Επί 9 χρόνια βρίσκεται στο πηδάλιο της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου. Τον επόμενο μήνα παραδίδει τηn σκυτάλη αλλά όχι τα όπλα. Όπως λέει ο ίδιος, θα παραμείνει ενεργός στους αγώνες των οργανωμένων ασθενών «και να μην ανησυχεί κανένας ότι θα του λείψω». Ο Μάριος Κουλούμας, δίνει στον «Φ» την τελευταία του συνέντευξη ως πρόεδρος της ΟΣΑΚ αναλύοντας τα όσα οι οργανωμένοι ασθενείς πέτυχαν ή ακόμα δεν κατάφεραν να πετύχουν, αλλά και τα όσα ο ίδιος έζησε στο παρασκήνιο κατά τη διάρκεια της θητείας του.
Κάνει λόγο για τις προσωπικές επιθέσεις που δέχθηκε και συνεχίζει να δέχεται από συγκεκριμένους κύκλους και αποκαλύπτει ότι κάποιοι «διαδίδουν ακόμα και τώρα ότι εξυπηρετώ ιδιωτικά και όχι μόνο συμφέροντα». Δυστυχώς προσθέτει, «τους τελευταίους μήνες φθάνουν κοντά μου αλλά και σε συνεργάτες μου πληροφορίες ότι αυτά διαδίδονται και από κάποιους στα ανώτερα δώματα του υπουργείου Υγείας».
Μεγαλύτερη μάχη του, η εφαρμογή του ΓεΣΥ. Μεγαλύτερη έγνοια του για τη συνέχεια, η βελτίωση, η σταθεροποίηση του ΓεΣΥ και η διόρθωση των μεγάλων στρεβλώσεων που σήμερα παρουσιάζει το σύστημα αλλά και η βελτίωση της εικόνα των δημόσιων νοσηλευτηρίων. Υποστηρίζει ότι ο ΟΚΥπΥ δεν έχει πετύχει στην αποστολή του και ρίχνει την μπάλα στο γήπεδο της Κυβέρνησης για τη συνέχεια.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Δίνει χρόνο στην Κυβέρνηση μέχρι Ιούνιο η ΟΣΑΚ
-Κύριε Κουλούμα συμπληρώνονται 9 χρόνια. Τρεις θητείες δηλαδή στο πηδάλιο της ΟΣΑΚ. Πως βλέπετε την πορεία σας στις τάξεις των οργανωμένων ασθενών;
-Πρόεδρος των οργανωμένων ασθενών εκλέχθηκα πρώτη φορά όταν ακόμα η ομοσπονδία ονομαζόταν Παγκύπρια Ομοσπονδία Συνδέσμων Πασχόντων και Φίλων. Στις τάξεις των οργανωμένων ασθενών όμως εντάχθηκα πολλά χρόνια νωρίτερα αφού διετέλεσα, μεταξύ άλλων, και πρόεδρος του Αντιρευματικού Συνδέσμου για σειρά ετών. Πρώτη μάχη όλων των ασθενών ήταν η εφαρμογή του νόμου για τα δικαιώματα των ασθενών και μετά μπήκαμε στον πόλεμο, γιατί πραγματικά ήταν και είναι πόλεμος, για το Γενικό Σύστημα Υγείας. Δυστυχώς, χρειάστηκε οι ασθενείς να μπουν απέναντι στους γιατρούς ή πιο σωστά απέναντι στην ηγεσία των γιατρών. Να διαχωρίζουμε τα πράγματα. Η Ομοσπονδία διαθέτει «ομάδα ιατρών» στην οποία συμμετέχει τριψήφιος αριθμός γιατρών. Ταυτόχρονα όμως πρέπει επίσης να αναφέρουμε ότι σε όποιον γιατρό που δεν ανήκει στην ομάδα της ΟΣΑΚ έχουμε αποταθεί για βοήθεια όταν έχουμε να διαχειριστούμε επιστημονικά ζητήματα, πήραμε αυτό που χρειαζόμαστε σε άψογο κλίμα συνεργασίας και χωρίς προβλήματα. Μάλιστα και με κάποιους γιατρούς οι οποίοι τότε, το 2016 – 2019 βρίσκονταν στην ηγεσία του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου ή και εξακολουθούν να βρίσκονται, έχουμε αναπτύξει μια πάρα πολύ καλή συνεργασία και φυσικά είχαμε δίπλα μας στον αγώνα μας για εφαρμογή του ΓεΣΥ δεκάδες γιατρούς οι οποίοι είτε στο προσκήνιο, είτε στο παρασκήνιο βοήθησαν στην εφαρμογή του συστήματος. Ξέρω ότι τώρα μάλλον κάποιοι θα σπεύσουν ξανά να εκδώσουν ανακοινώσεις γιατί ανέφερα τη λέξη «γιατρός». Δεν με πειράζει. Αυτά τα ζούμε εδώ και 7 χρόνια και δεν μας πτοούν. Εμάς έγνοια μας είναι πρώτα το συμφέρον του ασθενή και μετά το συμφέρον του τομέα της Υγείας. Τα υπόλοιπα είναι δευτερευούσης σημασίας.
-Έχετε κάνει σύνθημα της ΟΣΑΚ το «πολεμάμε για το ΓεΣΥ και όχι το ΓεΣΥ». Πριν την εφαρμογή του συστήματος όμως, θεωρείτε ότι έγιναν όλα όπως θα έπρεπε ή κάποια πράγματα απλά τα αφήνατε τότε να πέσουν στα μαλακά εξαιτίας των αντιδράσεων και της πολεμικής που είχε αναπτυχθεί εναντίον της εφαρμογής του συστήματος;
-Ναι. Πρέπει να παραδεχθούμε ότι στην αγωνία μας για εφαρμογή του ΓεΣΥ, το οποίο θεωρούμε ως τεράστια κατάκτηση, για να μην πω την απόλυτη κατάκτηση των κυπρίων πολιτών, κλείσαμε τα μάτια για κάποια πράγματα. Κάναμε υποχωρήσεις, δεχθήκαμε ρυθμίσεις με τις οποίες δεν ήμασταν απόλυτα σύμφωνοι. Την τότε εποχή όμως εκείνο που προείχε ήταν να εφαρμοστεί το ΓεΣΥ. Για αυτό άλλωστε και μετά την εφαρμογή του συστήματος, ως ΟΣΑΚ, αρχίσαμε να επισημαίνουμε δημόσια στρεβλώσεις τις οποίες εντοπίζαμε και συνεχίζουμε να εντοπίζουμε και τώρα.
-Σας κατηγορούν συχνά ότι μονίμως υποστηρίζετε τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας. Είναι αλήθεια αυτό ή υπάρχουν διαφωνίες;
-Ουδέν αναληθέστερο. Σαφώς και έχουμε τεράστιες διαφωνίες με τον ΟΑΥ για κάποια ζητήματα. Έχουμε στο παρασκήνιο αλλά και δημοσίως, κάποιες φορές, συγκρουστεί και μάλιστα έντονα. Για παράδειγμα δίνω το θέμα των καινοτόμων θεραπειών και της ένταξης τους στο ΓεΣΥ. Προσπαθούμε όμως να επιλύουμε αυτά τα ζητήματα μέσα από το διάλογο. Να αναφερθώ και στους οριζόντιους περιορισμούς που εφαρμόζονται στο ΓεΣΥ. Διαφωνήσαμε και διαφωνούμε για αρκετούς από αυτούς. Ο κάθε ασθενής χρειάζεται εξατομικευμένα τη θεραπεία του. Δεν θα ξηλώσουμε όμως το ΓεΣΥ επειδή διαφωνούμε σε ένα ή δύο ή τρία ζητήματα. Άλλωστε τα προβλήματα που σήμερα βλέπουμε, διότι υπάρχουν προβλήματα για τους ασθενείς και είναι πολλά, δεν αφορούν ούτε την φιλοσοφία, ούτε την αρχιτεκτονική, ούτε τη δομή του ΓεΣΥ. Αφορούν εσωτερικές ρυθμίσεις, είναι αποτέλεσμα αποφάσεων που λήφθηκαν εκ των υστέρων από τον ΟΑΥ. Για αυτά παλεύουμε και για αυτά θα συνεχίσουμε να παλεύουμε ως ΟΣΑΚ και στη συνέχεια. Μέχρι που να επιλυθούν.
-Μιλάτε για τη συνέχεια ενώ φθάνει το τέλος της θητείας σας στην ΟΣΑΚ. Θα παραμείνετε στην Ομοσπονδία;
-Μιλώ για τη συνέχεια γιατί δεν φεύγω από την ΟΣΑΚ. Παραδίδω το τιμόνι απλώς. Την προεδρία της ομοσπονδίας, όπως προβλέπει και το καταστατικό μας. Παραδίδω τη σκυτάλη, όχι τα όπλα. Θα είμαι εκεί και θα δίνω τις μάχες για το συμφέρον των ασθενών. Να μην ανησυχεί κανένας και δεν θα του λείψω.
-Διακρίνεται μια πικρία στον τρόπο που μιλάτε. Φεύγετε πικραμένος; Το δεν θα λείψετε σε κανέναν, μάλλον ειρωνικά το είπατε σωστά;
-Δεν είναι πικρία. Είναι πράγματα που κάποιες φορές παρόλο που με θυμώνουν με κάνουν την ίδια ώρα και εμένα και τους συνεργάτες μου να γελάμε. Μα κάποιοι έφθασαν στο σημείο να κάνουν αναρτήσεις ότι εξυπηρετώ συμφέροντα, ότι πληρώνομαι και για αυτό υποστηρίζω το ΓεΣΥ. Κάποιοι έγραψαν στο διαδίκτυο ότι έχω Μασεράτι (πολυτελές αυτοκίνητο). Να μου πουν και εμένα που το έχω διότι θα μου άρεσε να οδηγώ ένα τέτοιο αυτοκίνητο. Έχω σαφώς αυτοκίνητο συγκεκριμένης μάρκας το οποίο είναι αναπηρικό. Όσοι δεν το γνωρίζουν να τους το πούμε ότι αναπηρικά αυτοκίνητα κατασκευάζονται από συγκεκριμένους κατασκευαστές. Από την άλλη, είμαι δημόσιος υπάλληλος εδώ και 40 χρόνια χωρίς υποχρεώσεις. Αλίμονο να μην μπορώ να αγοράσω ένα καλό αυτοκίνητο. Δυστυχώς, το τελευταίο διάστημα επικοινωνούν άνθρωποι του χώρου της υγείας, ισχυρά ονόματα της κοινωνίας μας και λένε σε εμένα και τους συνεργάτες μου ότι κάποιοι από τα υψηλότερα δώματα του υπουργείου Υγείας τους είπαν ότι εγώ εξυπηρετώ ιδιωτικά και όχι μόνο συμφέροντα. Ειλικρινά δεν ξέρω πως μπορεί ο αγώνας για τα δικαιώματα των πιο ευάλωτων μελών της κοινωνίας, των ασθενών, να μετατραπεί σε εξυπηρέτηση ιδιωτικών συμφερόντων. Αν εν εννοούν τα ιδιωτικά συμφέροντα εκάστου ασθενή, τότε ναι. Κάποιοι ανακάλυψαν και λέξη και λένε ότι «κουλουμοποίησα» την Υγεία. Ξέρω ότι και άλλοι φίλοι και συνεργάτες οι οποίοι πολέμησαν για να εφαρμοστεί το ΓεΣΥ δέχονται παρόμοια πυρά. Τελικά για να θέλεις το ΓεΣΥ πρέπει κάποιος να σε πληρώνει σε αυτό τον τόπο;
Ο ΟΚΥΠΥ να εστιάσει στα δημόσια νοσηλευτήρια
-Το ΓεΣΥ όμως έχει μεγάλα προβλήματα αυτή τη στιγμή. Αυτά τα προβλήματα θεωρείτε ότι είναι αποτυχία του συστήματος;
-Δεν έχει αποτύχει το ΓεΣΥ σε καμία περίπτωση. Αυτά που βλέπουμε σήμερα είναι πράγματα τα οποία μπορούν εύκολα να διορθωθούν εάν ληφθούν έγκαιρα οι σωστές αποφάσεις. Για να μπορέσει όμως ο ΟΑΥ να ενεργήσει ελεύθερα πρέπει να έχει την απόλυτη στήριξη της Κυβέρνησης, του υπουργείου Υγείας. Τα προβλήματα είναι όντως αρκετά και ταλαιπωρούν τους ασθενείς. Για παράδειγμα στην ΟΣΑΚ δεχόμαστε πολύ συχνά παράπονα για τις λίστες αναμονής. Αυτό μπορεί να αντιμετωπιστεί σε κάποιο βαθμό εάν αφαιρεθούν κάποιοι οριζόντιοι περιορισμοί τους οποίους έχει επιβάλει ο ΟΑΥ. Μπορεί επίσης να αντιμετωπιστεί, σε βάθος χρόνου, εάν το υπουργείο Υγείας και ο ΠΙΣ μεριμνήσουν ώστε να έχουμε επάρκεια γιατρών σε όλες τις ιατρικές ειδικότητες διότι τώρα έχουμε ειδικότητες στις οποίες ο αριθμός των γιατρών είναι πάρα πολύ μικρός. Αυτό είναι κάτι που έπρεπε να είχε γίνει πριν από πολλά χρόνια αλλά δυστυχώς δεν έγινε. Επίσης, πρέπει να δούμε και πως θα εκπαιδεύσουμε τους ίδιους τους πολίτες διότι, επίσης πολύ συχνά, έρχονται αναφορές στην ΟΣΑΚ οι οποίες μας δείχνουν ότι οι ίδιοι οι ασθενείς δεν ξέρουν πώς να χρησιμοποιούν το ΓεΣΥ.
Σημαντικό επίσης είναι να γίνει σωστή κατανομή του πληθυσμού σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Βλέπουμε ότι ο ΟΚΥπΥ δεν κατάφερε να προσελκύσει ασθενείς. Είδαμε απλώς να μεταφέρονται όλοι σχεδόν οι ασθενείς στον ιδιωτικό τομέα. Φέρει τεράστια ευθύνη ο ΟΚΥπΥ για αυτή την κατάσταση. Μέχρι τώρα επικαλούνταν την πανδημία. Πλέον δεν έχουν αυτή τη δικαιολογία.
Τα δημόσια νοσοκομεία πρέπει να πάρουν το μερίδιο ασθενών που τους αναλογεί. Πρέπει οι ασθενείς να επιστρέψουν και στα δημόσια νοσοκομεία. Δυστυχώς όμως εκείνο που βλέπουμε είναι η άρνηση του ΟΚΥπΥ να αποδεχθεί την κατάσταση. Δεν ξέρω από ποιόν παίρνουν συμβουλές αλλά δεν γίνεται να τα παρουσιάζουμε όλα καλά και άγια και την ίδια ώρα να βλέπουν καθημερινά το φως της δημοσιότητας καταγγελίες ασθενών. Δεν γίνεται οι ίδιοι οι εργαζόμενοι στα δημόσια νοσοκομεία, να φωνάζουν συνεχώς ότι τα νοσοκομεία καταρρέουν και μετά να περιμένουν ότι οι ασθενείς θα τους προτιμήσουν για ένα πρόβλημα υγείας που αντιμετωπίζουν. Στα δημόσια νοσοκομεία προσφέρονται υπηρεσίες που ο ιδιωτικός τομέας δεν τις προσφέρει. Εκεί έπρεπε να εστιάσει ο ΟΚΥπΥ. Τώρα βλέπουμε συνεχώς μάχες μεταξύ ΟΚΥπΥ και συντεχνιών και ένα συνεχές κατηγορώ από τον ένα εναντίον του άλλου. Οι επαγγελματίες υγείας του δημοσίου πρέπει να καταλάβουν ότι είναι και δική τους ευθύνη η προσέλκυση ασθενών. Δεν θα έρθουν από μόνοι τους οι ασθενείς να τους βρουν όταν συνεχώς ακούνε για προβλήματα, για απεργίες, για καταγγελίες. Δηλαδή, όταν επί ένα σχεδόν χρόνο η ΟΣΑΚ δέχεται παράπονα για ηλικιωμένους δεμένους στα κρεβάτια τους και η κατάσταση αυτή συνεχίζεται μήνα με το μήνα, δεν γίνεται να μας λένε ότι όλοι οι ηλικιωμένοι έχουν πρόβλημα και πρέπει να ακινητοποιηθούν. Και σίγουρα δεν είναι δουλειά της διεύθυνσης του ΟΚΥπΥ να ελέγχει τον κάθε ασθενή κάθε μέρα σε ποια κατάσταση είναι. Άλλων είναι η ευθύνη για τον τρόπο που λειτουργούν τα τμήματα τους. Με αυτά τα δεδομένα όμως, σίγουρα ο πολίτης δεν θα επιλέξει το δημόσιο για να εξυπηρετηθεί ο ίδιος ή ο ηλικιωμένος του.
