Του David Fickling

Είναι δύσκολο να θυμηθεί κανείς πώς μοιάζει μια κανονική αγορά αερομεταφορών. Ωστόσο, κάθε εβδομάδα που περνά πλησιάζουμε όλο και περισσότερο σε μια τέτοια πραγματικότητα.

Η επιβατική κίνηση στη Βόρεια Αμερική και τη Λατινική Αμερική τον Ιούλιο ήταν μόλις 10% και 11,5% χαμηλότερα – αντίστοιχα – από τα επίπεδα τον ίδιο μήνα του 2019, ανέφερε η Διεθνής Ένωση Αερομεταφορών την περασμένη εβδομάδα.

Σε ορισμένα μέρη, οι αριθμοί είναι ακόμη πιο υγιείς. Στη Βραζιλία, η τέταρτη μεγαλύτερη εγχώρια αεροπορική αγορά στον κόσμο επλήγη σκληρά από 685.000 θανάτους λόγω Covid, οδηγώντας τον μεγαλύτερο αερομεταφορέα LATAM Airlines σε πτώχευση. Η κατάσταση αυτή έχει αντιστραφεί, με την εγχώρια κίνηση τον Ιούλιο να καταγράφεται μεγαλύτερη από τα αντίστοιχα επίπεδα του 2019. Τα αεροδρόμια της Κανκούν και του Λας Βέγκας δημοσίευσαν πρόσφατα στοιχεία για αριθμούς επιβατών – ρεκόρ.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πώς η ενεργειακή κρίση οδηγεί σε εξαφάνιση το χαρτί υγείας

Τα πράγματα φαντάζουν λίγο χειρότερα καθώς κατευθύνεται κανείς ανατολικά. Σε όλο τον κόσμο, η κίνηση εξακολουθεί να είναι μειωμένη κατά περίπου 25%, ενώ στην περιφέρεια Ασίας-Ειρηνικού οι αριθμοί είναι μειωμένοι σχεδόν κατά 50%.

Σε ό,τι δε αφορά τα αεροπορικά φορτία, τα οποία κατέγραψαν άνθηση το 2021 χάρη στη συμφόρηση στις χερσαίες και θαλάσσιες εμπορευματικές μεταφορές και στη “μανία” κατανάλωσης αγαθών που ακολούθησε το ξέσπασμα του Covid, η επιστροφή σε πιο κανονικά πρότυπα μεταφορών πριν από την πανδημία είναι ηπίως κακά νέα.

Σε διάφορα σημεία του κόσμου, η επιστροφή στην αεροπορική κανονικότητα μοιάζει να πλησιάζει

Ωστόσο, ο αριθμός των επιβατών της Ryanair τον μήνα αιχμής Αύγουστο ήταν κατά 22% μεγαλύτερος από το αντίστοιχο επίπεδο του 2019 και η Qantas εμφανίστηκε αρκετά σίγουρη για το μέλλον ώστε να ξοδέψει 400 εκατομμύρια δολάρια Αυστραλίας από τα μετρητά της για αγορά ιδίων μετοχών. Ο κλάδος στο σύνολό του πιθανόν να καταστεί ξανά κερδοφόρος το επόμενο έτος, σύμφωνα με την IATA.

Εάν οι αεροπορικές μεταφορές αφήνουν πίσω τους τον Covid, οι μετοχές των αεροπορικών εταιρειών δεν φαίνεται να έχουν ακόμη “ακούσει” τα νέα. Ο δείκτης Bloomberg World Airlines την περασμένη εβδομάδα υποχώρησε κοντά στο χαμηλότερο σημείο του από τον Νοέμβριο του 2020 – έναν μήνα κατά τον οποίο η διεθνής κίνηση κυλούσε σε λιγότερο από το 12% των επιπέδων του – τότε – προηγούμενου έτους.

Οι μετοχές των αεροπορικών εταιρειών μοιάζουν να υποφέρουν από… long covid

Αχίλλειος πτέρνα τα επαγγελματικά ταξίδια

Ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο από τα ισχυρά στοιχεία για τις πτήσεις για καλοκαιρινές διακοπές, από την Κανκούν ή από το Λας Βέγκας: είναι οι επιβάτες αναψυχής εκείνοι οι οποίοι “καθοδηγούν” την ανάκαμψη. Οι δαπάνες για επαγγελματικά ταξίδια πριν από τον Covid αντιπροσώπευαν περίπου το 30% των εσόδων και ένα υψηλότερο ποσοστό κερδών, ωστόσο ο δρόμος τους για ανάκαμψη των συγκεκριμένων δαπανών αποδεικνύεται μακρύτερος.

Η Παγκόσμια Ένωση Επιχειρηματικών Ταξιδίων είχε προβλέψει επιστροφή στην κανονικότητα το 2024, ωστόσο τον περασμένο μήνα ώθησε αυτή της την πρόβλεψη 18 μήνες αργότερα, θέτοντας ως νέο ορόσημο το 2026.

Υπάρχουν βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα παράγοντες πίσω από αυτή την κατάσταση. Στην Ασία, τα lockdown και οι περιορισμοί στα σύνορα παραμένουν, μήνες αφότου άρχισαν να αίρονται στον υπόλοιπο κόσμο. Το Χονγκ Κονγκ, αρχετυπικός προορισμός για την business-class, έχει καταγράψει μόλις 124.100 αφίξεις επισκεπτών μέχρι στιγμής φέτος – λιγότερες από μία ημέρα διέλευσης συνόρων κατά τη διάρκεια της ακμής του.

Στην Ευρώπη, ο πόλεμος στην Ουκρανία σήμανε ότι η Ρωσία – μια χώρα με τις μεγαλύτερες δαπάνες στον κόσμο για ταξίδια στο εξωτερικό, η οποία δαπάνησε εκεί 37 δισεκατομύρια δολαρίων το 2018, πάνω από τις δαπάνες της Ιαπωνίας, της Ιταλίας ή της Αυστραλίας – έχει ως επί το πλείστον αποκοπεί από τις διεθνείς αερομεταφορές.

Το Χονγκ Κονγκ παραμένει εν πολλοίς “κλειστή πόλη”

Ωστόσο, στο υπόστρωμα αυτών των ζητημάτων βρίσκεται μια πιο μακρόπνοου χαρακτήρα αλλαγή. Κανονικά, τα επαγγελματικά ταξίδια θα έπρεπε να πηγαίνουν καλά αυτή τη στιγμή. Ο πληθωρισμός, τα καύσιμα και οι τιμές των εισιτηρίων τείνουν να μην είναι οι κινητήριες δυνάμεις της ζήτησης για το τμήμα της καμπίνας του οποίου το κόστος καταβάλλεται από εταιρικούς λογαριασμούς. Αντίθετα, είναι η οικονομική δραστηριότητα η οποία “ανοίγει” λογαριασμούς τέτοιων εξόδων – και τα εταιρικά κέρδη στις ΗΠΑ ξεπέρασαν τα 3 τρισεκατομμύρια δολάρια το β’ τρίμηνο του έτους, αυξημένα κατά 27% από το υψηλότερο επίπεδο πριν από την πανδημία.

Το γεγονός ότι η ανάκαμψη των εταιρικών ταξιδίων δεν επιταχύνεται αυτή τη στιγμή είναι ένα σημάδι του πόσο πολύ η στροφή στις τηλεδιασκέψεις και η απομάκρυνση από την καύση ορυκτών καυσίμων για χάρη προσωπικών συναντήσεων δια ζώσης έχει αλλάξει τη φυσιογνωμία του κλάδου. Πρόκειται για μια δυνητικά μόνιμη εξέλιξη η οποία θα αναγκάσει τις αεροπορικές εταιρείες να επανεξετάσουν επιχειρηματικά μοντέλα τα οποία βασίζονται στην ανθεκτικότητα της ζήτησης για την premium-class.

Από αυτήν την άποψη, το ερώτημα το οποίο θα έπρεπε να τίθεται σχετικά με την κατάσταση των τιμών των μετοχών των αεροπορικών εταιρειών δεν είναι γιατί είναι τόσο αδύναμες, αλλά γιατί είναι τόσο ισχυρές.

Οι αερομεταφορείς με τις καλύτερες επιδόσεις μέχρι στιγμής φέτος είναι ως επί το πλείστον εκείνοι που έχουν τα λιγότερα για να καυχηθούν – και συγκεκριμένα οι ασιατικές αεροπορικές εταιρείες οι οποίες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν σε μεγάλο βαθμό διακοπές “λειτουργίας” του εναέριου χώρου στην περιφέρειά τους. Οι πέντε κορυφαίες αεροπορικές μετοχές βρίσκονται όλες στην ανεπτυγμένη Ασία – Cathay Pacific, Eva, Japan Airlines, ANA και Singapore Airlines.

Οι πρωταθλητές σε επίπεδο μετοχικών τιμών βρίσκονται… ανατολικά

Επενδυτές

Πρόκειται για σημάδι ότι οι επενδυτές εκτιμούν τις δυνατότητες ενός κλάδου όπως εκείνος των αερομεταφορών που επιστρέφει στη ζωή πολύ περισσότερο απ’ όσο αποθαρρύνονται από τη ζοφερή πραγματικότητα των ουρών στα αεροδρόμια, της γκρίνιας των επιβατών, της πίεσης κόστους από την αύξηση των τιμών των καυσίμων και των χρεών τα οποία συσσωρεύθηκαν από την εποχή της πανδημίας.

Η εταιρική αξία του Bloomberg World Airlines Index είναι περίπου 6,6 φορές μεγαλύτερη από τα προβλεπόμενα κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA). Το επίπεδο αυτό είναι πολύ χαμηλό σε σχέση με τα μη φυσιολογικά επίπεδα κατά τη διάρκεια του Covid, όταν δεν υπήρχαν αναμενόμενα κέρδη – είναι ωστόσο ξεκάθαρα μεγαλύτερο από εκεί που βρίσκονταν τα πράγματα σχεδόν οποιονδήποτε άλλον μήνα στην ιστορία του κλάδου.

Η θλιβερή απόδοση των μετοχών αεροπορικών εταιρειών το τελευταίο διάστημα δεν είναι αποτέλεσμα αερομεταφορέων οι οποίοι δημοσιεύουν απογοητευτικά αποτελέσματα. Αντίθετα, είναι ένα σημάδι ότι οι επενδυτές σιγά σιγά συμβιβάζονται με το πόσο άσχημα είναι πραγματικά τα πράγματα στον κλάδο.

Πηγή: BloombergOpinion