*Ανάλυση της Ολύβιας Μιχαηλίδου, Εκπρόσωπου Τύπου της Πολιτικής Άμυνας

 

Η οργανωμένη απομάκρυνση των πολιτών από περιοχή, η οποία απειλείται από εξελισσόμενη ή επικείμενη καταστροφή αποτελεί βασικό προληπτικό μέτρο για την προστασία της ζωής και της υγείας των πολιτών. Η απόφαση για απομάκρυνση των πολιτών δεν είναι εύκολη υπόθεση και πρέπει να λαμβάνεται κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις, αλλά και μετά από συνεκτίμηση διαφόρων παραγόντων.

Συχνότερη εφαρμογή του μέτρου αυτού συναντούμε σε περιπτώσεις δασικών πυρκαγιών κατά τις οποίες εκτιμάται ότι ο κίνδυνος παραμονής των πολιτών πλησίον της περιοχής στην οποία εξελίσσεται μία δασική πυρκαγιά ή σε συγκεκριμένη απόσταση από την πορεία εξέλιξής της είναι μεγαλύτερος σε σχέση με τον κίνδυνο μετακίνησης στον οποίο δύνανται να εκτεθούν οι πολίτες κατευθυνόμενοι προς ασφαλή χώρο. Το σχέδιο δράσης, το οποίο τελικά θα τεθεί σε εφαρμογή, εξαρτάται από τις συνθήκες που επικρατούν τη δεδομένη στιγμή, τις ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής, τους πόρους που είναι διαθέσιμοι, τον αριθμό των επηρεαζόμενων κατοίκων και την πιθανότητα έκθεσης σε άλλους δυνητικούς κινδύνους. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

Για όλες τις κοινότητες της ελεύθερης Κύπρου, οι οποίες ένεκα της θέσης τους ενδέχεται να απειληθούν από πυρκαγιά, έχουν καθοριστεί χώροι συγκέντρωσης εκκενωμένων, οι οποίοι έχουν επιθεωρηθεί από αρμόδια επιτροπή αποτελούμενη από εκπροσώπους των εμπλεκόμενων υπηρεσιών.

Οι χώροι συγκέντρωσης επαναξιολογούνται την ώρα του επεισοδίου, καθότι αστάθμητοι παράγοντες, όπως η ταχύτητα επέκτασης της πυρκαγιάς, η πορεία του ανέμου κ.α. δυνατόν να καταστήσουν αυτούς τους προεπιλεγμένους χώρους ακατάλληλους ή τη συγκέντρωση των πολιτών σε αυτούς μη εφαρμόσιμη. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο είτε θα χρησιμοποιηθεί ο εναλλακτικός χώρος συγκέντρωσης (αν υπάρχει) είτε θα διευθετηθεί άμεση μετακίνηση του πληθυσμού στον χώρο συγκέντρωσης της πλησιέστερης κοινότητας. Για κάθε κοινότητα έχουν επισημανθεί εναλλακτικές δίοδοι διαφυγής και ανάλογα με την κατάσταση που επικρατεί θα αποφασιστεί η ασφαλέστερη. Όλες οι σχετικές πληροφορίες περιλαμβάνονται στα Σχέδια Εκκένωσης Κοινοτήτων, τα οποία επικαιροποιούνται κάθε χρόνο από την Πολιτική Άμυνα και αποστέλλονται σε όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες και Κοινοτικά Συμβούλια. 

Σε κάθε περίπτωση είναι καθοριστικής σημασίας ο ρόλος που θα διαδραματίσουν οι πολίτες, οι οποίοι θα πρέπει να είναι έτοιμοι να απομακρυνθούν από τον χώρο στον οποίο βρίσκονται και να μεταφερθούν σε ασφαλές σημείο, όταν αυτό κριθεί αναγκαίο. Οι πολίτες θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η προσωρινή απομάκρυνση από την περιοχή στην οποία βρίσκονται, όταν αυτή απειλείται από μία έκτακτη κατάσταση, δεν σημαίνει ότι την εγκαταλείπουν, αλλά ότι προστατεύουν τον εαυτό τους και τους οικείους τους. Νοείται ότι, ακόμα και μετά την απομάκρυνση του πληθυσμού, οι υπηρεσίες πυρόσβεσης θα συνεχίσουν με το ίδιο σθένος να δίνουν μάχη για τη διαφύλαξη της περιουσίας τους, των υποδομών και την προστασία του περιβάλλοντος.

 

  

 

Ο παράγοντας χρόνος είναι εξαιρετικά σημαντικός, γι’ αυτό και οι πολίτες θα πρέπει να ενεργήσουν άμεσα, χωρίς καμία κωλυσιεργία ή αχρείαστη καθυστέρηση. Σε περίπτωση εκκένωσης οι πολίτες θα πρέπει να κλείσουν πόρτες και παράθυρα, να αποσυνδέσουν το υγραέριο, να κλείσουν τον διακόπτη παροχής ηλεκτρισμού και να μεταφέρουν μαζί τους μόνο άκρως απαραίτητα αντικείμενα, τα οποία δεν θα επηρεάσουν και δεν θα καθυστερήσουν την απομάκρυνσή τους. Τίποτα δεν μπορεί να είναι πιο σημαντικό εκείνη τη στιγμή από την προστασία της ανθρώπινης ζωής!

Εξίσου σημαντική είναι η συνεργασία με τα Κοινοτικά Συμβούλια, τα μέλη των οποίων γνωρίζουν καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο τις ιδιαιτερότητες της περιοχής τους, τυχόν δύσβατα και επικίνδυνα σημεία, δρόμους που οδηγούν σε αδιέξοδα και το σημαντικότερο: ποια άτομα της Κοινότητάς τους χρήζουν άμεσης ή ειδικής βοήθειας. Τα Κοινοτικά Συμβούλια μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά στην υλοποίηση της έγκαιρης, καλά οργανωμένης και ασφαλούς απομάκρυνσης του πληθυσμού, υποστηρίζοντας σθεναρά τις υπηρεσίες ανταπόκρισης.   

Η απόφαση για οργανωμένη απομάκρυνση των πολιτών, λόγω μίας έκτακτης κατάστασης, είναι σίγουρα μία πολύπλοκη και σύνθετη διαδικασία, η οποία όταν εφαρμόζεται έγκαιρα και υπό τις σωστές προϋποθέσεις αποδεικνύεται σωτήρια. Η εμφάνιση αυξημένων κινδύνων και απειλών στο νησί μας, επιβάλλουν την πλήρη ετοιμότητά μας στο ενδεχόμενο εφαρμογής αυτού του μέτρου, επιδεικνύοντας καθ’ όλη τη διάρκεια διαχείρισης της κατάστασης ψυχραιμία, μεθοδικότητα, επαγγελματισμό και υπευθυνότητα. 

Βασικό εργαλείο για την επιτυχή απομάκρυνση του πληθυσμού αποτελεί η εφαρμογή του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης. Πρόκειται για τον πιο σύγχρονο και πιο άμεσο τρόπο ειδοποίησης του πληθυσμού, αξιοποιώντας τις δυνατότητες που μας προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία. Σκοπός του συστήματος είναι να εντοπίζει και να καθοδηγεί πληθυσμό συγκεκριμένων περιοχών, επιτρέποντας έτσι στα άτομα τα οποία εκτίθενται σε κίνδυνο να αναλάβουν δράση. Συγκεκριμένα, το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης προσφέρει τη δυνατότητα αποστολής μηνύματος, μέσω διαφόρων τεχνολογιών και καναλιών επικοινωνίας, δίνοντας πληροφορίες σχετικά με καταστροφικό γεγονός, το οποίο συνιστά άμεση απειλή για τη ζωή, την υγεία ή την ασφάλεια των πολιτών και παρέχοντας ταυτόχρονα οδηγίες για τη λήψη μέτρων αυτοπροστασίας. Οι διαδικασίες βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο με απώτερο σκοπό την εφαρμογή του συστήματος και στην Κύπρο.  

Συνοψίζοντας, το κλειδί της επιτυχίας βρίσκεται στην ορθή προετοιμασία, η οποία είναι αλληλένδετη με τη σωστή ενημέρωση του πληθυσμού. Η Πολιτική Άμυνα δίνει ιδιαίτερη έμφαση στον τομέα της διαφώτισης, αλλά και της ενεργούς εμπλοκής των πολιτών, προωθώντας τη δημιουργία δομών που θα φέρουν πολίτες και κράτος πιο κοντά. Η ευαισθητοποίηση του πληθυσμού σε θέματα πρόληψης και αντιμετώπισης καταστροφών και η εμπέδωση βασικών κανόνων ασφάλειας και αυτοπροστασίας, για τη δημιουργία μίας κοινωνίας έτοιμης να συμβάλει αποτελεσματικά στη μείωση των κινδύνων και των επιπτώσεών τους αποτελεί για εμάς προτεραιότητα. Είμαστε βέβαιοι ότι με τη συστράτευση και συμπόρευση όλων θα μπορέσουμε σε μία έκτακτη και κρίσιμη κατάσταση για τον τόπο μας να στηρίξουμε αφ’ ενός ζωτικής σημασίας δράσεις του κράτους μας αφετέρου εκείνους τους συνανθρώπους μας οι οποίοι βρίσκονται σε κίνδυνο, αποδεικνύοντας ότι ζούμε και λειτουργούμε σε μία κοινωνία αλληλεγγύης.

*Φωτογραφίες Μιχάλης Α. Μιχαήλ