Οι Υπουργοί Απασχόλησης της ΕΕ άνοιξαν την Δευτέρα το δρόμο για ψήφιση της ευρωπαϊκής οδηγίας που στοχεύει σε βελτίωση των συνθηκών εργασίας σε ψηφιακές πλατφόρμες που αφορά και τις εφαρμογές παροχής υπηρεσιών διανομής φαγητού εγκρίνοντας την προσωρινή συμφωνία που επιτεύχθηκε τον Φεβρουάριο φέτος.
Ως εκ τούτου μετά από αρκετά πισωγυρίσματα και διαφωνίες αναμένεται πως το αμέσως επόμενο διάστημα, ενδεχομένως και εντός Απριλίου, η οδηγία να τεθεί προς ψήφιση ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Με τη ψήφιση της τα κράτη μέλη, περιλαμβανομένης της Κύπρου, θα έχουν διάστημα δύο ετών για να την υιοθετήσουν εφαρμόζοντας συγκεκριμένους κανόνες για βελτίωση των συνθηκών εργασίας στις πλατφόρμες αλλά και για καλύτερη διευκρίνιση του καθεστώτος απασχόλησης όσων εργάζονται σε αυτές.
Η συμφωνία που σφραγίστηκε την περασμένη Δευτέρα οφείλεται στις προσπάθειες της βελγικής προεδρίας και των διαπραγματευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με αποτέλεσμα οι νέες διαπραγματεύσεις να καταλήξουν σε νέο κείμενο το οποίο φαίνεται να αφήνει ικανοποιημένες και τις συντεχνίες.
Σχετική ήταν η ανακοίνωση που εξέδωσε η Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικάτων, της ETUC, υποστηρίζοντας πως με την έγκριση της οδηγίας από τα κράτη μέλη εκατομμύρια άνθρωποι που εργάζονται σε ψηφιακές πλατφόρμες πρόκειται να λάβουν επιτέλους κατώτατους μισθούς, επίδομα ασθενείας κι άλλη προστασία της απασχόλησης τους. Σύμφωνα με την ETUC οι συνδικαλιστικές οργανώσεις πέτυχαν να περιλάβουν στη συμφωνία το τεκμήριο απασχόλησης με την αντιστροφή του βάρους της απόδειξης και έτσι αντί οι μεμονωμένοι εργαζόμενοι να περνούν από μακρές δικαστικές διαδικασίες για να αποδείξουν ότι είναι εργαζόμενοι, θα εναπόκειται τώρα στις εταιρείες να αποδείξουν ότι δεν είναι υπάλληλοι τους.
Αναφέρει ακόμα πως η οδηγία αναγνωρίζει επίσης τον ρόλο των συνδικαλιστικών οργανώσεων σε όλες τις πτυχές της οικονομίας των πλατφορμών. Σύμφωνα δε με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο η οδηγία αποσκοπεί στο να αντιμετωπιστεί και η ψευδοαπασχόληση στις πλατφόρμες υποστηρίζοντας σε δική του ανακοίνωση πως με το τελικό κείμενο επιτυγχάνεται η ισορροπία μεταξύ του σεβασμού των εθνικών συστημάτων εργασίας και της διασφάλισης ελάχιστων προτύπων προστασίας για τα περισσότερα από 28 εκατομμύρια άτομα που εργάζονται σήμερα σε ψηφιακές πλατφόρμες εργασίας σε ολόκληρη την ΕΕ. Αριθμός που όπως εκτιμά η ΕΕ θα αυξηθεί σε 43 εκατομμύρια έως του τέλος του 2025. Το κείμενο συμφωνίας ρυθμίζει και την αλγοριθμική διαχείριση προβλέποντας πως οι εργαζόμενοι θα ενημερώνονται δεόντως σχετικά με τη χρήση αυτοματοποιημένων συστημάτων παρακολούθησης και λήψης αποφάσεων όσον αφορά, μεταξύ άλλων, την πρόσληψή τους, τους όρους εργασίας τους και τις αποδοχές τους.
Σχεδόν όλοι αυτοαπασχολούμενοι
Σύμφωνα με την ΕΕ σήμερα η συντριπτική πλειοψηφία όσων απασχολούνται σε ψηφιακές πλατφόρμες είναι αυτοεργοδοτούμενοι με αποτέλεσμα να μην απολαμβάνουν αρκετά από τα εργασιακά δικαιώματα άλλων εργαζομένων. Γι’ αυτό και οι νέοι κανόνες που προωθούνται με την οδηγία αντιμετωπίζουν περιπτώσεις εσφαλμένης κατηγοριοποίησης εργαζομένων σε πλατφόρμες και διευκολύνουν την κατάταξή των εργαζομένων αυτών στην κατηγορία των μισθωτών, έτσι ώστε να έχουν ευκολότερη πρόσβαση σε εργασιακά δικαιώματα.
Όπως εκτιμά η ΕΕ το 55% όσων εργάζονται σε πλατφόρμες εισπράττουν λιγότερο από το καθαρό ελάχιστο ωρομίσθιο στη χώρα όπου εργάζονται, όπου αυτό έχει καθοριστεί. Αναφέρει χαρακτηριστικά πως τα 28,3 εκατομμύρια άτομα που απασχολούνται σε πλατφόρμες, μόλις το 7% (2 εκατομμύρια) είναι υπάλληλοι ενώ το 93% (26,3 εκατομμύρια) είναι αυτοαπασχολούμενοι. Με την ΕΕ να διευκρινίζει πως μεταξύ των αυτοαπασχολούμενων, το 19% είναι πιθανό να έχει καταχωριστεί εσφαλμένα (περίπου 5 εκατομμύρια). Αναφορικά με το προφίλ τους σημειώνει πως η εργασία σε πλατφόρμα αποτελεί συνήθως τη δευτερεύουσα πηγή εισοδημάτων τους, επιπρόσθετα της κανονικής δουλειάς τους. Σε σχέση με τις δουλειές/εργασίες που εκτελούνται μέσα από πλατφόρμες και τα εισοδήματα των ανθρώπων που εργάζονται σε αυτές αναφέρει πως υπερέχει ο τομέας των ταξί (39%) και ακολουθούν οι διάφορες παραδόσεις (παράδοση τροφίμων, υπηρεσίες μεταφορών, ψώνια) σε ποσοστό 24%.
Στηρίζει η Κύπρος
Η Κύπρος, όπως ανέφερε ο Υπουργός Εργασίας Γιάννης Παναγιώτου o οποίος συμμετείχε στη σύνοδο του Συμβουλίου Υπουργών Απασχόλησης και Κοινωνικής Πολιτικής (EPSCO) της ΕΕ από την πρώτη στιγμή στήριξη τη συγκεκριμένη οδηγία, επιβεβαιώνοντας με τη σειρά του τη συμφωνία για το θέμα που επιτεύχθηκε την Δευτέρα.
«Συμφωνήσαμε για την καλύτερη ρύθμιση των εργασιακών δικαιωμάτων των εργαζομένων στις ψηφιακές πλατφόρμες, με την έγκριση της σχετικής Οδηγίας μετά από μακρές διαβουλεύσεις, κατά τις οποίες η Κύπρος είχε από την αρχή στάση θετική, και επιβεβαιώσαμε ότι μέσα από τον διάλογο μπορούμε όλοι μαζί να βρίσκουμε κοινά αποδεκτές λύσεις για σύνθετα ζητήματα», ανέφερε ο κ. Παναγιώτου ο οποίος αναφέρθηκε και σε άλλες επαφές με ομολόγους του που είχε στο πλαίσιο του Συμβουλίου την Δευτέρα.
Οι εργασίες του EPSCO συνεχίστηκαν και χθες με κοινή σύνοδο του με το ECOFIN για συζήτηση της επάρκειας των μισθών. Όπως, πάντως, πληροφορούμαστε οι ευρωπαϊκές εξελίξεις για τις πλατφόρμες δεν φαίνεται να επηρεάζουν τις διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη στο Υπουργείο Εργασίας που επικεντρώνονται σε βελτίωση των συνθηκών εργασίας των εργαζομένων σε εφαρμογές διανομής φαγητού μέσα από τη σύναψη συλλογικής σύμβασης.
Οι διαβουλεύσεις με την εμπλοκή των συντεχνιών γίνονται για την ώρα με εταιρείες διαχείρισης στόλου με τις οποίες συνεργάζονται οι πλατφόρμες που προσφέρουν delivery και όπως αναφέρθηκε οι επιχειρούμενες ρυθμίσεις στην ΕΕ δεν ανατρέπουν το πλαίσιο συζήτησης ούτε πρόκειται, όπως εκτιμούν συνδικαλιστικές πηγές, να προκαλέσει καθυστέρηση. Το όλο πλαίσιο όμως δεν αποκλείεται να ενισχυθεί και να εμπλουτιστεί περαιτέρω στο μάλλον από τυχόν νομοθετικές ρυθμίσεις που εκτιμάται πως θα υπάρξουν.
