Το προηγούμενο έτος ήταν αρκετά δύσκολο για τον τομέα της χρηματοοικονομικής τεχνολογίας, καθώς οι μετοχές των εισηγμένων εταιρειών του κλάδου κατέγραψαν “βουτιά” 50% από την κορυφή τους στα τέλη του 2021, παρά το γεγονός ότι ο δείκτης S&P 500 έχει εκτιναχθεί σε νέα ιστορικά υψηλά. Η χρηματοδότηση των venture capitals προς τις νεοφυείς fintechs ήταν ακόμη πιο φειδωλή – συρρικνώθηκε περισσότερο από 70%, από τα 141 δισ. δολάρια που ανήλθε παγκοσμίως το 2021, σε μόλις 39 δισ. δολάρια το 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία της CB Insights. Γεγονός που προκάλεσε απολύσεις και πωλήσεις μετοχών σε πολύ χαμηλότερες τιμές από αυτές της αγοράς, σε ευρύτερα επίπεδο.
Παρ’ όλα αυτά, η λίστα Fintech 50 του Forbes για το 2024 βρίθει εξαίρετων επιχειρηματιών, οι οποίοι όχι μόνο προσαρμόστηκαν αλλά επιπλέον άκμασαν μέσα σε αυτό το περιβάλλον. Τρεις επιμέρους κλάδοι του τομέα χρηματοοικονομικής τεχνολογίας, οι οποίοι εξυπηρετούν κυρίως άλλες επιχειρήσεις -Πληρωμών, Wall Street & Επιχειρήσεις και Business to Business Banking- ήταν αυτοί που κυρίως ξεχώρισαν. Είναι ενδεικτικό ότι σε αυτούς τους τρεις επιμέρους κλάδους ανήκουν οι 27 από τις συνολικά 50 επιχειρήσεις που περιλαμβάνει η φετινή κατάταξη, αλλά και 7 από τις συνολικά 13 πρωτοεμφανιζόμενες επιχειρήσεις που συνθέτουν την ένατη λίστα των πιο καινοτόμων ιδιωτικών επιχειρήσεων χρηματοοικονομικής τεχνολογίας του Forbes. Γεγονός που δεν προκαλεί έκπληξη, καθώς οι νεοφυείς επιχειρήσεις εξυπηρέτησης καταναλωτών σε κορεσμένους κλάδους δεν προσελκύουν πλέον φαινομενικά απεριόριστα κεφάλαια από venture capitals για τη διεξαγωγή ευρέων εκστρατειών μάρκετινγκ, ενώ την ίδια ώρα οι κλάδοι των ακινήτων και των κρυπτονομισμάτων αντιμετωπίζουν πρωτόγνωρες προκλήσεις.
Οι fintechs που ξεχώρισαν
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της βαρετή, αλλά καινοτόμου και πολύτιμης για το επιχειρείν, κατηγορίας νεοφυών fintechs αποτελεί η νεοεισερχόμενη στη λίστα εταιρεία DataSnipper. Η εδρεύουσα στην Ολλανδία εταιρεία χρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη για την αντιστοίχιση δεδομένων από αποδείξεις ή τραπεζικές συναλλαγές με στοιχεία δαπανών, εξοικονομώντας πολλές ώρες εργασίας στους λογιστές, οι οποίοι στην παρούσα συγκυρία σπανίζουν. Η DataSnipper διαθέτει ήδη 1.400 πελάτες, μεταξύ των οποίων οι Deloitte, Ernst & Young, KPMG και PwC. Κατά την πρώτη πενταετία λειτουργίας της η εταιρεία αναπτύχθηκε με ίδια κεφάλαια, ωστόσο πρόσφατα συγκέντρωσε χρηματοδότηση 100 εκατ. δολαρίων, σε μια συναλλαγή που την αποτίμηση στο 1 δισ. δολάρια.
Η κυβερνοασφάλεια στον τομέα των ασφαλειών είναι ένας ακόμη πρόσφορος κλάδος για τις fintechs, δεδομένου ότι οι επιθέσεις χάκερ και λυτρισμικών εξελίσσονται διαρκώς. Οι εταιρείες Coalition και At-Bay αξιοποιούν την τεχνολογία -και τη βαθιά γνώση των ιδρυτών τους για τον τρόπο δράσης των χάκερς- προκειμένου να καρπωθούν ένα μεγάλο κομμάτι της αγοράς κυβερνοασφάλειας στον τομέα των ασφαλειών, ύψους 11 δισ. δολαρίων. Ανάλογες ευκαιρίες για τις εταιρείες fintech δημιουργεί και η εξέλιξη των χρηματοοικονομικών απατών με την αξιοποιίηση της τεχνητής νοημοσύνης. Τρεις από τις επιχειρήσεις που επανήλθαν φέτος στη λίστα με τις πλέον “καυτές” νεοφυείς fintechs -οι Alloy, Persona και Sentilink– έχουν βάλει στόχο να “πιάσουν” αυτούς τους απατεώνες, ενώ η νεοεισερχόμενη Middesk βοηθά τους 600 πελάτες της, στους οποίους περιλαμβάνονται παραδοσιακές τράπεζες αλλά και άλλες fintechs, να επαληθεύουν ότι οι επιχειρήσεις που θέλουν να ανοίξουν τραπεζικούς λογαριασμούς ή να λάβουν δάνεια είναι νόμιμες οντότητες.
Για την ανάδειξη των φετινών “νικητών” της λίστας Fintech 50, μια ομάδα εννέα ρεπόρτερ και συντακτών του Forbes ανέλυσε στοιχεία για εκατοντάδες επιχειρήσεις, αξιολογώντας τα πάντα, από την καινοτομία των προϊόντων που προσφέρουν και τον ρυθμό αύξησης των πελατών και των εσόδων τους έως την ποικιλομορφία των ηγετικών τους ομάδων. Οι συντάκτες του Forbes έλαβαν συνεντεύξεις τόσο από διευθύνοντες συμβούλους όσο και από “γνώστες” του κλάδου. Για να συμπεριληφθούν δε στη λίστα, οι νεοφυείς εταιρείες χρηματοοιονομικής τεχνολογίας έπρεπε να έχουν την έδρα τους ή να πραγματοποιούν σημαντικό μέρος των εργασιών τους στις ΗΠΑ και να μην ανήκουν σε κάποια εισηγμένη εταιρεία.
Όπως προαναφέρθηκε, δύο επιμέρους κλάδοι χρηματοοικονομικής τεχνολογίας που έχουν πλέον περιορισμένη παρουσία στη φετινή κατάταξη είναι αυτοί του real estate και του blockchain και των κρυπτονομισμάτων. Τα υψηλά επιτόκια συνεχίζουν να πλήττουν τον τομέα των ακινήτων και κατ’ επέκταση τις νεοφυείς επιχειρήσεις που εξαρτώνται από τις πωλήσεις κατοικιών, την αναχρηματοδότηση στεγαστικών δανείων και τις αξίες των εμπορικών ακινήτων. Είναι ενδεικτικό ότι η φετινή λίστα περιλαμβάνει μόλις δύο εταιρείες ακινήτων.
Όσον αφορά το blockchain και τα κρυπτονομίσματα, με τον ιδρυτή του ανταλλακτηρίου FTX και πλέον καταδικασμένο ως εγκληματία Sam Bankman-Fried στη φυλακή να περιμένει την οριστική καταδίκη και τον ιδρυτή της Binance, Changpeng Zhao, να ομολογεί ένοχος για πολλές παραβάσεις του νόμου περί τραπεζικού απορρήτου και να παραιτείται από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου, ο κλάδος γυρίζει σελίδα. Στο επίκεντρο βρίσκονται πλέον οι εταιρείες που μπορούν να οδηγήσουν τον κλάδο σε μια νέα εποχή αυξημένου ρυθμιστικού ελέγχου, με στόχο την πιο βιώσιμη ανάπτυξή του. Όπως οι τρεις εταιρείες κρυπτονομισμάτων και blockchain που περιλαμβάνονται στη φετινή λίστα Fintech 50 -οι εταιρείες Chainalysis, Fireblocks και η νεοεισερχόμενη Gauntlet– οι οποίες εστιάζουν αντίστοιχα στη συμμόρφωση των εταιρειών με τους κανόντες, στην ασφάλεια και στη βελτιστοποίηση των οικονομικών μοντέλων (με ελαχιστοποίηση του κινδύνου) αποκεντρωμένης χρηματοδότησης.
Αντίθετα, η λίστα του 2022 περιελάμβανε εννέα εταιρείες κρυπτονομισμάτων, μεταξύ των οποίων ήταν και η FTX, η οποία πρόσφατα αποτιμήθηκε από τους επενδυτές στο εξωφρενικό ύψος των 32 δισ. δολαρίων, γεγονός που την καθιστά την τρίτη πολυτιμότερη εταιρεία fintech στην Αμερική.
Εδώ όμως έγκειται και μια ακόμη διαφορά όσο αφορά την κατάρτιση της λίστας σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια: Το 2024, η κατάταξη δεν έγινε με βάση την αξία των fintechs, αλλά προστέθηκαν στοιχεία σχετικά με το πότε μια νεοφυής εταιρεία άντλησε για τελευταία φορά κεφάλαια από επενδυτές. Αυτό έγινε γιατί οι αποτιμήσεις των εταιρειών χρηματοοικονομικής τεχνολογίας έχουν “βυθιστεί” τόσο από τα υψηλά τους το 2021 που τα στοιχεία όσον αφορά την τελευταία άντληση κεφαλαίων είναι διαστρεβλωμένα. Για παράδειγμα, η εταιρεία εταιρικών πιστωτικών καρτών και υπηρεσιών διαχείρισης δαπανών Ramp αύξησε τη βάση πελατών της κατά το εντυπωσιακό ποσοστό του 80% το 2023, φτάνοντας τους 25.000 πελάτες, αλλά κατά τον τελευταίο γύρο χρηματοδότησής της τον προηγούμενο Αύγουστο, αποτιμήθηκε στα 5,8 δισ. δολάρια έναντι 8,1 δισ. δολαρίων στις αρχές του 2022.
Ένα ακόμη περίεργο στοιχείο είναι ότι δύο επιχειρήσεις που είχαν συμπεριληφθεί στην πρώτη λίστα Fintech 50 του Forbes το 2015 αλλά δεν ξαναεμφανίστηκαν στη συνέχεια, επανήλθαν φέτος. Πρόκεται για την εταιρεία αυτόματων συμβουλευτικών υπηρεσιών Wealthfront και την εταιρεία τεχνολογίας δανεισμού Zest AI, γνωστή ως το 2019 ως ZestFinance. Χάρη, εν μέρει, στα υψηλότερα επιτόκια και την προσθήκη ενός νέου αυτοματοποιημένου χαρτοφυλακίου ομολόγων, τα έσοδα της Wealthfront αυξήθηκαν κατά 15% το 2023, φτάνοντας τα 200 εκατ. δολάρια, ενώ τα υπό διαχείριση περιουσιακά της στοιχεία ανήλθαν στα 55 δισ. δολάρια. Όσον αφορά την Zest AI, υπερδιπλασίασε τα έσοδά της το 2023, φτάνοντας τα 38 δισ. δολάρια. Η εταιρεία χρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη για να βοηθήσει τα πιστωτικά ιδρύματα να αυξήσουν το ποσοστό των χορηγήσεών τους, μειώνοντας ταυτόχρονα τον πιστωτικό κίνδυνο.
Όσον αφορά τους νεοεισερχόμενους, κάποιοι εξ αυτών ξεχώρισαν για τις μοναδικές ιδέες τους. Για παράδειγμα, η Carry1st, που ίδρυσε ο 37χρονος Cordel Robbin-Coker, παρέχει άδειες και λανσάρει παιχνίδια για κινητές συσκευές στην Αφρική και διαχειρίζεται μια πλατφόρμα πληρωμών που επιτρέπει αγορές εντός της εφαρμογής σε όλη την αφρικανική ήπειρο για δημοφιλή παιχνίδια όπως το Call of Duty: Mobile.
Μια ακόμη νεοεισερχόμενη που ξεχωρίζει είναι η νεοφυής Pulley, η οποία βοηθά ιδιωτικές εταιρείες να παρακολουθούν τα ποσοστά των μετόχων τους. Η Pulley κατάφερε να εισχωρήσει και να διαπρέψει σε έναν χώρο όπου υπήρχε ήδη ένας κορυφαίος παίκτης, η κατά πολύ μεγαλύτερη Carta. Όταν όμως η Carta προκάλεσε την οργή των πελατών της τον Ιανουάριο, επειδή μοιράστηκε ευαίσθητες πληροφορίες σχετικά με νεοφυείς επιχειρήσεις με επενδυτές στη δευτερογενή αγορά, η Pulley “επιτέθηκε”. Ο διευθύνων σύμβουλος και συνιδρυτής της εταιρείας Yin Wu προσέφερε μέσω της πλατφόρμας X εκπτώσεις τους δυσαρεστημένους πελάτες της Carta, καταφέροντας να αυξήσει την πελατειακή της βάση κατά 109% από τις αρχές του 2023, φτάνοντας τους 4.600 πελάτες. Μπορεί να απέχει ακόμη πολύ από τους 40.000 πελάτες που διαθέτει η Carta, ωστόσο η δυναμική της ήταν αυτή που της εξασφάλισε μια θέση στη λίστα, αντικαθιστώντας την Carta.
