Σε τέσσερις και πλέον ώρες συνεδρίασης, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ελέγχου, έθεσε στο μικροσκόπιό της την έκθεση του Γενικού Ελεγκτή για το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα, επιχειρώντας να εξάγει συμπεράσματα μέσα από τα σοβαρά ερωτήματα που εγείρονται ως προς τις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν κατά την εφαρμογή του προγράμματος. Παράλληλα, σημαντικά ερωτήματα εγείρονται και ως προς τις αποφάσεις για ποινικές διώξεις προσώπων που με τις αποφάσεις τους προκάλεσαν σημαντικές απώλειες για το δημόσιο. Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Επιτροπής Ελέγχου, σημείωσε ότι θα χρειαστούν 2-3 συνεδρίες για διεξέλθει της έκθεσης της Ελεγκτικής Υπηρεσίας.
Το βίντεο του δικτύου Al Jazeera, αποτυπώνει τα ευρήματά μας με τον πιο παραστατικό τρόπο, υπέδειξε μεταξύ άλλων κατά την τετράωρη έκτακτη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελέγχου ο Γενικός Ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης, ο οποίος κλήθηκε ενώπιον της για να αναλύσει σωρεία στοιχείων και γεγονότων που αναφέρονται τόσο στην πρόσφατη έκθεσή για το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα όσο και σε παλαιότερες εκθέσεις που αφορούσαν συγκεκριμένες περιπτώσεις πολιτογραφήσεων. Επί όσων ανέφερε ο Γενικός Ελεγκτής τοποθετήθηκε στη συνέχεια ο Υπουργός Εσωτερικών Νίκος Νουρής.
O Οδυσσέας Μιχαηλίδης, κατά την εκτενή επεξήγηση των ευρημάτων της έκθεσης για το ΚΕΠ ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής, αναφερόμενος στο κεφάλαιο των ευθυνών του Υπουργικού Συμβουλίου, κάλεσε τον Γενικό Εισαγγελέα να διερευνήσει κατά πόσο υπάρχουν ποινικά αδικήματα. Υπέδειξε δε ότι ο Νόμος κατά της Διαφθοράς που ορίζει τι είναι πράξη διαφθοράς, υπογραμμίζει ότι έχει να κάνει με την άσκηση εξουσίας, σημειώνοντας ότι ο Β.Γενικός Εισαγγελέας, ήταν παρόν σε 1000 πολιτογραφήσεις και ο Γενικός σε 500 με 600 πολιτογραφήσεις. «Βρήκαμε περίπου 1600 πολιτογραφήσεις από τότε που ήταν υπουργοί Σαββίδης και Αγγελίδης. Θα το αναφέρουμε στην Ανεξάρτητη Αρχή κατά της διαφθοράς» είπε.
Εξάλλου, ο κ. Μιχαηλίδης, αναφέρθηκε και στον ρόλο του ΥΠΕΣ και τις ενέργειές του για να διαπιστώσει αν οι πολιτογραφηθέντες διατήρησαν τις επενδύσεις που έκαναν. Απαντώντας στην τοποθέτηση της Σάβιας Ορφανίδου περί προληπτικού ελέγχου, ο κ. Μιχαηλίδης είπε ότι το πρόγραμμα ξεκίνησε το 2007. Το 2013 κατατέθηκε ένα νομοσχέδιο που ψηφίστηκε και στην αιτιολογική έκθεση δεν αναγραφόταν ότι θα επιτρέπονταν μαζικές πολιτογραφήσεις. Έκτοτε, υπήρξαν περίπου 600 πολιτογραφήσεις ετησίως.
«Το 2016 πήγε μια λειτουργός μας στο Υπουργείο Εσωτερικών και είδε διάφορα θέματα, μεταξύ των οποίων και πολιτογραφήσεις. Η αρμόδια λειτουργός την έπεισε ότι τον Σεπτέμβριο του 2016 τροποποιήθηκαν οι διαδικασίες, γιατί μας τράβηξε το αφτί η Επιτροπή EU PILOT και διορθώθηκαν οι διαδικασίες. Τον Φεβρουάριο και τον Ιούλιο του 2019 απαντώντας στην κα. Ορφανίδου, ο κ. Περδίκης μας ζήτησε να διερευνήσουμε τις πολιτογραφήσεις ξένων επενδυτών. Στις 23 Ιουλίου ζητήσαμε ενημέρωση. Δεν πήραμε καμία απάντηση και τον Δεκέμβριο του 2019 μας απάντησαν ότι το χειρίζεται το ΥΠΕΣ. Μετά χτύπησε το πουλί το αεροπλάνο του Προέδρου και μετά από δημοσιεύματα του Πολίτη αρχίσαμε να διερευνούμε τον Σαουδάραβα. Ακολούθως διορίστηκε η ερευνητική Καλογήρου και είπαμε να περιμένουμε να τελειώσει».
«Η κυβέρνησή χαρακτήρισε την έκθεση μας αποσπασματική»
Επιπλέον, σημείωσε, το ΥΠΕΣ δεν μας έδινε ούτε αποδείξεις εισπράξεως των 5000 ευρώ, «Εκδώσαμε την πρώτη μας έκθεση το 2020 και εντοπίσαμε την πολιτογράφηση χιλιάδων αλλοδαπών και συγγενών.
«Είπαμε ότι δεν καταλαβαίναμε από πού αντλεί αυτή την εξουσία το Υπουργικό. Έπειτα από 30 μέρες είδαμε τον πρώην πρόεδρο της Βουλής να λέει στο βίντεο, στον υπό κάλυψη δημοσιογράφο ότι αν δεν μπορεί να πολιτογραφηθεί, θα πολιτογραφηθεί η σύζυγος. Αυτά δηλαδή που λέγαμε στην έκθεσή μας, 20 μέρες πριν. Εϊπαμε ότι δεν είναι υγιής συναλλαγή να αγοράζει κάποιος κάτι στο χαρτί για δύο εκατομμύρια ενώ άξιζε ένα. Η κυβέρνηση χαρακτήρισε την έκθεσή μας αποσπασματική και μας κατηγόρησε ότι υπερβαίνουμε την εξουσία μας.
Ο κ. Μιχαηλίδης, αναφέρθηκε ακόμα στις 64 εταιρείες της Λευκωσίας, όπου κάποιοι από τους πολιτογραφηθέντες δήλωναν διευθύνσεις διαμονής οδούς που αφορούσαν χωράφια και χώρους στάθμευσης.
«Πολλά είχαν τότε ακυρωθεί. Όλοι πολιτογραφήθηκαν από τον ίδιο ΥΠΕΣ, ο οποίος τώρα είναι μακαρίτης ο άνθρωπος. Αντί να ζητηθούν ευθύνες, άρχισαν να μας κατηγορούν. Ο Γενικός Εισαγγελέας μας κάλεσε σε τάξη. Η Κυβέρνηση μας απάντησε για την έκθεση μας ότι βρίθει ανακριβειών. Τελικά όσα έλεγε η έκθεση μας επιβεβαιώθηκαν. Στις 16/12 ο ΥΠΕΣ είπε ότι εξέτασε τα ευρήματα μας και βρίθουν ανακριβειών. Πάλι επιβεβαιώθηκαν τα ευρήματα μας.Μετά κάναμε έκθεση για τις πολιτογραφήσεις οκτώ ατόμων οικογένειας επενδυτή της Μαρίνας για την οποία είχαν σχέση το δικηγορικό που απασχολεί τις θυγατέρες του ΠτΔ. Η παρούσα έκθεση δεν καταλήγει σε κανένα διαφορετικό αποτέλεσμα από αυτά που είπε η Ερευνητική. Είπα πριν την παροιμία με το φούρνο. Όταν τα έλεγε η Ερευνητική αυτά δεν τα σχολίασε κανένας, τώρα που τα λέει η Ελεγκτική Υπηρεσία απαντούν» ανέφερε.
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ:
Ποινικό αδίκημα ότι οι δικηγόροι υπέγραφαν ως γνώριμοι των αιτητών για πολιτογραφήσεις
Ως ποινικό αδίκημα χαρακτήρισε ο Γενικός Ελεγκτής, Οδυσσέας Μιχαηλίδης, την πρακτική δικηγόροι να υπογράφουν ως γνώριμοι επενδυτών για να εγγυηθούν τον καλό χαρακτήρα τους, σε περιπτώσεις στις οποίες υπήρχε αμφισβήτηση του κριτηρίου καλού χαρακτήρα για την πολιτογράφησή τους στην Κυπριακή Δημοκρατία, μιλώντας ενώπιον της Επιτροπής Ελέγχου της Βουλής.
Όπως αναφέρει και η έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, σε 12 από τις 20 περιπτώσεις που εγκρίθηκαν για πολιτογράφηση μετά τις 18/8/2020, τα πρόσωπα που δήλωσαν στο Έντυπο Μ127 ότι γνώριζαν τον αιτητή και βεβαιώνουν για τον καλό του χαρακτήρα και αφοσίωσή του, ήταν υπάλληλοι του γραφείου του παρόχου (δικηγόρου) μέσω του οποίου υποβλήθηκε η αίτηση και σε αρκετές περιπτώσεις ως διεύθυνση αναγραφόταν η διεύθυνση του παρόχου.Στο Έντυπο οι δύο εγγυητές καλούνταν να δηλώσουν ότι δεν είναι δικηγόροι, πράκτορες (agent) ή συγγενείς του αιτητή και ότι τον γνωρίζουν και μπορούν να εγγυηθούν για τον καλό του χαρακτήρα.
Ο Πρόεδρος και τα μέλη της Επιτροπής Ελέγχου ζήτησαν όπως τους δοθούν πιο συγκεκριμένα στοιχεία για αυτές τις περιπτώσεις. Άλλωστε, όπως αναφέρθηκε κατά τη συνεδρίαση, και η Νομική Υπηρεσία έχει ζητήσει όλα τα ονόματά που έχει στη διάθεσή της η ΕΥ, ώστε να προχωρήσει η διερεύνηση υποθέσεων.
Ευθύνες σε δικηγόρους και για συλλογικές αιτήσεις
Παρουσιάζοντας τα ευρήματα της έκθεσής του, ο Γενικός Ελεγκτής αναφέρθηκε και σε πολλές περιπτώσεις πολιτογραφήσεων, που προωθήθηκαν ως συλλογικές αιτήσεις από τα δικηγορικά γραφεία που ανέλαβαν την εκπροσώπησή τους.
Συγκεκριμένα, κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής Ελέγχου, ο κ. Μιχαηλίδης ανέφερε ότι το 75% των αιτήσεων μέχρι τις 13/9/2016 γινόταν στο πλαίσιο συλλογικών επενδύσεων, ενώ τα πρόσωπα δεν είχαν μεταξύ τους καμία σχέση. Για τις περιπτώσεις αυτές, απέδωσε ευθύνες στους δικηγόρους που τους εκπροσωπούσαν.
Ευθύνες και στο Τμήμα Φορολογίας
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο Γενικός Ελεγκτής και στην ακαταλληλότητα των μηχανισμών ελέγχου του Τμήματος Φορολογίας, το οποίο, όπως είπε, δεν προνόησε να έχει ξεχωριστό μητρώο για τους αήττητες του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος, ώστε να αποφεύγεται η χρήση του μειωμένου ΦΠΑ σε αυτές τις περιπτώσεις.
Όπως είπε, η απώλεια €19 εκ. από τα έσοδα από το ΦΠΑ, αφορά σε σπίτια με εμδαβόν μεγαλύτερο τον 250 τ.μ., ενώ αναφέρθηκε και σε περίπτωση οροφοδιασμερίσματος σε πύργο στη Λεμεσό, με εμβαδόν 555 τ.μ. αξίας €14,5 εκ., για την πώληση του οποίου χρεώθηκε μειωμένο ΦΠΑ.
ΥΠΕΣ: Ελλιπής, ανεπαρκής και ατεκμηρίωτη η έκθεση
Ο Υπουργός Εσωτερικών Νίκος Νουρής, σηκώνοντας το γάντι, απάντησε στα όσα καταλογίζει ο Γενικός Ελεγκτής, χαρακτηρίζοντας την έκθεση ελλειπή, ανεπαρκή και ατεκμηρίωτη. Ο Νίκος Νουρής, σημείωσε αρχικά πως εάν ο Γενικός Ελεγκτής κατέγραφε τις παρατηρήσεις του το 2016 όταν διενήργησε έρευνα στο Υπουργείο Εσωτερικών, τότε η πορεία του επενδυτικού προγράμματος θα μπορούσε να είναι διαφορετική. Ο Υπουργός Εσωτερικών, αμφισβήτησε ανοικτά ενώπιον της Επιτροπής, την αξιοπιστία του Οδυσσέα Μιχαηλίδη, υποδεικνύοντας περιπτώσεις αντικρουόμενων δηλώσεων του ενώπιον της ερευνητικής επιτροπής για τις πολιτογραφήσεις.
Πρόσθετα ο κ. Νουρής υπέδειξε ότι η επιτροπή Νιλολάτου σημείωσε ότι ο Γενικός Ελεγκτής δεν έπραττε έγκαιρα για να αποφευχθεί ο διασυρμός της χώρας ενώ ο έλεγχος του είναι αόριστος και όχι συγκεκριμένος και περιορίζεται μόνο στα μέλη της κυβέρνησης.
Ο κ. Νουρής ξεκαθάρισε ότι το ΥΠΕΣ ουδέποτε αρνήθηκε να δώσει στοιχεία, ενώ υπέδειξε ότι έπειτα από γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα δεν δόθηκαν στοιχεία σε εκείνη τη χρονική στιγμή. Μετά το πόρισμα Νικολάτου, είπε, οι λειτουργοί της Ελεγκτικής Υπηρεσίας είχαν μετακομίσει στο Υπουργείο Εσωτερικών και σήκωσαν έγγραφα για έλεγχο.
Με πακέτο εγγράφων υποψήφιου για πολιτογράφηση, στη Βουλή ο Νουρής
Απαντώντας στα περί απόκρυψης στοιχείων από το ΥΠΕΣ προς Υπουργικό Συμβούλιο, ο κ. Νουρής υπέδειξε ότι ουδέν αναληθέστερον. Μάλιστα, προσήλθε στην επιτροπή με ένα πακέτο χιλιάδων σελίδων που αφορά την αίτηση υποψηφίου για πολιτογράφηση, προκειμένου να εξηγήσει ενώπιον των βουλευτών ότι είναι αδύνατο να προσκομιστούν στο Υπουργικό Συμβούλιο και προσκομίζονταν μόνο τα απαραίτητα στοιχεία. «<Εάν θα έπρεπε να μεταφέρουμε κάθε φορά στο υπουργικό τέτοιο όγκο φακέλων κάθε φορά, τότε θα έπρεπε να αντικαταστήσουμε τα υπουργικά αυτοκίνητα με διπλοκάμπινα» είπε.
Σε ότι αφορά τις υπογραφές δικηγόρων ως απόδειξη καλού χαρακτήρα του επενδυτή, είπε ότι υπάρχουν έλεγχοι σε πέντε επίπεδα. Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις όπου υπήρξε πλαστογραφία, οι υπεύθυνοι οδηγήθηκαν στη δικαιοσύνη και οι δικηγόροι και οι ιδιοκτήτες δικηγορικών γραφείων.
Νομική Υπηρεσία
Στις 14 Μάιου 2021 καταχωρήθηκε η πρώτη υπόθεση για τα διαβατήρια στη Λάρνακα και βρίσκεται σε τελικό στάδιο, σημείωσε η εκπρόσωπος της Γενικής Εισαγγελίας κ. Κλεόπα, επισημαίνοντας ότι καταχωρήθηκαν άλλες τρεις ξεχωριστές υποθέσεις στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας, οι οποίες αντιμετωπίζουν 15 κατηγορίες και αναμένεται να αρχίσουν στις 8 Σεπτεμβρίου. Πρόσθεσε δε ότι καταχωρήθηκε και η υπόθεση του βίντεο του Al Jazeera με πέντε κατηγορίες, ενώ εξετάζονται και άλλες υποθέσεις.
Απαντώντας στα όσα λέχθηκαν, η κ. Κλεόπα σημείωσε πως κατά τη συζήτηση αφέθηκε να νοηθεί ότι η Νομική Υπηρεσία καθυστέρησε τον Γενικό Ελεγκτή για να διενεργήσει τον έλεγχο του και να εκδώσει την παρούσα έκθεση. Δεν είθισται, είπε, να διενεργούνται παράλληλες έρευνες και από τη στιγμή που βρισκόταν σε εξέλιξη η έρευνα Νικολάτου έπρεπε να διαφυλαχθούν μαρτυρίες και τεκμήρια. Επεσήμανε ακόμη ότι η ερευνητική Νικολάτου, διορίστηκε τον Σεπτέμβριο του 2020 με διευρυμένους όρους εντολής, με τη Νομική Υπηρεσία να διαφωνεί με την παράλληλη έρευνα.
Χαραλαμπίδου: Έχουμε ένα σαθρό ζήτημα που πρέπει να δοθούν καθαρές λύσεις
Τις διαφορές της έκθεσης της Ελεγκτικής Υπηρεσίας με το πόρισμα Νικολάτου τόνισε η βουλέυτρια του ΑΚΕΛ Ειρήνη Χαραλαμπίδου, σημειώνοντας ότι η έκθεση Μιχαηλίδη έχει ξεκάθαρα τεκμήρια χωρίς μαυρισμένα σημεία. Είναι καθήκον της Επιτροπής Ελέγχου, τόνισε, να εξετάσει την έκθεση. Υπέδειξε δεν ότι θα πρέπει να δοθούν καθαρές λύσεις ενώ στόχος της Επιτροπής θα έπρεπε να είναι η απόδοση δικαιοσύνης, τονίζοντας ότι δεν μπορεί η Δημοκρατία να έχει διορισμένους εισαγγελείς με θητεία στο Υπουργικό, λόγω σύγκρουσης συμφέροντος.
Αιχμές Σάβιας κατά Οδυσσέα: Το έχουμε εξαντλήσει το θέμα – Είναι η Τρίτη έκθεση
Στην τοποθέτηση της η βουλεύτρια του ΔΗΣΥ Σάβια Ορφανίδου, σημείωσε ότι η έκθεση ελεγκτή είναι η Τρίτη κατά σειρά μετά το πόρισμα Νικολάτου και το πόρισμα Καλογήρου, υποδεικνύοντας ότι η ελεγκτική υπηρεσία θα έπρεπε να λειτουργήσει προληπτικά, πριν από τα δύο πορίσματα.
Τόνισε δε ότι κατά τη διάρκεια της δημόσιας συζήτησης, ειπώθηκε από πλευράς ΔΗΣΥ ότι υπήρχαν λάθη και παραλείψεις. «Δεν ασπαζόμαστε με κανένα τρόπο όλα αυτά που λέγονται στην έκθεση και αφορούν την απόδοση ευθυνών σε υπουργούς και Υπουργικό. Αυτό το πρόγραμμα στήριξε την οικονομία. Θέλουμε να μας πουν οι αρμόδιοι που βρίσκονται οι διαδικασίες ερευνών που είναι σε εξέλιξη» είπε.
Τρυφωνίδης: Εξόχως σημαντικά τα τεκμήρια
Το ΚΕΠ ήταν χρήσιμο για τον τόπο και βοηθούσε, ανεξαρτήτως αν έγιναν λάθη και παραλείψεις σημείωσε ο βουλευτής της ΔΗΠΑ Αλέκος Τρυφωνίδης, σημειώνοντας ότι είναι καθήκον των Αρχών να τα εντοπίσουν. Είναι ένα κομμάτι η απόδοση ευθυνών, είπε, και άλλο να έχουμε τη δυνατότητα ως κράτος να λάβουμε πίσω.
Παπαδούρης: Σήμερα κάνουμε τον επιτάφιο του ΚΕΠ
Θα ευχόμουν αυτή η συνεδρία να γινόταν για το πώς θα μπορούσαμε να σώσουμε το ΚΕΠ αλλά εδώ κάνουμε τον επιτάφιο του, υπέδειξε ο βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών, Σταύρος Παπαδούρης, τονίζοντας ότι πρόκειται για ένα πρόγραμμα το οποίο σήμερα επωφελούνται τόσες πολλές χώρες και η Κύπρος το κατέστρεψε.
Χριστοφίδης: Σκάνδαλο που μπορεί να συγκριθεί μόνο με τον Συνεργατισμό
Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα, με απώλειες δις και εμπλεκόμενους που έφαγαν πολλά εκατομμύρια, σημείωσε ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Χρίστος Χριστοφίδης, σημειώνοντας ότι το σκάνδαλο αυτό μπορεί να συγκριθεί μόνο με υπουργικές αποφάσεις, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις είχαν ληφθεί κατά παράβαση και με ξεκάθαρη σύγκρουση συμφέροντος μελών του Υπουργικού Συμβουλίου. Είμαστε ενώπιον ποινικών αδικημάτων, είπε και πρέπει αυτή η διερεύνηση να πάει μέχρι τέλους.
