Μετά από πολύωρες διαπραγματεύσεις, οι οποίες σε αρκετά σημεία ήταν θυελλώδεις, η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ για τα ενεργειακά θέματα ολοκληρώθηκε γύρω στις 8.30 μ.μ. χθες, με τα συμπεράσματα -που εκδόθηκαν με πολύ μεγάλη δυσκολία, λόγω των διαφωνιών- να μην ικανοποιούν παρά μόνο μερικώς τις χώρες του Νότου.

Επί της ουσίας, δεν εγκρίθηκε η θέσπιση, εδώ και τώρα, ανώτατης τιμής στο φυσικό αέριο, ούτε η αλλαγή στο μοντέλο αγοράς ηλεκτρισμού, όπως ζήτησαν επίμονα Ιταλία, Ισπανία, Ελλάδα και Πορτογαλία, με τη στήριξη και άλλων χωρών, σε μια προσπάθεια να μπει φραγμός στην ανεξέλεγκτη αύξηση του κόστους ηλεκτρισμού και στην αισχροκέρδεια. Εναντίον του αιτήματος των χωρών του Νότου τάχθηκαν μέχρι τέλους χώρες του Βορρά και κυρίως η Γερμανία και η Ολλανδία.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Βρέθηκε συμβιβαστική λύση για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας

Οι πληροφορίες πριν από τη διήμερη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, που ήθελαν τις χώρες της Ένωσης χωρισμένες σε διάφορα στρατόπεδα αναφορικά με τη διαχείριση της ενεργειακής κρίσης και τον έλεγχο των… ανεξέλεγκτων τιμών φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας, επιβεβαιώθηκαν κατά τη χθεσινή μαραθώνια συνεδρία, η οποία ολοκληρώθηκε γύρω στις 8.30 μ.μ., χωρίς τελική συμφωνία επί του επίμαχου θέματος της θέσπισης ανώτατης τιμής στο φυσικό αέριο και την αλλαγή στην τιμολόγηση της ηλεκτρικής ενέργειας. Ουσιαστικά, δεν εγκρίθηκε το αίτημα χωρών του Νότου και κάποιων άλλων για θέσπιση εδώ και τώρα ανώτατης τιμής, αλλά αφέθηκε ανοικτό παράθυρο για συζήτησή του το επόμενο διάστημα. Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κ. Μητσοτάκης, μιλώντας αμέσως μετά τη σύνοδο είπε πως “καταφέραμε να υπάρχει ρητή αναφορά στα πλαφόν των τιμών του φυσικού αερίου στη χονδρεμπορική αγορά. Η ΕΕ έχει δεσμευτεί για προτάσεις για την αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι τον Μάιο», δήλωση που δεν παραπέμπει όμως στη θέσπιση πλαφόν αλλά στην περαιτέρω συζήτηση κάποιου τρόπου υιοθέτησής του, δηλαδή αναφέρεται στα συμπεράσματα ως επιλογή.

Ξένα ειδησεογραφικά δίκτυα και άλλα ΜΜΕ έκαναν λόγο για θρίλερ αλλά και για έντονη συζήτηση, κάτι που ανάγκασε τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να διαφοροποιήσει σε μερικές περιπτώσεις την εισήγηση προς τους ηγέτες, σε μια προσπάθεια να επιτευχθεί συναίνεση, η οποία στην πραγματικότητα διαφαινόταν πως θα ήταν ένας απρόθυμος συμβιβασμός που δεν θα ικανοποιούσε καμία πλευρά. Σύμφωνα με διπλωμάτες που μίλησαν σε παριστάμενους δημοσιογράφους, οι συζητήσεις ήταν πολύ έντονες και χρειάστηκε να διακοπούν σε αρκετά σημεία για να επέλθει ηρεμία στη διαπραγμάτευση.

Σύμφωνα με εκπρόσωπο του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, νωρίς το απόγευμα διεκόπη η σύνοδος, για να δοθεί χρόνος στις κυβερνήσεις να μελετήσουν ένα αναθεωρημένο κείμενο συμπερασμάτων για τα ενεργειακά θέματα. Ωστόσο, η επανέναρξη της συζήτησης και η παράτασή της έδειξε πως η εξεύρεση συμβιβασμού ήταν δύσκολος στόχος, λόγω της άρνησης της Γερμανίας, κυρίως, της Ολλανδίας και άλλων χωρών να δεκτούν το πλαφόν.

Οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, με πρωταγωνίστριες την Ιταλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ελλάδα, συναινούντων ως ένα βαθμό των ηγετών του Βελγίου, της Κύπρου (όπως συνάγεται από χθεσινή δήλωση του Νίκου Αναστασιάδη) και άλλων χωρών επέμεναν στη θέσπιση ανώτατων ορίων τιμών στην ηλεκτρική ενέργεια ή το φυσικό αέριο ή ακόμα και την αλλαγή της δομής του μοντέλου αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ώστε οι ψηλές τιμές του φυσικού αερίου να μην παρασύρουν στα ύψη και τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας (ακόμα και αν παράγεται με πολύ χαμηλότερο κόστος από το φυσικό αέριο, όπως οι ΑΠΕ), επιτρέποντας υπερκέρδη από παραγωγούς ενέργειας και προμηθευτές. Για την ανάγκη αλλαγής του μοντέλου αγοράς ηλεκρικής ενέργειας ήταν έντονος ο Κυριάκος Μητσοτάκης στις δηλώσεις του μετά τη Σύνοδο.

Σύμφωνα με ξένα ΜΜΕ, Γερμανία και Ολλανδία επέμειναν μέχρι τέλους ότι αυτό που χρειάζεται είναι η επιτάχυνση της ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, κάτι όμως που δεν διασφαλίζει μείωση των τιμών, που είναι το κύριο ζητούμενο για τον ευρωπαϊκό πληθυσμό.

Σχεδόν τη μισή Αφροδίτη θα στέλνουν ετησίως στην ΕΕ οι ΗΠΑ

Σχεδόν το μισό απόθεμα του κοιτάσματος Αφροδίτη θέλει η ΕΕ να εισάγει ετησίως από τις ΗΠΑ τα επόμενα χρόνια, υπό μορφή υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), προκειμένου να απεξαρτηθεί κατά το δυνατό από τη ρωσική ενέργεια. Η χθεσινή συμφωνία της Ένωσης με τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν προβλέπει σε πρώτη φάση την παροχή περίπου 15 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων (bcm) αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου σε χώρες της ΕΕ μέχρι το τέλος του 2022 και τη μετέπειτα σταδιακή αύξηση της ποσότητας, με στόχο να φθάσει τα 50 bcm τον χρόνο.

H πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αναφερόμενη στη δέσμευση των ΗΠΑ να παράσχουν στην ΕΕ επιπλέον 15 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα LNG φέτος, πρόσθεσε ότι «η Ευρώπη θα εργαστεί για να εξασφαλίσει σταθερή ζήτηση για επιπλέον LNG των ΗΠΑ τουλάχιστον έως το 2030. Στοχεύουμε σε περίπου 50 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως».

Στην ανακοίνωση που εκδόθηκε αναφέρεται πως οι ΗΠΑ θα προσπαθήσουν να εξασφαλίσουν τις πρόσθετες ποσότητες, διατύπωση που παραπέμπει στις δυσκολίες του εγχειρήματος, καθώς τα διαθέσιμα αποθέματα αμερικάνικου LNG δεν είναι πολλά, ενώ επιπλέον δεν υπάρχουν σε όλες τις χώρες της ΕΕ οι αναγκαίες διαθέσιμες υποδομές για επαναεριοποίηση του υγροποιημένου αερίου ή για μεταφορά του σε χώρες της βορειοανατολικής Ευρώπης.

ΕΕ και ΗΠΑ επαναβεβαίωσαν χθες τη δέσμευσή τους να εκπληρώσουν τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού, να επιτύχουν τον στόχο των καθαρών μηδενικών εκπομπών έως το 2050 και να διατηρήσουν το όριο 1,5 βαθμού Κελσίου στην άνοδο της θερμοκρασίας εφικτό, μεταξύ άλλων μέσω μιας ταχείας μετάβασης στην καθαρή ενέργεια, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση.

Χρονοδιάγραμμα για απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο

Η Γερμανία θα μπορούσε έως τα μέσα του έτους να περιορίσει στο μισό τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου και να απεξαρτηθεί από το ρωσικό φυσικό αέριο «σε μεγάλο βαθμό» έως τα μέσα του 2024, δήλωσε χθες ο υπουργός Οικονομίας και Πολιτικής για το Κλίμα Ρόμπερτ Χάμπεκ.

Σύμφωνα με τον ίδιο, έως το τέλος του τρέχοντος έτους, ο στόχος της γερμανικής κυβέρνησης είναι «να είμαστε σχεδόν ανεξάρτητοι» από το ρωσικό πετρέλαιο, ενώ η εξάρτηση από τον άνθρακα θα περιοριστεί εντός των προσεχών εβδομάδων από το 50% στο 25%. «Μέχρι το φθινόπωρο, θα είναι εφικτή η ανεξαρτησία από τον ρωσικό λιθάνθρακα», πρόσθεσε, για να επισημάνει ότι «οι εταιρείες αφήνουν τις συμβάσεις με τους ρώσους προμηθευτές να λήξουν, δεν τις ανανεώνουν και αλλάζουν προμηθευτές με απίστευτο ρυθμό».

Ο υπουργός Οικονομίας εξέφρασε ακόμη την πεποίθηση ότι η Γερμανία θα έχει «σε μεγάλο βαθμό» απεξαρτηθεί και από το ρωσικό φυσικό αέριο έως το μέσο του 2024 και επανέλαβε τη δυνατότητα μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου με πλοία, για την οποία το υπουργείο προετοιμάζει τρεις πλωτούς τερματικούς σταθμούς. Οι εταιρίες RWE και Uniper βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις για τρία ειδικά πλοία, εξήγησε. «Εξετάζουμε πιθανές τοποθεσίες στη Βόρεια και στη Βαλτική Θάλασσα, για χρήση ακόμη και ενόψει του επόμενου χειμώνα», αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομίας.