Στα 44 δισ. ευρώ έφτασαν οι επενδύσεις σε κατοικίες και άλλες κατασκευές για την περίοδο 2019 – 2023, ποσό που αντιπροσωπεύει το 36% των συνολικών επενδύσεων, ύψους 119 δισ. ευρώ που είχαμε στην Ελλάδα την ίδια περίοδο.
Σωρευτικά, οι επενδύσεις για την περίοδο 2019 – 2023 αυξήθηκαν κατά 17,5 δισ. ευρώ από τα οποία περίπου 7 δισ. ευρώ προήλθαν από επενδύσεις σε εμπορικά και αστικά ακίνητα. Η κριτική που ασκείται το τελευταίο διάστημα στην κυβέρνηση είναι ότι η αύξηση των επενδύσεων οφείλεται βασικά στο real estate και είναι επενδύσεις χωρίς μεγάλο πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα για την απασχόληση και το ΑΕΠ.
Συγκυριακά η κριτική αυτή έχει βάση τα στοιχεία για τις επενδύσεις του 2023. Τον περασμένο χρόνο οι συνολικές επενδύσεις λόγω του κακού δ’ τριμήνου είχαν μια μέτρια αύξηση της τάξης του 4%. Αντίθετα, οι επενδύσεις σε real estate είχαν μια εκρηκτική αύξηση κατά 40%.
Μάλιστα, σε απόλυτα ποσά έφτασαν το 45% των άμεσων ξένων επενδύσεων οι οποίες όμως μειώθηκαν σημαντικά στα 4,48 δισ. ευρώ από 7,58 δισ. ευρώ που είχαν φτάσει το 2022. Οι επενδύσεις σε κατοικίες έφτασαν πέρσι σε αξία τα 1,6 δισ. ευρώ από 1,1 δισ. ευρώ που είχαν φτάσει το 2022. Συνολικά οι επενδύσεις σε αστικά και εμπορικά ακίνητα έφτασαν πέρσι τα 3,8 δισ. ευρώ από 2,2 δισ. ευρώ το 2022.
Αναφερόμενος την Τετάρτη στο θέμα, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης τόνισε ότι το ποσοστό των επενδύσεων σε ακίνητα ως προς το σύνολο των επενδύσεων, μειώθηκε κατά την περίοδο 2019 – 2023 στο 35% από 42% που ήταν επί ΣΥΡΙΖΑ, ενώ την ίδια περίοδο το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν σημαντικά υψηλότερο, φτάνοντας το 49,7%.
Το επενδυτικό κενό
Ο υπουργός παραδέχθηκε ότι η ελληνική οικονομία πάσχει από ένα σημαντικό επενδυτικό κενό, το οποίο όμως περιορίζεται από την σημαντική αύξηση των άμεσων ξένων επενδύσεων όπου σημειώνεται ρεκόρ 20ετιας τα τελευταία χρόνια.
Σε αριθμούς, η Ελλάδα πρέπει να κλείσει ένα τεράστιο επενδυτικό κενό που φτάνει τα 100 δισ. ευρώ για να μπορέσει να σταθεροποιηθεί η ανάπτυξη σε θετικό πρόσημο. Με βάση επίσημους υπολογισμούς, για να κλείσει το επενδυτικό κενό θα πρέπει οι επενδύσεις να αυξάνονται σταθερά με ένα μέσο ετήσιο ρυθμό 8% έως το 2031, ώστε να φτάσουμε σε ένα κεφαλαιακό απόθεμα 780 εκατ. ευρώ που είχαμε πριν την οικονομική κρίση.
Επίσης, θα πρέπει οι επενδύσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ να προσεγγίσουν τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ενδεικτικά, με βάση τα αποτελέσματα του 2023, οι επενδύσεις στην Ελλάδα έφτασαν το 14,3% του ΑΕΠ, ενώ στο μέσο όρο της Ε.Ε. οι επενδύσεις έφτασαν το 21,4% του ΑΕΠ. Συνεπώς δεν έχει νόημα να στοχοποιούμε κανένα είδος επενδύσεων προς τη χώρα μας.
Η ανάγκη για παραγωγικές επενδύσεις
Η πραγματική ανάγκη είναι να προχωρήσει η υλοποίηση μεταρρυθμίσεων για την καλύτερη λειτουργία του δημοσίου, ειδικά στον τομέα της δικαιοσύνης, ώστε η χώρα να μπορέσει να προσελκύσει ξανά παραγωγικές επενδύσεις, οι οποίες τα προηγούμενα χρόνια δεν ξεπερνούσαν ως ποσοστό το 2-3% επί του συνόλου.
Με άλλα λόγια, να γίνει προορισμός επενδύσεων από το μηδέν, οι οποίες θα έχουν σαν στόχο την παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας. Με βάση μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδας, ανασταλτικοί παράγοντες τέτοιων επενδύσεων είναι, σε ότι αφορά το εσωτερικό, το μικρό μέγεθος των ελληνικών επιχειρήσεων και η δυσκολία στην πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό, η πολυνομία και το περιοριστικό ακόμη επιχειρηματικό περιβάλλον.
