Έρχεται το καλάθι του νοικοκυριού από 8 Δεκεμβρίου

Με ξεχωριστές συναντήσεις, οι οποίες ολοκληρώθηκαν χθες, η Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή τρέχει να προλάβει τα στενά χρονοδιαγράμματα που τίθενται με το κλείσιμο της Βουλής στις 8 Δεκεμβρίου 2022 για τις προεδρικές εκλογές, ώστε να τεθεί σε εφαρμογή ο καθορισμός του «καλαθιού του νοικοκυριού» πριν τα Χριστούγεννα. Πρόκειται ουσιαστικά για μία λίστα προϊόντων που καλύπτουν τις βασικές ανάγκες των νοικοκυριών και θα βοηθήσει κυρίως τα ευάλωτα και οικονομικά ασθενέστερα νοικοκυριά.  

Μετά την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου της περασμένης Τρίτης να εγκρίνει το σχετικό νομοσχέδιο που κατέθεσε η υπουργός Εμπορίου, ακολούθησαν συναντήσεις από την αρμόδια Υπηρεσία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, συνδέσμους υπεραγορών και προμηθευτών, ΚΕΒΕ και ΟΕΒ, συνδικαλιστικές οργανώσεις ΠΕΟ, ΣΕΚ και ΔΕΟΚ και οργανώσεις καταναλωτών. 

Πλέον αναμένεται να ετοιμαστεί η σχετική έκθεση με τα αποτελέσματα των διαβουλεύσεων η οποία θα τεθεί στην υπουργό Εμπορίου για να προχωρήσει στη κατάθεση του σχετικού νομοσχεδίου στη Βουλή για ψήφιση και ακολούθως να εκδοθεί το σχετικό διάταγμα με τα προϊόντα του καλαθιού. Το υπουργείο θα προωθήσει το νομοσχέδιο στη Βουλή με τη μορφή του κατ’ επείγοντος, ώστε να συζητηθεί το συντομότερο στην αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή.

Μέσα από το νομοσχέδιο θα συμπεριληφθεί εξουσία του υπουργού για τον καθορισμό βάσει διατάγματος, «καλαθιού του νοικοκυριού», το οποίο να καθορίζει καταναλωτικά προϊόντα τα οποίο κρίνονται απαραίτητα για την αξιοπρεπή διαβίωση των νοικοκυριών. Μέσα από το τροποποιητικό νομοσχέδιο υποχρεούνται να συμμορφώνονται με τις διατάξεις οι επιχειρήσεις τροφίμων και άλλων προϊόντων που ασκούν δραστηριότητες λιανικής πώλησης με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των €8 εκατ. Οι επιχειρήσεις θα αποστέλλουν στο υπουργείο ανά τακτά χρονικά διαστήματα τα ποία καθορίζονται στο διάταγμα (ίσως μια φορά την εβδομάδα), κατάλογο τροφίμων που περιλαμβάνονται στο καλάθι του νοικοκυριού. 

Οι εν λόγω επιχειρήσεις υποχρεούνται να επιλέγουν τουλάχιστον ένα προϊόν από κάθε κατηγορία προϊόντων που περιλαμβάνεται στο «καλάθι του νοικοκυριού» και το διαθέτουν στη χαμηλότερη δυνατή τιμή. Με βάση το νομοσχέδιο οι επιχειρήσεις έχουν υποχρέωση να αναρτούν στην είσοδο του καταστήματος κατάλογο των εν λόγω προϊόντων με αναγραφή τις τιμές στις οποίες προσφέρονται, ενώ στα ράφια τα προϊόντα φέρουν ευκρινές ειδικό σήμα για να ξεχωρίζουν δίπλα στην ένδειξη τιμής αγοράς κάθε προϊόντος.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Διαβουλεύσεις για το «καλάθι του νοικοκυριού»

Σημειώνονται ότι στην Ελλάδα που έχει μπει στην τρίτη εβδομάδα το εν λόγω πρόγραμμα, επιπρόσθετα οι λίστες με τα προϊόντα που βρίσκονται στο «καλάθι του νοικοκυριού» ανά υπεραγορά είναι διαθέσιμες σε ειδική ιστοσελίδα. Σήμερα περιλαμβάνονται στην ελληνική λίστα 51 προϊόντα τα οποία παρουσιάζονται με την μάρκα, την τιμή πώλησης και τη μοναδιαία τιμή. Η ελληνική λίστα αφορά τα πιο κάτω προϊόντα: 1) Ρύζι, 2) ψωμί για τοστ, 3) ψωμί φραντζόλα (τυποποιημένο/ συσκευασμένο), 4) φρυγανιές, 5) μακαρόνια Νο 6, 6) αλεύρι για όλες τις χρήσεις, 7) όσπρια (ένα τουλάχιστον είδος), 8) γαλοπούλα ή/και πάριζα, 9) κατεψυγμένα ψάρια, 10) νωπό χοιρινό (συσκευασμένο ή μη), 11) νωπό κοτόπουλο (συσκευασμένο ή μη), 12) γάλα φρέσκο πλήρες, 13) γάλα φρέσκο με χαμηλά λιπαρά, 14) γάλα εβαπορέ, 15) γιαούρτι από γάλα αγελάδος χωρίς γεύσεις, 16) γιαούρτι από γάλα αγελάδος χωρίς γεύσεις με χαμηλά λιπαρά, 17) τυρί φέτα, 18) τυρί γκούντα, 19) τυρί με χαμηλά λιπαρά, 20) χυμός τομάτας διατηρημένος, 21) αβγά (κλωβοστοιχίας και αχυρώνα), 22) μαργαρίνες, 23) παρθένο ελαιόλαδο,  24) ηλιέλαιο, 25) κατεψυγμένα λαχανικά (τουλάχιστον ένα από αρακάς, μπάμιες, φασολάκια), 26) λευκή ζάχαρη, 27) κρέμα βρεφικής ηλικίας 28) γάλα βρεφικής ηλικίας, 29) ελληνικός καφές, 30) στιγμιαίος καφές,  31) γαλλικός καφές, 32) τσάι ή χαμομήλι, 33) κακάο σε σκόνη, 34) χυμός πορτοκάλι, 35) απολυμαντικά χεριών/ αντισηπτικά, 36) απορρυπαντικά πλυντηρίου ρούχων (υγρά και σε σκόνη – όχι ταμπλέτες), 37) απορρυπαντικά για σφουγγάρισμα και καθαρισμού επιφανειών – χλωρίνες, 38) απορρυπαντικά πιάτων για πλύσιμο στο χέρι, 39) χαρτί κουζίνας, 40) χαρτί υγείας, 41) οδοντόκρεμες, 42) σερβιέτες, 43) ταμπόν, 44) σαμπουάν, 45) σαπούνια σε στερεή κατάσταση, 46) πάνες ακράτειας, 47) πάνες για μωρά, 48) μωρομάντηλα, 49) σαμπουάν για μωρά, 50) τροφές για σκύλους, 51) τροφές για γάτες.

Καταναλωτές ζητούν προϊόντα με συγκεκριμένη μάρκα και βάρος

Η εισαγωγή του καλαθιού του νοικοκυριού είναι μια πρόσθετη πολιτική στήριξης των καταναλωτών έτσι ώστε να αντιμετωπίζονται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο οποιεσδήποτε έκτακτες οικονομικές συνθήκες οι οποίες επιβάλλουν για λόγους δημοσίου συμφέροντος την επίλυση κοινωνικό-οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι καταναλωτές. Στην απόφαση αυτή οδήγησε η Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία στις 24/2/2022 και η συνεχιζόμενη αρνητική επίδραση της πανδημίας του κορωνοϊού στην παγκόσμια αγορά. Σύμφωνα με το υπουργείου Εμπορίου, οι δύο αυτοί παράγοντες προκαλούν έκτακτες και εξαιρετικές συνθήκες σημαντικών ανατιμήσεων καταναλωτικών προϊόντων που οφείλονται στη διαταραχή των συνθηκών της παγκόσμιας οικονομίας και των εφοδιαστικών αλυσίδων συγκεκριμένων προϊόντων ή πρώτων υλών. Οι έκτακτες αυτές συνθήκες καθιστούν αναγκαία την εισαγωγή πρόσθετων πολιτικών στήριξης των καταναλωτών έτσι ώστε να αντιμετωπίζονται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο οποιεσδήποτε έκτακτες οικονομικές συνθήκες οι οποίες επιβάλλουν για λόγους δημοσίου συμφέροντος την επίλυση κοινωνικό-οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι καταναλωτές.

Οι Σύνδεσμοι καταναλωτών έκλεισαν χθες τον κύκλο των διαβουλεύσεων με την αρμόδια Υπηρεσία του υπουργείου Εμπορίου. Μιλώντας στον «Φ», ο πρόεδρος του Παγύπριου Συνδέσμου Καταναλωτών, Μάριος Δρουσιώτης, ανέφερε πως βλέπουν θετικά την εν λόγω ρύθμιση, η οποία θα γίνει στα πρότυπα της Ελλάδας. Εξήγησε ότι η συντριπτική πλειοψηφία όσων διαβουλεύτηκαν με το υπουργείο επικροτεί το εν λόγω νομοσχέδιο κάτι που θα κάνει πιο εύκολη τη συζήτηση ενώπιον της Βουλής.

Ο ίδιος προτείνει όπως το υπουργείο καθορίζει τα προϊόντα που θα περιλαμβάνονται στη λίστα με συγκεκριμένη μάρκα και βάρος. Εξήγησε ότι το νομοσχέδιο δεν υποχρεώνει τις υπεραγορές να πωλούν σε συγκεκριμένο ύψος τιμής. Περαιτέρω, προτείνει εκτός από την ανάρτηση του καταλόγου, να αποστέλλονται ηλεκτρονικά και σε ειδική εφαρμογή οι τιμές των προϊόντων ώστε να δίνεται η δυνατότητα από τους καταναλωτές να προβαίνουν σε συγκρίσεις. 

Από πλευράς του, ο γενικός γραμματέας του Παγκύπριου Συνδέσμου Λιανικού Εμπορίου, Μάριος Αντωνίου, ανέφερε στον «Φ» ότι θα είναι χρήσιμο για τους καταναλωτές ο καθορισμός του συγκεκριμένου καλαθιού. Σκοπός είναι να γνωρίζει ο καταναλωτής ποια αλυσίδα διαθέτει την πιο φτηνή τιμή για τα συγκεκριμένα προϊόντα και αναλόγως να κάνεις τις επιλογές του. Περαιτέρω, σημείωσε ότι έχοντας ως δεδομένο ότι οι μεγάλες υπεραγορές διαθέτουν προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας τα οποία εκ των πραγμάτων είναι αφθονότερα, θα υποχρεωθούν οι προμηθευτές να δώσουν χαμηλότερες τιμές στα εν λόγω προϊόντα. Ο κ. Αντωνίου επισήμανε ότι ο σύνδεσμος θα είναι βοηθητικός και υποστηρικτικός προς το υπουργείου Εμπορίου ώστε να πετύχει το εγχείρημα. 

Παρέμβαση

Πιέσεις στους προμηθευτές

Το καλάθι του νοικοκυριού από τη στιγμή που θα καθοριστεί και θα τεθεί σε εφαρμογή θα δημιουργήσει περαιτέρω ανταγωνισμό μεταξύ υπεραγορών, αλλά αυτή τη φορά και μεταξύ των προμηθευτών. Από τη στιγμή που θα δημοσιεύονται ονομαστικά τα φθηνότερα προϊόντα ανά κατηγορία με τη σχετική φωτογραφία, θα διαφημίζονται περαιτέρω τα προϊόντα αυτά τα οποία θα προμηθεύονται οι καταναλωτές, από τη στιγμή που ποιοτικά ανταποκρίνονται στις προσδοκίες τους με τα ανταγωνιστικά. Είναι αλήθεια ότι στην Κύπρο αρκετά από τα προϊόντα θα είναι της ιδιωτικής ετικέτας των υπεραγορών, τα οποία είναι φθηνότερα από τα επώνυμα. Εκτιμούμε λοιπόν ότι θα ασκηθεί μεγαλύτερη πίεση προς τους προμηθευτές να ρίξουν την τιμή συγκεκριμένων προϊόντων, ιδιαίτερα εκεί και όπου έτσι και αλλιώς υπάρχει ανταγωνισμός.