Με στόχο να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα των νέων ηλικίας 14 έως 35 ετών και θέτοντας ως προτεραιότητα την ενδυνάμωση και υποστήριξή τους, διαμορφώθηκε η Εθνική Στρατηγική για τη Νεολαία (ΕΣΝ). Η εν λόγω στρατηγική, για τη σύσταση της οποίας συμμετείχαν περισσότεροι από 3 χιλιάδες νέοι, δημιουργήθηκε υπό την αρωγή του Οργανισμού Νεολαίας Κύπρου σε συνεργασία με Υπουργεία, κρατικούς φορείς και μη κυβερνητικούς οργανισμούς.
Το κείμενο παρουσιάστηκε χθες το απόγευμα στο Προεδρικό Μέγαρο, κατόπιν έγκρισης του από το Υπουργικό Συμβούλιο, ώστε να εφαρμοσθεί από το 2017 μέχρι το 2022. Οι θεματικές της ΕΣΝ μεριμνούν για οκτώ πεδία δράσης: Απασχόληση και Επιχειρηματικότητα, Κοινωνική Ενσωμάτωση, Συμμετοχή, Εκπαίδευση και Κατάρτιση, Υγεία και Ευεξία, Εθελοντισμός, Νέοι και Κόσμος, Δημιουργικότητα και Πολιτισμός.
Όπως ανέφερε ο Οργανισμός Νεολαίας, για να γίνει δυνατή η υλοποίηση της Στρατηγικής θα πρέπει να δημιουργηθούν δύο Σχέδια Δράσης, διάρκειας τριών ετών το καθένα. Τα Σχέδια αυτά θα περιλαμβάνουν τα αποτελέσματα που αναμένονται από τη στρατηγική, δείκτες, δράσεις και οικονομικό προϋπολογισμό. Συνεπώς, για την αποτελεσματική παρακολούθηση και στήριξη των εν λόγω Σχεδίων και κατ’ επέκταση της Στρατηγικής, ο Οργανισμός συστήνει έναν μηχανισμό προώθησης και εφαρμογής των πολιτικών στόχων που εκφράζονται στα οκτώ πεδία. Ο μηχανισμός αυτός θα συντονίζει και θα παρακολουθεί την πρόοδο του σχεδίου και παράλληλα τα θέματα της νεολαίας.
Το πρώτο πεδίο «Απασχόληση και Επιχειρηματικότητα», στοχεύει στην ανάπτυξη, υποστήριξη και προώθηση της επιχειρηματικότητας στους νέους. Επιπλέον επιδιώκει την ενίσχυση της απασχολησιμότητας των νέων και της ένταξής τους στην αγορά εργασίας, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τα εργασιακά τους δικαιώματα. Το πεδίο «Κοινωνική
Ενσωμάτωση», έχει ως σκοπό τη διασφάλιση της ισοτιμίας και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προωθώντας τη δημιουργία μια ανάλογης κουλτούρας. Το τρίτο πεδίο είναι η «Συμμετοχή», όπου επιδιώκεται η διασφάλιση της εμπλοκής των νέων σε όλα τα στάδια λήψης αποφάσεων για τη διαμόρφωση πολιτικών, οι οποίες θα αντικατοπτρίζουν τις ανάγκες και τις απόψεις τους.
Το πεδίο «Εκπαίδευση και Κατάρτιση», στοχεύει στην ποιοτική εκπαίδευση για όλους τους νέους, αλλά και στη διασφάλιση παροχής ίσων ευκαιριών εκπαίδευσης και κατάρτισης. Το πεδίο «Υγεία και Ευεξία», εστιάζει στην απρόσκοπτη και ίση πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας αλλά και την προαγωγή της υγείας, της ευεξίας και της πρόληψης.
Πέρα από τις βασικές ανάγκες του βιοπορισμού, της αξιοπρεπούς διαβίωσης, της εκπαίδευσης και της υγείας, στην Εθνική Στρατηγική προβλέπονται και πεδία που προωθούν την έκφραση και ανάπτυξη του χαρακτήρα και της προσωπικότητας των νέων. Το πεδίο «Εθελοντισμός», έχει ως στόχο την καλλιέργεια εθελοντικής κουλτούρας και προώθηση της εθελοντικής δραστηριοποίησης.
Το πεδίο «Νέοι και Κόσμος», στρέφεται προς τη δημιουργία και αξιοποίηση ευκαιριών για κινητικότητα, προωθώντας συγχρόνως μία οικουμενική, διαπολιτισμική και οικολογική συνείδηση. Τέλος, το πεδίο «Δημιουργικότητα και Πολιτισμός», επιδιώκει τη διαμόρφωση συνθηκών για την ανάπτυξη καλλιτεχνικής δημιουργίας, όπως και ίση πρόσβαση και συμμετοχή στις τέχνες και τον πολιτισμό.
Νέα γενιά σημαίνει μέλλον
«Στρατηγική για τη Νεολαία σημαίνει στρατηγική για το μέλλον της Κύπρου. Η ΕΣΝ αποτελεί το πρώτο κείμενο πολιτικής για τη νέα γενιά της Κύπρου και αποτυπώνει το όραμα της πολιτείας για τους νέους και δεσμεύει το κράτος στη λήψη μέτρων για υλοποίηση συγκεκριμένων στόχων σε οκτώ πεδία δράσης», σημείωσε κατά τον χαιρετισμό του, ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΟΝΕΚ, Παναγιώτης Σεντώνας. Όπως σημειώθηκε, με την υιοθέτηση της Στρατηγικής από το Υπουργικό Συμβούλιο αρχίζει η μεγαλύτερη πρόκληση, όπου είναι η εφαρμογή της Στρατηγικής ώστε να γίνουν πράξη όλα όσα περιλαμβάνονται.
Στην ανεργία το 37% των νέων
Κατά τον απολογισμό της υφιστάμενης κατάστασης, που οδήγησε και στην ανάγκη της δημιουργίας της Εθνικής Στρατηγικής, παρατηρείται ότι οι νέοι παρά την εκπαίδευση τους αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της ανεργίας και παράλληλα αποστρέφονται την ενασχόληση με τα κοινά. Πιο συγκεκριμένα, περίπου ένας στους δύο νέους έχει πτυχίο από Ανώτατα και Ανώτερα Ιδρύματα, αφού 49,2% ηλικίας 20 – 34 ετών έχουν ολοκληρώσει την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Επιπλέον, το 40% ηλικίας 20 – 34 ετών έχουν ολοκληρώσει τουλάχιστον το Λύκειο ή την Τεχνική Εκπαίδευση και παράλληλα έχει μειωθεί ο αριθμός εκείνων που σταματά πρόωρα την εκπαίδευση και την κατάρτιση, από 11,3% το 2011 σε 7,7% το 2016.
Όπως σημειώνεται, η ίδια γενιά παρουσιάζει παράλληλα μεγάλη εξοικείωση με τις νέες τεχνολογίες, παρουσιάζοντας διάθεση για καινοτομία και δημιουργικότητα καθώς και υψηλή κοινωνική ευαισθησία και οικολογική συνείδηση. Παρά το μορφωτικό τους επίπεδο και τις ποικίλες δυνατότητες, εντούτοις οι νέοι δεν καταφέρνουν να διασφαλίσουν την ομαλή μετάβαση και ένταξή τους στην αγορά εργασίας και συνεπώς στην ενήλικη και αυτόνομη ζωή.
Όπως υπογραμμίζεται, η ανεργία στους νέους παραμένει σε υψηλά ποσοστά αφού κατά το 2016 στους συνολικά 54.935 άνεργους οι 10.826 ήταν ηλικίας 15 – 24 ετών (19,7%) και οι 18.508 ήταν ηλικίας 25-34 ετών (33,7%).
Σαν να μην έφτανε αυτό, η οικονομική κρίση έχει επιφέρει, πέραν της ανεργίας, μείωση των απολαβών, υποαπασχόληση και εισοδηματική ανισότητα, διευρύνοντας έτσι το χάσμα μεταξύ εκείνων που έχουν περισσότερες ευκαιρίες με εκείνους που έχουν λιγότερες. Επομένως, συμπεραίνεται πως, η κοινωνική ενσωμάτωση αποτελεί μια συνεχή πρόκληση, ιδιαίτερα για το 34,1% των νέων της Κύπρου (ηλικίας 15-24), που βρίσκεται στον κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού.
Στη Στρατηγική δεν παραλείπεται και η αναφορά στην κοινωνική δραστηριότητα των νέων, αλλά και στην ενασχόληση τους με τα κοινά. Όπως τονίζεται, η ενεργός εμπλοκή τους στη δημοκρατική ζωή της χώρας είναι περιορισμένη, με την προσέλευση των νέων στις εκλογικές κάλπες να έχει μειωθεί αρκετά τα τελευταία χρόνια. Το ίδιο ισχύει και για τη συμμετοχή τους σε πολιτικούς σχηματισμούς και σε τοπικούς οργανισμούς που αποσκοπούν στη βελτίωση της κοινότητας. Ωστόσο, παρατηρείται μια μικρή αυξητική τάση στην ενασχόληση τους με εθελοντικές δραστηριότητες, αφού συγκεκριμένα από το 2011 μέχρι το 2014 υπήρξε αύξηση κατά 8%.
