Τον προσεχή Οκτώβριο θα διαφανεί κατά πόσο η Κύπρος θα προαχθεί στην Α’ κατηγορία, όσον αφορά τον θεσμό του Επιτρόπου Διοικήσεως ή κατά πόσο θα παραμείνει στη Β’ κατηγορία, κάτι το οποίο θα σημαίνει πως δεν εναρμονίστηκε νομοθετικά με τις Αρχές της Βενετίας και των Παρισίων σε θέματα διαφάνειας όσον αφορά τον διορισμό, τη θητεία και άλλα ζητήματα.
Κατά τη διάρκεια χθεσινής συζήτησης ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Θεσμών, ελέχθη πως η Επίτροπος Διοικήσεως ετοίμασε απαντήσεις σε ερωτήματα που ετέθησαν και ότι τον Οκτώβρη θα ξεκαθαρίσει το όλο θέμα. Η συμμόρφωση της Κύπρου στις Αρχές της Βενετίας και των Παρισίων ήταν και ο λόγος που προωθήθηκε νομοσχέδιο (Ο περί Επιτρόπου Διοικήσεως (Τροποποιητικός) Νόμος του 2022) το οποίο συζητείται ενώπιον της Βουλής με σκοπό την έγκρισή του προσεχώς.
Μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Θεσμών και Επιτρόπου Διοικήσεως διαφώνησαν με την πρόνοια που δίνει τη δυνατότητα ανανέωσης της θητείας του Επιτρόπου, καθώς και με τον τρόπο επιλογής και διορισμού του, υποδεικνύοντας παράλληλα, πως ενώ οι Αρχές των Παρισίων και της Βενετίας αφορούν και άλλες πτυχές, το νομοσχέδιο που κατατέθηκε επικεντρώνεται κυρίως στη θητεία του Επιτρόπου, κάτι το οποίο δυνατόν ναα θεωρηθεί εμπόδιο στη θετική επαναξιολόγηση της Κύπρου. Παράλληλα, ήγειραν θέματα διαφάνειας και αξιοπιστίας του θεσμού.
Στην αιτιολογική έκθεση που κατέθεσε ενώπιον της Βουλής ο Γενικός Εισαγγελέας, αναφέρεται πως «σκοπός του νομοσχεδίου είναι η τροποποίηση του άρθρου 3 του βασικού νόμου, έτσι ώστε ο νόμος να είναι σε πλήρη εναρμόνιση τόσο με τις Αρχές της Βενετίας, σύμφωνα με τις οποίες ή θητεία του Επιτρόπου θα πρέπει να υπερβαίνει αυτήν του οργάνου που τον διορίζει και στην περίπτωση που η διάρκειά της δεν υπερβαίνει τα επτά έτη να δύναται να ανανεώνεται για μιαν ακόμη θητεία, όσο και με τις Αρχές των Παρισίων, σύμφωνα με τις οποίες η θητεία τού Επιτρόπου όταν ενεργεί και έχει διαπιστευθεί ως Εθνική Αρχή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων να δύναται να ανανεώνεται για μια ακόμη θητεία».
Εκπρόσωπος του υπουργείου Δικαιοσύνης ανέφερε ενώπιον της Επιτροπής, πως η αρμόδια Διεθνής Υποεπιτροπή Διαπίστευσης που λειτουργεί στο πλαίσιο του ΟΗΕ, ανέβαλε την επαναξιολόγηση του Επιτρόπου Διοικήσεως και επεσήμανε την ανάγκη για τροποποίηση της σχετικής νομοθεσίας, ούτως ώστε να υπάρχει περιορισμός στον αριθμό των θητειών που δύναται να υπηρετεί ο Επίτροπος Διοικήσεως και να μην είναι απεριόριστη η θητεία του. Σήμερα η θητεία είναι εξαετής με δυνατότητα ανανέωσης. Όπως εξήγησε η εκπρόσωπος του υπουργείου Δικαιοσύνης, με παρότρυνση της Επιτρόπου Διοικήσεως προωθήθηκε νομοσχέδιο ώστε να αντικατασταθεί η εξαετής θητεία με δυνατότητα ακόμη μίας θητείας. Η ίδια η Επίτροπος ανέφερε, πως στο πλαίσιο επαναδιαπίστευσης του θεσμού του Επιτρόπου Διοικήσεως δρομολογήθηκαν από το 2015 διαδικασίες εναρμόνισης και προσαρμογής όσον αφορά τη θητεία του Επιτρόπου και άλλα απαιτούμενα. Επικαλέστηκε επίσης την πρακτική που ισχύει και σε άλλες χώρες, όπου υπάρχει δυνατότητα ανανέωσης της θητείας για άλλη μια αφορά, μετά τον πρώτο διορισμό.
Από την πλευρά του, ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Ανδρέας Πασιουρτίδης αναφέρθηκε σε επιλεκτική υιοθέτηση Αρχών της Βενετίας και των Παρισίων και σημείωσε πως στις Αρχές προβλέπεται και η συμμετοχή και άλλων θεσμών στον διορισμό, ενώ πρόσθεσε ότι η επταετής θητεία (χωρίς δικαίωμα ανανέωσης) εξυπηρετεί την προσέγγιση των Αρχών της Βενετίας και των Παρισίων. Η βουλευτής Ειρήνη Χαραλαμπίδου ανέφερε πως όταν διορίζεται κάποιος για εφτά χρόνια, η θητεία του υπερβαίνει τη θητεία του επικεφαλής του κράτους που τον διορίζει, οπόταν δεν εξαρτάται από αυτόν και δρα πιο ανεξάρτητα. Παρατήρησε, επίσης, ότι το 2015 η Επιτροπή Διαπίστευσης κατέταξε τον θεσμό του Επιτρόπου στην κατηγορία Β’ αντί στην Α’, προσθέτοντας πως για να αναβαθμιστεί σε κατηγορία η Κύπρος, απαιτούνται και άλλες τροποποιήσεις της νομοθεσίας.
Υπέρ του νομοσχεδίου τάχθηκαν ο πρόεδρος της Επιτροπής Δημήτρης Δημητρίου, ο βουλευτής Μαρίνος Μουσιούττας και ο βουλευτής Ανδρέας Θεμιστοκλέους. Η βουλευτής Αλεξάνδρα Ατταλίδου ανέφερε ότι την ξενίζει το γεγονός ότι η Κύπρος δεν συμμορφώνεται με όλα όσα προνοούνται στις Αρχές (Βενετίας και Παρισίων) και περιοριζόμαστε σε μέρος των αλλαγών.
