Η απόφαση για το ποια είναι η καλύτερη επιλογή, μεταξύ της αγοράς ή της ενοικίασης ενός σπιτιού, δεν είναι καθόλου εύκολη. Το δίλημμα υπάρχει τόσο σε αυτούς που επιθυμούν να αγοράσουν το δικό τους σπίτι καλύπτοντας τις προσωπικές και οικογενειακές τους ανάγκες, όσο και στους ενοικιαστές, που ξοδεύουν κάθε μήνα ένα σημαντικό ποσό για την ενοικίαση ενός σπιτιού, που ποτέ δεν θα τους ανήκει.
Τις προηγούμενες δεκαετίες οι Κύπριοι θεωρούσαν την ανέγερση ή την αγορά ενός ακινήτου ως μια ασφαλής επένδυση. Για τα νιόπαντρα ζευγάρια, ο απώτερος στόχος ήταν να αποκτήσουν τον δικό τους χώρο, όπου θα στεγάσουν την οικογένεια και τα όνειρά τους. Σήμερα, οι συνθήκες αγοράς καθώς επίσης και οι προσωπικές συνήθειες έχουν αλλάξει, με αποτέλεσμα η ανέγερση ή η αγορά ακινήτου να μην αποτελεί πλέον τόσο δημοφιλή επιλογή.
Κάθε επιλογή έχει όμως τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματά της, η γνώση των οποίων μπορεί να σας βοηθήσει στο να πάρετε τη δική σας απόφαση, αφού ζυγίσετε τα δικά σας δεδομένα.
Με την αγορά ή την ανέγερση ενός ακινήτου απολαμβάνετε το αίσθημα της ιδιοκτησίας, γιατί γνωρίζετε πως αποκτάτε την πλήρη κυριότητα ενός σπιτιού, πληρώνοντας ένα χρηματικό ποσό κάθε μήνα. Επίσης, αν είστε συνεπείς στην καταβολή των μηνιαίων δόσεων του στεγαστικού σας δανείου, τότε θα νιώθετε μεγαλύτερη σταθερότητα και ασφάλεια γιατί δεν θα υπάρχει ο φόβος μετακόμισης, επειδή λόγου χάρη υπάρχει διαφωνία με τον ιδιοκτήτη ή επειδή αποφάσισε να μείνει ο ίδιος στο σπίτι ή ακόμα να το δώσει σε κάποιον συγγενή του. Η ιδιοκτησία ενός ακινήτου σας δίνει τη δυνατότητα επιλογής και την απόλυτη ελευθερία να το διακοσμήσετε και να το διαμορφώσετε όπως ακριβώς επιθυμείτε. Δεν θα υπάρχουν τυχόν περιορισμοί στη χρησιμοποίηση του ακινήτου, όπως στις περιπτώσεις ενοικίασης. Επίσης, θα έχετε τον απόλυτο έλεγχο να πραγματοποιήσετε οποιεσδήποτε αλλαγές όποτε εσείς το θελήσετε, χωρίς να χρειάζεστε την άδεια ή την έγκριση κανενός. Με την πάροδο του χρόνου η αξία του ακινήτου θα αυξηθεί, και στην περίπτωση που αποφασίσετε να το πουλήσετε, τότε θα πραγματοποιήσετε κέρδος από την πώληση.
Όπως η αγορά σπιτιού έχει τα πλεονεκτήματά της, έχει και μια σειρά από μειονεκτήματα με βασικότερο το θέμα του κόστους, το οποίο δεν αφορά μόνο το κομμάτι της αρχικής αγοράς, αλλά και αυτό των επισκευών, της συντήρησης ή της ανακαίνισης, ζητήματα που θα προκύψουν στο μέλλον. Επιπλέον, στην περίπτωση που θα είχατε δικό σας σπίτι και υπήρχε η ανάγκη μετακόμισης, θα ήταν δύσκολη και χρονοβόρα η πώληση του υφιστάμενου σπιτιού σας και η αγορά ενός άλλου. Στις πλείστες περιπτώσεις αγοράς κατοικίας θα χρειαστεί να δανειστείτε ένα μεγάλο πόσο, με την αποπληρωμή του δανείου να αποτελεί μεγάλο βάρος προκειμένου να είστε συνεπείς και να μην κινδυνέψετε να χάσετε το σπίτι.
Τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα της ενοικίασης αφορούν στο γεγονός ότι είναι συνήθως μια μικρής διάρκειας δέσμευση και δεν είναι ανάγκη να ξοδέψετε ένα μεγάλο ποσό ως προκαταβολή για αγορά, με τις οικονομίες σας να παραμένουν διαθέσιμες για επενδύσεις. Παρομοίως, η καταβολή ενός συγκεκριμένου μισθώματος δεν αποτελεί επίπονη απόφαση όπως στην περίπτωση της αγοράς. Συνήθως η μετακόμιση/μετακίνηση έναντι ενοικίου είναι πιο εύκολο εγχείρημα από αυτό της αγοράς και εγκατάστασης, ειδικά στις περιπτώσεις που απαιτείται από τη δουλειά σας να ταξιδεύετε συχνά ή να μετακομίσετε σε άλλη περιοχή.
Σε ό,τι αφορά τα μειονεκτήματα, σήμερα τα ενοίκια έχουν αυξηθεί σημαντικά σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια, με αποτέλεσμα σε κάποιες περιπτώσεις το ενοίκιο να είναι υψηλότερο και από τη δόση ενός δανείου για αγορά ή ανέγερση κατοικίας. Παρόλα αυτά, η σκέψη της καταβολής μηνιαίας δόσης για μεγάλο χρονικό διάστημα δημιουργεί μεγάλο βάρος και φορτώνει τους δανειολήπτες με αρκετό άγχος, έτσι που η οποιαδήποτε συζήτηση για αγορά ακινήτου να τελειώνει πριν καν αρχίσει.
Η απόφαση για αγορά ή ενοικίαση δεν είναι καθόλου εύκολη. Πολλοί παράμετροι πρέπει να ληφθούν υπόψη, όπως οι συνθήκες και προσδοκίες του αγοραστή, οι τρέχουσες τιμές αγοράς, καθώς επίσης και η οικονομική ευχέρεια του καθενός.
Τέλος, πριν πάρει κάποιος την τελική απόφαση για την απόκτηση ενός σπιτιού, είναι χρήσιμο να εξετάσει κατά πόσο θα μπορεί ρεαλιστικά να αντεπεξέλθει οικονομικά σε ένα δάνειο, έτσι ώστε να αποφύγει να βρεθεί προ δυσάρεστων εκπλήξεων.
Τις προηγούμενες δεκαετίες οι Κύπριοι θεωρούσαν την ανέγερση ή την αγορά ενός ακινήτου ως μια ασφαλής επένδυση. Για τα νιόπαντρα ζευγάρια, ο απώτερος στόχος ήταν να αποκτήσουν τον δικό τους χώρο, όπου θα στεγάσουν την οικογένεια και τα όνειρά τους. Σήμερα, οι συνθήκες αγοράς καθώς επίσης και οι προσωπικές συνήθειες έχουν αλλάξει, με αποτέλεσμα η ανέγερση ή η αγορά ακινήτου να μην αποτελεί πλέον τόσο δημοφιλή επιλογή.
Κάθε επιλογή έχει όμως τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματά της, η γνώση των οποίων μπορεί να σας βοηθήσει στο να πάρετε τη δική σας απόφαση, αφού ζυγίσετε τα δικά σας δεδομένα.
Με την αγορά ή την ανέγερση ενός ακινήτου απολαμβάνετε το αίσθημα της ιδιοκτησίας, γιατί γνωρίζετε πως αποκτάτε την πλήρη κυριότητα ενός σπιτιού, πληρώνοντας ένα χρηματικό ποσό κάθε μήνα. Επίσης, αν είστε συνεπείς στην καταβολή των μηνιαίων δόσεων του στεγαστικού σας δανείου, τότε θα νιώθετε μεγαλύτερη σταθερότητα και ασφάλεια γιατί δεν θα υπάρχει ο φόβος μετακόμισης, επειδή λόγου χάρη υπάρχει διαφωνία με τον ιδιοκτήτη ή επειδή αποφάσισε να μείνει ο ίδιος στο σπίτι ή ακόμα να το δώσει σε κάποιον συγγενή του. Η ιδιοκτησία ενός ακινήτου σας δίνει τη δυνατότητα επιλογής και την απόλυτη ελευθερία να το διακοσμήσετε και να το διαμορφώσετε όπως ακριβώς επιθυμείτε. Δεν θα υπάρχουν τυχόν περιορισμοί στη χρησιμοποίηση του ακινήτου, όπως στις περιπτώσεις ενοικίασης. Επίσης, θα έχετε τον απόλυτο έλεγχο να πραγματοποιήσετε οποιεσδήποτε αλλαγές όποτε εσείς το θελήσετε, χωρίς να χρειάζεστε την άδεια ή την έγκριση κανενός. Με την πάροδο του χρόνου η αξία του ακινήτου θα αυξηθεί, και στην περίπτωση που αποφασίσετε να το πουλήσετε, τότε θα πραγματοποιήσετε κέρδος από την πώληση.
Όπως η αγορά σπιτιού έχει τα πλεονεκτήματά της, έχει και μια σειρά από μειονεκτήματα με βασικότερο το θέμα του κόστους, το οποίο δεν αφορά μόνο το κομμάτι της αρχικής αγοράς, αλλά και αυτό των επισκευών, της συντήρησης ή της ανακαίνισης, ζητήματα που θα προκύψουν στο μέλλον. Επιπλέον, στην περίπτωση που θα είχατε δικό σας σπίτι και υπήρχε η ανάγκη μετακόμισης, θα ήταν δύσκολη και χρονοβόρα η πώληση του υφιστάμενου σπιτιού σας και η αγορά ενός άλλου. Στις πλείστες περιπτώσεις αγοράς κατοικίας θα χρειαστεί να δανειστείτε ένα μεγάλο πόσο, με την αποπληρωμή του δανείου να αποτελεί μεγάλο βάρος προκειμένου να είστε συνεπείς και να μην κινδυνέψετε να χάσετε το σπίτι.
Τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα της ενοικίασης αφορούν στο γεγονός ότι είναι συνήθως μια μικρής διάρκειας δέσμευση και δεν είναι ανάγκη να ξοδέψετε ένα μεγάλο ποσό ως προκαταβολή για αγορά, με τις οικονομίες σας να παραμένουν διαθέσιμες για επενδύσεις. Παρομοίως, η καταβολή ενός συγκεκριμένου μισθώματος δεν αποτελεί επίπονη απόφαση όπως στην περίπτωση της αγοράς. Συνήθως η μετακόμιση/μετακίνηση έναντι ενοικίου είναι πιο εύκολο εγχείρημα από αυτό της αγοράς και εγκατάστασης, ειδικά στις περιπτώσεις που απαιτείται από τη δουλειά σας να ταξιδεύετε συχνά ή να μετακομίσετε σε άλλη περιοχή.
Σε ό,τι αφορά τα μειονεκτήματα, σήμερα τα ενοίκια έχουν αυξηθεί σημαντικά σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια, με αποτέλεσμα σε κάποιες περιπτώσεις το ενοίκιο να είναι υψηλότερο και από τη δόση ενός δανείου για αγορά ή ανέγερση κατοικίας. Παρόλα αυτά, η σκέψη της καταβολής μηνιαίας δόσης για μεγάλο χρονικό διάστημα δημιουργεί μεγάλο βάρος και φορτώνει τους δανειολήπτες με αρκετό άγχος, έτσι που η οποιαδήποτε συζήτηση για αγορά ακινήτου να τελειώνει πριν καν αρχίσει.
Η απόφαση για αγορά ή ενοικίαση δεν είναι καθόλου εύκολη. Πολλοί παράμετροι πρέπει να ληφθούν υπόψη, όπως οι συνθήκες και προσδοκίες του αγοραστή, οι τρέχουσες τιμές αγοράς, καθώς επίσης και η οικονομική ευχέρεια του καθενός.
Τέλος, πριν πάρει κάποιος την τελική απόφαση για την απόκτηση ενός σπιτιού, είναι χρήσιμο να εξετάσει κατά πόσο θα μπορεί ρεαλιστικά να αντεπεξέλθει οικονομικά σε ένα δάνειο, έτσι ώστε να αποφύγει να βρεθεί προ δυσάρεστων εκπλήξεων.
Σάββας Σαββάκης – Principal, KPMG Limited, τηλ. 24 200 000, ηλεκ. διευθ. ssavvakis@kpmg.com
Οι απόψεις και γνώμες που διατυπώνονται στο παρόν είναι αυτές του συγγραφέα και δεν εκπροσωπούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις και γνώμες της KPMG International ή Οίκων μελών της KPMG. Η επωνυμία της KPMG και το λογότυπο της KPMG είναι εγγεγραμμένα εμπορικά σήματα της KPMG International Cooperative, ελβετικού οργανισμού.