Αν τα σημερινά δεδομένα δεν ανατραπούν, εκτιμάται ότι η έναρξη υποβολής αιτήσεων από ευάλωτους δανειολήπτες θα μπορεί να γίνει τον Σεπτέμβριο, αφού προηγουμένως εκδηλώσουν ενδιαφέρον συμμετοχής οι πιστωτές

Τον Οκτώβριο αναμένεται να αρχίσει η υποβολή αιτήσεων από τους ενδιαφερόμενους για ένταξη στο Σχέδιο Ενοίκιο Έναντι Δόσης, το οποίο έχει εγκριθεί από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Μετά τη δημοσιοποίηση της απόφασης των Βρυξελλών, τις επόμενες μέρες, θα κληθεί σε επόμενη συνεδρία του το Υπουργικό Συμβούλιο να εγκρίνει το τελικό σχέδιο, υιοθετώντας ουσιαστικά τις όποιες αλλαγές επέφερε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σκοπός του Σχεδίου είναι η προστασία της κύριας κατοικίας αξίας μέχρι €250 χιλ. (αμτί μέχρι 350.000 που περιλάμβανε το σχέδιο που απέστειλε αρχικά η Δημοκρατία) και η διευθέτηση των στεγαστικών μη εξυπηρετούμενων δανείων ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού με χαμηλά ή καθόλου εισοδήματα.

Η Κυβέρνηση θεωρεί πως δίνεται μια δίκαιη και οριστική λύση για τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Αφού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανάψει και επίσημα το πράσινο φως, το Υπουργείο Οικονομικών αναμένεται να προχωρήσει σε πρόσκληση προς τις τράπεζες και στις εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων για να συμμετέχουν στο κυβερνητικό σχέδιο. Η προθεσμία για εκδήλωση ενδιαφέροντος θα είναι 30 ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης του Σχεδίου προς τις τράπεζες και τις εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων. Βάσει των υπολογισμών του υπουργείου, οι πιστωτές θα μπορούν να εκδηλώσουν ενδιαφέρον μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου και στη συνέχεια το σχέδιο θα δημοσιευθεί προς το κοινό για υποβολή αιτήσεων.

Οι δικαιούχοι του σχεδίου

Δικαιούχοι του Σχεδίου είναι λήπτες κοινωνικών παροχών, οι οποίοι είχαν μη εξυπηρετούμενα δάνεια στις 31/12/2021 και τα οποία παρέμειναν μη εξυπηρετούμενα στις 31/12/2022, με εξασφάλιση την κύρια κατοικία, αγοραίας αξίας μέχρι 250 χιλ.

Στους δικαιούχους εντάσσονται και όλοι οι αιτητές στα Σχέδια Εστία και Οικία, οι οποίοι αξιολογήθηκαν ως επιλέξιμοι αλλά μη βιώσιμοι, με αγοραία αξία κύριας κατοικίας μέχρι 350 χιλ. και πρόσωπα που έχουν ενταχθεί στα Σχέδια Εστία και Οικία και των οποίων η ένταξη στη συνέχεια τερματίστηκε λόγω μη συμμόρφωσης με τα εν λόγω Σχέδια.

Αναλυτικά, δικαίωμα υποβολής για το Σχέδιο Ενοίκιο έναντι Δόσης θα έχουν φυσικά πρόσωπα που πληρούν συνολικά έξι προϋποθέσεις. Συγκεκριμένα, το ακίνητο (κύρια κατοικία) που είναι υπό εξασφάλιση θα πρέπει να αποτελεί τη μόνιμη διαμονή του αιτητή ή της οικογένειας από την 1η Ιανουαρίου του 2021 και μετά.

Επίσης, κατά την 31η Δεκεμβρίου του 2021 και κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, ο αιτητής ή οποιοδήποτε μέλος της οικογένειας του λαμβάνουν επιδόματα από το κράτος, που αφορούν δημόσιο βοήθημα, ΕΕΕ, επίδομα βαριάς κινητικής αναπηρίας, φροντίδας σε παραπληγικά ή τετραπληγικά άτομα, χορηγία σε τυφλούς, επιδόματα διακίνησης σε νεφροπαθείς και άτομα με θαλασσαιμία, επίδομα τέκνου με ετήσιο μεικτό εισόδημα μέχρι €19.500 και με αξίας ακίνητης περιουσίας €100 χιλ., επιδόματα τρίτεκνων και πολύτεκνων, μονογονεϊκής οικογένειας, επίδομα συνταξιούχου με χαμηλά εισοδήματα και σύνταξη ανικανότητας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Εκποιήσεις: Αναβλήθηκε το ντέρμπι για την προσφυγή στη Δικαιοσύνη

Σύμφωνα με τις πρόνοιες του Σχέδιου, στις περιπτώσεις όπου ο αιτητης δεν αποτελεί δανειολήπτη ή ιδιόκτητης, δεκτές θα γίνονται αιτήσεις για ένταξη στο Σχέδιο, όπου ο αιτητής είναι είτε συγγενής μέχρι δεύτερου βαθμού, με τουλάχιστον έναν εκ των δανειοληπτών ή ιδιοκτητών, είτε πρώην σύζυγος, νοούμενου ότι ο δανειολήπτης παραθέτει γραπτώς τη συγκατάθεση του στην αίτηση.

Οι αιτητές θα πρέπει είναι κάτοικοι της κύριας κατοικίας άνω των 18 ετών οι οποίοι με την έγκριση της αίτησης θα υπογράφουν ενοικιαστές της κύριας κατοικίας. Όλες οι αιτήσεις θα υποβάλλονται σε έντυπη μορφή, ταχυδρομικώς ή διά χειρός σε οποιοδήποτε επαρχιακό κέντρο της ΚΕΔΙΠΕΣ. Να σημειωθεί πως σε περίπτωση που αιτήσεις είναι ημιτελείς, τότε ο αιτητης εντός 45 ημερών θα πρέπει να προωθήσει στην ΚΕΔΙΠΕΣ τα επιπρόσθετα στοιχεία. Στην περίπτωση που η ΚΕΔΙΠΕΣ απορρίψει κάποιες αιτήσεις, οι αιτητές μπορούν να υποβάλλουν ένσταση.

Ο ρόλος της ΚΕΔΙΠΕΣ

Βασικός φορέας υλοποίησης του σχεδίου είναι η κρατική εταιρεία ιδιωτικού δικαίου ΚΕΔΙΠΕΣ, η οποία ιδρύθηκε το 2018 μέσω καταβολής κρατικής ενίσχυσης ύψους €3.5 δισ. Ουσιαστικά, η ΚΕΔΙΠΕΣ θα είναι ο νέος ιδιοκτήτων των κατοικιών που θα καταλήξουν στην κυριότητα της. Όσοι ενταχθούν στο Σχέδιο θα μεταβιβάζουν τον τίτλο στην ΚΕΔΙΠΕΣ, η οποία ταυτόχρονα θα υπογράφει σύμβαση ενοικίασης με το φυσικό πρόσωπο διάρκειας 14 ετών. Στις περιπτώσεις όπου ένας εκ των ενοικιαστών κατά την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης ενοικίασης είναι άνω των 65 ετών και ο/η σύζυγος είναι άνω των 50 χρόνων τότε η διάρκεια της ενοικίασης θα είναι εφόρου ζωής των ενοικιαστών.

Η ΚΕΔΙΠΕΣ θα καταβάλλει αντίτιμο για την κύρια κατοικία προς τους πιστωτές και το δάνειο, στο οποίο αποτελούσε εξασφάλιση η κύρια κατοικία, θα διαγράφεται από τον πιστωτή και θα παύει να είναι απαιτητό. Το κράτος θα καλύπτει το ενοίκιο εκ μέρους του φυσικού προσώπου. Δηλαδή, η ΚΕΔΙΠΕΣ θα καταβάλλει στον πιστωτή το 65% της αγοραίας αξίας της κύριας κατοικίας . Επίσης, θα αναλαμβάνει και το κόστος τεχνικού ελέγχου καταλληλότητας, νοούμενου πως δεν υπερβαίνει το 15% της αγοραίας αξίας.

Η διαχείριση προβληματικών υποθέσεων

Στις πρόνοιες του σχεδίου καθορίζεται και ο χειρισμός των περιπτώσεων όπου το οφειλόμενο ποσό του μη εξυπηρετούμενου δανείου είναι χαμηλότερο από την τιμή αγοράς. Σε αυτή την περίπτωση, η ΚΕΔΙΠΕΣ καταβάλλει ποσό ίσο με το οφειλόμενο ποσό στον πιστωτή και τη διαφορά μεταξύ της τιμής αγοράς και του οφειλόμενου ποσού.

Επιπρόσθετα, όταν κύρια κατοικία αποτελεί εξασφάλιση σε άλλο δάνειο το ποσό καταβάλλεται στον πιστωτή. Παράλληλα, θα γίνονται συγκεκριμένες ενέργειες στις περιπτώσεις που υπάρχουν ιδιαιτερότητες με τους τίτλους ιδιοκτησίας ή και στα ιδιοκτησιακά δικαιώματα. Τέλος, οι ειδικές και εξειδικευμένες περιπτώσεις θα προωθούνται για περαιτέρω χειρισμό στην ειδική επιτροπή που θα συσταθεί.

Το δικαίωμα επαναγοράς της κατοικίας

Η κατοικία θα μπορεί να επαναγοραστεί μετά από πέντε χρόνια, σε ευνοϊκή τιμή και πριν τη λήξη των 14 χρόνων της ενοικίασης. Να σημειωθεί πως η κατοικία μπορεί να αγοραστεί από τον ιδιοκτήτη του ακινήτου ή από συγγενή πρώτου βαθμού. Βάσει των προνοιών του σχεδίου, ο νέος ιδιοκτήτης μετά από έγκριση από το Υπουργείο Οικονομικών μπορεί να πωλήσει την κύρια κατοικία σε άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο της σύμβασης ενοικίασης.

Μετά την πάροδο των 14 χρόνων, η πώληση σε τρίτο πρόσωπο διενεργείται σε τιμές αγοράς. Επιπρόσθετα, ο αγοραστής θα υποχρεούται να ακολουθήσει τους όρους του σχεδίου μέχρι τη λήξη της σύμβασης ενοικίασης.

Όπως προβλέπεται στο σχέδιο, εάν ένας από τους ενοικιαστές αποβιώσει πριν τη λήξη της σύμβασης ενοικίασης, το κράτος θα συνεχίσει να καταβάλλει τη χορηγία προς την ΚΕΔΙΠΕΣ, νοουμένου πως ο άλλος ενοικαστής συνεχίσει να διαμένει στην κατοικία. Εάν αποβιώσουν και οι δύο ενοικιαστές πριν τη λήξη της σύμβασης, τότε αυτή τερματίζεται και ο νέος ιδιοκτήτης του ακινήτου, δηλαδή η ΚΕΔΙΠΕΣ, θα μπορεί να ενοικιάσει το ακίνητο σε εξαρτώμενα τέκνα των αποβιώσαντων, τα οποία είναι άνω των 18 ετών.