«Η επικέντρωση τώρα στρέφεται στην αποτελεσματική εφαρμογή των νέων ρυθμίσεων», καταλήγει η ανακοίνωση του Yπουργείου Οικονομικών με την οποία χαιρετίζει το αναθεωρημένο πλαίσιο εκποιήσεων, τονίζοντας πως «η συζήτηση για τροποποιήσεις στο πλαίσιο εκποιήσεων έχει εξαντληθεί, εφόσον πλέον διασφαλίζεται ένα ισορροπημένο δίκτυ προστασίας για αυτούς που το χρειάζονται, χωρίς να διακυβεύεται η αποτελεσματικότητα και σταθερότητα του πλαισίου εκποιήσεων, σε συνθήκες χρηματοπιστωτικής σταθερότητας». 

Όπως σωστά αναφέρει το Υπουργείο Οικονομικών, η έμφαση πλέον θα πρέπει να δοθεί στην εφαρμογή των νέων ρυθμίσεων αλλά και στην εφαρμογή της διαδικασίας των εκποιήσεων αυτής καθ’ εαυτής η οποία ουσιαστικά ποτέ δεν αφέθηκε να λειτουργήσει από τη μέρα που ψηφίστηκε, είτε λόγω απρόβλεπτων εξελίξεων (πανδημία), είτε πολύμηνων αναστολών λόγω πολιτικών παρεμβάσεων.

Ως αποτέλεσμα, περισσότερο από μία δεκαετία μετά το ξέσπασμα της χρηματοοικονομικής κρίσης, η κυπριακή οικονομία παραμένει με ένα από τα υψηλότερα ιδιωτικά χρέη στην ευρωζώνη και ειδικά σε επίπεδο νοικοκυριών όπου οι κλασσικοί τρόποι αναδιάρθρωσης ήταν πιο δύσκολο να εφαρμοστούν. Σύμφωνα με στοιχεία που υποβλήθηκαν πρόσφατα στη Βουλή, το σύνολο των ΜΕΔ σε τράπεζες και Εταιρείες Εξαγοράς Πιστώσεων (ΕΕΠ) είναι περίπου €25 δισ. Από τα €22,5 δισ. που διαχειρίζονται οι ΕΕΠ τα €21 δισ. ή ποσοστό 93% του συνόλου, παρουσιάζουν καθυστέρηση πέραν των πέντε ετών. Δεν αποτελούν δηλαδή αποτέλεσμα της πρόσφατης κατάστασης που προκάλεσε η πανδημία.

Η στασιμότητα στην Κύπρο είναι χαρακτηριστική και από τις εξελίξεις σε άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα στην Ελλάδα, όπου υπολογίζεται πως τα επόμενα πέντε χρόνια, ξεκινώντας από το 2024 μη εξυπηρετούμενα δάνεια αξίας 10 δισ. ευρώ θα επιστρέψουν στο τραπεζικό σύστημα ως εξυπηρετούμενα. 

Την ανάγκη για τερματισμό της αβεβαιότητας γύρω από το πλαίσιο εκποιήσεων είχε επισημάνει πρόσφατα και ο οίκος Fitch κατά την αναβάθμιση των προοπτικών της Κύπρου από «σταθερές» σε «θετικές», σχολιάζοντας πως «η επίλυση της αβεβαιότητας γύρω από το πλαίσιο των εκποιήσεων μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω μείωση των ΜΕΔ και των δεικτών ιδιωτικού χρέους».

Ειδικά για τα νοικοκυριά ο δείκτης χρέους έναντι του ΑΕΠ βρίσκεται στο 69.3% και παρόλο που έχει μειωθεί κάπως τα τελευταία χρόνια, αυτό οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στην αύξηση του ΑΕΠ και όχι στη μείωση του χρέους. Άρα, η επίλυση των εκκρεμοτήτων σε σχέση με το νομικό πλαίσιο και η εφαρμογή των διαδικασιών, σίγουρα θα έχει θετικό αντίκτυπο στην επόμενη αξιολόγηση των Fitch αλλά και των υπόλοιπων οίκων αξιολόγησης.

Ικανοποιημένος για την ψήφιση του πλαισίου στη Βουλή εμφανίστηκε και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, ο οποίος χαιρέτησε την υπεύθυνη στάση των κομμάτων που ψήφισαν τα κυβερνητικά νομοσχέδια κι έκαναν εποικοδομητικές παρεμβάσεις, καθώς όπως είπε, πρόκειται για ένα ζήτημα που άπτεται της δημοσιονομικής πειθαρχίας, της οικονομίας, γενικότερα, και των προοπτικών που υπάρχουν για τη χώρα μας.

Παράλληλα, έστειλε κι ένα ξεκάθαρο μήνυμα: «την ίδια στιγμή όλοι αυτοί οι στρατηγικοί κακοπληρωτές, που στην ουσία εκμεταλλεύονταν ότι δεν υπήρχε αυτό το πλαίσιο, να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους». Υπενθυμίζεται πως αυτήν την περίοδο τρέχει και το σχέδιο «Ενοίκιο έναντι δόσης», ακόμα μία προσπάθεια από το κράτος για να στηρίξει τους πραγματικά ευάλωτους.

Ερώτημα για τους πολιτικούς πως θα συμπεριφερθούν

Την γενικότερη αποδοχή του νέου πλαισίου, επιβεβαιώνει και το γεγονός ότι χαιρετίστηκε από τον ΣΥΠΡΟΔΑΤ, τον σύνδεσμο που εκπροσωπεί δανειολήπτες, ο οποίος σε ανακοίνωσή του σημείωσε πως τα δύο νομοσχέδια που ψήφισε σε νόμο η Βουλή είναι εξέχουσας σημασίας για τους δανειολήπτες και την οικονομία καθώς αποτελούν ομπρέλα προστασίας για τις περιουσίες των δανειοληπτών. «Μαζί με την εφαρμογή του σχεδίου «ενοίκιο έναντι δόσης» έχουμε πλέον την «Τριλογία» προστασίας των ευάλωτων ομάδων» σημείωσε χαρακτηριστικά.

Δέκα και πλέον χρόνια από την κατάρρευση του 2013 και την έκρηξη του προβλήματος των ΜΕΔ το ερώτημα που τίθεται είναι εάν αυτή τη φορά η πολιτική και οι πολιτικοί θα αφήσουν το νομοθετικό πλαίσιο να δουλέψει για να εμπεδωθεί στην Κύπρο αυτό που η τρόικα είχε στωικά περιγράψει ως ανάγκη «εμπέδωσης κουλτούρας αποπληρωμής».