Κάποιοι -στην Κυβέρνηση- πρέπει να κτυπήσουν, έστω και τώρα, συναγερμό για την κατάσταση που επικρατεί στην ΑΗΚ και κάποιοι -στην Ελεγκτική Υπηρεσία και τη Βουλή- πρέπει να εντείνουν τους ελέγχους.
Το ρεπορτάζ του Άγγελου Νικολάου στον «Φιλελεύθερο» του Σαββάτου δεν επιτρέπει εφησυχασμό. Είχαν προηγηθεί άλλα ρεπορτάζ στον «Φ» για την κακή οικονομική κατάσταση της ΑΗΚ, η οποία οφείλεται και σε κακή διαχείριση. Η εξανέμιση μεγάλου μέρους των 400 εκατ. ευρώ που είχε ως απόθεμα ο οργανισμός τέλη του 2020 και οι ζημιές της τελευταίας τριετίας δεν μπορούν να φορτωθούν στο σύνολό τους στην πανδημία και τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Η ΑΗΚ είναι ρυθμιζόμενος οργανισμός από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου και βάσει συγκεκριμένης διαδικασίας ανακτά όλα τα έξοδά της, που θα κριθούν ανακτήσιμα από τη ΡΑΕΚ, συν μία απόδοση/κέρδος, που είναι γύρω στο 4,5%. Εφόσον αυτή η διαδικασία αξιοποιείται ορθά και έγκαιρα από την ΑΗΚ, δεν πλήττονται τα οικονομικά της από το ακριβό πετρέλαιο (όταν μάλιστα υπάρχουν 400 εκατ. ρευστά διαθέσιμα), διότι (πρέπει να) ανακτά όλο το κόστος. Αν η ακρίβεια οδηγήσει σε μείωση κατανάλωσης, είναι διαφορετικό θέμα.
Η ΑΗΚ στις απαντήσεις που έδωσε στον συνάδελφο ανέφερε ότι είχε υποβάλει το 2016 στη ΡΑΕΚ εισήγηση για το ύψος των επιτρεπόμενων εσόδων της για την περίοδο 2017-21. Από τότε, πολλά δεδομένα άλλαξαν, αλλά η ΑΗΚ υποστηρίζει ότι «με βάση τις υφιστάμενες μεθοδολογίες καθορισμού των επιτρεπόμενων εσόδων και των διατιμήσεων, δεν είχε την ευχέρεια να επικαιροποιήσει τις παραδοχές αυτές, με αποτέλεσμα να παρουσιαστούν μεγάλες αποκλίσεις». Και σε άλλο σημείο αναφέρει πως οι ζημιές που κατέγραψε για το 2020, 21 και 22 οφείλονται και στην καθυστέρηση στην ανάκτηση της αύξησης του κόστους καυσίμων, μέσω του μηχανισμού αναπροσαρμογής τιμής ρεύματος (ρήτρα καυσίμων).
Δεν θα δεχθούμε χωρίς αντίλογο πως η ΑΗΚ δεν μπορούσε να επικαιροποιήσει από το 2016 έως και το 2021 τα δεδομένα που είχε υπολογίσει το 2016 και τα οποία ανατράπηκαν εις βάρος της. Ούτε θα δεχθούμε έτσι απλά πως υπήρξε καθυστέρηση στην ανάκτηση του πραγματικού κόστους των καυσίμων μέσα από τις διατιμήσεις, με αποτέλεσμα η ΑΗΚ να πωλεί το ρεύμα κάτω του πραγματικού κόστους και να σημειώσει ζημιές (€11,9 εκατ. το 2020, €42 εκατ. το 2021 και 46 εκατ. το πρώτο πεντάμηνο του 2022!).
Αφού το 2022 (Μάρτιο) η ΑΗΚ ζήτησε από τη ΡΑΕΚ την τροποποίηση της ρήτρας καυσίμων και των διατιμήσεων (για να ανακτά -επιτέλους- το πραγματικό της κόστος) και υπήρξε τροποποίηση αμέσως, θα πρέπει να μας πουν από τον οργανισμό γιατί δεν απευθύνθηκαν νωρίτερα στη ΡΑΕΚ, για να αποφευχθούν οι ζημιές.
