Την πιο ευνοϊκή συγκυρία βιώνει το τραπεζικό σύστημα καθώς οι τράπεζες κατάφεραν να αυξήσουν τα έσοδά τους λόγω των ψηλών επιτοκίων που υπάρχουν στα δάνεια και τα πιο χαμηλά που προσφέρουν στα επιτόκια καταθέσεων, και παράλληλα μείωσαν τα έξοδα τους, όπως προκύπτει από στοιχεία βασικών συγκεντρωτικών χρηματοοικονομικών δεικτών για τον κυπριακό τραπεζικό τομέα που δημοσίευσε η Κεντρική Τράπεζα.
Οι τράπεζες έχουν κάνει πολλές προσπάθειες για μείωση των εξόδων τους έχοντας εφαρμόσει πάνω από δέκα σχέδια εθελουσίας εξόδου τα τελευταία οκτώ χρόνια, έχουν κλείσει αρκετά καταστήματα και ψηφιοποίησαν το μεγαλύτερο μέρος των τραπεζικών εργασιών τους. Το κόστος προς έσοδα των κυπριακών τραπεζών (cost to income) ανήλθε το Σεπτέμβριο του 2023 στο 33,3% φανερά πιο κάτω από το 82,7% που ήταν το Σεπτέμβριο του 2022, το ψηλότερο σημείο από τον Ιούνιο του 2016 (το τελευταίο στοιχείο που δίνει η Κεντρική Τράπεζα).
Για να υπάρχει και ακριβής σύγκριση, τον Ιούνιο του 2023 ανερχόταν στο 32,9%, τον Μάρτιο του 2023 στο 33,9% και το Δεκέμβριο του 2022 ήταν στο 69,1%. Το κόστος του προσωπικού των τραπεζών, όπως προκύπτει από τα στοιχεία (staff expenses) ανερχόταν τον Σεπτέμβριο του 2023 στο 54,8% , τον Ιούνιο του 2023 στο 55,7% ενώ τον Σεπτέμβριο του 2022 και του 2021 ήταν 61,8% και 57,1% αντίστοιχα. Το χαμηλότερο ποσοστό καταγράφεται τον Ιούνιο του 2018 που ήταν στο 47,5%.
Τα έξοδα general and administrative expenses που παράγουν οι τράπεζες, στα οποία συμπεριλαμβάνονται τα διοικητικά έξοδα και γενικά όσα ξοδεύουν ήταν στο 36% τέλος Δεκεμβρίου 2023 από 37% τον Δεκέμβριο του 2022 και 35,2% τον Δεκέμβριο του 2021. Το ψηλότερο ποσοστό 47,7% καταγράφεται τον Ιούνιο του 2018 και το χαμηλότερο 31,8% σημειώνεται τον Σεπτέμβριο του 2020, σύμφωνα με την ανάλυση των στοιχείων της Κεντρικής Τράπεζας.
Αυτή είναι η εικόνα που διαμορφώνεται ως προς το σκέλος των εξόδων του κυπριακού τραπεζικού συστήματος. Τι γίνεται όμως με τα έσοδα των τραπεζών. Οι τράπεζες φαίνεται από τα στοιχεία ότι δεν έχουν εναλλακτικές πηγές εσόδων εκτός από τον παραδοσιακό, δηλαδή να δίνουν δάνεια και να αναμένουν να εισπράξουν τόκους. Τα καθαρά έσοδα από τόκους γνωστά ως επιτοκιακά έσοδα (net interest income) φαίνεται ότι τροφοδοτούν με κέρδη τις τράπεζες.
Tα επιτοκιακά έσοδα των τραπεζών τον Σεπτέμβριο του 2023 έφταναν το 77,2%, τον Σεπτέμβριο του 2022 ήταν στο 74,4%,, τον Σεπτέμβριο του 2021 στο 73,2% και τον Σεπτέμβριο του 2020 βρισκόταν στο 69,7%.
Στο κομμάτι των εσόδων των τραπεζών φαίνεται από τους αριθμούς που δίνει η Κεντρική Τράπεζα στους συγκεντρωτικούς χρηματοοικονομικούς δείκτες ότι υπάρχει μεγάλο περιθώριο για βελτίωση.
Στο σκέλος trading and foreign exchange results (αποτελέσματα συναλλαγών και συναλλάγματος) στο μίγμα των εσόδων των τραπεζών (income), για το Δεκέμβριο του 2023 ήταν 0,1% από αρνητικό -0,2% τον Σεπτέμβριο του 2022 και -0,1% τον Σεπτέμβριο του 2021.
Από τα στοιχεία που δίνει η Κεντρική Τράπεζα φαίνεται ότι το κυπριακό τραπεζικό σύστημα δεν έχει μεγάλη δυνατότητα να παράγει έσοδα, πέραν από τα επιτοκιακά έσοδα, και φυσικά με την προϋπόθεση ένα δάνειο να μην είναι προβληματικό για να μπορεί να αποφέρει κέρδος. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης στον τομέα αυτό.
Αξίζει να σημειωθεί ότι παρά το διχασμό που επικρατεί στους κόλπους της ΕΚΤ για την πορεία των επιτοκίων, οι τράπεζες πρέπει να είναι προετοιμασμένες για το ορατό ενδεχόμενο μειώσεως των επιτοκίων κάτι που θα επιφέρει ασφαλώς και την αντίστοιχη μείωση κερδών στους ισολογισμούς τους και θα πρέπει να κάνουν κινήσεις για αντιστάθμισμα των απωλειών.
