Συνταγματικές και καθ’ όλα νόμιμες κρίθηκαν χθες τελεσίδικα από την Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, οι αποκοπές, που επέβαλε το 2012 η Κυβέρνηση στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων, για αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Με την απόφαση αυτή φεύγει ένας τεράστιος πονοκέφαλος από την Κυβέρνηση που εν μέσω νέας κρίσης, σε περίπτωση αποτυχίας των εφέσεων του Γενικού Εισαγγελέα, θα έπρεπε να επιστρέψει εκατοντάδες εκατομμύρια στους δημόσιους υπαλλήλους. Κατά πλειοψηφία η Ολομέλεια του Ανωτάτου (οκτώ δικαστές υπέρ, τέσσερις κατά και ένας υπέρ αλλά με διαφορετικό σκεπτικό) έκανε αποδεκτές και τις τρεις εφέσεις του Γενικού Εισαγγελέα και ακύρωσε την πρωτόδικη απόφαση με την οποία κρίθηκαν ως αντισυνταγματικές οι αποκοπές επειδή κρίθηκε ότι αποτελούν περιουσιακό στοιχείο. Συγκεκριμένα, κρίθηκαν συνταγματικές: Η αποκοπή από τους μηνιαίους μισθούς, για το 3% από τις συντάξεις καθώς και για τις προσαυξήσεις και την ΑΤΑ.
Όπως αναφέρεται στην απόφαση, η έννοια του μισθού ως προστατευόμενο αγαθό στα πλαίσια του Άρθρου 23, έχει κριθεί στην υπόθεση Χαραλάμπους, όπου ναι μεν αναγνωρίστηκε, ότι ο μισθός συνιστά ιδιοκτησιακό δικαίωμα και, επομένως, οποιαδήποτε παρέμβαση δεν μπορεί παρά να ενταχθεί στο Άρθρο 23, εξίσου όμως σαφώς διατυπώθηκε, με αναφορά στη νομολογία που ακολουθεί, ότι το δικαίωμα της ιδιοκτησίας δεν επεκτείνεται σε μισθό συγκεκριμένου ύψους και, κατά συνέπεια, δεν αποκλείεται η διαφοροποίηση, υπό προϋποθέσεις, στο ύψος του μισθού σε συνθήκες κρίσιμες για την οικονομία, νοουμένου ότι δεν τίθεται σε κίνδυνο η αξιοπρεπής διαβίωση του μισθωτού. Η Ολομέλεια του Ανωτάτου επιβεβαιώνει ότι το δικαίωμα ιδιοκτησίας δεν κατοχυρώνει δικαίωμα ορισμένου ύψους αποδοχών, εκτός αν συντρέχει η περίπτωση διακινδύνευσης της αξιοπρεπούς διαβίωσης.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Απόφαση για δημόσιους: Δεν στερήθηκαν περιουσίας
Όσον αφορά τις προσαυξήσεις και την ΑΤΑ, το Δικαστήριο τονίζει ότι η παραχώρηση τους δεν χορηγείται δικαιωματικά και κατά τρόπο γενικό, αλλά εξαρτάται από προϋποθέσεις που αφορούν στον συγκεκριμένο, κάθε φορά, υπάλληλο. Δεν έχει καταδειχθεί, εν προκειμένω, από τους εφεσίβλητους ότι έχουν αποκτήσει νόμιμη προσδοκία για προσαύξηση που να συνιστά κατοχυρωμένο ιδιοκτησιακό δικαίωμα. Όσον αφορά το τιμαριθμικό επίδομα, όπως ειπώθηκε στην απόφαση, αυτό καταβάλλεται υπό προϋποθέσεις, δηλαδή σύμφωνα με τα ποσοστά και τους όρους που εγκρίνονται, από καιρό σε καιρό, με βάση το ύψος του τιμαριθμικού δείκτη.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην απόφαση, «υπό το φως όλων των ανωτέρω θεωρούμε ότι οι αποκοπές δεν επηρεάζουν τον πυρήνα του δικαιώματος σε μισθό και σύνταξη, ούτε και θέτουν σε κίνδυνο την αξιοπρεπή διαβίωση των εφεσιβλήτων, οι οποίοι, ας σημειωθεί άλλωστε, δεν έχουν θέσει τέτοιο ζήτημα. Συνεπώς, υπό τις περιστάσεις, δεν συνιστούν στέρηση περιουσίας και παραβίαση ιδιοκτησιακού δικαιώματος, εν τη εννοία του Άρθρου 23 του Συντάγματος».
Σε δηλώσεις του ο Γενικός Εισαγγελέας ανέφερε πως το βασικό μήνυμα που εκπέμπεται με βάση την απόφαση, είναι ότι ατομικά δικαιώματα είναι απολύτως σεβαστά και διασφαλισμένα, όμως εάν δεν επηρεαστεί ο πυρήνας, το κράτος μπορεί να προβεί σε ανάλογες ενέργειες. Είπε επίσης ότι έγιναν αποδεκτές οι εφέσεις της Δημοκρατίας με αποτέλεσμα να ανατραπούν οι αποφάσεις που λήφθηκαν από το πρωτόδικο δικαστήριο. Με δυο λόγια εκρίθη ότι είναι επιτρεπτές οι αποκοπές στους μισθούς και συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων ως προς το θέμα των προσαυξήσεων. Ατομικά δικαιώματα όπως αυτά που καλύπτονται από το άρθρο 23 του Συντάγματος είναι απολύτως σεβαστά και διασφαλισμένα. Όμως εφόσον δεν επηρεαστεί ο πυρήνας αυτού του δικαιώματος, το κράτος μπορεί να προβεί σε κάποιους περιορισμούς οι οποίοι πρέπει να είναι πλήρως αιτιολογημένοι και αναλογικοί ως προς το σκοπό στον οποίο στοχεύουν.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Η πρώτη αντίδραση του Προέδρου για απόφαση Ανωτάτου
Κατά τον κ. Κληρίδη, η απόφαση δημιουργεί ένα προηγούμενο ώστε σε παρόμοιες περιστάσεις το κράτος να μπορεί να ενεργήσει κάτω από τις ίδιες συνθήκες νόμιμα και πλήρως συνταγματικά. Το κράτος δεν έχει υποχρέωση να επιστρέψει οτιδήποτε εφόσον νόμιμα και συνταγματικά ενήργησε.
Εύσημα Αναστασιάδη στον Γ.Εισαγγελέα
Τα εύσημα στον Γενικό Εισαγγελέα έδωσε χθες μέσω twitter, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, μετά την ανακοίνωση της ανακουφιστικής για την Κυβέρνηση απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου. «Είναι με ιδιαίτερη ικανοποίηση που διαπιστώνω για άλλη μια φορά την ανεξαρτησία, την αξιοπιστία, το ακέραιο και το υψηλό επίπεδο της Δικαστικής Eξουσίας της πατρίδας μας. Συγχαρητήρια στον Γενικό Εισαγγελέα για τον άψογο χειρισμό της υπόθεσης», ανέφερε ο Νίκος Αναστασιάδης.
