Την αποδέσμευση κονδυλίου ύψους €1.452.000 ζήτησε από την Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής το υπουργείο Εσωτερικών προκειμένου να καλύψει το κόστος εκπόνησης μελέτης για τα σταθεροποιητικά έργα στην περιοχή «Λίμνες» στο Πισσούρι, όπου συντελέστηκε ένα από τα μεγαλύτερα πολεοδομικά σκάνδαλα στα χρονικά της Κυπριακής Δημοκρατίας, το οποίο εξακολουθεί να αναζητεί ενόχους από το 2012. Τη σχετική μελέτη ανέλαβε ιδιωτικό γραφείο μελετητών με σκοπό την ετοιμασία εισηγήσεων για τη συνολική αντιμετώπιση του προβλήματος που επικεντρώνεται στην αστάθεια του εδάφους.
Τα σοβαρά προβλήματα καθιζήσεων, υποχωρήσεων και διαρρήξεων του εδάφους παρουσιάζονται σε μια έκταση περίπου 500.000 τ.μ. Οι αρμόδιες υπηρεσίες του κράτους αποφάσισαν σκανδαλωδώς την ένταξη της περιοχής «Λίμνες» στο Πισσούρι σε οικιστική ζώνη, αφού προηγουμένως κάποιοι γνωστοί-άγνωστοι την είχαν μπαζώσει χωρίς καν να συμπιεστούν ή να ελεγχθούν κατά πόσον τα υλικά επιχωμάτωσης ήταν κατάλληλα για σκοπούς επιχώσεων. Συνεπώς ήταν θέμα χρόνου η καταστροφή καθώς έκτιζαν πάνω σε λίμνες!
Αυτή η Κυβέρνηση όπως και η Βουλή γνωρίζουν εδώ και χρόνια τα αίτια και τα αιτιατά του σκανδάλου. Μετά από αίτημα του βουλευτή Γιώργου Περδίκη, ο υπουργός Εσωτερικών Σωκράτης Χάσικος ενημέρωσε γραπτώς τη Βουλή, στις 20/1/2017, για τα συμπεράσματα της σχετικής έρευνας που διενήργησε το υπουργείο του. Όπως αναφέρει στην επιστολή του ο κ. Χάσικος, στην περιοχή εμφανίζονται αστοχίες και υποχωρήσεις του εδάφους, οι οποίες οφείλονται:
1. Στην ύπαρξη μεγάλων ποσοτήτων νερού στο υπέδαφος.
2. Στη φτωχή πρακτική κατασκευών. Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε ότι χρησιμοποιήθηκε ακατάλληλος τύπος στοιχείων θεμελίωσης, όπως και ακατάλληλα υλικά επιχωματώσεων, καθώς και ανεπαρκείς γενικά μελέτες για την προστασία των οικοδομών από τις επικρατούσες συνθήκες του περιβάλλοντος χώρου (αποτυχία απορροών).
3. Κακή εκτίμηση του προφίλ του εδάφους από τους μελετητές. Έγιναν λανθασμένες εκτιμήσεις και παραδοχές για τις πραγματικές εδαφολογικές παραμέτρους (αντοχές κ.λπ.). Το έδαφος επί τόπου είναι χαλαρό και μειωμένης αντοχής σε μεγάλο βάθος (χρειάζεται ειδικού τύπου θεμελίωση π.χ. πασσάλους).
Όπως αναφέρει στην επιστολή του ο κ. Χάσικος, τα εδαφολογικά προβλήματα στην περιοχή «Λίμνες» αποκαλύφθηκαν το 2012, χρόνος κατά τον οποίο, σύμφωνα με τα δεδομένα της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, η βροχόπτωση ήταν διπλάσια του μέσου όρου των τελευταίων 10 ετών. «Το σίγουρο είναι ότι εξαιτίας αυτού του γεγονότος διαφάνηκε μετά τις έρευνες ότι υπάρχουν και εδαφολογικά προβλήματα σε ό,τι αφορά την ποιότητα των εδαφών που είναι συμμετοχικά στις αστοχίες που παρουσιάστηκαν. Και, το χειρότερο, δεν λήφθηκαν από κανέναν υπόψη, ούτε στο στάδιο της μελέτης ούτε στο στάδιο της κατασκευής» κατήγγειλε στη Βουλή ο πρώην υπουργός Εσωτερικών.
Το πιο εκπληκτικό, όμως, είναι το γεγονός ότι οι ιδιοκτήτες των 76 κατοικιών που επηρεάστηκαν από την καθίζηση του εδάφους δεν έχουν στραφεί νομικά εναντίον των εργοληπτικών εταιρειών που τους πώλησαν τις κατοικίες για να διεκδικήσουν αποζημιώσεις. Αντ’ αυτού, στράφηκαν προς το κράτος, απαιτώντας να αποζημιωθούν πλήρως (!) για τις κατοικίες που αγόρασαν από εργοληπτικές εταιρείες. Ο Γενικός Ελεγκτής της Δημοκρατίας Οδυσσέας Μιχαηλίδης κατέστησε σαφές ότι τυχόν απόφαση για αποζημίωση των επηρεαζόμενων ιδιοκτητών θα δημιουργήσει προηγούμενο για ανάλογες περιπτώσεις και αποτελεί ουσιαστικά δώρο προς τους επιχειρηματίες γης που πώλησαν αυτές τις κατοικίες στους ανυποψίαστους αγοραστές. Επί τούτου, αρκούντως ενδεικτική είναι η επιστολή που απέστειλε στις 22/3/2019 προς τον τέως υπουργό Εσωτερικών Κωνσταντίνο Πετρίδη ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης, στην οποίαν μεταξύ άλλων επισημαίνει τα εξής:
«(…) Θεωρούμε απαράδεκτο να μεταφέρεται στους ώμους της Δημοκρατίας μια ανύπαρκτη ευθύνη, ότι δήθεν οφείλει να ελέγχει το περιεχόμενο των στατικών μελετών (μέρος των οποίων αποτελεί η γεωτεχνική μελέτη που πρέπει να προηγείται) για να διαπιστώσει την ορθότητά τους, αφού αυτό αποτελεί αποκλειστική ευθύνη του μελετητή».
Επισημαίνοντας, παράλληλα, τα εξής: «Αυτό που καθιστά το θέμα ιδιαιτέρως σοβαρό είναι το γεγονός ότι τυχόν απόφαση για αποζημίωση των επηρεαζόμενων ιδιοκτητών ουσιαστικά αποτελεί “δώρο” προς τους επιχειρηματίες γης που πώλησαν αυτές τις κατοικίες στους ανυποψίαστους, σε πολλές περιπτώσεις, αγοραστές». Αντιλαμβάνομαι, συνεχίζει ο Γενικός Ελεγκτής, «πως είναι ήδη σε σας γνωστό πως, πέραν του ενός τρίτου των κατοικιών, όπως και ένα ολόκληρο συγκρότημα κατοικιών με σοβαρές ζημιές που αναγέρθηκαν στην προβληματική από πλευράς υπεδάφους περιοχές, πωλήθηκαν από συγκεκριμένη και πολύ γνωστή εταιρεία ανάπτυξης γης που τώρα θα απαλλαγεί των ευθυνών της». Και καταλήγει με τα εξής στην επιστολή του προς τον Κωνσταντίνο Πετρίδη ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης: «Είναι προφανές πως η ευθύνη για τις αστοχίες βαραίνει απευθείας τους επιχειρηματίες ανάπτυξης γης και όχι κάποιο τρίτο μέρος όπως είναι ο μελετητής, αν αυτός είναι διαφορετικός από τον εργολήπτη».
Το κράτος κατέβαλε €1 εκατ. μέχρι στιγμής
Μέχρι σήμερα παρουσιάστηκαν ζημιές σε 75 κατοικίες εκ των οποίων οι έξι κρίθηκαν ως ακατάλληλες για κατοίκηση και με βάση το άρθρο 15B του περί Οδών και Οικοδομών Νόμου, η Επαρχιακή Διοίκηση Λεμεσού έχει επιδώσει ειδοποιήσεις για εκκένωση των οικοδομών. Ρηγματώσεις και ζημιές παρουσιάζονται επίσης και σε έργα υποδομής για τα οποία η Επαρχιακή Διοίκηση Λεμεσού προβαίνει συνεχώς σε εργασίες επιδιόρθωσης των οποίων το κόστος μέχρι σήμερα έχει ξεπεράσει τις €870.000. Παράλληλα, μέχρι σήμερα, το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης δαπάνησε περίπου ποσό €120.000 για διενέργεια γεωτεχνικών γεωτρήσεων, για μελέτη της περιοχής και προβαίνει σε χημικές αναλύσεις σε δείγματα που λαμβάνονται από τα υπόγεια ύδατα.
Σε συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου, που πραγματοποιήθηκε στις 21/8/2019, λήφθηκαν οι εξής αποφάσεις σχετικά με τα προβλήματα στην περιοχή «Λίμνες», στο Πισσούρι:
– Να παραχωρηθεί ειδική ανθρωπιστική βοήθεια σε ιδιοκτήτες των οποίων τα σπίτια έχουν κριθεί ακατάλληλα για διαμονή.
– Να ξεκινήσει η εκτέλεση συγκεκριμένων υποστηρικτικών δημόσιων έργων για την αντιμετώπιση της διάβρωσης του εδάφους χωρίς να αναμένεται η ολοκλήρωση της σχετικής μελέτης εμπειρογνωμόνων με εισηγήσεις για τη συνολική αντιμετώπιση του προβλήματος, η οποία αναμένεται περί τα μέσα του 2020. Εξυπακούεται ότι πρόκειται για έργα ούτως ή άλλως απαραίτητα, που δεν προκαταλαμβάνουν τη μελέτη και μπορεί να ξεκινήσουν αμέσως.
– Να επισπευσθεί ο σχεδιασμός για την κατασκευή αποχετευτικού συστήματος.
