Οι πληροφορίες του philenews αναφέρουν πως μεταξύ των αρμοδίων στην κρατική μηχανή δεν υπάρχει ταύτιση απόψεων ως προς τον κίνδυνο η Κύπρος να αντιμετωπίσει σοβαρό πρόβλημα επάρκειας ηλεκτρισμού μέσα στο 2025, αν και κάποιοι ανησυχούν πως ίσως τέτοιο πρόβλημα να παρουσιαστεί και μέσα στο 2024, σε περίπτωση απρόβλεπτων προβλημάτων στην παραγωγή ή σε περίπτωση παρατεταμένου καύσωνα.
Ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου (ΔΣΜΚ) φέρεται από πληροφορίες να ανησυχεί εντονότερα, αξιοποιώντας τις δικές του μετρήσεις και αναλύσεις, ενώ η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου θεωρεί σοβαρή την απειλή στην περίπτωση που θα διατεθεί φυσικό αέριο στην ηλεκτροπαραγωγή μέσα στο 2025, κάτι που σήμερα φαντάζει πολύ απομακρυσμένο σενάριο.
Ούτε οι υποδομές στο Βασιλικό είναι έτοιμες να υποδεχθούν φυσικό αέριο (είναι ημιτελείς και θα χρειαστούν πολλοί μήνες για την ολοκλήρωσή τους, ακόμα και αν ξεπεραστεί αμέσως η διελκυστίνδα κράτους και εργολάβου), ούτε -ακόμα χειρότερα- το σύστημα αγωγών για μεταφορά του φυσικού αερίου στους ηλεκτροπαραγωγούς σταθμούς της ΑΗΚ και της PEC.
Στην περίπτωση που το φυσικό αέριο θα είναι διαθέσιμο προς χρήση μέσα στο 2025, θα πρέπει να αρχίσουν τα δοκιμαστικά στις γεννήτριες της ΑΗΚ και της PEC, διαδικασία που απαιτεί μερικούς μήνες για κάθε μονάδα και εκ των πραγμάτων περιορίζει τη δυναμικότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από τις υφιστάμενες γεννήτριες. Γι’ αυτό τον λόγο, η προσθήκη νέων μονάδων παραγωγής θεωρείται επιβεβλημένη, αν θέλουμε να αποφύγουμε σοβαρά προβλήματα επάρκειας. Στο ηλεκτρικό σύστημα αναμένεται να ενταχθεί εντός του έτους η 6η μονάδα της ΑΗΚ στο Βασιλικό (160 μεγαβάτ), πλην όμως δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς φυσικό αέριο. Το ίδιο ισχύει και για τις γεννήτριες της ιδιωτικής PEC, ακόμα και να ολοκληρωθεί η εγκατάστασή τους εντός του 2024.
Αν το φυσικό αέριο δεν είναι διαθέσιμο ούτε μέσα στο 2025, συνεπώς δεν θα βγουν εκτός λειτουργίας οι μονάδες της ΑΗΚ για δοκιμαστικά, η ΡΑΕΚ εκτιμά, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι θα υπάρξουν, έστω οριακά, συνθήκες ομαλής κάλυψης της ζήτησης ηλεκτρισμού. Από τον Διαχειριστή Μεταφοράς, όμως, εκφράζεται ανησυχία για το 2025, ανεξαρτήτως της λειτουργίας ή όχι του τερματικού στο Βασιλικό, ιδιαίτερα για τα ακραία σενάρια πρόβλεψης, σε περίπτωση έντονων καιρικών φαινομένων, απότομης αύξησης της ζήτησης ή βλαβών στις γεννήτριες ή το σύστημα.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, και η ΡΑΕΚ και ο Διαχειριστής θεωρούν απαραίτητη την προώθηση αποφάσεων και ενεργειών το συντομότερο δυνατό, ώστε να αυξηθεί η δυνατότητα παραγωγής ηλεκτρισμού, μέσα στο 2025, κάτι όχι εύκολο, δεδομένου του περιορισμένου χρόνου που υπάρχει.
Πρώτη επιλογή των αρμοδίων είναι η προσθήκη δύο αεριοστροβίλων στον σταθμό της ΑΗΚ στη Δεκέλεια, ισχύος 40 μεγαβάτ έκαστος. Η ΑΗΚ έχει από τον Νοέμβριο καταθέσει τις σχετικές αιτήσεις στη ΡΑΕΚ, οι οποίες όμως κρίθηκαν ελλιπείς και ζητήθηκαν πρόσθετα στοιχεία. Η κατάθεση αυτών των στοιχείων αναμένεται να πάρει κάποιους μήνες, κάτι που ενισχύει την ανησυχία, καθώς είναι ορατό το ενδεχόμενο να μην προλάβει η ΑΗΚ να εγκαταστήσει τις μονάδες πριν το καλοκαίρι του 2025.
Πληροφορίες από το Υπουργείο Ενέργειας αναφέρουν ότι έχει ήδη ζητηθεί από την ΑΗΚ να προβεί στις δέουσες ενέργειες για ενίσχυση της παραγωγής από τη Δεκέλεια (ώστε, παράλληλα, να ενισχυθεί και η ισορροπία του ηλεκτρικού συστήματος), ωστόσο αναμένεται και έκδοση σχετικού διατάγματος από τον υπουργό, λόγω της πίεσης του χρόνου. Στις 29 Ιανουαρίου ο υπουργός Ενέργειας συγκάλεσε σύσκεψη μεταξύ όλων των αρμοδίων, περιλαμβανομένων και ιδιωτών παραγωγών, ώστε να ληφθούν αποφάσεις.
Σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί ο στόχος της εγκατάστασης νέων μονάδων στη Δεκέλεια, η εναλλακτική επιλογή θα είναι η ενοικίαση κινητών μονάδων παραγωγής, που θεωρείται όμως η ακριβότερη επιλογή για τους καταναλωτές αλλά και η πιο ρυπογόνα.
