Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει το νομικό σύστημα στην Κύπρο είναι αρκετά γνωστές, στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Η κατάσταση είναι τώρα τόσο άσχημη, που διάφορες διεθνείς συμφωνίες αναφέρονται σε διαιτησία ή σε συμφωνία που να υπόκειται στο βρετανικό δίκαιο/δικαστήρια. Αυτό είναι πολύ αρνητικό για μια χώρα που στοχεύει να γίνει διεθνές οικονομικό κέντρο.
Είναι μια δύσκολη κατάσταση, δεδομένου ότι υπάρχουν περίπου 10.000 νομικές υποθέσεις που υποβάλλονται στα Δικαστήρια κάθε χρόνο, με 1.000 (δηλαδή 10%) μόνο από αυτές τις νέες που υπάρχουν να εκδικάζονται κατά μέσο όρο, με μέση καθυστέρηση σήμερα 3-5 ετών. Στη συνέχεια, και μετά την έκδοση δικαστικής απόφασης, οι διάδικοι μπορούν να ασκήσουν έφεση, η οποία μπορεί να διαρκέσει από 2-3 χρόνια (και άνω).
Αποτέλεσμα αυτής της καθυστέρησης είναι ότι σταδιακά καταρρέει η δικαιοσύνη, με τους πολίτες να μην μπαίνουν καν στον κόπο να εξακριβώσουν τα δικαιώματά τους. Η περίοδος αναμονής σημαίνει πρόσθετο κόστος, ενώ η συνεχής αναβολή (13 φορές σε μία από τις υποθέσεις μας) κόστισε στον πελάτη μας χωρίς να πατήσουμε το πόδι μας στην πόρτα του δικαστηρίου 2.500 ευρώ, μέχρι στιγμής.
Αυτού του είδους οι υποθέσεις ενθάρρυναν τους υπαίτιους της ταλαιπωρίας να συνεχίσουν να υιοθετούν τακτικές κωλυσιεργίας, χωρίς (π.χ.) πληρωμή ενοικίων και άλλων τελών. Η αύξηση του αριθμού των δικαστών δεν είναι η απόλυτη απάντηση, ενώ η οικονομική κατάσταση έχει αυξήσει τις δικαστικές υποθέσεις σε βαθμό που, ακόμη και αν ο αριθμός των δικαστών αυξηθεί κατά 20%, δεν θα υπάρξει αξιοσημείωτη βελτίωση όσον αφορά τον χρόνο λήψης αποφάσεων.
Σαν να μην έφτανε αυτή η κατάσταση, έχουμε τώρα σημάδια ύπαρξης “προστατών” κάθε είδους, που παίρνουν τη θέση της Αστυνομίας και ακόμη και ενός νέου τύπου δικαστών. Δεν είναι άγνωστο ότι σε περίπτωση χρεών μερικοί άνθρωποι χρησιμοποιούν bouncers για να εισπράξουν τις οφειλές τους, ενώ ένας πρώην βασιλιάς της μαφίας λέγεται ότι ενεργούσε σαν δικαστής, στον οποίο οι διαφορές μεταξύ των ατόμων επιλύονταν μετά από μια «ακρόαση». Η απόφασή του δέσμευε τους bouncers, που εφάρμοζαν την απόφαση.
Ένα άλλο πρόβλημα όταν πρέπει να ξεκινήσετε μια νομική ενέργεια, είναι να επιδώσετε το έγγραφο. Οι επίσημοι δικαστικοί υπάλληλοι δεν αισθάνονται πίεση, λέγοντας πολλές φορές ότι δεν μπόρεσαν να βρουν τον διάδικο για να του επιδώσουν το δικαστικό ένταλμα. Σε μία από τις υποθέσεις μας, κλείσαμε τον ηλεκτρικό μετρητή και όταν ο ενοικιαστής επιχείρησε να θέσει σε λειτουργία τον μετρητή, του επιδόθηκε η «κλήση». Αυτός όμως είναι ο σωστός τρόπος;
Μέρος του προβλήματος είναι οι δικοί μας συνήγοροι, οι οποίοι συνήθως ζητούν αναβολή. Λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε αναβολή χρεώνεται περίπου 150 – 200 ευρώ, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο αντίδικος δικηγόρος δεν αντιτίθεται στην αναβολή. Με αυτά, και όταν τα ποσά που μας χρωστάει κάποιος πελάτης είναι λιγότερα από €1.000, δεν μπαίνουμε στον κόπο να κινηθούμε νομικά, αφού τα νομικά έξοδα και ο χρόνος που χάνουμε στο δικαστήριο επιφέρουν μεγαλύτερο κόστος από την οικονομική μας αξίωση.
Ίσως και άλλες χώρες να έχουν παρόμοιο πρόβλημα. Όμως, σε μεγάλο βαθμό η απαράδεκτη κατάσταση στη χώρα μας οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε δικά μας λάθη. Η στάση μας «αφήστε τον, ας το βρει από αλλού» είναι ένας τρόπος να ενθαρρύνουμε κάθε είδους παρανομία.
Αυτή την περίοδο καταβάλλονται προσπάθειες για την αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης σε κάποιο βαθμό. Αυτό περιλαμβάνει την εισαγωγή διαφόρων επαγγελματιών για να προσφέρουν ως διαιτητές, αλλά μέχρι να αποδώσουν αυτά τα όργανα και να γίνουν αποδεκτά από το κοινό, θα χρειαστούν αρκετά χρόνια και τι κάνουμε εν τω μεταξύ; Άλλωστε, οποιαδήποτε απόφαση διαιτησίας υπόκειται σε έφεση σε αστικό δικαστήριο, οπότε, στο τέλος της ημέρας, επιστρέφουμε στο σημείο μηδέν!
Από Αντώνη Λοΐζου, F.R.I.C.S. – Αντώνης Λοΐζου & Συνεργάτες ΕΠΕ – Εκτιμητές Ακινήτων και Διευθυντές ΄Εργων
