Πρόταση για αύξηση της προσφοράς ενοικιαζόμενων ακινήτων

Σε προηγούμενο άρθρο μας αναφερθήκαμε στην εφαρμογή ενός νέου φόρου στην πώληση ακινήτων (που είναι ευθύνη του πωλητή) και αναρωτηθήκαμε πώς η κυβέρνηση, που στοχεύει να συγκρατήσει τις τιμές ενοικίασης και πώλησης οικιστικών μονάδων, προσθέτει νέο φόρο στο κόστος των ακινήτων.

Είναι επίσης γεγονός ότι, εκτός από τις δυνάμεις της αγοράς (ζήτηση και προσφορά), το κόστος μιας επένδυσης είναι υψίστης σημασίας για την αύξηση της προσφοράς, παρέχοντας ταυτόχρονα ικανοποιητική απόδοση (π.χ. ενοίκιο).

Η ελληνική Κυβέρνηση, η οποία αντιμετωπίζει παρόμοιο πρόβλημα με το δικό μας (καθώς και άλλες ευρωπαϊκές χώρες), εισάγει νέα κίνητρα, προκειμένου να συμβάλει στην αύξηση της προσφοράς μονάδων για ενοικίαση και πώληση, κάτι που θα μπορούσε να βοηθήσει κάπως την Κύπρο (από την άποψη της ιδέας) και αξίζει να εξεταστεί.

Η πρόταση της ελληνικής Κυβέρνησης προβλέπει ότι στο πλαίσιο του σχεδίου «ανακαίνιση και ενοικίαση» προτείνεται ότι οι ιδιοκτήτες κατοικιών που είναι διατεθειμένοι να εκμισθώσουν τις μονάδες τους για τουλάχιστον 3 χρόνια, μπορούν να είναι επιλέξιμοι για κρατική επιχορήγηση ύψους €4.000 για ανακαίνιση, τουλάχιστον €10.000 ανά μονάδα. Ισχύει για μονάδες με μέγιστη καλυμμένη επιφάνεια 100 τ.μ. και αξίας όχι μεγαλύτερη από €300.000.

Το σκεπτικό της ελληνικής Κυβέρνησης είναι ότι με την αύξηση της προσφοράς θα συμβάλει στη συγκράτηση των αυξήσεων των τιμών ενοικίασης/πώλησης, ενώ, ταυτόχρονα, θα βελτιώσει το απόθεμα κατοικιών και θα ελέγξει το αδήλωτο εισόδημα, κάτι που είναι αρκετά σύνηθες στην Ελλάδα.
Διαβάζοντας, ωστόσο, μεταξύ των γραμμών, η κυβερνητική επιδότηση θα απαιτήσει την παροχή ασφάλειας (υποθήκης) από την ωφελούμενη μονάδα (ένα σημαντικό πρόβλημα, εάν η μονάδα έχει άλλα βάρη σε αυτήν), ενώ η μη καταβολή ενοικίου από τους ενοικιαστές δεν αντιμετωπίζεται.
Το πρόβλημα της έλλειψης προσφοράς, όπως έχουμε καταγράψει, υπάρχει στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Η κυβέρνηση της Δανίας, προκειμένου να βοηθήσει τις ομάδες χαμηλού εισοδήματος, επέτρεψε την ανάπτυξη/χρήση μονάδων τύπου κοντέινερ, ειδικά για εκείνες τις τοποθεσίες που βρίσκονται κοντά σε ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Ταυτόχρονα, άλλες χώρες, περιλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου, χρησιμοποιούν ποταμόπλοια δεμένα μόνιμα σε κλειδιά ποταμών, τα οποία ακόμη και με αυτή τη λύση είναι δύσκολο να βρεθούν. Εξακολουθούμε να βιώνουμε στην Κύπρο άστεγες οικογένειες σε μη αξιοσημείωτο βαθμό, ενώ το εγχείρημα ανέγερσης εμπορικών κατοικιών από τους δήμους είναι ό,τι χειρότερο.

Αν κάποιος κοιτάξει προσεκτικά την τοπική αγορά κατοικίας, ειδικά όσον αφορά τα επίπεδα ενοικίασης, θα παρατηρήσει μια θλιβερή κατάσταση. Ένα πρόσφατο παράδειγμα που ήλθε στην αντίληψή μας για τη Λεμεσό είναι η «ανάπτυξη» 12 στούντιο τύπου κοντέινερ (πιθανότατα χωρίς άδειες), που εκμισθώνονται για €600 κυρίως σε ξένους εργάτες, ενώ το πιο ενοχλητικό και θλιβερό είναι η ποιότητα (οι εγκαταστάσεις στέγασης μεταναστών στο Πουρνάρα και άλλες τέτοιες εγκαταστάσεις μπορούν να χαρακτηριστούν ως πολυτελείς συγκριτικά).

Η δική μας προσέγγιση που καταγράφηκε μερικές φορές κατά τη διάρκεια αυτού του έτους αλλά και το έτος 2022 προτείνει:

⦁ Μείωση του ΦΠΑ από 19% έως 5% για όσα ακίνητα εκμισθώνονται για ελάχιστη περίοδο 10 ετών (με την επιφύλαξη των εκπτωτικών περιορισμών ασφαλείας, όπως σε περίπτωση πώλησης μισθωμένου ακινήτου εντός της περιόδου των 10 ετών, ο δικαιούχος της επιδότησης να επιστρέψει το επιδοτούμενο ποσό κατ’ αναλογία).
⦁ Η αναθεώρηση της παράλογης ελάχιστης δόμησης οικιστικών μονάδων κατά τουλάχιστον 20%-30%, ώστε οι μονάδες 2 υπνοδωματίων να είναι 70-80 τ.μ. από τα επικρατέστερα των 100 τ.μ.
⦁ Η αύξηση του συντελεστή δόμησης των οικιστικών ζωνών (για οικιστικές μονάδες τουλάχιστον 10 ετών) κατά 20% (+).

Πρόκειται για μια δύσκολη κατάσταση και πρέπει να εφαρμοστεί μια δέσμη μέτρων προκειμένου να αντιμετωπιστεί.