Η προηγηθείσα αύξηση των βασικών επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του κόστους δανεισμού για στεγαστικούς σκοπούς, καθώς και η συνεπακόλουθη μείωση στη ζήτηση στεγαστικών δανείων, δεν φαίνεται να έχουν επηρεάσει την εγχώρια ζήτηση ακινήτων σε ουσιαστικό βαθμό, η οποία παραμένει σε ανοδική τροχιά.
Στην ανάλυσή της για τον δείκτη τιμών κατοικιών που ανακοίνωσε χθες η Κεντρική Τράπεζα, εξηγεί ότι η μεγάλη ζήτηση από ντόπιους και ξένους αγοραστές διατηρεί τις τιμές ακινήτων ψηλά και ιδιαίτερα τις τιμές των διαμερισμάτων, σε συνδυασμό με την περιορισμένη προσφορά στην αγορά.
Η Κεντρική επισημαίνει ότι, με το κατασκευαστικό κόστος να βρίσκεται σε τροχιά σταθεροποίησης κατά το 2023, μετά τις σημαντικές αυξήσεις που προηγήθηκαν, οι αυξήσεις στις τιμές κατοικιών προκύπτουν κυρίως από την αυξημένη ζήτηση, σε συνδυασμό με τη συγκρατημένη προσφορά.
Στην έκθεση αναφέρεται ότι «κατά το τρίτο τρίμηνο του 2023, οι τιμές κατοικιών συνέχισαν την ανοδική τους πορεία, ως αποτέλεσμα κυρίως της αυξημένης ζήτησης για ακίνητα, προερχόμενης τόσο από εγχώριους όσο και από ξένους αγοραστές.
Με την εγχώρια ζήτηση να παραμένει σε σχετικά ψηλά επίπεδα, παρά την άνοδο των στεγαστικών επιτοκίων και τη συνεπακόλουθη μείωση στα στεγαστικά δάνεια, και με τη ζήτηση από ξένους να καταγράφει σημαντικές αυξήσεις κυρίως λόγω του headquartering policy, ο αριθμός των πωλητηρίων εγγράφων συνεχίζει να καταγράφει αύξηση.
Με τις τιμές των κατασκευαστικών υλικών να συνεχίζουν να σταθεροποιούνται στα υψηλά επίπεδα που καταγράφηκαν λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων και τη μείωση νέων οικιστικών κτηρίων για τα οποία εγκρίθηκαν άδειες οικοδομής, οι αυξήσεις στις τιμές κατοικιών αντανακλούν κυρίως τη σημαντική άνοδο στη ζήτηση, σε συσχετισμό με τη συγκρατημένη προσφορά οικιστικών κτιρίων».
Στην ανάλυση της Κεντρικής τράπεζας εξηγείται ότι η ζήτηση από ξένους αγοραστές αποδίδεται κυρίως στο headquartering policy (μεταφορά της έδρας εταιρειών στην Κύπρο), το οποίο προσελκύει ξένους επαγγελματίες από χώρες όπως το Ισραήλ, την Ουκρανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Λίβανο και τη Λευκορωσία, ενώ η ζήτηση από εγχώριους αγοραστές οφείλεται, μεταξύ άλλων, σε επενδύσεις για σκοπούς ενοικίασης (buy-to-let).
Αυξήσεις πλην Αμμοχώστου
Οι τιμές των διαμερισμάτων σε τριμηνιαία βάση κατέγραψαν αύξηση σε όλες τις επαρχίες εκτός από την ελεύθερη Αμμόχωστο, όπου καταγράφηκε μείωση. Συγκεκριμένα, στη Λευκωσία οι τιμές αυξήθηκαν κατά 1,5%, στη Λεμεσό 4%, στη Λάρνακα 2,9%, στην Πάφο 5,2% και στην Αμμόχωστο καταγράφηκε μείωση 1,7%.
Σε ετήσια βάση, οι τιμές των διαμερισμάτων σημείωσαν αύξηση σε όλες τις επαρχίες εκτός από την Αμμόχωστο. Συγκεκριμένα, το τρίτο τρίμηνο του 2023, στη Λευκωσία αυξήθηκαν κατά 4,6%, στη Λεμεσό κατά 14,9%, στη Λάρνακα κατά 13,4%, στην Πάφο κατά 18,5%, ενώ στην Αμμόχωστο καταγράφηκε μείωση κατά 1,8%, σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2022.
Οι τιμές κατοικιών σε τριμηνιαία βάση σημείωσαν αύξηση σε όλες τις επαρχίες για τρίτη συνεχόμενη τριμηνία και κατά το τρίτο τρίμηνο του 2023. Συγκεκριμένα, στη Λευκωσία καταγράφηκε αύξηση 0,7%, στη Λεμεσό 2,9%, στη Λάρνακα 2,8%, στην Πάφο 2,4% και στην Αμμόχωστο 2,8%. Ο σχετικά ψηλός ρυθμός αύξησης των τιμών κατοικιών στις παράλιες επαρχίες φαίνεται να πηγάζει από τη ζήτηση από ξένους αγοραστές και επενδυτές, κυρίως στο πλαίσιο του headquartering policy.
