αρχικά προς την Cobalt και μετέπειτα προς τη νέα Cyprus Airways να δώσει τις αποζημιώσεις που προβλέπονται για τέτοιες πτήσεις –κυρίως προς Ρωσία, Ουκρανία– αποφάσισε τον Μάιο να ανακοινώσει ότι τερμάτισε πρόωρα το σχέδιο αποζημιώσεων.
Να σημειωθεί ότι το εν λόγω σχέδιο, έγινε το 2011 και, μάλιστα, κάλυψε αναδρομικές αποζημιώσεις δεκαετίας για τις Κυπριακές Αερογραμμές. Το σχέδιο ουσιαστικά αποτελούσε αντιστάθμιση για το επιπλέον κόστος που έχουν κυπριακές αεροπορικές εταιρείες έναντι των ξένων ανταγωνιστικών, επειδή τα αεροπλάνα τους δεν μπορούν να πετάξουν πάνω από την Τουρκία προς βόρειους και βορειοδυτικούς προορισμούς, οπότε αυξάνεται ο χρόνος πτήσης και το κόστος.
Με αυτό το σκεφτικό και με έγκριση της Ε.Ε. το σχέδιο προβλεπόταν να ισχύσει από το 2011 μέχρι και το 2020 και αν μέχρι τότε δεν υπάρξει άρση του τουρκικού εμπάργκο να παραταθεί.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Το τουρκικό εμπάργκο ίσχυε μόνο για τις Κυπριακές Αερογραμμές;
Ωστόσο, η κυβέρνηση αρνήθηκε αρχικά προς την Cobalt και μετά στην Cyprus Airways να δώσει τέτοια αποζημίωση και αποφάσισε να τερματίσει το σχέδιο αυτό. Ουσιαστικά, επωφελήθηκαν μόνο οι πρώην Κυπριακές Αερογραμμές με €20 εκατ. και η άρνηση εφαρμογής του από την κυβέρνηση για τις άλλες δικαιούχες κυπριακές αεροπορικές εταιρείες, ουσιαστικά απέδειξε ότι επρόκειτο για «κόλπο» με το οποίο θα ξεγελαστεί η Ε.Ε. ότι δεν επρόκειτο για παράνομη κρατική ενίσχυση αλλά για νόμιμο αντιστάθμισμα με σκοπό τις ίσες συνθήκες ανταγωνισμού. Επίσης, η άρνηση να αποδοθούν αποζημιώσεις στις άλλες κυπριακές εταιρείες που πραγματοποιούσαν πτήσεις προς τους επηρεαζόμενους προορισμούς, αφήνει εκτεθειμένη της Κύπρο προς την Ε.Ε. και λόγω του γεγονότος ότι έδωσε σαφείς και ρητές διαβεβαιώσεις προς τις Βρυξέλλες ότι το σχέδιο θα αφορούσε όλες τις κυπριακές αεροπορικές εταιρείες που θα επηρεάζονται και όχι μόνο τις Κυπριακές Αερογραμμές, για να δείξει ότι δεν επρόκειτο για κρατική ενίσχυση.
Όπως αναφέρει ο επικεφαλής της νέας Cyprus Airways Γιώργος Μαυρόκωστας, η εταιρεία του ουσιαστικά καταδικάζεται σε πολύ περιορισμένη ανάπτυξη –της τάξης των τριών έως τεσσάρων αεροπλάνων– όταν δεν μπορεί να είναι ανταγωνιστική και να φέρνει τουρισμό από νέες περιοχές της Ρωσίας, Ουκρανίας, Αρμενίας κ.τ.λ. όπως και άλλους προορισμούς της βόρειας και ανατολικής Ευρώπης.
Σημειώνεται ότι το σχέδιο που εγκρίθηκε από την Ε.Ε. προέβλεπε αντιστάθμιση του βασικού κόστους του επιπλέον χρόνου πτήσεων για 21 αεροδρόμια σε Ρωσία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Γερμανία, Ολλανδία, Βρετανία κ.ά. αλλά ιδιαίτερο βάρος είχαν προορισμοί προς τους οποίους ο χρόνος πτήσης αυξάνεται λόγω του τουρκικού εμπάργκο κατά μία ώρα σε σχέση με τις ίδιες πτήσεις μη κυπριακών αεροπορικών εταιρειών που πετούν πάνω από την Τουρκία.
Προσέφυγε νομικά η Cyprus Airways
Πρέπει ακόμη να σημειωθεί ότι η Cyprus Airways έχει προσφύγει νομικά για αποζημιώσεις της περιόδου 2017-2018, που αρνήθηκε η κυβέρνηση, ενώ ήταν σε ισχύ το εγκεκριμένο από την Ε.Ε. σχέδιο αντιστάθμισης. Η εταιρεία, σύμφωνα με τον κ. Μαυρόκωστα ιδρύθηκε με επιχειρηματικό πλάνο που προβλέπει ότι η βασική της ανάπτυξη θα αφορά νέες περιοχές της Ρωσίας. Εκεί ο δεύτερος μεγαλύτερος αερομεταφορέας είναι η S7 – μητρική της Cyprus Airways – με 100 αεροπλάνα και κόμβους που μπορούν να εξασφαλίσουν σημαντικό πρόσθετο τουρισμό προς την Κύπρο αλλά και ανάπτυξη της εταιρείας. Ωστόσο, οι επενδυτές είχαν υπολογίσει την ισχύουσα τότε αποζημίωση της αντιστάθμισης που δεν ισχύει τώρα, οπότε αναγκάζονται να περιορίσουν την ανάπτυξη της εταιρείας.
Η κυβερνητική απόφαση, αποτελεί πάντως σημαντική αντίφαση με την δεδηλωμένη πολιτική για κίνητρα προς νέους προορισμούς, αφού πρόκειται για αντικίνητρο, για αύξηση της συνδεσιμότητας της Κύπρου, για αύξηση και διασπορά των πηγών τουρισμού.
Την ίδια ώρα που η κυβέρνηση σταμάτησε να αναγνωρίζει τις επιπτώσεις του τουρκικού εμπάργκο σε υπερπτήσεις, συνεχίζει να αναγνωρίζει τις επιπτώσεις του παράνομου αεροδρομίου Τύμπου με αποζημιώσεις για την «ανταγωνιστική» του λειτουργία.