To TikTok ξεκίνησε και επισήμως τη νομική διαδικασία αμφισβήτησης ενός νόμου που υπέγραψε ο Τζο Μπάιντεν, τον Απρίλιο και ο οποίος δίνει τη δυνατότητα στην Ουάσιγκτον να απαγορεύσει τη δημοφιλή εφαρμογή στις ΗΠΑ, εκτός εάν η μητρική της εταιρεία – η κινεζική ByteDance – συμφωνήσει να την πουλήσει σε Αμερικανό αγοραστή.
Την Τρίτη, η εταιρεία κατέθεσε μήνυση με στόχο να μπλοκάρει τον νόμο περί προστασίας των Αμερικανών από ελεγχόμενες από ξένους αντιπάλους εφαρμογές, ένα νομοσχέδιο που θα έδινε στην ByteDance προθεσμία 270 ημέρες είτε να πουλήσει την εφαρμογή είτε να αντιμετωπίσει το ban του TikTok στις ΗΠΑ. Στη μήνυση, το TikTok χαρακτήρισε τον νόμο ως στοχευμένη και αντισυνταγματική απαγόρευση της πλατφόρμας – παρά τις διαβεβαιώσεις του Μπάιντεν και του Λευκού Οίκου ότι ο στόχος δεν είναι να κλείσει το TikTok, αλλά να συνεχίσει να λειτουργεί υπό νέα ιδιοκτησία. Το TikTok περιέγραψε τον νόμο ως παραβίαση των δικών του δικαιωμάτων της Πρώτης Τροποποίησης, καθώς και των δικαιωμάτων ελεύθερης έκφρασης 170 εκατομμυρίων Αμερικανών.
“Υπάρχουν σοβαροί λόγοι για τους οποίους το Κογκρέσο δεν έχει θεσπίσει ποτέ στο παρελθόν έναν τέτοιο νόμο”, ανέφεραν οι νομικοί σύμβουλοι των δικηγορικών γραφείων Mayer Brown και Covington & Burling που εκπροσωπούν την κινεζική εταιρεία, στην αγωγή 67 σελίδων που κατέθεσαν. “Το Κογκρέσο δεν έχει δημιουργήσει ποτέ στο παρελθόν ένα καθεστώς ελευθερίας λόγου δύο ταχυτήτων: μία που στοχοποιεί συγκεκριμένα μια πλατφόρμα και μία άλλη για όλους τους άλλους”.
“Το Κογκρέσο πρέπει να συμμορφώνεται με τις επιταγές του Συντάγματος, ακόμη και όταν ισχυρίζεται ότι προστατεύει την εθνική ασφάλεια του κράτους”, επισημαίνει η μήνυση. “Το Κογκρέσο απέτυχε να συμμορφωθεί με το Σύνταγμα στην περίπτωση της ByteDance, και ο νόμος πρέπει να απαγορευτεί”.
Ο νέος νόμος ήρθε ως επιστέγασμα των ανησυχιών για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ ως προς το αν το TikTok -που τροφοδοτείται από έναν αδιαφανή αλγόριθμο που αναπτύχθηκε από μηχανικούς της ByteDance στην Κίνα- θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να παρακολουθεί τους Αμερικανούς χρήστες ή να χειραγωγεί την αμερικανική κοινή γνώμη. Οι ανησυχίες αυτές εντάθηκαν από μια αναφορά του Forbes που αποκάλυπτε ότι η ByteDance χρησιμοποίησε το TikTok για να κατασκοπεύει δημοσιογράφους, “περιόρισε” τη συζήτηση ορισμένων “ευαίσθητων” θεμάτων σε κάποιες πλατφόρμες της και κακοδιαχειρίστηκε τα δεδομένα των ανθρώπων που δημιουργούν περιεχόμενο στο TikTok, των εταιρειών που διαφημίζονται στην πλατφόρμα αλλά και celebrities, πολιτικών και άλλων δημόσιων προσώπων που χρησιμοποιούν την εφαρμογή. Τα κινεζικά κρατικά μέσα ενημέρωσης έχουν επίσης χρησιμοποιήσει το TikTok για να προωθήσουν “διχαστικά” βίντεο για Αμερικανούς πολιτικούς.
Η μήνυση απορρίπτει αυτούς τους ισχυρισμούς για την ασφάλεια των δεδομένων και το περιεχόμενο ως “κερδοσκοπικούς και προβληματικούς”, αναφέροντας: “Η κερδοσκοπική πρόκληση βλάβης δεν δικαιολογείται όταν διακυβεύονται οι αξίες της Πρώτης Τροποποίησης”.
Στο μεταξύ, κάποιοι υποστηρίζουν ότι το κλείσιμο της εφαρμογής θα επιφέρει πλήγμα στην αμερικανική οικονομία και οι ίδιοι νομικοί σύμβουλοι που απέτρεψαν το ban από τον Ντόναλντ Τραμπ το 2020 -και αργότερα, από το κλείσιμο της εφαρμογής στην πολιτεία της Μοντάνα- συζητούν ήδη με δημιουργούς περιεχομένου στην πλατφόρμα για να συμμετέχουν σε αγωγές κατά της αμερικανικής κυβέρνησης.
Ας δούμε πέντε βασικές παραμέτρους της μάχης μεταξύ TikTok και Ουάσιγκτον, που επικαλείται η πλατφόρμα:
“Η χρήση του TikTok από τον Μπάιντεν υπονομεύει τις υποτιθέμενες ανησυχίες για την εθνική ασφάλεια”
Η προεκλογική εκστρατεία του Μπάιντεν διεξάγεται και από το TikTok. Η αρχή έγινε πριν υπογραφεί ο νέος νόμος από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, κίνηση που δημιούργησε ερωτηματικά σε επικριτές αλλά και χρήστες του TikTok. H εταιρεία επικαλείται αυτό το επιχείρημα στη μήνυσή της, όπως και το γεγονός ότι αρκετά μέλη του Κογκρέσου -που υπερψήφισαν τη νέα νομοθεσία- είναι ενεργοί χρήστες της πλατφόρμας. Επομένως, ισχυρίζεται, οι φερόμενοι κίνδυνοι εθνικής ασφάλειας μέσω της εφαρμογής είναι ανυπόστατοι. “Η χρήση του TikTok από τον πρόεδρο Μπάιντεν και μέλη του Κογκρέσου υπονομεύει τον ισχυρισμό ότι η πλατφόρμα αποτελεί πραγματική απειλή για τους Αμερικανούς”, ανέφερε η TikTok στη μήνυσή της. Στο μεταξύ, σε μια διαφοροποίηση από τη στάση του το 2020 απέναντι στην εφαρμογή, ο Τραμπ εξετάζει επίσης το ενδεχόμενο να δραστηριοποιηθεί στο TikTok για να προσεγγίσει περισσότερους ψηφοφόρους.
“Η εκποίηση δεν είναι λύση”
“Η ‘ειδική εκποίηση’ που επιβάλλει ο νόμος για να επιτραπεί στην TikTok να συνεχίσει να λειτουργεί στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι δυνατή: ούτε εμπορικά, ούτε τεχνολογικά, ούτε νομικά”, αναφέρει το TikTok στη μήνυσή του. Είναι “ανεδαφική σε βαθμό που να μην αποτελεί καν εναλλακτική λύση”.
Ορισμένοι εμπειρογνώμονες και άνθρωποι που έχουν εργαστεί στο TikTok ή συνεργάστηκαν στενά με αυτό, συμμερίζονται αυτή την άποψη, υποστηρίζοντας ότι είναι σχεδόν αδύνατο να αποσπαστεί το TikTok από την ByteDance. (Δημοσιεύματα του Forbes έχουν επανειλημμένα δείξει πόσο συνδεδεμένες είναι οι δύο εταιρείες, κάτι για το οποίο υπερθεμάτισε το TikTok στη μήνυσή του). “Δεν υπάρχει τρόπος να διαχωριστεί η δραστηριότητα του TikTok στις ΗΠΑ και να πωληθεί χωριστά”, δήλωσε ο πρώην γενικός σύμβουλος της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας Glenn Gerstell στο Forbes τον Απρίλιο. Η κινεζική κυβέρνηση έχει επίσης δηλώσει ότι δεν πρόκειται να παραδώσει το σύστημα συστάσεων του TikTok. “Κανείς δεν πρόκειται να αγοράσει ένα TikTok στις ΗΠΑ που δεν έχει τον αλγόριθμο”, δήλωσε ο Gerstell. “Αυτό που καθιστά πολύτιμο το TikTok είναι ακριβώς αυτό που δεν πωλείται”.
“Οι αμερικανικές εταιρείες κοινωνικής δικτύωσης ενέχουν τους ίδιους κινδύνους”
Το TikTok υποστηρίζει ότι οι ανταγωνιστές του, συμπεριλαμβανομένων των μητρικών εταιρειών του YouTube και του Instagram, έχουν τα ίδια προβλήματα που διαπιστώνει η αμερικανική κυβέρνηση για το TikTok. Ο νόμος “αγνοεί τους τρόπους με τους οποίους άλλες εταιρείες -ξένες και εγχώριες- μπορούν να θέσουν τους ίδιους κινδύνους για την ασφάλεια των δεδομένων και την προώθηση της παραπληροφόρησης”, αναφέρει η μήνυση. “Αγνοεί την πραγματικότητα: ότι πολλά από τα δεδομένα που συλλέγονται από την TikTok δεν διαφέρουν από τα δεδομένα που συλλέγονται από άλλες εφαρμογές και πηγές στον σημερινό διαδικτυακό κόσμο, συμπεριλαμβανομένων αμερικανικών εταιρειών όπως η Google, η Snap και η Meta. […] Οι ανησυχίες [για την προστασία των προσωπικών δεδομένων και του περιεχομένου] δεν δικαιολογούν την απαγόρευση των πλατφορμών [της ByteDance] χωρίς αντίστοιχες απαγορεύσεις σε άλλες πλατφόρμες”.
“Ο νόμος στοχεύει όλες τις εφαρμογές της ByteDance, όχι μόνο το TikTok, και όλο το περιεχόμενο”
Η ByteDance κατέχει μια μεγάλη σουίτα εφαρμογών – συμπεριλαμβανομένων των CapCut και Lemon8, οι οποίες είναι αρκετά δημοφιλείς στις ΗΠΑ. Αν απαγορευθεί το TikTok, οι υπόλοιπες εφαρμογές θα είναι παράπλευρες απώλειες αυτού του ban. νόμος είναι “υπερβολικά περιεκτικός, επειδή εφαρμόζεται σε άλλες εφαρμογές που ανήκουν στην ByteDance Ltd. και οι οποίες το Κογκρέσο δεν έχει αποδείξει -και δεν θα μπορούσε να αποδείξει- ότι ενέχουν τους κινδύνους που ο νόμος επιδιώκει να αντιμετωπίσει”, αναφέρει το TikTok στη μήνυσή του.
Επιπλέον, υποστηρίζει, πως το μεγαλύτερο μέρος του περιεχομένου που θα χανόταν με το κλείσιμο του TikTok δεν είναι, στην πραγματικότητα, προβληματικό. “Η κυβέρνηση δεν ισχυρίστηκε ποτέ ότι όλο -ή έστω το μεγαλύτερο μέρος- του περιεχομένου στο TikTok (ή σε οποιαδήποτε άλλη εφαρμογή που ανήκει στην ByteDance) αποτελεί υλικό παραπληροφόρησης ή προπαγάνδας. Ωστόσο, ο νόμος κλείνει όλο το περιεχόμενο που ανήκει στην ByteDance”.
“Υπάρχουν καλύτεροι τρόποι για να επιλυθεί το πρόβλημα”
Το TikTok υποστηρίζει ότι υπάρχουν “λιγότερο περιοριστικά και πιο προσαρμοσμένα μέσα” για να εξαλειφθούν οι ανησυχίες περί απειλής της εθνικής ασφάλειας μέσω της πλατφόρμας. Ένα εξ αυτών μια συμφωνία με την Επιτροπή Ξένων Επενδύσεων στις ΗΠΑ. Οι κυβερνήσεις Τραμπ και Μπάιντεν διαπραγματεύονταν μια τέτοια συμφωνία με την TikTok από το 2019, αλλά οι συζητήσεις “πάγωσαν” τον Αύγουστο του 2022, και ενώ βρίσκονταν στην τελική ευθεία, όπως τονίζει η μήνυση. Η βασική πρόταση στο τραπέζι προέβλεπε ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ θα είχε τη δυνατότητα να κλείσει το TikTok εάν παραβίαζε τη συμφωνία με την Επιτροπή Ξένων Επενδύσεων, προσέγγιση που το TikTok περιγράφει ως λιγότερο αυστηρή και εξίσου αποτελεσματική για το ζήτημα. “Εάν μια λιγότερο περιοριστική εναλλακτική λύση εξυπηρετούσε τον σκοπό της κυβέρνησης, ο νομοθέτης θα έπρεπε να χρησιμοποιήσει αυτήν τη λύση”, σημείωσε η εταιρεία, για να προσθέσει: “Οι όροι της εν λόγω δέσμης μέτρων που αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγμάτευσης είναι πολύ λιγότερο περιοριστικοί από την απόλυτη απαγόρευση”.
Επιπλέον, το Κογκρέσο θα μπορούσε να έχει ψηφίσει έναν εθνικό νόμο για την προστασία των προσωπικών δεδομένων ή μια νομοθεσία παρόμοια με την Πράξη Ψηφιακών Υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναφέρει το TikTok στη μήνυσή του. Οι νομοθέτες θα μπορούσαν να είχαν “επιδιώξει τη θέσπιση κανόνων σε επίπεδο βιομηχανίας με στόχο την αντιμετώπιση των ζητημάτων που αφορούν την ασφάλεια των δεδομένων και την ακεραιότητα του περιεχομένου σε όλο τον κλάδο” ή “να θεσπίσουν έναν νόμο για την προστασία των δεδομένων που θα διέπει τη μεταφορά ευαίσθητων δεδομένων των Αμερικανών πολιτών σε ξένες χώρες”, σημειώνεται Όμως “το Κογκρέσο δεν ακολούθησε καμία από αυτές τις εναλλακτικές λύσεις”.
Απόδοση – επιμέλεια: Μιχάλης Παπαντωνόπουλος
