Ψηλά βάζουν τον πήχη κάποιοι ενοικιαστές και κυρίως οι πολυεθνικές και το προσωπικό τους στην Κύπρο, προτιμώντας τα «πράσινα» κτήρια, με πολλούς παλιούς γραφειακούς χώρους να μένουν στα αζήτητα. Η έλλειψη προσφοράς τέτοιων κτηρίων, σε συνάρτηση με την υψηλή ζήτηση, αποτελεί παράγοντα αύξησης της αξίας του ακινήτου ή και του ενοικίου.
«H κυπριακή αγορά έχει ασπαστεί απόλυτα την ανάγκη κατασκευής ή ανακαίνισης νέων κτηρίων με βάση την ενεργειακή βιωσιμότητα, το μειωμένο ενεργειακό αποτύπωμα και την αειφορία, καθώς το γραφειακό stock που υπάρχει είναι σημαντικά παλαιωμένο και δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες των σημερινών χρηστών. Υπάρχει πλέον ζήτηση, κυρίως από πολυεθνικές, όπου το πρώτο ζητούμενο είναι η ύπαρξη πιστοποίησης και για αυτό βλέπουμε τη συντριπτική πλειοψηφία των νέων αναπτύξεων να προσαρμόζονται σε αυτή την ανάγκη. Από την άλλη και οι επενδυτές έχουν από την πλευρά τους δεσμεύσεις να προσαρμοστούν βάσει των ESG κριτηρίων», αναφέρει στον «Φ» ο Πάνος Δανός, διευθύνων σύμβουλος του γραφείου Δανός και Συνεργάτες.
Να διευκρινιστεί ότι τα κριτήρια ESG (περιβάλλον, κοινωνία και εταιρική διακυβέρνηση), υπολογίζουν τον βαθμό έκθεσης μιας επιχείρησης σε μακροπρόθεσμο περιβαλλοντικό, κοινωνικό και διοικητικό ρίσκο. Επισημαίνει ο κ. Δανός ότι γραφειακά κτήρια με πράσινη πιστοποίηση καταφέρνουν να πετύχουν υψηλότερα μισθώματα, καθώς στους υπολογισμούς του κάθε χρήστη μετρούν πλέον συνολικά τα λειτουργικά κόστη (πχ ενέργεια, κατανάλωση νερού κ.λπ.), τα οποία βαίνουν μειούμενα σε αντίστοιχες αναπτύξεις.
Ο κ. Δανός εξηγεί ότι «μετρήσεις έχουν δείξει πως, παρά ένα υψηλότερο αρχικό κόστος κατασκευής, τα ενεργειακά κόστη μπορούν να μειωθούν 20%-40%, η κατανάλωση νερού 10%-30% και τα κόστη συντήρησης 10%-15% (άρα μείωση του λειτουργικού κόστους έως και 20%), γεγονός, που επιτρέπει την πληρωμή ενός ακριβότερου ενοικίου σε επίπεδα 10-20%, σε σχέση με ένα συμβατικό κτήριο. Ακόμη, πολλοί χρήστες είναι υποχρεωμένοι να ασπαστούν ESG κριτήρια, λόγω της εταιρικής πολιτικής τους, ενώ η επιστροφή των στελεχών στους γραφειακούς χώρους καταδεικνύει την ανάγκη για ένα wellness περιβάλλον. Επίσης, ένα καλύτερο εργασιακό περιβάλλον βοηθάει και στην προσέλκυση νέων ταλέντων».
Τονίζει, ακόμη, πως περίπου τα των μισθώσεων που έγιναν το 2ο τρίμηνο του 2023 αφορούσαν κτήρια με αντίστοιχα χαρακτηριστικά.
Οι επενδυτές, αναφέρει ο κ. Δανός, «προσαρμόζουν τη λειτουργία τους βάσει ESG κριτηρίων, οπότε οι ζητήσεις τους στρέφονται κυρίως σε αντίστοιχα ακίνητα ή προχωρούν και σε forward purchases ακινήτων, που πρόκειται να πιστοποιηθούν (υπάρχουν και αντίστοιχα παραδείγματα στην Κυπριακή αγορά πχ EY».
