Τα τροχαία ατυχήματα έχουν λάβει μορφή μάστιγας, ενέχοντας συχνά, για τους εμπλεκόμενους, πέραν της σωματικής και ψυχικής τους ταλαιπωρίας, που είναι το σημαντικότερο, και πρόσθετες επώδυνες επιβαρύνσεις, τις οποίες καλούνται να αντιμετωπίσουν, ώστε να αποζημιωθούν για τις ζημιές που υπέστησαν. Μία τέτοια περίπτωση είναι και αυτή κατά την οποία το τροχαίο ατύχημα προξενείται από υπαιτιότητα προσώπου που οδηγούσε ανασφάλιστο όχημα. Εάν κυκλοφορείς στην πόλη με το αυτοκίνητό σου, υπάρχει η πιθανότητα να εμπλακείς σε μια παρόμοια ιστορία. Το σημαντικό είναι να γνωρίζεις τι πρέπει να κάνεις αλλά και πώς σε καλύπτει το ασφαλιστικό συμβόλαιο αυτοκινήτου που έχεις.

Ο «Φ» παρουσιάζει έναν χρήσιμο οδηγό για τέτοιες περιπτώσεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραχωρήθηκαν από το Ταμείο Ασφαλιστών Μηχανοκίνητων Οχημάτων (TAMO ή Motor Insurer’s Fund of Cyprus (MIF), τέλος Οκτωβρίου 2021 τα ενεργά αδειούχα οχήματα εκτός των κυβερνητικών ήταν 753.530, τα ενεργά ασφαλισμένα αδειούχα οχήματα 686.153, τα ενεργά ανασφάλιστα αδειούχα οχήματα 67.377 και ο λόγος ανασφάλιστων προς ενεργά οχήματα 8,9%. Την αντίστοιχη περίοδο του 2020 το ποσοστό των ανασφάλιστων οχημάτων προς ενεργά ήταν 11,1%, το 2019 στο 9,8% και το 2018 στο 9,2%. Πρέπει να σημειωθεί ότι το σύστημα δεν γνωρίζει με ακρίβεια πόσα από αυτά τα οχήματα είναι ακινητοποιημένα και πόσα βρίσκονται σε κυκλοφορία.

Με βάση τα στοιχεία, το διάστημα Ιανουάριος – Σεπτέμβριος 2021 οι αποζημιώσεις που έδωσε το Ταμείο σε ατυχήματα με ανασφάλιστα οχήματα ήταν €2.540.895 και ο αριθμός των ατυχημάτων ήταν 580. Το 2020 οι αποζημιώσεις που έδωσε το Ταμείο σε ατυχήματα με ανασφάλιστα οχήματα ήταν €2.465.909 και ο αριθμός των ατυχημάτων 650, το 2019 οι αποζημιώσεις ήταν €3.043.500 και ο αριθμός των ατυχημάτων 675. Το 2018 οι αποζημιώσεις ήταν 5.316.005 και ο αριθμός των ατυχημάτων 661. Το 2017 οι αποζημιώσεις που καταβλήθηκαν από το Ταμείο ήταν €5.697.028 και αφορούσε 651 αριθμό ατυχημάτων. Το 2016 οι αποζημιώσεις που δόθηκαν από το Ταμείο ήταν €3.336.449 και ο αριθμός των ατυχημάτων 643. Το 2015 οι αποζημιώσεις ήταν €5.365.885 για 679 αριθμό ατυχημάτων, το 2014 οι αποζημιώσεις ήταν €5.310.221 για 656 αριθμό ατυχημάτων, το 2013 οι αποζημιώσεις ήταν €6.439.941 για 877 αριθμό ατυχημάτων και το 2012 το ποσό της αποζημίωσης ήταν €5.497.392 για 840 ατυχήματα.

Σανίδα σωτηρίας το Ταμείο

Το Ταμείο Ασφαλιστών Μηχανοκίνητων Οχημάτων λειτουργεί ως ένας αποτελεσματικός οργανισμός για την εξυπηρέτηση του σκοπού για τον οποίο ιδρύθηκε. Σκοπός είναι να καταβάλλει, κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις, δίκαιες αποζημιώσεις προς τρίτους, σε σχέση με ευθύνη: οδηγών ανασφάλιστων οχημάτων, οδηγών οχημάτων αγνώστων στοιχείων και θυμάτων οδηγών οχημάτων ασφαλισμένων σε ασφαλιστικές εταιρείες που βρίσκονται υπό εκκαθάριση, διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την οικονομική δυνατότητα να εκπληρώνει τις πιο πάνω υποχρεώσεις, σύμφωνα με την κυπριακή νομοθεσία και τις διεθνείς συμβάσεις που το Ταμείο έχει υπογράψει.

Το Ταμείο Ασφαλιστών Μηχανοκίνητων Οχημάτων ιδρύθηκε το 1969 και συνεχίζει να λειτουργεί δυνάμει των προνοιών του περί Μηχανοκίνητων Οχημάτων (ασφάλιση ευθύνης έναντι τρίτου) νόμου. Το Ταμείο χρηματοδοτείται από την επιβολή επιβάρυνσης στα ασφάλιστρα μηχανοκίνητων οχημάτων, που επί του παρόντος είναι καθορισμένη στο 5% και εισπράττεται μέσω των ασφαλιστικών εταιρειών. Το Ταμείο εισπράττει επασφάλιστρο από τους ασφαλισμένους (μέσω των ασφαλιστικών εταιρειών), η οποία καθορίζεται σύμφωνα με τις κατά καιρούς οδηγίες του Υπουργού Οικονομικών, που εκδίδεται μετά από συνεννόησή του με το Ταμείο και βασίζονται στις ανάγκες του Ταμείου. Τα ποσά που εισπράττονται από τις ασφαλιστικές εταιρείες εμβάζονται στο Ταμείο «μέσα σε δύο ημερολογιακούς μήνες από το τέλος κάθε τριμηνίας».

Εμπλοκή ανασφάλιστου οχήματος

Αν κάποιος είναι εμπλεκόμενος σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα με ανασφάλιστο όχημα στην Κύπρο για το οποίο δεν ευθύνεται και ζητάει αποζημίωση από το Ταμείο, θα πρέπει:

 – Αν πρόκειται για υλική ζημιά

Να ειδοποιηθεί η Αστυνομία, πληροφορώντας την για την εμπλοκή ανασφάλιστου οχήματος, να ειδοποιηθεί το Ταμείο να επιθεωρήσει τη ζημιά του οχήματος πριν την έναρξη των επιδιορθώσεων, να υποβληθεί απαίτηση πάνω στο καθορισμένο έντυπο, προσκομίζοντας τίτλο ιδιοκτησίας και το πιστοποιητικό ασφάλισης του οχήματός σας που ίσχυε κατά την ημέρα του ατυχήματος.

 – Αν πρόκειται για σωματικές βλάβες

Πρέπει να ειδοποιηθεί η Αστυνομία και να πληροφορηθεί για την εμπλοκή ανασφάλιστου οχήματος, να υποβληθεί απαίτηση πάνω στο καθορισμένο έντυπο, να επισυναπτούν επίσης όλα τα ιατρικά πιστοποιητικά και δικαιολογητικά και να προσκομιστούν όλα τα αναγκαία στοιχεία και έγγραφα.

Εμπλοκή άγνωστου οχήματος

Αν κάποιος οδηγός είναι εμπλεκόμενος σε αυτοκινητιστικό ατύχημα στην Κύπρο με άγνωστο όχημα, για το οποίο δεν έχει  ευθύνη, θα πρέπει να καλέσει την Αστυνομία να παραστεί στη σκηνή ή να την ειδοποιήσει να καταγράψει το ατύχημα μέσα σε 48 ώρες. Να ειδοποιήσει αμέσως το Ταμείο για να διερευνήσει το ατύχημα, να υποβάλει απαίτηση πάνω στο καθορισμένο έντυπο, προσκομίζοντας τίτλο ιδιοκτησίας και το πιστοποιητικό ασφάλισης του οχήματός σας, που ίσχυε κατά την ημέρα του ατυχήματος. Σε περίπτωση ατυχήματος με άγνωστο όχημα για το οποίο δεν έχετε ευθύνη, μπορεί να δικαιούστε, εσείς ή συγγενείς σας, αποζημίωση από το Ταμείο: Για σωματική βλάβη ή θάνατο. Κάτω από συγκεκριμένους όρους, για υλική ζημιά πάνω των €500.

Σε περίπτωση που η Αστυνομία αρνείται να προσέλθει στη σκηνή του ατυχήματος για τον λόγο ότι δεν υπάρχουν σωματικοί τραυματισμοί, θα πρέπει να αναφερθεί αν εμπλέκεται είτε ανασφάλιστο, είτε αλλοδαπό όχημα, είτε έχει διαπραχθεί οποιοδήποτε άλλο ποινικό αδίκημα π.χ. παράβαση φώτων τροχαίας, καθώς και άλλες συνθήκες που απαιτούν την παρουσία της Αστυνομίας στη σκηνή.

Εμπλοκή οχημάτων με ξένες πινακίδες

Αν κάποιος έχει εμπλακεί σε ατύχημα στην Κύπρο με όχημα με ξένες πινακίδες εγγραφής, θα πρέπει να καλέσει την Αστυνομία, να παραστεί και να καταγράψει το ατύχημα. Να σημειώσει τους αριθμούς εγγραφής του ξένου οχήματος και τη χώρα προέλευσής του. Να ζητήσετε από τον ξένο οδηγό να παρουσιάσει την πράσινη κάρτα ή το συμβόλαιο ασφάλισής του και πρέπει να επικοινωνήσει με το κυπριακό γραφείο διεθνούς ασφάλισης το συντομότερο.  

Αν η ξένη ασφαλιστική εταιρεία έχει διορίσει ανταποκριτή στην Κύπρο, το κυπριακό γραφείο διεθνούς ασφάλισης θα υποδείξει στον ενδιαφερόμενο να επικοινωνήσει με τον ανταποκριτή της ξένης ασφαλιστικής εταιρείας. Αν η ξένη ασφαλιστική εταιρεία δεν έχει διορίσει ανταποκριτή στην Κύπρο, το Γραφείο (MIF) θα χειριστεί την υπόθεση με βάση τους όρους της ενοποιημένης συμφωνίας. Το Ταμείο θα πρέπει να επιθεωρήσει τη ζημιά του οχήματος πριν την έναρξη των επιδιορθώσεων. Επίσης, θα πρέπει να υποβάλετε απαίτηση πάνω στο καθορισμένο έντυπο, προσκομίζοντας τον τίτλο ιδιοκτησίας και το πιστοποιητικό ασφάλισης του οχήματος που ίσχυε κατά την ημέρα του ατυχήματος. Σε περίπτωση σωματικής βλάβης, πρέπει να επισυναπτούν επίσης όλα τα ιατρικά πιστοποιητικά και δικαιολογητικά.

Απόρριψη από τρεις ασφαλιστικές εταιρείες

Ενόψει του γεγονότος ότι η «κοινοπραξία ασφαλιστών», μετά από τη σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής Προστασίας του Ανταγωνισμού, έχει επεκτείνει τις δραστηριότητές της να καλύπτει και «ανεπιθύμητους κινδύνους», το Ταμείο Ασφαλιστών Μηχανοκίνητων Οχημάτων ανέλαβε την υποχρέωση να παραπέμπει στην Κοινοπραξία τέτοιους κινδύνους για ασφάλιση, νοουμένου ότι τηρείται η ακόλουθη διαδικασία:

– Οποιοσδήποτε οδηγός απορριφθεί διαδοχικά από τρεις ασφαλιστικές εταιρείες στις οποίες αποτείνεται για ασφάλιση, μπορεί να αποταθεί στο Ταμείο, προσκομίζοντας πιστοποιητικά απόρριψης από τις εταιρείες αυτές. Πρέπει να υποβληθεί μέσω του Ταμείου αίτηση για κάλυψη, συνοδευόμενη από 3 απορρίψεις από ισάριθμες ασφαλιστικές εταιρείες. Το Ταμείο την αποστέλλει στις ασφαλιστικές εταιρείες, οι οποίες θα αποφασίσουν κατά πόσο είναι διατεθειμένες να διαπραγματευθούν την έκδοση ασφαλιστικής κάλυψης.

– Οι ασφαλιστικές εταιρείες έχουν την υποχρέωση να απαντήσουν θετικά ή αρνητικά, εντός 48 ωρών από τη λήψη της αίτησης με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (e-mail). Σε περίπτωση λήψης μίας ή περισσότερων θετικών απαντήσεων, το Ταμείο θα παραπέμπει τον ενδιαφερόμενο προς τις εταιρείες που απάντησαν θετικά. Διαφορετικά, οι ενδιαφερόμενοι θα παραπέμπονται στην κοινοπραξία ασφαλιστών για ασφάλιση, με πιστοποίηση του Ταμείου ότι τυγχάνουν «μη αποδεκτοί κίνδυνοι».