Η ενδιάμεση πλατφόρμα, η οποία λειτούργησε άρον –άρον για να συμμορφωθεί η Δημοκρατία με τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενδεχομένως, να ευθύνεται για το μπάχαλο και την σύγχυση που δημιουργήθηκε τις τελευταίες ημέρες σε σχέση με την καταχώρηση των στοιχείων των οντοτήτων των Πραγματικών Δικαιούχων, στο ηλεκτρονικό μητρώο του Τμήματος της Εφόρου Εταιρειών.

Το συγκεκριμένο συμπέρασμα εξάγεται κατά την χθεσινή πολύωρη και θυελλώδη συνεδρία της κοινοβουλευτικής επιτροπής Εμπορίου.  Παρά το γεγονός ότι πολλές οντότητες καταχώρησαν στην προσωρινή πλατφόρμα τα στοιχεία, πολλά από αυτά δεν μπορούσαν να μεταφερθούν αυτόματα στο νέο ηλεκτρονικό μητρώο. Σημειώνεται πως οι εταιρείες έπρεπε να καταχωρήσουν τα σχετικά στοιχεία μέχρι τέλος του 2023 και από την 1η του 2024 όσες δεν συμμορφώθηκαν τους επιβαλλόταν χρηματικές κυρώσεις.  

Αδυναμίες στην ενδιάμεση λύση/πλατφόρμα παραδέχθηκε και ο ίδιος ο Υπουργός Ενέργειας Γιώργος Παπαναστασίου, η οποία τέθηκε σε εφαρμογή, όπως είπε, για να αποφευχθεί η επιβολή προστίμου από την ΕΕ κατά της Κύπρου. Σημείωσε, επίσης, πως υπάρχει σοβαρή αδυναμία στον έλεγχο των στοιχείων της ενδιάμεσης πλατφόρμας.

Επιπλέον, παραδέχθηκε πως η ενδιάμεση πλατφόρμα,  δεν μπορούσε να συνδεθεί με οποιαδήποτε άλλη πλατφόρμα του κράτους και υπήρχε μια σοβαρή αδυναμία στον έλεγχο των στοιχείων Τόνισε, παράλληλα, πως το σχετικό μητρώο, έγινε και για λόγους διαφάνειας και αποκατάστασης του ονόματος της Κύπρου στο εξωτερικό. Ανέφερε ότι ο ίδιος ένιωθε και νιώθει άβολα πολλές φορές που λαμβάνει μέρος σε διεθνείς συναντήσεις, αφού το όνομα της Κύπρου συνδέεται με διαφθορά.

Αναξιόπιστα τα στοιχεία

Τον Φεβρουάριο του 2021 η Βουλή ενέκρινε την εναρμονιστική νομοθεσία  για την καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος, η οποία προνοούσε τη λειτουργία του ηλεκτρονικού μητρώου Πραγματικών Δικαιούχων. Εκπρόσωπος του Τμήματος Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών, η οποία αποτελούσε την αναθέτουσα Αρχή ανέφερε πως τα δεδομένα που καταχωρήθηκαν στην ενδιάμεση λύση ήταν αναξιόπιστα και δεν μπορούσαν να καταχωρηθούν στη νέα πλατφόρμα. Είπε, ακόμη, πως τα δεδομένα στο ενδιάμεσο σύστημα έχουν μεταφερθεί σε μορφή PDF.

Εκ μέρους της εταιρίας IBM που ανέλαβε τη δημιουργία της πλατφόρμας αναφέρθηκε ότι δεν υπήρχε δυνατότητα μεταφοράς των στοιχείων από την ενδιάμεση στην τελική πλατφόρμα, αφού τα στοιχεία που καταχωρήθηκαν στην πρώτη ήταν δεδομένα σε ελεύθερο κείμενο χωρίς δυνατότητα ελέγχου. Kάτι που προκάλεσε την αντίδραση των βουλευτών. Ο βουλευτής των Οικολόγων Σταύρος Παπαδούρης, ανέφερε πως θα εγγράψει το θέμα για συζήτηση στην κοινοβουλευτική επιτροπή Ελέγχου, τονίζοντας πως «το Κράτος προχώρησε σε ένα ηλεκτρικό σύστημα για να τυπώνουν», όπως είπε, «οι υπηρεσιακοί κόλλες». 

Δεν ήταν άχρηστα

Από την πλευρά της η Έφορος Εταιρειών, Ειρήνη Μυλώνα Χρυσοστόμου, σημείωσε ότι δόθηκε η δυνατότητα να καταχωρηθούν στοιχεία χωρίς να υπάρχει δυνατότητα ελέγχου της ποιότητάς τους, αφού ήταν πολύ στενά τα χρονοδιαγράμματα. Μάλιστα, σημείωσε πως όταν λειτούργησε το τελικό ηλεκτρονικό μητρώο τα στοιχεία που καταχωρήθηκαν στην ενδιάμεση πλατφόρμα δεν ήταν άχρηστα.  Επ’ αυτού ο υπουργός σημείωσε πως «όταν κάναμε την πλατφόρμα, ήταν για να λειτουργήσουμε ένα μικρό μητρώο, δεν είχαμε σκοπό να πάμε σε πλατφόρμα που λειτουργεί με διαφορετικό τρόπο». Είπε, επίσης, πως τα στοιχεία που είχαν υποβάλει οι εταιρείες στην ενδιάμεση λύση, δεν ήταν συμβατά με το νέο σύστημα και δεν μπορούσε να τα δεχθεί. «Όλα έγιναν πολύ γρήγορα. Να χαμηλώσουμε τόνους και να συμπεριφερθούμε σοβαρά» κατέληξε.

Μέχρι τέλος Μαρτίου

Μετά από όλα αυτά ακολούθησε πολιτική απόφαση του υπουργού Ενέργειας με την οποία δίνεται παράταση μέχρι την 31η Μαρτίου σε όλες τις εταιρείες, περιλαμβανομένων και των εμπιστευμάτων για να καταχωρήσουν τα στοιχεία των Πραγματικών Δικαιούχων στο ηλεκτρονικό Μητρώο. Υπενθυμίζεται πως για 5 χιλ. οντότητες δεν δόθηκε παράταση με την προηγούμενη απόφαση του Τμήματος Εφόρων Εταιρειών, καθώς δεν είχαν υποβάλει τα στοιχεία στην ηλεκτρονική πλατφόρμα που λειτουργούσε ως ενδιάμεση λύση προτού τεθεί σε εφαρμογή το τελικό ηλεκτρονικό μητρώο αρχές του χρόνου.

Οι εταιρείες δεν θα αποδέχονται τις κυρώσεις

Μέχρι την Παρασκευή η Νομική Υπηρεσία θα δώσει την γνωμάτευση της στο Τμήμα της Εφόρου Εταιρειών σε σχέση με τα πρόστιμα €2 εκατ. που επιβλήθηκαν από την 1η του χρόνου στις οντότητες, οι οποίες έχουν καταχωρήσει τα στοιχεία των Πραγματικών Δικαιούχων. Βάσει του νόμου, επιβάλλεται πρόστιμο €200 για την μη καταχώρηση των στοιχείων και €100 για κάθε μέρα που συνεχίζεται η παράβαση.

Το μέγιστο πρόστιμο που μπορεί να επιβληθεί ανέρχεται στις €20 χιλ. Εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας μιλώντας στην κοινοβουλευτική επιτροπή Εμπορίου, ανέφερε πως η Υπηρεσία θα δώσει την γνωμάτευση της εντός των επόμενων ημέρων. Παράλληλα, γίνονται σκέψεις από πλευράς του Υπουργείου, οι εταιρείες να μην αποδέχονται το πρόστιμο προτού προχωρήσουν στην καταχώρηση των στοιχείων στο νέο σύστημα του Εφόρου.