Μπορεί ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μόλις πρόσφατα να εκθείασε τον θεσμό της ΑΤΑ, ως μηχανισμού που αναπληρώνει έστω και μερικώς πλέον την αγοραστική δύναμη κάποιων εργαζομένων, ωστόσο, με στόχο την συγκράτηση του πληθωρισμού, η κυβέρνηση ετοιμάζεται να λάβει επιπρόσθετα ανακουφιστικά μέτρα για τους καταναλωτές.
Αυτό εξάλλου άφησε να εννοηθεί και χθες ο ίδιος ο Πρόεδρος, χωρίς όμως, όπως ανέφερε, να θέλει να προκαταλάβει τις αποφάσεις της σημερινής σύσκεψης, στην οποία θα συμμετάσχουν μεταξύ άλλων οι υπουργοί Οικονομικών και Ενέργειας, ο υπουργός Μεταφορών, που αναπληρώνει την υπουργό Εργασίας και η υφυπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας. «Το κράτος έχει ένα βαθμό δυνατότητας και οικονομικής ευχέρειας. Αυτό που μας ενδιαφέρει και είναι κάτι που οπωσδήποτε αντιμετωπίζουν όλες οι χώρες σαν αποτέλεσμα, δυστυχώς, της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, είναι να δούμε πώς μπορεί να συμβάλουμε στην άμβλυνση των προβλημάτων των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού και όχι μόνο», είπε χθες ο Πρόεδρος.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πλαφόν σε τιμές, μείωση ΦΠΑ και αύξηση επιδομάτων
Την πρόθεση της κυβέρνησης για λήψη πρόσθετων μέτρων, πέραν των όσων ισχύουν για αντιμετώπιση της ακρίβειας και που αναμένεται να παρατεθούν, εξέφρασε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Μάριος Πελακάνος την περασμένη Τρίτη. «Με πλήρες αίσθημα ευθύνης και πάντα στη βάση των οικονομικών δεδομένων του κράτους, η Κυβέρνηση έχει, ήδη, υιοθετήσει αλλά και θέλει να διαβεβαιώσει τον κυπριακό λαό ότι θα συνεχίσει να υιοθετεί σειρά μέτρων προς άμβλυνση των συνεπειών. Προς τον πιο πάνω σκοπό, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει συγκαλέσει την ερχόμενη Παρασκευή, στις 11 το πρωί, στο Προεδρικό Μέγαρο, σύσκεψη στην παρουσία των καθ’ ύλην αρμόδιων Υπουργών, προκειμένου να μελετηθούν μέτρα άμβλυνσης ή/και αντιμετώπισης των συνεπειών της νέας διεθνούς κρίσης», ήταν οι δηλώσεις Πελεκάνου.
Τα σενάρια πάντως για τη μορφή των νέων μέτρων δίνουν και παίρνουν, όπως φυσικά και οι προτάσεις από κόμματα, αλλά και τους κοινωνικούς εταίρους. Τις τελευταίες μάλιστα ζήτησε η ίδια η κυβέρνηση από τις συντεχνίες ΣΕΚ, ΠΕΟ και ΔΕΟΚ και τις εργοδοτικές οργανώσεις, ενώ τα κόμματα… χωρίς ιδιαίτερη πρόσκληση έχουν δημοσιεύσει τις προηγούμενες μέρες σειρά από προτάσεις για συγκράτηση του πληθωρισμού και για ανακούφιση των νοικοκυριών. Ένας από τους κύριους αλλά και κοινούς παρανομαστές του συνόλου των προτάσεων είναι η μείωση του ΦΠΑ σε βασικά καταναλωτικά αγαθά ή και ο μηδενισμός τους, γεγονός που προκαλεί αυξημένες προσδοκίες προς αυτήν την κατεύθυνση.
Τα σίγουρα
Δεδομένο, πάντως, πρέπει να θεωρείται ότι σήμερα θα υπάρξει απόφαση για νέα παράταση της μείωσης του φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα, που λήγει τέλος Ιουνίου και η συνέχιση του μειωμένου ΦΠΑ 9% στον ηλεκτρισμό για νοικοκυριά, που επρόκειτο να τερματιστεί επίσης τέλος Ιουνίου. Για τα καύσιμα σημειώνεται πως, σε περίπτωση που η μείωση δεν ανανεωθεί, η μέση τιμή της βενζίνης 95 οκτανίων που σήμερα κυμαίνεται στο 1,645 ευρώ το λίτρο θα πρέπει να αυξηθεί κατά άλλα 8,3 σεντ περίπου.
Οι σκέψεις για τον ΦΠΑ και το ύψος του ΕΕΕ
Κάποιες πληροφορίες στο μεταξύ δεν αποκλείουν όσον αφορά τον ΦΠΑ στον ηλεκτρισμό να αφορά πλέον και τους επιχειρήσεις και όχι μόνο μόνο τους οικιακούς καταναλωτές, ενώ κάποια σενάρια θέλουν τη μείωση όχι μόνο να παρατείνεται αλλά και να μεγαλώνει. Συγκεκριμένα, κάποιες σκέψεις γίνονται προκειμένου ο συντελεστής ΦΠΑ να μειωθεί περαιτέρω στο 5%, όπως ισχύει σήμερα για τους ευάλωτους καταναλωτές, μείωση η οποία -για την ώρα τουλάχιστον- συνεχίζεται μέχρι τον Αύγουστο.
Όπως αναφέρθηκε, εκτιμάται ότι στη σημερινή σύσκεψη θα εξεταστεί και το ενδεχόμενο μείωσης του ΦΠΑ σε βασικά προϊόντα, όπως ζητούν κόμματα και κοινωνικοί εταίροι, των εργοδοτικών οργανώσεων περιλαμβανομένων. Εκ των πραγμάτων, σε μια τέτοια περίπτωση δεν θα πρέπει να αποκλείεται και μηδενικός συντελεστής για τρόφιμα κι άλλα βασικά αγαθά, που σήμερα βρίσκονται στον μειωμένο συντελεστή 5%, εκτός κι αν αποφασιστεί νέος μειωμένος συντελεστής κάτω του 5%. Υπενθυμίζουμε ότι ο βασικός συντελεστής ΦΠΑ ανέρχεται σήμερα στο 19%, ενώ υπάρχει και ο μειωμένος συντελεστής 5%, αλλά και 9%.
Πέραν, όμως, των πιο πάνω, τα διάφορα υπουργεία που κλήθηκαν να παραστούν στη σημερινή σύσκεψη εκτιμάται ότι θα προτείνουν και πρόσθετα μέτρα, όχι κατ’ ανάγκη οριζόντια. Στο πλαίσιο αυτό, θα εξεταστεί το ενδεχόμενο στήριξης των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού, που στην ουσία στηρίζονται σε κρατικά επιδόματα. Σχετική ήταν η προχθεσινή παρατήρηση της ΠΕΟ ότι το ύψος του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματα, παρά τον αυξανόμενο πληθωρισμό, που προσεγγίζει διψήφια ποσοστά, παραμένει στο ίδιο επίπεδο από τον καιρό που υιοθετήθηκε, το 2014.
