Σημαντική αύξηση των κρατικών δαπανών καταγράφει στην ενδιάμεση έκθεσή του το Δημοσιονομικό Συμβούλιο και την αποδίδει σε σειρά παραγόντων, περιλαμβανομένης της αλλαγής των προτεραιοτήτων της νέας Κυβέρνησης.
Το Δημοσιονομικό Συμβούλιο καταγράφει μεν ότι το Υπουργείο Οικονομικών διαχειρίζεται για την ώρα ικανοποιητικά την κατάσταση αλλά στέλνει και μηνύματα στην Κυβέρνηση να είναι προσεκτική για να μην χαθεί το δημοσιονομικό μαξιλάρι (πλεονάσματα), ώστε να είναι σε θέση να διαχειριστεί πιθανές ανάγκες χρηματοδότησης μέτρων στήριξης ή άλλες ανάγκες.
Στην έκθεση σημειώνεται πως «η δημοσιονομική εικόνα παραμένει αυτή τη στιγμή σταθερή, παρά τις σημαντικές αυξήσεις στις δαπάνες. Όπως είναι φυσιολογικό (και όπως ήταν αναμενόμενο, σημειώνεται), η ανάληψη της εξουσίας από νέα Κυβέρνηση συνεπάγεται και αύξηση δαπανών.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Δημοσιονομικό Συμβούλιο: Κοντά στο 2.5% η ανάπτυξη της οικονομίας το 2023
Σημαντική παράμετρος, σύμφωνα με το Δημοσιονομικό Συμβούλιο «αποτελεί η μεγάλη αυξομείωση των εσόδων ανά μήνα, κάτι που ενδέχεται να αυξήσει τις πολιτικές πιέσεις για δημοσιονομική επέκταση, τόσο μέσα από τo αίσθημα επανάπαυσης, όσο και μέσα από τη δημιουργία πολιτικών πιέσεων, οι οποίες βασίζονται σε βραχυπρόθεσμα στοιχεία που οδηγούν στο πολιτικό συμπέρασμα πως υπάρχει δημοσιονομικός χώρος («μαξιλαράκι») για επιπλέον αύξηση των δαπανών».
Το Δημοσιονομικό Συμβούλιο σημειώνει ακόμα ότι «πρέπει να τονιστεί πως τα επίσημα στοιχεία βασίζονται σε ταμειακή βάση και επομένως δεν περιλαμβάνουν σημαντικές δεσμεύσεις δαπανών οι οποίες, αν συνεχιστούν, μπορούν να ανατρέψουν την πορεία του πλεονάσματος. Οι εν λόγω δαπάνες εκτιμάται, μέχρι τον Ιούνιο 2023, πως ανέρχονται στα 279.9 εκατ. ευρώ, βάσει συντηρητικών εκτιμήσεων του ΔΣΚ».
Το Δημοσιονομικό Συμβούλιο εκτιμά επίσης ότι «στο εγγύς μέλλον (τους επόμενους 24 με 36 μήνες), διαφαίνεται υψηλός κίνδυνος για νέες μεγάλες δαπάνες, ορισμένες από τις οποίες θα αποδειχθούν αναπόφευκτες. Σε αυτές περιλαμβάνονται υποχρεώσεις και ανάγκες που εν μέρει θα καλυφθούν από το ΣΑΑ (Σχέδιο Ανάκαμψης), αλλά θα συνεπάγονται και σημαντικές (ως ποσοστό του ΑΕΠ) δαπάνες από την ίδια τη Δημοκρατία. Ενδεικτικά αναφέρουμε: πράσινη μετάβαση, ψηφιακή μετάβαση, φυσική ασφάλεια (άμυνα), ενεργειακή ασφάλεια και μετάβαση σε χαμηλότερους ρύπους, έργα για προστασία από την κλιματική αλλαγή (προστασία ακτογραμμής, αντιπλημμυρικά έργα, πυροσβεστικά έργα κτλ,), μεταρρυθμίσεις (δικαστικές, δημόσιας υπηρεσίας)».
Γνωμοδότηση για δημόσια οικονομικά
Η σημερινή οικονομική συγκυρία, κατά το Δημοσιονομικό Συμβούλιο, δεν συνεπάγεται υψηλό δημοσιονομικό κίνδυνο και ο έλεγχος που ασκείται από το Υπουργείο Οικονομικών δεν εγείρει λόγους ανησυχίας στο παρόν στάδιο. «Ωστόσο, συνιστάται συνεκτίμηση στον σχεδιασμό, των δαπανών για τις οποίες έχουν αναληφθεί πολιτικές και άλλες δεσμεύσεις και οι οποίες δεν εμφανίζονται, στο παρόν στάδιο, στα επίσημα στοιχεία. Επιπλέον, συνιστάται η διατήρηση πλεονασμάτων προς προστασία του δημοσιονομικού χώρου που θα απαιτηθεί για κοινωνικά μέτρα και για τη στήριξη της φυσικής ασφάλειας, της ενεργειακής ασφάλειας, καθώς και για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση της δημόσιας υπηρεσίας και της οικονομίας γενικότερα».
Υπάρχει έλεγχος, αλλά…
Με βάση τα σημερινά στοιχεία και τάσεις, δεν διαφαίνονται υψηλοί πρωτογενείς κίνδυνοι δημοσιονομικής αναταραχής και το Δημοσιονομικό Συμβούλιο, που θεωρεί πως το Υπουργείο Οικονομικών διατηρεί αυτή τη στιγμή τον έλεγχο στα δημόσια οικονομικά. Ωστόσο, σημειώνεται πως οι πιέσεις για περαιτέρω δημοσιονομική επέκταση αποτελούν σημαντικό ρίσκο που ενδέχεται να καταστήσει την επίτευξη του στόχου για μείωση του ελλείμματος στο 81.1% για το 2023 αμφίβολη.
Σύμφωνα με το Δημοσιονομικό Συμβούλιο «οι αυξήσεις των δαπανών θα πρέπει να συνεπάγονται και αντίστοιχο όφελος για την οικονομία και την κοινωνία σε βάθος χρόνου και να μεταφράζονται σε βελτίωση της -ανεπαρκούς σήμερα- παραγωγικότητας της κρατικής μηχανής, προς αποφυγή του ενδεχομένου να υποχρεωθεί η πολιτική ηγεσία σε πολιτικά, κοινωνικά και ενδεχομένως οικονομικά επώδυνες διορθώσεις τα επόμενα χρόνια.
