Έρευνα-φωτιά για την ΟΕΔΑ Πεντακώμου – Σκάνδαλο 70 εκατ.

Πολιτειακοί αξιωματούχοι έχουν στα χέρια τους αποκαλυπτική έρευνα για το φιάσκο κόστους 70 εκατομμυρίων ευρώ με την μονάδα Ολοκληρωμένης Εγκατάστασης Διαχείρισης Αποβλήτων (ΟΕΔΑ) και του Χώρου Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) στο Πεντάκωμο.

Ο λόγος για το πόρισμα της ερευνητικής επιτροπής που διορίστηκε από το απερχόμενο Υπουργικό Συμβούλιο στις 28 Αυγούστου του 2019. Η εν λόγω επιτροπή βάσει των όρων εντολής της και την απόφαση της κυβέρνησης, είχε πρόσβαση σε επιστολογραφία και έγγραφα για την μονάδα στην επαρχία Λεμεσού, πριν ακόμη το αποτυχημένο εγχείρημα λάβει σάρκα και οστά.

Πρόσφατα ολοκλήρωσε το ερευνητικό της έργο παραδίδοντας την έκθεσή της, έκτασης πέραν των 200 σελίδων. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», η εν λόγω έκθεση διαβιβάστηκε στον τέως υπουργό Γεωργίας, Κώστα Καδή εντός Φεβρουαρίου, ενώ είναι στη διάθεση του Πέτρου Ξενοφώντος, ο οποίος από την 1η Μαρτίου παρέλαβε το χαρτοφυλάκιο του υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος.

Αν και ο τέως υπουργός φέρεται να ασχολήθηκε με το ζήτημα της έρευνας, εντούτοις δεν πρόλαβε να προβεί σε κάποια ουσιαστική ενέργεια. Κι αυτό λόγω του μικρού χρονικού διαστήματος που είχε για να δράσει, αφού η αποχώρησή του ήταν δεδομένη.

Πληροφορίες του «Φ» για το περιεχόμενό του πορίσματος της ερευνητικής επιτροπής, αναφέρουν ότι σ’ αυτό συνοψίζονται όλα τα πεπραγμένα για το ιστορικό της ΟΕΔΑ Πεντακώμου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πέταξαν €70 εκατ. – Παταγώδης αποτυχία η ΟΕΔΑ Πεντακώμου

Γίνονται, ακόμη, αναφορές για τις αποφάσεις που λαμβάνονταν από πλευράς Πολιτείας σχετικά με τη μονάδα, αλλά και το γεγονός ότι από την αρχή υπήρχαν προειδοποιήσεις για τον τρόπο υλοποίησης και διαχείρισης του έργου, που δεν λήφθηκαν υπόψιν.

Εδώ να σημειωθεί ότι ειδικοί σύμβουλοι της ΕΕ (το έργο είναι συγχρηματοδοτούμενο) είχαν προβεί εγκαίρως σε συγκεκριμένες συστάσεις και παρατηρήσεις. Ωστόσο, οι εμπλεκόμενες Αρχές του δημοσίου, ενήργησαν προς την αντίθετη κατεύθυνση. Αρκεί και μόνο να σημειώσουμε ότι βρέθηκε να ασχολείται με το θέμα διαχείρισης αποβλήτων το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων. Άλλωστε, όπως αναφέρθηκε και την περασμένη Τετάρτη στην κοινοβουλευτική επιτροπή Περιβάλλοντος η περίοδος προκήρυξης του διαγωνισμού και η περίοδος κατασκευής της Μονάδας τυγχάνει εξέτασης από την Υπηρεσία Καταπολέμησης Απάτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (OLAF).

Αυτό που δεν είναι ξεκάθαρο είναι κατά πόσο η διοικητική έρευνα αποδίδει απευθείας ευθύνες σε λειτουργούς του δημοσίου ή αν το πόρισμα της επιτροπής που είχε συσταθεί με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, θα τύχει διαφορετικού χειρισμού για απόδοση ευθυνών.

Να σημειωθεί ότι η διοικητική έρευνα είχε δρομολογηθεί από το 2019, οπότε ήταν ευδιάκριτα τα προβλήματα λειτουργίας της μονάδας. Ο τέως υπουργός είχε οδηγήσει πρόταση στο Υπουργικό Συμβούλιο για σύσταση ερευνητικής επιτροπής. Σε ένα μακροσκελές σημείωμά του, αναφερόταν επιγραμματικά στο ιστορικό της ΟΕΔΑ Πεντακώμου, στα προβλήματα που παρουσιάστηκαν και στις ενέργειες της Πολιτείας. Η πρόταση του ήταν ξεκάθαρα η σύσταση ερευνητικής επιτροπής «για να διαπιστωθεί αν υπάρχουν ευθύνες στον σχεδιασμό και στην παρακολούθηση/διαχείριση της υλοποίησης της ΟΕΔΑ Πεντακώμου».

Η πρόταση του τότε υπουργού είχε εγκριθεί από το κυβερνητικό σχήμα του τέως Προέδρου Νίκου Αναστασιάδη, αφού περί τα τέλη Αυγούστου του 2019 αποφάσισε τη σύσταση της επιτροπής. Είχαν διοριστεί δύο εμπειρογνώμονες του ΕΤΕΚ και μια ανώτερη λειτουργός περιβάλλοντος.

Σύμφωνα με τους όρους εντολής της επιτροπής, της είχε δοθεί η εξουσία να έχει πλήρη πρόσβαση σε οποιονδήποτε υπηρεσιακό φάκελο ή έγγραφο για εκπλήρωση της αποστολής της. Γενικότερα οι όροι εντολής ήταν ξεκάθαροι και ανέφεραν ότι η επιτροπή έχει ως αποστολή να ρίξει φως σε αποφάσεις, πράξεις και ενδεχόμενες παραλείψεις οποιουδήποτε φυσικού ή νομικού προσώπου που αφορούν στον σχεδιασμό και υλοποίηση του έργου.

Επιπλέον, η επιτροπή εξουσιοδοτείτο να εξετάσει κατά πόσο είχαν ληφθεί υπόψιν συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά και να διασαφηνίσει το σκηνικό γύρω από το θέμα του παραγώμενου δευτερογενούς καυσίμου (SRF/RDF) από τη διαχείριση των αποβλήτων. 

Με άλλα λόγια, δίδονταν υπερεξουσίες στην εν λόγω ερευνητική επιτροπή με στόχο να αποδοθούν ευθύνες για το φιάσκο των 70 εκατομμυρίων ευρώ.

Οι προβληματισμοί για το έργο σήμερα

Στη συνεδρία της κοινοβουλευτικής επιτροπής Περιβάλλοντος την περασμένη Τετάρτη είχαν εκφραστεί προβληματισμοί για την μονάδα. Η ΟΕΔΑ Πεντακώμου και το ΧΥΤΥ λειτουργεί από τον Νοέμβριο 2017 για όλα τα μεικτά δημοτικά απόβλητα της επαρχίας Λεμεσού. Άρχισε τη λειτουργία της παράλληλα με το κλείσιμο του ανεξέλεγκτου Χώρου Υγειονομικής Ταφής Αποβλήτων (ΧΥΤΑ) στο Βατί Λεμεσού. Η σύμβαση είχε υπογραφεί στις 6/3/2013, ενώ το κόστος κατασκευής θα ανερχόταν σε €42,6 εκατ. με συγχρηματοδότηση από το Ταμείο Συνοχής της ΕΕ. Το ποσό της 10ετούς λειτουργίας της μονάδας ήταν €30,4 εκατ.

Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ανδρέας Καυκαλιάς, είχε αποδώσει με γλαφυρό τρόπο την κατάσταση που υφίσταται σήμερα κάνοντας λόγο για «μνημείο ανεπάρκειας και ανικανότητας του κράτους, το οποίο αδυνατεί να δώσει λύσεις σε ένα υπαρκτό πρόβλημα με μεγάλες επιπτώσεις για τον τόπο».

Σημειώνεται χαρακτηριστικά πως η μονάδα εξακολουθεί να λειτουργεί χωρίς περιβαλλοντική έγκριση και χωρίς να παραληφθεί από το Συμβούλιο Εκμετάλλευσης Διάθεσης Αποβλήτων Λεμεσού.

Ο κοινοτάρχης Καλαβασού και πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής των εννέα κοινοτήτων της περιοχής, Λευτέρης Φωκάς, μετά τη συνεδρία της κοινοβουλευτικής επιτροπής, σε τοποθετήσεις του στην εφημερίδα μας είχε αναφέρει ότι βάσει των υφιστάμενων δεδομένων θα πρέπει να ζητήσουν διάταγμα από το δικαστήριο για κλείσιμο του ΟΕΔΑ Πενακώμου. Όπως εξήγησε, προτίθεται να θέσει την εισήγηση αυτή ενώπιον των άλλων κοινοτήτων για λήψη απόφασης.

Ο κ. Φωκάς είχε εξηγήσει πως αποφάσισε τα πιο πάνω, από τη στιγμή που στη συνεδρία της επιτροπής Περιβάλλοντος, δεν υπήρξε καθορισμός χρονοδιαγραμμάτων για αντιμετώπιση των ζητημάτων.

Να υπενθυμίσουμε ότι η Ελεγκτική Υπηρεσία σε έκθεση της τον περασμένο Δεκέμβριο με θέμα τους δημόσιους διαγωνισμούς και συμβάσεις του υπουργείου Γεωργίας, είχε έμμεσες αναφορές για τη σωρεία προβλημάτων σε σχέση με τη λειτουργία της ΟΕΔΑ Πεντακώμου και το επιπλέον κόστος που έχει για το κράτος το έργο.

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ

Ιδού η Ρόδος…

Αν η νέα κυβέρνηση θέλει να βάλει το μαχαίρι στο κόκκαλο σε σχέση με το θέμα της ΟΕΔΑ Πεντακώμου, δεν έχει παρά να αξιοποιήσει το υλικό της διοικητικής έρευνας που είναι στη διάθεσή της. Πρόκειται για ένα πόρισμα περί τις 200 σελίδες, από πρόσωπα με πραγματογνωμοσύνη, τα οποία είχαν πλήρη πρόσβαση σε έγγραφα, φακέλους υπηρεσιών και γενικά, μοναδικό υλικό που αφορά το όλο εγχείρημα. Το θέμα είναι να υπάρχει πραγματικά βούληση για επίλυση του ζητήματος και το μπαλάκι βρίσκεται πλέον στην πλευρά των νυν κυβερνώντων. Τα σχόλια, περιττεύουν.