Ουδέν μονιμότερον του προσωρινού λέει ο λαός μας και στην προκειμένη περίπτωση ταιριάζει γάντι. Η Βουλή των Αντιπροσώπων στεγάστηκε προσωρινά, από την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, στις 16 Αυγούστου 1960, στο κτήριο επί της οδού Νεχρού και παραμένει μέχρι σήμερα στον ίδιο χώρο, με το Τμήμα Δημοσίων Έργων να προβαίνει κατά διαστήματα σε κατασκευαστικές εργασίες προκειμένου να καταστήσει το κτήριο λειτουργικό.
Μετά από διαβουλεύσεις και αποφάσεις επί αποφάσεων, Εκτελεστική και Νομοθετική εξουσία αποφάσισαν 57 χρόνια μετά να προχωρήσουν στην ανέγερση νέου κτηρίου για τις ανάγκες της Βουλής στο χώρο όπου έχει προαποφασιστεί πριν 22 χρόνια. Δηλαδή, στον λόφο του Αγίου Γεωργίου, πίσω από το κτήριο της ΠΑΣΥΔΥ στο κέντρο της Λευκωσίας, όπου εντοπίστηκαν αρχαιότητες. Όπως μας λέχθηκε αρμοδίως, μέχρι τα τέλη του έτους, αναμένεται να προκηρυχθεί δημόσιος διαγωνισμός για την κατασκευή του έργου, το οποίο θα βασιστεί στα αρχιτεκτονικά σχέδια που επιλέχτηκαν το 1995, κατόπιν προκήρυξης αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, αφού τύχουν αναθεώρησης και τροποποίησης εκεί και όπου κριθεί σκόπιμο. Για την έναρξη των κατασκευαστικών έργων περιλήφθηκαν στον προϋπολογισμό της Βουλής για το έτος 2018 πιστώσεις ύψους €8,5 εκατ.. Η συνολική δαπάνη για την ολοκλήρωση του νέου κτηρίου της Βουλής υπολογίστηκε στα €100 εκατ.. Για το έτος 2019 θα περιληφθεί κονδύλι ύψους €15,4 εκατ., για το έτος 2020 κονδύλι €10,7 εκατ., για το έτος 2021 κονδύλι €35,1 εκατ. κ.ο.κ..
Το κτήριο το οποίο στεγάζεται σήμερα η Βουλή κτίστηκε επί Αγγλοκρατίας για να χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες του Γραφείου Δημοσίων Πληροφοριών και για πολλά χρόνια ήταν τελείως ανεπαρκές για τις ανάγκες του Κοινοβουλίου. Ακόμη και σήμερα, προωθούνται έργα για κάλυψη των αυξημένων αναγκών της Βουλής, που αφορούν, κυρίως, γραφειακούς και αποθηκευτικούς χώρους.
Η απόφαση για ανέγερση ακόμη ενός ορόφου στο υφιστάμενο κτήριο της Βουλής εγκαταλείφθηκε, δεδομένου, ότι εντός του 2018, εάν όλα πάνε καλά και δεν εγκλωβιστεί και αυτό το έργο στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών, θα αρχίσει η κατασκευή του νέου κτηρίου της Βουλής. Τα μόνα κατασκευαστικά έργα που προωθούνται, όπως μας λέχθηκε από τη Βουλή, είναι η επέκταση του Αρχείου που εφάπτεται του δημόσιου κήπου.
Επί τούτου, στον προϋπολογισμό της Βουλής για το έτος 2018, περιλαμβάνεται κονδύλι ύψους €1,5 εκατ. το οποίο, όπως εκτιμάται, αρκεί και περισσεύει για τις κατασκευαστικές εργασίες που προωθούνται. Αξίζει να αναφερθεί, ότι εν αναμονή της ανοικοδόμησης νέου κατάλληλου κτηρίου για τη Βουλή, το καλοκαίρι του 2001 ανακαινίστηκε εξ ολοκλήρου η αίθουσα της Ολομέλειας της Βουλής και οι γραφειακοί χώροι στους οποίους προστέθηκαν νέα γραφεία και νέες αίθουσες κοινοβουλευτικών επιτροπών, με την κατασκευή πρόσθετου ορόφου. Ωστόσο, παρά την ανακαίνιση, το κτήριο παραμένει ανεπαρκές για κάλυψη των αναγκών της Βουλής.
Ο αρχιτεκτονικός διαγωνισμός
Το 1994, επί Προεδρίας του Αλέξη Γαλανού, προκηρύχθηκε από τη Βουλή αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για την ανέγερση νέου κτηρίου για τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, που λήφθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 1995, αποφασίστηκε όπως εγκριθεί η ανάθεση της ετοιμασίας των σχεδίων, μελέτης και επίβλεψης του έργου για το νέο κτήριο της Βουλής στον πρώτο βραβευθέντα Οίκο «Δ. Κυθρεώτης και Συνεργάται» σε συνεργασία με τον οίκο «Kohn Pederson Fox Associates (International) PA» και η υπογραφή των όρων συμφωνίας Αρχιτέκτονα-Εργοδότη.
Η συμφωνία ανάθεσης υπηρεσιών σύμβουλου μελετητή υπεγράφη στις 9 Μαΐου 1995. Το έτος 2000, επί Προεδρίας Σπύρου Κυπριανού, αποφασίστηκε η αναβολή της έναρξης των κατασκευαστικών εργασιών για το νέο κτήριο της Βουλής λόγω αναγκαίων προσαρμογών και ομαλής ένταξης του κτηρίου στο χώρο όπου εντοπίστηκαν αρχαιότητες. Παράλληλα, αποφασίστηκε η βελτίωση του υπάρχοντος κτηρίου. Το 2001, με την ανάληψη της Προεδρίας της Βουλής από τον Δημήτρη Χριστόφια, υλοποιήθηκε η απόφαση για βελτίωση του υφιστάμενου κτηρίου και προχώρησαν οι εργασίες προσαρμογών των αρχικών σχεδίων. Το 2009, επί Προεδρίας Μάριου Καρογιάν ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες και από τότε, αναμένεται η έναρξη της υλοποίησης του έργου.
Το νέο κτήριο της Βουλής, συνολικού εμβαδού 23.000 τετραγωνικών μέτρων περίπου, θα ανεγερθεί με τη μέθοδο «Μελέτη – Κατασκευή – Συντήρηση». Η αρχιτεκτονική λύση του έργου είναι δεσμευτική για τον Ανάδοχο (εργολάβος) του έργου. Ο Ανάδοχος που θα επιλεγεί, θα είναι υποχρεωμένος να συμβληθεί με τον αρχιτεκτονικό οίκο, με όρους και αμοιβή που θα γνωστοποιηθούν στους προεπιλεγέντες οικονομικούς φορείς στο στάδιο ανάθεσης του διαγωνισμού, δηλαδή, κατά την πρόσκληση προεπιλεγέντων οικονομικών φορέων για υποβολή προσφοράς. Τα κριτήρια ανάθεσης θα είναι η χαμηλότερη τιμή.
Το αρχαιολογικό πάρκο
Στο χώρο όπου θα ανεγερθεί το νέο κτήριο της Βουλής προβλέπεται η δημιουργία αρχαιολογικού πάρκου με σκοπό, αφενός, να διαφυλαχθούν οι αρχαιότητες που ανεβρέθησαν και αφετέρου, να αναδειχθούν και να αποτελούν σημείο αναφοράς. Η ομαλή ένταξη του νέου κτηρίου και η σύζευξη με τον γειτνιάζοντα χώρο για προστασία και ανάδειξη των αρχαιοτήτων καθυστέρησε σημαντικά το έργο, που τώρα είναι έτοιμο να ξεκινήσει.
Σύμφωνα με το Τμήμα Αρχαιοτήτων, στον προβλεπόμενο χώρο ανέγερσης του νέου κτηρίου της Βουλής και συγκεκριμένα στη νοτιοδυτική πλαγιά του λόφου, εντοπίστηκε μια διατηρημένη λίθινη κατασκευή, η οποία, πιθανόν χρονολογείται στην Ύστερη Χαλκολιθική περίοδο. Ο υπόλοιπος χώρος καταλαμβάνεται από έναν εκτεταμένο οικισμό που χρονολογείται στην Ελληνιστική περίοδο. Ο οικισμός είναι οργανωμένος με παράλληλους δρόμους που έχουν κατεύθυνση Ανατολή – Δύση σε ίσες αποστάσεις μεταξύ τους και έναν πλατύ κεντρικό δρόμο με κατεύθυνση Βορρά – Νότο που διαπερνά ολόκληρο τον οικισμό. Μεταξύ των δρόμων αποκαλύφθηκαν κτήρια που αποτελούνται από ορθογώνια δωμάτια ποικίλων διαστάσεων. Τα κτήρια αυτά συνδέονται με άφθονο υλικό το οποίο υποδηλώνει ότι στους χώρους αυτούς διεξάγονταν εργαστηριακές δραστηριότητες, όπως κατασκευή πήλινων, λίθινων και μεταλλικών αντικειμένων, με την υφαντουργία να αποτελεί βασική δραστηριότητα των κατοίκων. Αποκαλύφθηκαν, επίσης, αρχαιότερα κατάλοιπα που χρονολογούνται στην αρχαϊκή και την κλασική περίοδο.
Οι αρχιτεκτονικές φάσεις των περιόδων αυτών δεν έχουν σωθεί, με εξαίρεση τους χώρους που καταλαμβάνουν τις παρυφές του λόφου. Η απουσία των στοιχείων αυτών οφείλεται τόσο στη γεωμορφολογία του χώρου όσο και στην έντονη οικοδομική δραστηριότητα κατά την ελληνιστική περίοδο. Ο λατρευτικός χαρακτήρας των ευρημάτων των παραπάνω περιόδων είναι έντονος και υποδηλώνει την ύπαρξη ιερού, για το οποίο κατασκευάζονταν τα περισσότερα προϊόντα των εργαστηρίων. Στο βόρειο τμήμα του λόφου, η αποκάλυψη αριθμού καμινιών καταδεικνύει τη συνέχιση των βιοτεχνικών δραστηριοτήτων στα χριστιανικά χρόνια, με κάποιο κενό πιθανόν από τον 1ο αι. π.Χ μέχρι τον 4ο αι. μ.Χ. Επιπλέον, η αποκάλυψη διαδοχικών φάσεων εκκλησιών επεκτείνει τη χρήση του χώρου μέχρι και την ενετική περίοδο.
Ο Συλλούρης ήθελε το Θέατρο
Με το που ανέλαβε τα καθήκοντα του Προέδρου της Βουλής, μια από τις πρώτες ενέργειες του Δημήτρη Συλλούρη ήταν να μεταβεί στο Προεδρικό, διεκδικώντας το Δημοτικό Θέατρο Λευκωσίας που βρίσκεται δίπλα από το κτήριο της Βουλής, με σκοπό να πραγματοποιούνται εκεί οι συνεδρίες της Ολομέλειας του Σώματος. Αξιοποιώντας, με αυτό τον τρόπο, τις υφιστάμενες εγκαταστάσεις που χρησιμοποιούνται για τις συνεδρίες της Ολομέλειας, για την κάλυψη άλλων αναγκών της Βουλής.
Τελικά, ο κ. Συλλούρης εισέπραξε ένα βροντερό «όχι» από το Δήμο Λευκωσίας, το οποίο, αποφάσισε να ανακαινίσει το κτήριο για λογαριασμό του. Η εξέλιξη αυτή προκάλεσε την έντονη αντίδραση του κ. Συλλούρη, ο οποίος, δεν έκρυψε τη δυσαρέσκειά του. Μεταξύ άλλων, δήλωσε, ότι πουθενά αλλού στον κόσμο σε πόλη με τα πληθυσμιακά δεδομένα της Λευκωσίας, δεν υπάρχουν δύο θέατρα όπως η απόσταση του Δημοτικού Θέατρου Στροβόλου από το Δημοτικό Θέατρο Λευκωσίας. Είπε, ακόμα, πως ενόψει της ενοποίησης των Δήμων υπάρχει ένας λόγος παραπάνω, αντί για δύο κλειστά θέατρα, θα ήταν καλύτερα να γίνει ένα ανοικτό θερινό θέατρο κοντά στη ΠΑΣΥΔΥ και έργα μέχρι τον Πεδιαίο.
Ο κ. Συλλούρης είπε ακόμη, ότι το νέο κτήριο της Βουλής θα στοιχίσει γύρω στα €100 εκατ., ενώ η δική του πρόταση προέβλεπε μέγιστο κόστος μόλις €10 εκατ., τα οποία (χρήματα) θα χρησιμοποιούνταν για τη διαμόρφωση των χώρων του Δημοτικού Θεάτρου Λευκωσίας, για να φιλοξενούν τις συνεδριάσεις της Ολομέλειας της Βουλής. Απαντώντας σε σχόλια, ότι το Κοινοβούλιο δεν το κάνουν τα κτήρια αλλά τα μυαλά που το στελεχώνουν, διερωτήθηκε αν «αλλού δεν έχουν μυαλά και έχουν κτήρια ή επειδή έχουν μυαλά έχουν και κτήρια».