Επισκέπτομαι από τα παιδικά μου χρονιά μέχρι και σήμερα τις ορεινές κοινότητες καταγωγής μου (Κυπερούντα και Άγιος Ιωάννης Πιτσιλιάς). Mε την κάθε μου επίσκεψη τα τελευταία χρονιά, θλίβομαι όλο και περισσότερο αφού βλέπω ότι η ζωή εκεί σβήνει και αφανίζεται. Αυτό το ωραίο, γραφικό παραμύθι γεμάτο ζωή που έχω στο μυαλό από παιδί, τείνει να μετατραπεί σε μια ανάμνηση. Αυτό φαίνεται να είναι και ένα από τα προβλήματα με τα ορεινά μας χωριά σήμερα.
Αυτό που έχει ανάγκη η περιοχή ευρύτερα είναι το ‘ρεύμα’ που θα ξαναδώσει ζωή και πνοή, που θα φορτίσει με ενέργεια το κάθε χωριό . Αυτή λοιπόν η φόρτιση δεν έρχεται ούτε με τα λογία ούτε με τις υποσχέσεις. Δυστυχώς, δεν μπορεί να δοθεί ούτε με την αγάπη και τη νοσταλγία των χιλιάδων αποδήμων που εγκατέλειψαν τους τόπους τους για ένα καλύτερο αύριο. Ορθά το κράτος τα τελευταία χρονιά προβληματίζεται και δείχνει να θέλει να βρει τρόπους αναζωογόνησης αυτών των περιοχών. Η δημιουργία του θεσμού του Επίτροπου Ανάπτυξης Ορεινών Περιοχών έφερε μια ηλιαχτίδα αισιοδοξίας. Ο Επίτροπος όμως, δεν έχει το μαγικό ραβδί που θα αυξήσει τους κάτοικους σε κανένα χωριό.
Ακόμα και αν γίνουν πραγματικότητα οι δρόμοι που υπόσχεται η κάθε κυβέρνηση τα τελευταία χρονιά, δεν λύνεται το πρόβλημα. Οι απόδημοι έχουν ήδη φτιάξει την ζωή τους στις πόλεις, έχουν παιδιά και εγγόνια που μένουν στην πόλη. Θεωρώ ότι τα κίνητρα αναζωογόνησής πρέπει να αλλάξουν πορεία κατεύθυνσης από την πολιτεία . Δεν είναι τα έργα ούτε τα μουσεία που θα δώσουν την λύση, παρόλο που είναι κομμάτι στο παζλ της αναζωογόνησης. Η γη που θέλουμε να δώσουμε ζωή σήμερα, την κατέχουν χιλιάδες απόδημοι οι οποίοι ζουν στην πόλη. Αυτή η γη, κατά πλειοψηφία είναι είτε γεωργικής ζώνης χωρίς πορεία ανάπτυξης είτε οικιστικής ζώνης χωρίς δικαίωμα διάβασης. Έτσι αποκλείεται η ανάπτυξη και στις 2 περιπτώσεις.
Θα μπορούσε το κράτος να προχωρήσει στη δημιουργία μεγάλων και ανεκμετάλλευτων εκτάσεων σε παραθεριστικές/τουριστικές ζώνες ανάπτυξης. Αυτό θα αποτελέσει την αφορμή για να υπάρξει ξανά ζωντάνια μέσα από την παρουσία περισσοτέρων κατοίκων, έστω τα σαββατοκύριακα. Τα σαββατοκύριακα δεν είναι αμελητέα ποσότητα. Είναι 104 από τις 365 μέρες του χρόνου. Ευκαιρία να γίνει αναζωογόνηση για το 1/3 του χρόνου ίσως και περισσότερο, αν υπολογίσει κανείς ότι οι απόδημοι θα επιθυμούν να περάσουν τις ημέρες των Χριστουγέννων ή του Πάσχα, με την οικογένειες τους στο χωριό. Παράλληλα θα μπορούσαν να δοθούν κίνητρα από το κράτος για χαμηλότοκα δάνεια, με υποθετικό σενάριο, π.χ. στο 1% για ανέγερση εξοχικής κατοικίας σε υψόμετρο πέραν των 600 μέτρων. Επίσης, η μείωση του ΦΠΑ από 19% σε 5%, νοουμένου ότι αποδεικνύεται η σχέση ανάπτυξης από απόδημο και όχι από ξένο στο εκάστοτε χωριό ή η γενική παραχώρηση ενός εφάπαξ ποσού.
Ας αναλογιστούμε τι θα γίνει εάν δοθούν κίνητρα στους απόδημους για να ανεγείρουν εξοχική κατοικία σε ορεινό χωριό. Ταυτόχρονα θα δημιουργηθούν ακόμη περισσότερες θέσεις εργασίας για διάφορα επαγγέλματα, όπως για αρχιτέκτονες, οικοδόμους, ηλεκτρολόγους, επιπλοποιούς, και κατ’ επέκταση όσα επαγγέλματα αφορούν την αλυσίδα μιας οικοδομής. Παράλληλα το κράτος θα επωφελείται της είσπραξης ΦΠΑ από όλους τους πιο πάνω, αλλά και από την αγορά επίπλων, οικιακών συσκευών, κτλ. Επιπλέον, οι κοινότητες θα ανασάνουν οικονομικά αφού θα εισπράττουν τις φορολογίες από τα νέα σπίτια, θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας λόγω των εργοταξίων, και ταυτόχρονα με την αυξημένη κινητικότητα στα χωριά να δημιουργηθούν νέοι χώροι σίτισης και ψυχαγωγίας, προσελκύοντας με αυτό τον τρόπο και τον υπόλοιπο πληθυσμό. Μόλις σας παρέθεσα τη δική μου ταπεινή άποψη για το εν λόγω θέμα. Πιστεύω ότι δύσκολα κάποιος που έχει τη δουλειά του στην πόλη να μετακομίσει μόνιμα στο χωριό, ακόμα και με το επίδομα που δίνεται σήμερα που ανέρχεται στις €30000. Αυτό δείχνουν και οι αριθμοί της στεγαστικής πολιτικής που εξέδωσε η κυβέρνηση καλοπροαίρετα από τον Μάιο του 2018. Αυτά λοιπόν αλλά και άλλα πολλά θα μπορούσαν να γίνουν ώστε να μην σβήσει το παιδικό μας όνειρο για λίγη έστω ζωή στο χωριό.
Λούκας Ελευθερίου
Δημοτικός Σύμβουλος Λακατάμιας
