Τέλος του μήνα, αρχές του επόμενου, αναμένεται να είναι έτοιμη η ηλεκτρονική πλατφόρμα, μέσω της οποίας θα βγαίνουν στο σφυρί τα ακίνητα των δανειοληπτών που έχουν μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Την πλατφόρμα ετοιμάζει εταιρεία που υλοποίησε παρόμοια στην Ελλάδα, η οποία εφαρμόζει τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς από το 2017.
Η υιοθέτηση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών περιλαμβάνονταν στο νέο ενδυναμωμένο πλαίσιο που έχει ψηφίσει πέρσι τον Ιούλιο η Βουλή, μέσω του οποίου επιταχύνονται οι διαδικασίες για την εκποίηση ακινήτων. Μέχρι στιγμής οι πλειστηριασμοί με τον παραδοσιακό τρόπο δεν απέδωσαν καθώς τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας καταδεικνύουν πως μόλις ένα στα 10 ακίνητα, που βγήκαν στο σφυρί από τις τράπεζες τα δύο προηγούμενα χρόνια, πωλήθηκε μέσω των σχετικών πλειστηριασμών. Σχεδόν το 50% των ακινήτων που πωλήθηκαν ήταν κυρίως χωράφια. Για το 2017 και 2018, είχε προγραμματιστεί η πώληση 3.954 ακινήτων μέσω πλειστηριασμών, από τα οποία τελικά πωλήθηκαν μόνο τα 488.
Πάντως οι τράπεζες έχουν υπερδιπλασιάσει τις επιστολές που αποστέλλουν για την εκποίηση ακινήτων. Έχουν αποστείλει 887 επιστολές για εκποίηση ακινήτων αξίας €219,4 εκατ., ανάμεσα στις οποίες περιλαμβάνονται 61 επιστολές για την πώληση πρώτων κατοικιών αξίας €30,2 εκατ.
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Ταυτόχρονα πολλοί e-πλειστηριασμοί ακινήτων
Μετά την ετοιμασία της πλατφόρμας, αναμένεται ο υπουργός Οικονομικών να εκδώσει σχετικό διάταγμα το οποίο βρίσκεται υπό νομοτεχνικό έλεγχο στη Νομική Υπηρεσία. Θα καθορίζει τις διαδικασίες που θα ακολουθούνται για τις δημοπρασίες καθώς και κανονισμούς για τους δημοπράτες. Μέχρι στιγμής η Νομική Υπηρεσία δεν εντοπίζει νομικά ζητήματα στο διάταγμα, ενώ για κάποιες πρόνοιες για τις οποίες είχε επιφυλάξεις ζήτησε περαιτέρω επεξηγήσεις από το υπουργείο Οικονομικών.
Αρμόδια πηγή δήλωσε πως και να ολοκληρωθούν όλες οι διαδικασίες μέχρι τον Σεπτέμβριο, ο πρώτος ηλεκτρονικός πλειστηριασμός τοποθετείται αρχές του 2020. Όπως πληροφορείται ο «Φ», το διάταγμα θα καθορίζει ποίοι θα συμμετέχουν στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς και το ελάχιστο ποσό που θα πλειοδοτούν οι ενδιαφέρομενοι. Επίσης, θα καθορίζεται η ημερομηνία έναρξης των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, οι ημέρες πραγματοποίησής τους και το χρονικό διάστημα κατά το οποίο οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να προτείνουν την τιμή που είναι διατεθειμένοι να δώσουν βάσει μιας ανοικτής πλειοδοτικής διαδικασίας.
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Πλειστηριασμοί εκατ. με πολυκατοικία και οικόπεδα
Όπως και στους πλειστηριασμούς που διεξάγονται με φυσικό τρόπο, έτσι και στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς η έναρξη της διαδικασίας θα αρχίζει 90 ημέρες μετά την αποστολή της επιστολής ειδοποίησης από τις τράπεζες. Στον πρώτο πλειστηριασμό ο οποίος θα γίνεται εντός των πρώτων τριών μηνών η τιμή πώλησης του ακινήτου θα ξεκινά από το 80% της αγοραίας αξίας του ακινήτου. Ακολούθως ο ενυπόθηκος δανειστής έχει άλλους τρεις μήνες για την πώληση του ακινήτου είτε μέσω πλειστηριασμού ή άλλων μεθόδων με την επιλεχθείσα τιμή όχι χαμηλότερη από το 50% της εκτιμημένης αξίας.
Μετά την παρόδο των έξι μηνών, εάν το ακίνητο δεν πωληθεί, δίνεται στον ενυπόθηκο δανειστή το δικαίωμα εντός 4 μηνών να αγοράσει το ακίνητο στην αγοραία αξία που καθορίστηκε κατά τη διαδικασία του πρώτου πλειστηριασμού ή με εξ υπαρχής διεξαγωγή διαδικασίας εκτίμησης με βάση τον νόμο. Ο ενυπόθηκος οφειλέτης μετά το τέλος των έξι μηνών μπορεί να συνεχίσει τις προσπάθειές του να πωλήσει το ακίνητο είτε με πλειστηριασμό είτε με άλλες μεθόδους χωρίς καμία επιφυλαχθείσα τιμή.
Μέσω Αριάδνης
Ο ενδιαφερόμενος θα αρχίζει να πλειοδοτεί αρχικά στο 80% της αξίας του ακινήτου και θα έχει δικαίωμα να προσθέτει όσα χρήματα επιθυμεί για την αύξηση του ποσού. Συγκεκριμένα, το μίνιμουμ ποσό πλειοδότησης είναι €1, ενώ δεν θα υπάρχει όριο στο μέγιστο ποσό. Για παράδειγμα εάν η αρχική τιμή πώλησης ενός ακινήτου είναι €100 χιλ., η επόμενη προσφορά του ενδιαφερόμενου θα μπορεί να ξεκινήσει από 100 χιλ. και ένα ευρώ (€100.001).
Στο διάταγμα, θα περιλαμβάνεται η διαδικασία πρόσβασης και εγγραφής στην πλατφόρμα των ενδιαφερόμενων αγοραστών ακινήτων. Δηλαδή, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να εγγραφούν στο σύστημα και θα λάβουν έναν κωδικό και ένα username. Ακολούθως θα γίνεται ταυτοποίηση του δικαιούχου, μέσω της διαδικτυακής πύλης Αριάδνης.
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Το Φθινόπωρο οι e-πλειστηριασμοί στα ελλαδικά πρότυπα
Σημειώνεται πως όταν ένας εγγραφεί μια φορά στο σύστημα των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, έχει το δικαίωμα να συμμετέχει σε όσους πλειστηριασμούς επιθυμεί. Ο διαχειριστής της πλατφόρμας, που στην προκείμενη περίπτωση θα είναι ιδιωτική ελληνική εταιρεία, πριν δώσει το πράσινο φως στους ενδιαφερόμενους αγοραστές για να εγγραφούν στο σύστημα, θα εξετάσει την οικονομική κατάσταση στην οποία βρίσκονται. Δηλαδή, θα εξετάζεται κατά πόσο ο αγοραστής έχει την οικονομική δυνατότητα να αγοράζει ακίνητα.
Δύο ώρες η διάρκεια
Η πλατφόρμα θα είναι συνδεδεμένη με άλλα αρχεία του κράτους, έτσι ώστε να καθορίζεται και ο τρόπος με τον οποίο θα γίνονται οι συναλλαγές. Οι τράπεζες θα μπορούν να αναρτούν στην πλατφόρμα το ακίνητο το οποίο επιθυμούν να πουλήσουν και οι χρήστες θα μπορούν να υποβάλουν αίτηση συμμετοχής, η οποία θα συνοδεύεται από μία εγγυητική που θα αποδεικνύει ότι διαθέτουν τα χρήματα για αγορά του ακινήτου. Ακόμη δεν έχει καθοριστεί η χρονική διάρκεια των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών. Στο διάταγμα αρχικά περιλήφθηκε πρόνοια, με την οποία η όλη διαδικασία θα διαρκεί μια με δύο ώρες, ωστόσο η τελική διάρκεια θα καθοριστεί με σχετικό διάταγμα.
Επιπλέον, θα μπορεί να δίνεται μια μικρή παράταση για να ολοκληρωθεί ο ηλεκτρονικός πλειστηριασμός. Δηλαδή, εάν ένας πλειοδότης θα κάνει προσφορά την τελευταία στιγμή, η παράταση θα είναι ολιγόλεπτη για να ολοκληρωθεί η πράξη.
Ανοικτό είναι και το θέμα των συναλλαγών των αγοραστών. Ενώπιον του υπουργείου Οικονομικών βρίσκονται διάφορες επιλογές, μεταξύ των οποίων η κατάθεση χρημάτων ως «ντεπόζιτο» ή η κατάθεση εγγυητικής από την τράπεζα. Οι τράπεζες θα καταβάλλουν τέλη για να συμμετέχουν στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς για να καλύπτεται το λειτουργικό κόστος της εταιρείας που θα διαχειρίζεται την πλατφόρμα.
Η πλειοδοσία θα είναι ανώνυμη, απλώς ο πλειοδότης θα βλέπει την προσφορά που θα υποβάλλουν οι υπόλοιποι ενδιαφερόμενοι. Συγκεκριμένα, οι αγοραστές θα παρακολουθούν μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή ή τηλεφώνου όλες τις πληροφορίες για το ακίνητο, την υψηλότερη τιμή η οποία υποβλήθηκε και τον χρόνο που απομένει μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας. Επίσης, θα βλέπει την κατάταξη της δικής του προσφοράς και σε περίπτωση που υπάρχει άλλη υψηλότερη προσφορά θα μπορεί να κάνει νέα προσφορά.
Στο σύστημα ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, περιλήφθηκαν περιορισμοί σε σχέση με τα προσωπικά δεδομένα των αγοραστών. Επίσης, περιλήφθηκαν και ασφαλιστικές δικλείδες για διόρθωση τυχόν λαθών στις προσφορές που θα υποβάλλουν οι αγοραστές. Για παράδειγμα, ο ενδιαφερόμενος αμέσως θα ειδοποιείται ηλεκτρονικά από τον διαχειριστή της πλατφόρμας σε περίπτωση που εκ παραδρομής υποβάλει μια πολύ αυξημένη προσφορά.
Στο μεταξύ, το υπουργείο Οικονομικών σε συνεργασία με ελεγκτικό οίκο ετοιμάζει το πλαίσιο που θα διέπει τον θεσμό των ηλεκτρονικών δημοπρατών. Το πλαίσιο θα καθορίζει τις διαδικασίες αδειοδότησης και επιμόρφωσης των δημοπρατών. Για τον σκοπό αυτό ετοιμάζονται και σχετικοί κανονισμοί οι οποίοι ενδεχομένως θα πρέπει να εγκριθούν από τη Βουλή. Οι δημοπράτες, όπως ανέφερε αρμόδια πηγή, θα συμμετέχουν σε όλη τη διαδικασία των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και θα προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα.
Σύντομα πέφτουν οι υπογραφές
Σύντομα αναμένεται να υπογραφούν και τα σχετικά συμβόλαια με την ελληνική εταιρεία που θα εγκαταστήσει την ειδική πλατφόρμα ενώ τον συντονισμό του όλου εγχειρήματος θα έχει ο Σύνδεσμος Τραπεζών. Πριν από την τελική εφαρμογή του συστήματος ηλεκτρονικών πλειστηριασμών αναμένεται να γίνουν οι απαιτούμενες δοκιμές, έτσι ώστε να ξεπεραστούν τυχόν τεχνικά προβλήματα. Εξετάζεται το ενδεχόμενο για κάποιο μικρό χρονικό διάστημα, να εφαρμόζονται τόσο οι κανονικοί όσο και οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί.
Πάντως, στους μελλοντικούς σχεδιασμούς είναι η συμπερίληψη στην ηλεκτρονική πλατφόρμα όλων των ακινήτων που πωλούν σήμερα οι τράπεζες και είναι αναρτημένα στις ιστοσελίδες τους. Με αυτό τον τρόπο, όπως μας λέχθηκε, οι ενδιαφερόμενοι αγοραστές θα έχουν την ευκαιρία να ενημερώνονται τόσο για τα ακίνητα που θα βγαίνουν στο σφυρί όσο και για τα ακίνητα που θα πωλούν οι τράπεζες, τα οποία λαμβάνουν έναντι εξόφλησης χρεών.
Τι ισχύει σήμερα στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί γίνονται τρεις φορές την εβδομάδα. Η διαδικασία του ηλεκτρονικού πλειστηριασμού διαρκεί για τέσσερις ώρες, χρονικό διάστημα κατά το οποίο οι ενδιαφερόμενοι προτείνουν την τιμή που είναι διατεθειμένοι να δώσουν βάσει μιας ανοικτής πλειοδοτικής διαδικασίας. Στην Ελλάδα οι υποψήφιοι αγοραστές καταθέτουν ένα ποσό που καθορίζεται ως «ντεπόζιτο», στο οποίο όταν εξασφαλίσουν το ακίνητο μέσω της πλειοδοσίας, συμπληρώνουν τα χρήματα. Με την εγγυητική η τράπεζα δεσμεύει μέρος των χρημάτων, τα οποία μετά τη συναλλαγή αποδεσμεύονται.
Ο κάθε πλειοδότης βλέπει στο σύστημα την υψηλότερη τιμή που επιτυγχάνεται κάθε φορά και τη θέση την οποία λαμβάνει η δική του προσφορά και ανάλογα αποφασίζει για τη βελτίωση ή όχι της δικής του προσφοράς. Οι συμμετέχοντες δεν βλέπουν το όνομα του πλειοδότη, ο οποίος ανακοινώνεται με την ολοκλήρωση της διαδικασίας. Επίσης, τη διαδικασία παρακολουθεί ως παρατηρητής και ο οφειλέτης.
