Μικρό καλάθι και χαμηλές προσδοκίες πρέπει να έχουν οι δανειολήπτες ότι ακόμη και αν αρχίσουν οι μειώσεις των επιτοκίων, η δόση τους θα μειωθεί ελάχιστα ευρώ και η διαφορά στη δόση του μήνα θα είναι μικρή. Μετά τον Μάρτιο του 2023, η ΕΚΤ προχώρησε σε τέσσερις αυξήσεις, συνολικού ύψους μίας ποσοστιαίας μονάδας, με το επιτόκιο χορηγήσεων να κορυφώνεται τον Σεπτέμβριο στο 4,5% και το τρίμηνο Euribor να κυμαίνεται λίγο κάτω από το 4%.
Επομένως, θα πρέπει τα επιτόκια να μειωθούν πάνω από μία ποσοστιαία μονάδα, δηλαδή τέσσερις φορές αν οι μειώσεις είναι της τάξης των 25 μονάδων βάσης η κάθε για να δουν μείωση της δόσης όσοι έχουν στεγαστικά δάνεια. Από αυτή την μείωση εξαιρούνται όσοι δανειολήπτες επέλεξαν να μετατρέψουν το κυμαινόμενο επιτόκιο σε σταθερό με αποτέλεσμα η δόση τους να παραμείνει σταθερή για όσο χρόνο έχουν κλειδώσει την σταθερή δόση.
Το πόσο γρήγορα θα «τρέξει» η ΕΚΤ την μείωση των επιτοκίων, (μέχρι τώρα έχουν γίνει δέκα αυξήσεις) θα φανεί και στην ελάφρυνση των δόσεων. Για παράδειγμα αν το υπόλοιπο της δόσης στεγαστικού δανείου είναι €200.000 και περίοδος αποπληρωμής τα 20 χρόνια η δόση με μέσο επιτόκιο 7% είναι €1.552. Aν το διοικητικό συμβούλιο κρίνει ότι συντρέχουν λόγοι για χαλάρωση νομισματικής πολιτικής και το επιτόκιο μειωθεί συντηρητικά για πρώτη φορά κατά 0,25% τότε η δόση θα υποχωρήσει ελάχιστα στα €1.522, δηλαδή μόνο κατά €30. Στην περίπτωση που η μείωση των επιτοκίων είναι 0,50% τότε η δόση θα υποχωρήσει στα €1.493.
Τον Ιούλιο του 2022 όταν ξεκίνησε η αύξηση των επιτοκίων ως μέτρο για περιορισμό του πληθωρισμού, τα επιτόκια ήταν μηδενικά και το μέσο κόστος δανεισμού ήταν 2,5% που αυτό σημαίνει δόση €1.060. Δηλαδή από τον Ιούλιο του 2023 η μηναία δόση με κυμαινόμενο επιτόκιο έχει αυξηθεί κατά μέσο όρο €492 και θα πρέπει να περάσει μεγάλο χρονικό διάστημα ώστε οι δανειολήπτες να επανέλθουν σε δόσεις τέλος Ιουνίου 2022 όταν τα επιτόκια ήταν αρνητικά.
Σύμφωνα με το Bloomberg, οι προβλέψεις των οικονομολόγων για τη μείωση τους έως τα μέσα του 2025 έχουν σημαντικές διαφορές, από 75 μ.β. (στο 3,75% για το επιτόκιο χορηγήσεων) έως 250 μ.β. (στο 2%).
Ορισμένοι θεωρούν ότι η κεντρική τράπεζα θα μειώνει τα επιτόκια κατά 25 μ.β. σε κάθε συνεδρίαση από τον Ιούνιο φέτος και άλλοι ότι θα τα μειώνει κάθε δεύτερη συνεδρίαση. Στην πρώτη περίπτωση, που είναι και η καλύτερη, οι δανειολήπτες θα μπορούν να δουν την πρώτη μείωση στη δόση τους στο τέλος του 2024. Η στρατηγική της ΕΚΤ θα εξαρτηθεί από τη στάθμιση που θα κάνει για τα υπέρ και τα κατά μίας γρήγορης μείωσης των επιτοκίων και μίας πιο αργής μείωσης τους στη συνέχεια από τη μία πλευρά και μίας καθυστερημένης αρχικής μείωσης που θα συνοδευθεί από πιο γρήγορες μειώσεις στη συνέχεια.
Την προηγούμενη εβδομάδα, ο Ιταλός κεντρικός τραπεζίτης και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, Φάμπιο Πανέτα, υποστήριξε ότι η ΕΚΤ θα πρέπει σύντομα να αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια και επισήμανε ότι η έγκαιρη, σταδιακή δράση είναι καλύτερη από τις καθυστερημένες, επιθετικές κινήσεις.
Επίσης υποστήριξε ότι οι ανησυχίες για το «τελευταίο μίλι» και τον πυρήνα του πληθωρισμού είναι αδικαιολόγητες. Και αιτιολόγησε την άποψη του καθώς εκτίμησε ότι είναι απίθανο ένα σπιράλ μισθών – τιμών, ενώ το κόστος μεταφοράς από την κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα έχει περιορισμένο αντίκτυπο.
Η στιγμή «πλησιάζει γρήγορα» για τη μείωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ και τα έγκαιρα και σταδιακά βήματα θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μείωση της επακόλουθης μεταβλητότητας στις χρηματοπιστωτικές αγορές και στην οικονομία, δήλωσε το κορυφαίο στέλεχος χάραξης νομισματικής πολιτικής.
Περισσότερα τα δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε η Κεντρική Τράπεζα, το μεγαλύτερο μέρος του χαρτοφυλακίου (83% του συνόλου του δανειακού χαρτοφυλακίου) έχει παραχωρηθεί με κυμαινόμενα επιτόκια, με το 50% του δανειακού χαρτοφυλακίου να είναι συνδεδεμένο με τα βασικά επιτόκια ΕΚΤ και το επιτόκιο Euribor.
Αυτό το μερίδιο του χαρτοφυλακίου επηρεάζεται άμεσα από τις μεταβολές στο κόστος δανεισμού, λόγω και των πρόσφατων αυξήσεων στα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2022 και το πρώτο τρίμηνο του 2023. Το 33% του συνόλου του δανειακού χαρτοφυλακίου είναι συνδεδεμένο με τα βασικά επιτόκια των πιστωτικών ιδρυμάτων και δεν φαίνεται να έχει επηρεαστεί ιδιαίτερα από τις αυξήσεις στα επιτόκια της ΕΚΤ.
